Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του."

Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του." Facebook Twitter
"Θέλω να επαναλάβω τη στοργή που αισθάνομαι για αυτούς τους χωρίς έλεος πιτσιρικάδες."... Πορτρέτο του Ζενέ από τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, πιθανόν έξω από το Deux Magots
0

Ζαν Ζενέ: "Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του." Facebook Twitter
Mε τον γλύπτη Αλμπέρτο Τζιακομέτι

 

Αλλά κι εσείς οι ίδιοι πάνω σε τί στηρίζετε τους κανόνες της ηθικής σας;

Ανεχτείτε λοιπόν έναν ποιητή, που είναι επίσης κι εχθρός,

να σας απευθύνεται ως ποιητής και ως εχθρός.

̶ J.G.

 


«Η RADIODIFFUSION FRANÇAISE με είχε προσκαλέσει σε μία από τις εκπομπές της, την οποία ονόμαζε "Carte blanche". Αποδέχθηκα την πρόσκληση προκειμένου να μιλήσω για την παιδική εγκληματικότητα. Το κείμενο μου, το όποιο έγινε αρχικά δεκτό, στη συνέχεια απορρίφθηκε. Αντί οιουδήποτε αισθήματος περηφάνιας, αισθάνομαι μια κάποια ντροπή. Πρόθεσή μου ήταν να ακουστεί η φωνή του εγκληματία. Το ένδοξο τραγούδι του κι όχι τα γογγυτά του. Μια μάταιη αγωνία να φανώ ειλικρινής μ' εμποδίζει να το κάνω, αγωνία να φανώ όμως ειλικρινής, όχι τόσο μέσω της ακριβούς απόδοσης των γεγονότων, όσο με το να μην προδώσω μια ορισμένη τραχύτητα του τόνου, που είναι και ο μόνος ικανός να αποδώσει το συναίσθημά μου, την αλήθεια μου, το συναίσθημα και την αλήθεια των φίλων μου.


»Οι εφημερίδες έδειξαν εξαρχής να ξαφνιάζονται που ένα θέατρο τέθηκε στην υπηρεσία ενός διαρρήκτη ̶ κι ενός ομοφυλόφιλου. Μου είναι λοιπόν αδύνατο να μιλήσω σ' ένα μικρόφωνο εθνικής εμβέλειας. Επαναλαμβάνω ότι νιώθω ντροπή. Είχα ωστόσο περάσει καιρό μέσα στη νύχτα, στο όριο όμως της μέρας, και τώρα υποχωρώ μες στα σκοτάδια απ' όπου καταβάλλω τόσες προσπάθειες για να αποσπαστώ».


Σήμερα, αφού ανατέθηκε, συνέπεια δεν ξέρω κι εγώ ποιου ολέθριου λάθους, σε έναν ποιητή που υπήρξε κάποτε δικός τους να μιλήσει σε αυτό το μικρόφωνο, θέλω να επαναλάβω τη στοργή που αισθάνομαι για αυτούς τους χωρίς έλεος πιτσιρικάδες. Δεν τρέφω αυταπάτες. Μιλάω στο κενό και στο σκοτάδι, θέλω, ωστόσο, ακόμα κι αν είναι για να τ' ακούσω εγώ ο ίδιος, θέλω να βρίσω τους υβριστές.

 

 

Βιογραφικά στοιχεία
Ο ZAN ZENE (1910-1986), νόθο παιδί μιας πόρνης και ενός εργάτη, μεγάλωσε με φροντίδα από τους ανάδοχους γονείς του σε μια επαρχιακή πόλη της Γαλλίας. Καλός μαθητής στο σχολείο και φρόνιμος αλλά συνεσταλμένος, εκδηλώνει στα σχολικά του χρόνια τα πρώτα ομοφυλοφιλικά του αισθήματα, ενώ δέκα χρονών διαπράττει την πρώτη του κλοπή. Θέτει έτσι τις βάσεις της προσωπικής μυθολογίας του και εκφράζει τη βαθιά του αντικοινωνικότητα και τη σταθερή πλέον αντικανονικότητα του: Το σκάει διαδοχικά από τη θετή του οικογένεια, από τη σχολή όπου μαθαίνει την τέχνη του τυπογράφου, από το σωφρονιστήριο για ανηλίκους όπου εγκλείεται και όπου αποκρυσταλλώνονται η ομοφυλοφιλία του κι η λατρεία του για την αρρενωπότητα και τις βίαιες και εξουσιαστικές εκφάνσεις της. Κατατάσσεται στη Λεγεώνα των Ξένων και υπηρετεί στη Βόρεια Αφρική και στη Μέση Ανατολή. Μαγεύεται από τα πάθη των λαών τους και τον απλόχερο ανδρισμό τους. Επιστρέφει στο Παρίσι όπου ζει με μικροκλοπές, μεταξύ άλλων και βιβλίων, και μπαινοβγαίνει στις φυλακές. Εκεί γίνεται συγγραφέας.


Τα πρώτα του μυθιστορήματα λογοκρίνονται ως πορνογραφικά και κυκλοφορούν παράνομα. Η Παναγία των Λουλουδιών (Notre-Dame-des-Fleurs, 1943) αφηγείται τη ζωή της τραβεστί Ντιβίν και του φίλου της, τον κόσμο της νύχτας στη Μονμάρτη. Στο Θαύμα του ρόδου (Le Miracle de la rose, 1946) μιλάει για τα χρόνια του εγκλεισμού του σε αναμορφωτήρια και φυλακές ως τα δεκάξι του. Στον Καβγατζή της Βρέστης (Querelle de Brest, 1947 - γυρίστηκε ταινία από τον Ρ. Β. Φασμπίντερ το 1982) η ιστορία δια¬δραματίζεται ανάμεσα στα πρόσωπα ενός μπορντέλου στο ομιχλώδες θαλασσινό τοπίο του λιμανιού της Βρέστης. Ακολουθούν οι Κηδείες (Pompes funèbres, 1948) και το Ημερολόγιο του κλέφτη (Le Journal du voleur, 1949), που κατά τον Σαρτρ δεν είναι απλή αυτοβιο¬γραφία αλλά «μια ιερή κοσμογονία».


Ο Ζαν Κοκτώ ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε τα έργα του Ζενέ, ακολούθησε ο Σαρτρ και στη συνέχεια έγινε το αγαπημένο παιδί της γαλλικής διανόησης. Έγραψε έργα για το θέατρο: Οι υπηρέτριες (που έχει μεταφραστεί ως Οι δούλες) – 1947, Το μπαλκόνι - 1956, Οι νέγροι - 1958, Τα παραβάν - 1961 κ.ά.), ποίηση (Ο καταδικασμένος σε θάνατο - 1942 κ.ά.), δημοσίευσε πολλά άρθρα, σκηνοθέτησε μια ταινία, το ασπρόμαυρο Ένα ερωτικό τραγούδι (Un chant d'amour, 1950). Η επίδραση του εκτείνεται σε όλα τα είδη τέχνης, στον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία, τη φωτογραφία, το χορό, τη μουσική. Την πολιτική του στάση απέναντι στη ζωή και την κοινωνία διοχέτευσε και στην υποστήριξή του προς τους Μαύρους Πάνθηρες και το Παλαιστινιακό Κίνημα.
Συνέχισε την απρόβλεπτη και περιπετειώδη ζωή του μέχρι το θάνατό του το 1986 στο Παρίσι.

 

_____

Στοιχεία από το δελτίο των εκδ. Άγρα

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ