Χάνω και βρίσκω: Ο «Κατάλογος Απολεσθέντων» της Γιούντιτ Σαλάνσκυ

Χάνω και βρίσκω Facebook Twitter
Πρόκειται για πρωτότυπο, υπνωτιστικό ανάγνωσμα που κινείται στον χώρο της φαντασίας και της φαντασίωσης.
0



ΔΩΔΕΚΑ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
 για ισάριθμους χαμένους κόσμους (αντικείμενα, κτίρια, νησιά, άνθρωποι, έργα τέχνης, ζώα, κινηματογραφικές ταινίες κ.ά.) αποτελούν το βιβλίο Κατάλογος Απολεσθέντων της Γερμανίδας συγγραφέως Γιούντιτ Σαλάνσκυ (γενν. 1980). Πρόκειται για δώδεκα διηγήματα όπου η συγγραφέας ανασυστήνει την απώλεια, «θυμάται τα ξεχασμένα, δίνει τον λόγο σε καθετί που έχει βουβαθεί και πενθεί για όσα έχουν χαθεί».

Πρόκειται για πρωτότυπο, υπνωτιστικό ανάγνωσμα που κινείται στον χώρο της φαντασίας και της φαντασίωσης. Είναι όμως τόσο γερά οπλισμένο με πραγματολογικά στοιχεία, που σχεδόν αυτόματα, ως αναγνώστης, καταφεύγεις στη Wikipedia για να βρεις κι άλλες πληροφορίες, να μάθεις περισσότερα για τα «απολεσθέντα». Οι χαμένοι κόσμοι της Σαλάνσκυ μπορεί να είναι πολύ διαφορετικοί (από την αρχαιότητα στο σήμερα, από τη Γη στη Σελήνη, από μια βίλα στη Ρώμη στο Σπίτι του Λαού στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, από τους στίχους της Σαπφούς σε μια ταινία του Μούρναου), αλλά η κίνηση από τον έναν κόσμο στον άλλο μοιάζει να έχει φυσικότητα.

Αυτό οφείλεται στο γενικό ύφος της αφήγησης, στην ενοποιητική της δύναμη. Αυτή η ενότητα ύφους δεν εμποδίζει, όμως, τη συγγραφέα να διαφοροποιεί τη γλώσσα από διήγημα σε διήγημα, ακόμα και τον τρόπο της στίξης, σαν να μας λέει ότι κάθε χαμένος κόσμος ξαναδημιουργείται μέσα στη γλώσσα. Ο Έλληνας αναγνώστης αυτού του βιβλίου πρέπει να αισθάνεται τυχερός γιατί η μετάφραση του Γιάννη Καλιφατίδη μεταδίδει γλωσσική ευφορία και επιπλέον αποδεικνύει πόσο πλούσια είναι η ελληνική γλώσσα για την απόδοση τόσων πραγματολογικών πληροφοριών, ακόμη και των πιο λεπτεπίλεπτων.

Στην ιστορία «Τουανάκι», το «απολεσθέν» είναι το νησί Τουανάκι, στο σύμπλεγμα των Νότιων Νήσων Κουκ, στον βορειονατολικό Ειρηνικό Ωκεανό, «πάνω στη ρότα του πανίσχυρου Κουροσίβο», που καταποντίστηκε από έναν υποθαλάσσιο σεισμό μεταξύ του 1842 και του 1843. Η Σαλάνσκυ αναδημιουργεί τη ζωή πάνω στο νησί, σε μια στιγμή όπου οι ιθαγενείς έρχονται σε επαφή με τους Ευρωπαίους θαλασσοπόρους. Μέσα σ’ ένα κλίμα που θυμίζει Μόμπι Ντικ, η συγγραφέας ψάχνει τη φράση ενός γέροντα –σαν χρησμό– που λέει πως «δεν έχουμε μάθει να σκοτώνουμε. Ξέρουμε μονάχα να χορεύουμε».

Ο Έλληνας αναγνώστης αυτού του βιβλίου πρέπει να αισθάνεται τυχερός γιατί η μετάφραση του Γιάννη Καλιφατίδη μεταδίδει γλωσσική ευφορία και επιπλέον αποδεικνύει πόσο πλούσια είναι η ελληνική γλώσσα για την απόδοση τόσων πραγματολογικών πληροφοριών, ακόμη και των πιο λεπτεπίλεπτων. 

Στη ιστορία «Η τίγρη της Κασπίας» το «απολεσθέν» είναι το άγριο ζώο που οδηγήθηκε σε αφανισμό λόγω της συστηματικής καταδίωξής του και της συρρίκνωσης του ζωτικού χώρου του. Η Σαλάνσκυ «συναντά» την τίγρη της Κασπίας στην αρχαία Ρώμη μέσα σε μια αρένα όπου το ζώο ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει, σε μια αιματηρή μονομαχία, όπως αποδεικνύεται, ένα λιοντάρι. Για τις ανάγκες της αρένας δεκάδες ζώα φτάνουν στη Ρώμη από τα πέρατα της αυτοκρατορίας. Και όπως οι Ρωμαίοι υποτάσσουν τους λαούς, με τον ίδιο τρόπο προσπαθούν να ξεριζώσουν την άγρια φύση των ζώων.

ΣΑΛΑΝΣΚΥ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Γιούντιτ Σαλάνσκυ, Κατάλογος Απολεσθέντων, Μτφρ.: Γιάννης Καλιφατίδης, Εκδόσεις Αντίποδες, Σελ.: 344

«Ο μονόκερος του Γκέρικε» είναι ο τίτλος της τρίτης ιστορίας. Εδώ δεν έχουμε απολεσθέν αντικείμενο αλλά κάτι που δεν υπήρξε ποτέ. Ο Γερμανός φυσικός Όττο φον Γκέρικε, που έζησε στον δέκατο έβδομο αιώνα, είχε ισχυριστεί ότι αποκατέστησε τον σκελετό ενός προϊστορικού ζώου από μεμονωμένα ευρήματα. Αποδείχτηκε ότι δεν είχε βρει οστά, επομένως δεν είχε συναρμολογήσει τίποτα. Η Σαλάνσκυ μας οδηγεί στο βασίλειο των τεράτων, όπου ο καθένας μας έχει κάνει τη βόλτα του με τη βοήθεια των δράκων των παιδικών παραμυθιών. Για τη συγγραφέα, οι δράκοι μοιάζουν με τις αναμνήσεις, που έχουν κι αυτές δικαίωμα στην επιβίωση, στην αυτοσυντήρηση και στην αναπαραγωγή.

Στην τέταρτη ιστορία, τη «Βίλλα Σακέτι», το «απολεσθέν» είναι η μπαρόκ βίλλα του καρδινάλιου Τζούλιο Σακέτι στη Ρώμη, έργο του αρχιτέκτονα Πιέτρο ντα Κορτόνα (πρώτο μισό του δέκατου έβδομου αιώνα). Η βίλλα εγκαταλείφθηκε λίγα χρόνια μετά την ολοκλήρωσή της. Τα τελευταία λείψανά της κατεδαφίστηκαν μετά το 1861. Στο διήγημα αυτό, ήρωας της Σαλάνσκυ είναι ο Γάλλος ζωγράφος Υμπέρ Ρομπέρ (1733-1808), που το βασικό θέμα του έργου του ήταν τα ερείπια. Με τη βοήθεια του Ρομπέρ, η Σαλάνσκυ μας δείχνει με διαφορετικό τρόπο τον κόσμο των ερειπίων. Όχι ως ένα απολίθωμα αλλά ως ένα εργοτάξιο αισθημάτων και συναισθημάτων, τουλάχιστον ένα εργοτάξιο τέχνης.

«Το αγόρι με το γαλάζιο κοστούμι» είναι ο τίτλος της πρώτης ταινίας του Μούρναου, από την οποία έχουν σωθεί τριάντα πέντε αμοντάριστα πλάνα. Εμπνευσμένη από τον πίνακα του Γκέινσμπορο «Γαλάζιο αγόρι», η ταινία είχε ως θέμα της τη διχασμένη προσωπικότητα. Στην ιστορία της η Σαλάνσκυ δημιουργεί ένα παιχνίδι ταυτοτήτων τοποθετημένο στο Μανχάταν, με ήρωες πρόσωπα της τέχνης του εικοστού αιώνα. Η Γκρέτα Γκάρμπο, ηθοποιός του βωβού που πέρασε με επιτυχία και στον ομιλούντα, οπωσδήποτε αμφιφυλόφιλη και ίσως τρανς, όπως βλέπουμε στο διήγημα, αναμετριέται με τον ομοφυλόφιλο φωτογράφο Σέσιλ Μπήτον και την ερωμένη της, θεατρική συγγραφέα Μερσέντες ντε Ακόστα.

Στην έκτη ιστορία με τίτλο «Οι ερωτικές ωδές της Σαπφούς», το «απολεσθέν» δεν είναι μόνο η σημειογραφία της μουσικής συνοδείας των ωδών αλλά και οι περισσότεροι στίχοι τους. Η Σαλάνσκυ αναζητάει εδώ τη Σαπφώ και τις πολυάριθμες επιβιώσεις της ως εταίρας, ως νυμφομανούς, ως ερωτόληπτης αντρογυναίκας, ως γαλαντόμας κυρίας, ως αδιάντροπης και διεφθαρμένης, ως σεμνής και αγνής. Μας λέει ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, από το έργο της Σαπφούς έχει διασωθεί το 7%. Τόσο υπολογίζεται ότι είναι και το ποσοστό των γυναικών που έλκονται από γυναίκες. Αν και κανένα υπολογιστικό μοντέλο δεν πρόκειται να αποδείξει ποτέ αν υπάρχει εδώ κάποιος συσχετισμός. Με πολλές αναφορές στη σύγχρονη εποχή, αυτό το πολύ έξυπνο διήγημα καταλήγει ως εξής: “Στα λεξικά της γερμανικής γλώσσας το επίθετο lesbisch (λεσβιακός) βρίσκεται αμέσως μετά το λήμμα lesbar (ευανάγνωστος)”».   

Στην ιστορία «Το παλάτι του οίκου φον Μπερ», το αρχοντικό, που κάηκε το 1945, βρισκόταν στην πόλη Γκράιφσβαλντ της Ανατολικής Γερμανίας. Είναι η πόλη όπου γεννήθηκε η συγγραφέας. Εδώ η αφήγηση είναι αυτοβιογραφική.

Το ίδιο αυτοβιογραφική είναι και η αφήγηση στο διήγημα «Το λιμάνι του Γκράιφσβαλντ», όπου το «απολεσθέν» είναι μια ελαιογραφία του μεγάλου ρομαντικού ζωγράφου Κάσπαρ Ντάβιντ Φρήντριχ, που κάηκε σε πυρκαγιά. 

Στα «Επτά βιβλία του Μάνη» το «απολεσθέν» είναι τα ιερά συγγράμματα του προφήτη που έζησε στον 3ο αι. μ.Χ και στον οποίο οφείλουμε τον «μανιχαϊσμό», αυτήν τη δυϊστική θεωρία του απόλυτου κακού και του απόλυτου καλού.

Στην «Εγκυκλοπαίδεια στο δάσος» το «απολεσθέν» είναι ένας μεγάλος κήπος γνώσης που δημιούργησε σε ένα δάσος στην Ελβετία ο Αρμάντ Σούλτες. Κάθε δέντρο και μια τσίγκινη πινακίδα με απίθανες πληροφορίες. Το 1973, οι κληρονόμοι του Αρμάνδου κατέστρεψαν όλον αυτόν τον κόσμο, όπου η πληροφορία αλληλεπιδρούσε με την εμπειρία. 

Το «Μέγαρο της Δημοκρατίας» ήταν το κέντρο της κομματικής αλλά και κοινωνικής ζωής στο Ανατολικό Βερολίνο της εποχή της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Κατεδαφίστηκε το 2006, αφού από το κουφάρι του ειδικά συνεργεία αφαίρεσαν 5.000 τόνους ψεκασμένου αμιάντου. Η Σαλάνσκυ αφηγείται, με κέντρο το κτίριο αυτό, μια ιστορία μοιχείας που μένει μετέωρη, όπως και οι ζωές πολλών πολιτών αυτής της «απολεσθείσας» χώρας. 

Στην τελευταία ιστορία, «Οι σεληνογραφίες του Κίναου», ο ήρωας που αφηγείται στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ποτέ. Ήταν ένας βοτανολόγος και σεληνογράφος ονόματι Κίναου, του οποίο τα ίχνη δεν εντόπισε ποτέ κανείς. Αφηγείται όμως ωραία τη σχέση του με τον τοξικό φυτικό κόσμο αλλά και με τη Σελήνη. Γιατί «η κατανόηση της Σελήνης προϋποθέτει την κατανόηση του ίδιου μας του εαυτού».

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ναπολέων Λαπαθιώτης

Βιβλίο / Ναπολέων Λαπαθιώτης: Επιστροφή στον ανεξίτηλο θρύλο

Με τον τίτλο «Ξεδιάλεγμα» βρίσκεται ήδη στους πάγκους των βιβλιοπωλείων ένα ανθολόγιο από τον Τάκη Σπετσιώτη του έργου του σπουδαιότερου, του γοητευτικότερου και σίγουρα του πιο διαβόητου εκκεντρικού εστέτ στην ιστορία των ελληνικών γραμμάτων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Μπόρχες αερόστατο

Βιβλίο / Τα ατελεύτητα ταξίδια του Χόρχε Λουίς Μπόρχες

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη ο «Άτλας» του Χόρχε Λουίς Μπόρχες, όπου περιγράφονται οι περιπλανήσεις του Αργεντινού συγγραφέα και ποιητή σε όλα τα μέρη του σύμπαντος, από γεωγραφικούς τόπους μέχρι περιοχές του ονείρου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
καραγάτση τάρλοου

Βιβλίο / «Το ευχαριστημένο»: Το σπονδυλωτό μυθιστόρημα της Μαρίνας Καραγάτση για τα οικογενειακά της βιώματα

Πέρα από εξαιρετική διαχειρίστρια των πνευματικών δικαιωμάτων του, η Μαρίνα Καραγάτση, που πέθανε σήμερα στα 88 της, στάθηκε ικανή ν’ αναπλάσει πειστικά τα βιώματα και τους κρυφούς συλλογισμούς του πατέρα της, τοποθετώντας τον ως ήρωα στο οικογενειακό τους σύμπαν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ