Ροντέν: Μια έκθεση στην Tate αποκαλύπτει τη σημασία του γύψου στο έργο του

Ροντέν: Μια έκθεση στην Tate αποκαλύπτει τη σημασία του γύψου στο έργο του Facebook Twitter
0

«Το σπουδαιότερο», γράφει ο Ροντέν στη διαθήκη που απευθύνει προς τους νέους καλλιτέχνες, «είναι να συγκινείσαι, να αγαπάς, να ελπίζεις, να πάλλεσαι, να ζεις».

Με μια μεγάλη έκθεση, την πρώτη που επικεντρώνεται στη σημασία του γύψου στο έργο του, η Tate τιμά τον ανανεωτή της γλυπτικής που δουλεύοντας στα τέλη του 20ού αιώνα, «παραβίασε» τους κανόνες της κλασικής γλυπτικής για να δημιουργήσει μια εικόνα του ανθρώπινου σώματος που αντικατοπτρίζει τις ρήξεις, τις πολυπλοκότητες και τις αβεβαιότητες της σύγχρονης εποχής.

Αν και ο Ροντέν είναι γνωστός για τα χάλκινα και μαρμάρινα γλυπτά του, ο ίδιος δούλεψε ως μοντελιστής που συνέλαβε την κίνηση, το φως και τον όγκο σε εύκαμπτα υλικά όπως ο πηλός και ο γύψος.

Η έκθεση στην Tate που θα ξεκινήσει στις 18 Μαΐου ανακαλεί την ατμόσφαιρα που επικρατούσε μέσα στο στούντιό του. Οι γύψοι σε όλα τα μεγέθη δείχνουν πως πειραματίζεται συνεχώς με τον κατακερματισμό, την επανάληψη και την ένωση υπαρχόντων τμημάτων με μη συμβατικούς τρόπους. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα του επηρεάστηκαν από αυτήν τη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων των The Burghers of Calais, το οποίο παρουσιάζεται στην έκθεση με αποκατεστημένο τον αρχικό του γύψο.

Ο Ροντέν, πατριάρχης της σύγχρονης γλυπτικής, ζούσε μέσα σε ένα εργαστήριο και η ικανότητά του ήταν μοναδική στο να χειρίζεται πήλινα, χάλκινα, μαρμάρινα στερεά που μεταφέρουν κίνηση και συναίσθημα.

Τα διακόσια έργα, που προέρχονται από τη συλλογή του μουσείου Ροντέν στο Παρίσι και δεν έχουν ποτέ εκτεθεί εκτός Γαλλίας, δείχνουν όχι μόνο τη διαδικασία αλλά και την περίπλοκη δυναμική του εργαστηρίου και τις σχέσεις του με την Camille Claudel, τη Γιαπωνέζα ηθοποιό Ohta Hisa και τη Γερμανίδα αριστοκράτισσα Helene Von Nostitz. 

Ο Ροντέν, πατριάρχης της σύγχρονης γλυπτικής, ζούσε μέσα σε ένα εργαστήριο και η ικανότητά του ήταν μοναδική στο να χειρίζεται πήλινα, χάλκινα, μαρμάρινα στερεά που μεταφέρουν κίνηση και συναίσθημα. Ακόμα και σήμερα πλήθος καλλιτεχνών μελετούν την ανώτερη ποιότητα και τη μοναδική εκτέλεση του έργου του. Γιατί οι πειραματισμοί του, που σηματοδοτούν προσεγγίσεις και νοήματα, προκαλούν πάντα τη μέγιστη συναισθηματική ένταση, με τα έργα του να μεταδίδουν τη δύναμη της κίνησης και της έκφρασης με ρεαλισμό, προσδίδοντας φυσικότητα στην ανθρώπινη μορφή.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin, Study for The Thinker. Φωτο: Musée Rodin

Ακόμα και στα έργα από γύψο ο Ροντέν, ένας πολυτάλαντος και ακούραστος εργάτης της τέχνης, καταφέρνει να αποδώσει τη σκιά και το φως με απαράμιλλη αρμονία και πλαστικότητα.

Ο Ροντέν γεννήθηκε το 1840 στο Παρίσι όπου και μεγάλωσε. Από παιδί έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη ζωγραφική και μόλις στα δέκα του χρόνια παίρνει τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής. Δεκατεσσάρων σπουδάζει στο «École Impériale de Dessin» αλλά απορρίπτεται από την «École des Beaux-Arts» (Σχολή Καλών Τεχνών) στην οποία διακαώς επιθυμούσε να εισαχθεί. Δεν απογοητεύεται, ανακαλύπτει την κλίση του στη γλυπτική και κείνη η αποτυχία του ήταν η ώθηση που τον διαμόρφωσε σε πρωτοποριακό, εξαιρετικό γλύπτη.

Δεκαοκτώ ετών αρχίζει να εργάζεται για να συντηρήσει την οικογένειά του και συγχρόνως κατασκευάζει τα πρώτα του έργα. Ο θάνατος της αγαπημένης του αδερφής Μαρί, τέσσερα χρόνια αργότερα, θα τον τραυματίσει ψυχικά και θα τεθεί σε θεραπευτική αγωγή. Με την ενθάρρυνση του πατέρα του, που πιστεύει στο ταλέντο του, συνεχίζει.

Στα 24 του (1864) συναντά τη Ροζ Μπερέ που γίνεται μούσα και σύντροφός του ποζάροντας σε αρκετά έργα του. Το 1866 εκείνη θα μείνει έγκυος και θα γεννηθεί ο γιος τους, τον οποίο δεν αναγνώρισε ποτέ.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Ο Ροντέν στο ατελιέ του περ.1905. Φωτο: Albert Harlingue | Musée Rodin

Το 1875 για πρώτη φορά εκτίθεται έργο του στο Σαλόν του Παρισιού. Ταξιδεύει στην Ιταλία και επηρεάζεται σημαντικά από την οπτική και το έργο του Μιχαήλ Άγγελου. Συνεχίζει να παίρνει μέρος στο Σαλόν με έργα του μεγάλων διαστάσεων, σμιλευμένα. Αναγνωρίζεται από όλους πλέον η υψηλή αισθητική του, όμως οι κριτικοί της εποχής τον κατηγορούν πως χρησιμοποιεί καλούπι, γιατί δεν μπορούν να πιστέψουν στο ταλέντο του και τη ρεαλιστική απόδοση των έργων του.

Το 1880, στην ηλικία των σαράντα, αρχίζει να δημιουργεί τις περίφημες «Πύλες της Κολάσεως» βασιζόμενος στη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, που αποτέλεσαν τη βάση για τα δημοφιλέστερα έργα του, όπως ο «Σκεπτόμενος» και το «Φιλί».

Διδάσκει γλυπτική και τότε γνωρίζεται με τη δεκαοκτάχρονη Καμίλ Κλοντέλ, που γίνεται πηγή έμπνευσης, μαθήτρια, μοντέλο, ερωτική σύντροφος και συνεργάτης του μέχρι το 1898 που διακόπτεται η σχέση τους, χωρίς όμως ποτέ να εγκαταλείψει τη Ροζ Μπερέ.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin’s The Burghers of Calais, 1889. Φωτο: Musée Rodin, Paris

Η αρχή του 20ού αιώνα τον βρίσκει καταξιωμένο και αναγνωρισμένο, με μερικές δεκάδες βοηθών-μαθητών γύρω του για να μπορεί να αντεπεξέρχεται στον όγκο των παραγγελιών που του ανατίθενται.

Το 1908 μετακομίζει στην καρδιά της πόλης, στο Hôtel Biron, ένα υπέροχο αρχοντικό χτισμένο στα 1720, κρυμμένο πίσω από τον επιχρυσωμένο τρούλο του Les Invalides, με μεγάλες τζαμαρίες που εκτείνονται από το δάπεδο μέχρι την οροφή, αφήνοντας να πλημμυρίζουν τα δωμάτια με φως και επιτρέποντας να απολαμβάνει τη θέα ενός από τους καλύτερους κήπους της πόλης.

Ο Ροντέν το χρησιμοποίησε ως εργαστήρι για χρόνια. Το δώρισε στο γαλλικό κράτος με τα έργα του, και μαζί με τη συλλογή του από πίνακες ζωγραφικής μετατράπηκε σε μουσείο Ροντέν, εκεί που υπάρχει συγκεντρωμένη ολόκληρη η σημαντική δουλειά του, ακριβώς στους χώρους όπου μεγαλούργησε.

Ενώ έχει ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος καταφεύγει στο Μεντόν, όπου βρίσκεται το εξοχικό του, και συνεχίζει να εργάζεται.

Τον Ιανουάριο του 1917 παντρεύεται την πιστή σύντροφό του Ροζ Μπερέ, η οποία πεθαίνει μετά από δύο εβδομάδες. Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο του 1917, θα πεθάνει και ο ίδιος και θα ταφεί εκεί.

Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Rodin’s ‘Dance Movement’ (1911), part of the sculptor’s ‘late obsession with extreme acrobatic dance poses’ © Musée Rodin
Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Study for Torso of John the Baptist’ (1878–87) © Musée Rodin
Ροντέν: Μια έκθεση με τα γύψινα από το εργαστήριό του αποκαλύπτει τον κόσμο του εργαστηρίου του γίγαντα της γλυπτικής Facebook Twitter
Auguste Rodin,The Tragic Muse, 1890. Φωτο: Christian Baraja/Studio SLB/collections du Musee Rodin, Paris
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η καθοριστική επίδραση του Φειδία στον Ροντέν, σε μια μοναδική έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο

Εικαστικά / Η καθοριστική επίδραση του Φειδία στον Ροντέν, σε μια μοναδική έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο

Οι επισκέπτες της έκθεσης «Ο Ροντέν και η τέχνη της Αρχαίας Ελλάδας» θα ανακαλύψουν την εκλεκτική συγγένεια των γλυπτών του Ροντέν με τα αρχαιοελληνικά γλυπτά
IRENE D'ATHENES

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ψυχοπαίδης

Εικαστικά / Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης έφτιαξε μια πόλη από αναγεννημένα ερείπια στην γκαλερί Ζουμπουλάκη

Από ένα μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν ξεβρασμένα στο σήμερα, τα σπασμένα αυτά κομμάτια μάς κάνουν να ανακαλούμε με τη φαντασία μας την προϊστορία τους, μια αλλοτινή ζωή που κάποτε υπήρξε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το νέο μουσείο του Έντβαρντ Μουνκ στο Όσλο μαγνητίζει

Πέθανε Σαν Σήμερα / Έντβαρντ Μουνκ: Αυτό το μουσείο στο Όσλο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του

Ένα κάπως αμφιλεγόμενο αλλά σίγουρα εντυπωσιακό κτίριο-ορόσημο, δημιούργημα των Estudio Herreros, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων ενός από τους σπουδαιότερους και πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες των μοντέρνων καιρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Los Caprichos - Goya

Εικαστικά / «Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

80 χαρακτικά που σατιρίζουν τη διαφθορά, τη θρησκευτική υποκρισία, την απληστία, την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία. Έργα που μπορεί να αποτέλεσαν μια οικονομική καταστροφή για τον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο, αλλά θεωρούνται πρόδρομοι της μοντέρνας τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη

Εικαστικά / Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη που δείχνουν τη δουλειά τους τώρα

Οι αθηναϊκές γκαλερί και οι ανεξάρτητοι χώροι μοιάζουν αυτή την περίοδο να βρίσκονται σε μια διαρκή περίοδο δοκιμών, θέλοντας να προτείνουν και νεότερους καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σημαντικές εικαστικές εκθέσεις - Χειμώνας 2025

Εικαστικά / 10 νέες εικαστικές εκθέσεις για το επόμενο τρίμηνο

Καθώς το επόμενο διάστημα αποτελεί μεταβατική περίοδο εν αναμονή σημαντικών εκθέσεων που θα δούμε την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2025, κάνουμε μια σύντομη επισκόπηση των επόμενων εβδομάδων, στις οποίες κυριαρχεί η ελληνική εικαστική σκηνή, με σημαντικούς ζωγράφους και γλύπτες, ενώ επιστρέφει στην Εθνική Πινακοθήκη η περίφημη σειρά χαρακτικών του Γκόγια.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Τα χρήματα είναι δευτερεύον πράγμα»: Ο Τζεφ Κουνς στα 70

Εικαστικά / «Τα χρήματα είναι δευτερεύον πράγμα»: Ο πολυεκατομμυριούχος Τζεφ Κουνς στα 70

Λίγο πριν τα 70ά του γενέθλια, ο διάσημος και αμφιλεγόμενος εικαστικός συμμετέχει σ’ έναν «διάλογο» με το ίνδαλμά του, τον Πάμπλο Πικάσο. Υπάρχουν όμως κοινά στοιχεία ανάμεσά τους;
THE LIFO TEAM
Οι μεγάλες εκθέσεις του 2025

Εικαστικά / Οι μεγάλες διεθνείς εκθέσεις του 2025 που αξίζουν το ταξίδι

Τα σχέδια των Dolce & Gabbana και η εμβληματική τέχνη του Anselm Kiefer, οι περφόρμανς του Leigh Bowery, οι γυναίκες της Suzanne Valadon και ο ονειρικός κόσμος του Wes Anderson βρίσκονται ανάμεσα στις πιο σημαντικές εκθέσεις της νέας χρονιάς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τεό Τριανταφυλλίδης 

Portraits 2025 / Τεό Τριανταφυλλίδης: «Υπάρχει μια υπεροψία ότι οι καλλιτέχνες είμαστε το ανώτατο ανθρώπινο επίτευγμα»

Eκφράζοντας την ανησυχία ενός ανθρώπου της γενιάς του, ενός καλλιτέχνη που τον απασχολεί τόσο ό,τι χάνεται όσο και το άδηλο μέλλον, ο Τεό Τριανταφυλλίδης πιστεύει ότι τα είδη της νοημοσύνης -η ανθρώπινη, η τεχνητή και της φύσης- μπορούν να ευνοήσουν το ένα το άλλο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ