Τι είναι αυτό που κάνει την «Καρδερίνα» της Ντόνα Ταρτ τόσο ελκυστική;

Ντόνα Ταρτ - Η καρδερίνα Facebook Twitter
Η Ντόνα Ταρτ, και σ’ αυτό το μυθιστόρημά της, αποδεικνύεται δεξιοτέχνης του σασπένς. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0

ΟΤΑΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΤΟ τρίτο ωκεάνιο μυθιστόρημα της Ντόνα Ταρτ «Η καρδερίνα» (βραβείο Πούλιτζερ 2014) ορισμένοι Αμερικανοί κριτικοί το αντιμετώπισαν σαν ένα είδος Χάρι Πότερ για μεγάλους, αλλά οι περισσότεροι το εγκωμίασαν σαν μια σύγχρονη παραλλαγή των Μεγάλων Προσδοκιών και του Όλιβερ Τουίστ.

Κάποιοι χαρακτήρισαν την πρόζα της Ταρτ υπερβολικά εξεζητημένη κατά τόπους κι άλλοι την βρήκαν απλοϊκή, γεμάτη στερεότυπα. Το σίγουρο, πάντως, είναι πως έτσι και ξεκινήσει να παρακολουθεί κανείς την περιπέτεια του ήρωά της Θίο Ντέκερ, δεν υπάρχει περίπτωση να μην αλυσοδεθεί μαζί του συναισθηματικά.

Με τίτλο δανεισμένο από τον μικροσκοπικό πίνακα του Ολλανδού Κάρελ Φαμπρίτσιους, ένα αριστούργημα φιλοτεχνημένο το 1654, την ίδια χρονιά που αυτός ο μαθητής του Ρέμπραντ και δάσκαλος του Βερμέερ έπεσε, στα 32 του μόλις, θύμα της καταστροφικής πυρκαγιάς που έπληξε το Ντελφτ, η «Καρδερίνα» είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα: συγκινητικό μυθιστόρημα ενηλικίωσης, καταιγιστικό θρίλερ γύρω από το διεθνές εμπόριο πλαστών αντικών και κλεμμένων έργων τέχνης, κοινωνική τοιχογραφία που αγκαλιάζει από την αριστοκρατία του Μανχάταν και τα στέκια των ναρκομανών του Βίλατζ ως το σύμπαν των τζογαδόρων της Δυτικής ακτής, χρονικό ενός μεγάλου ανεκπλήρωτου έρωτα, κριτική ανατομία του αμερικανικού ονείρου και μια εξερεύνηση, παράλληλα, του «αληθινού» νοήματος της ζωής.

Κινούμενος διαρκώς ανάμεσα στα άκρα, στο καλό και το κακό, την αλήθεια και το ψέμα, ο Θίο, τόσο στα δικά του όσο και στα δικά μας μάτια, δεν είναι παρά η αντανάκλαση της εύθραυστης, επιφυλακτικής κι αιχμαλωτισμένης καρδερίνας του περιζήτητου πίνακα.

Αυτό θ’ αναζητά επί χρόνια ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, ο οποίος, στα δεκατρία του, εξαιτίας μιας τρομοκρατικής επίθεσης στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, χάνει τη μητέρα του, το πιο αγαπημένο του πρόσωπο και μοναδική του σταθερά. Ο μικρός, σαν από θαύμα, θα επιζήσει, αλλά θα βρεθεί από τη μια στιγμή στην άλλη ξεκρέμαστος στη μεγαλούπολη, κουβαλώντας παραμάσχαλα τον πίνακα του Φαμπρίτσιους που η ιστορικός τέχνης μαμά του δεν χόρταινε να θαυμάζει, καθώς τον έχει περιμαζέψει μέσα από τα χαλάσματα της έκρηξης, καθ’ υπόδειξιν ενός βαριά τραυματισμένου ηλικιωμένου κυρίου.

cover
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Η «Καρδερίνα» μόλις επανεκδόθηκε από τη Διόπτρα σε μετάφραση Μιχάλη Δελέγκου. 

Ο τελευταίος, φημισμένος αντικέρ όπως αποδεικνύεται στη συνέχεια, λίγο πριν ξεψυχήσει είχε φροντίσει να δώσει στον Θίο και το δαχτυλίδι του, πάνω στο οποίο ήταν χαραγμένα δύο επώνυμα, η φίρμα της επιχείρησής του. Τα ίχνη του κοριτσιού που τον συνόδευε στο μουσείο εκείνη τη μοιραία ημέρα, τραβώντας σαν μαγνήτης το βλέμμα του Θίο, θα τ’ ανακαλύψουμε αργότερα. Στις σελίδες της «Καρδερίνας» δεν υπάρχει ούτε ένας περιττός χαρακτήρας. Όσα «καρφιά» τοποθετεί εξαρχής η Ταρτ στον «τοίχο» της αφήγησής της παραμένουν λειτουργικά.

Η αγωνία του δεκατριάχρονου αγοριού να μην πέσει στα χέρια της κοινωνικής πρόνοιας τελειώνει σύντομα, καθώς μπαίνει υπό την προσωρινή προστασία της οικογένειας ενός μεγαλοαστού συμμαθητή του στο ιδιωτικό σχολείο όπου, χάρη στην ευφυΐα του, σπούδαζε ο Θίο ως υπότροφος. Σύντομα, επίσης, ο μικρός θ’ αποκωδικοποιήσει την πληροφορία του δαχτυλιδιού και στο πρόσωπο ενός μερακλή επιδιορθωτή παλαιών επίπλων θα συναντήσει μια πατρική φιγούρα που θα τον μυήσει ακόμα βαθύτερα στον κόσμο της τέχνης και της ομορφιάς.

Κάποια στιγμή, εν τούτοις, θα εμφανιστεί στο προσκήνιο ο πραγματικός του πατέρας –ένας αποτυχημένος ηθοποιός, εξαρτημένος από ουσίες και με τάσεις μεγαλομανίας– που θα τον πάρει κοντά του στο Λος Άντζελες, εποφθαλμιώντας την περιουσία που αναλογεί στο παιδί όταν ενηλικιωθεί. Ο μοναδικός φίλος που θ’ αποκτήσει εκεί ο Θίο θα 'ναι ένα αλλόκοτο αγόρι ρωσικής καταγωγής, πολύγλωσσο, πανέξυπνο, ριψοκίνδυνο, παραμελημένο, χωρίς ηθικά ερείσματα, επιρρεπές στα ψυχεδελικά ταξίδια – ό,τι θα λογαριάζαμε ως κακή επιρροή.

Κι ενώ τα δυο τους βαυκαλίζονται πως θα μείνουν για πάντα ενωμένα στις κοπάνες, τις τρέλες και την αποχαύνωση από τα οπιούχα και το πιοτό, ακόμη μία απρόσμενη εξέλιξη φέρνει τον Θίο, πεντάρφανο πλέον, ξανά στη Νέα Υόρκη, όπου θ’ αναζητήσει και πάλι καταφύγιο στη γνωστή αντικερί.

Κρύβοντας την Καρδερίνα πότε σε μαξιλάρι πίσω από το προσκέφαλό του, πότε ασφαλισμένη σε θυρίδα κάτω από αλλεπάλληλες στρώσεις χαρτιού, ο Θίο Ντέκερ θ’ αργήσει να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες –ποινικές πάνω απ’ όλα– που έχει η πράξη του.

Μεγαλώνοντας, θα διοχετεύσει την ενέργεια και το μυαλό του σ’ ένα πανηγύρι από λοβιτούρες, προκειμένου να γλιτώσει τον μέντορά του από την οικονομική καταστροφή, θα εμπλακεί σε μια ερωτική σχέση που είναι αδύνατον να γεμίσει τη μαύρη τρύπα μέσα του, κι όσο περισσότερο θα συγχρωτίζεται με τη νεοϋορκέζικη ελίτ τόσο πιο μαραμένος και απελπισμένος θα νιώθει.

Κινούμενος διαρκώς ανάμεσα στα άκρα, στο καλό και το κακό, την αλήθεια και το ψέμα, ο Θίο, τόσο στα δικά του όσο και στα δικά μας μάτια, δεν είναι παρά η αντανάκλαση της εύθραυστης, επιφυλακτικής κι αιχμαλωτισμένης καρδερίνας του περιζήτητου πίνακα. Θα βρει άραγε ποτέ τη γαλήνη; Θα ξεφύγει από τον… τζεϊμσμποντικού τύπου κλοιό στον οποίο θα εγκλωβιστεί; Θα συμφιλιωθεί με την άβυσσο που του επεφύλαξε η μοίρα του;

Χώρια από τις απανωτές συμπτώσεις, τις ανατροπές στην πλοκή και την ικανότητά της να ζωντανεύει τον ψυχισμό κάθε ήρωά της, η Ντόνα Ταρτ, και σ’ αυτό το μυθιστόρημά της, αποδεικνύεται δεξιοτέχνης του σασπένς. Η «Καρδερίνα» είναι από τα βιβλία που σε καθηλώνουν, από αυτά που δεν θέλεις να τελειώσουν ποτέ!

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ» ΕΔΩ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές, ακόμα κι αν αυτό ακούγεται σαν τετραγωνισμός του κύκλου!

Βιβλίο / Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές στην αριστερά»

Μια πολιτική κουβέντα «εφ’ όλης της ύλης» με τον βουλευτή της Νέας Αριστεράς, πανεπιστημιακό και πρώην υπουργό Οικονομικών στο στούντιο της LiFO με αφορμή το «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία», το τρίτο του συγγραφικό πόνημα τα τελευταία χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ