ΠΡΟΣ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 2022 Η ΟΜΑΛΟΠΟΙΗΣΗ
Ένα διάγραμμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δείχνει ότι οι χρόνοι παράδοσης των προμηθευτών στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν κάνει ρεκόρ από τα τέλη του 2020.
Το διάγραμμα απεικονίζει τον δείκτη των χρόνων παράδοσης των προμηθευτών, που υπολογίζει η εταιρεία IHS Markit. Τα σημεία επάνω από την τιμή 50 δείχνουν ταχύτερους χρόνους παράδοσης, ενώ τα κάτω από το 50 βραδύτερους, συγκρινόμενοι με εκείνους του προηγούμενου μήνα.
Η πρόσφατη μεγάλη πτώση του δείκτη ενισχύει την τιμολογιακή ισχύ των προμηθευτών και άρα την άνοδο των τιμών. Ορισμένοι ειδικοί εκτιμούν ότι η υψηλή ζήτηση της περιόδου των Χριστουγέννων, το ήδη ορατό τέταρτο κύμα της covid-19 και ενδεχόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα θα προκαλέσουν και άλλες αναστατώσεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Τις εκτιμήσεις αυτές συμμερίζεται ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, ο οποίος είπε την περασμένη Παρασκευή ότι οι Αμερικανοί πρέπει να προετοιμαστούν για παραμονή της κρίσης της εφοδιαστικής αλυσίδας όλο το 2022, και για υψηλότερο πληθωρισμό.
Απεναντίας, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γιέλεν, εμφανίστηκε πιο αισιόδοξη την Κυριακή στο CNN, εκτιμώντας ότι θα υπάρξει «βελτίωση από τα μέσα προς τα τέλη του 2022».
Πηγή: IFM, Vox, IHS Markit
• • •
ΟΙ ΠΛΑΤΦΟΡΜΕΣ ΜΕΤΡΑΝΕ
Αναμφισβήτητα, τα κοινωνικά μέσα έχουν συντελέσει καθοριστικά στη διάδοση των θεωριών συνωμοσίας, ιδίως την περίοδο της πανδημίας. Ποιο, όμως, συνέβαλε περισσότερο;
Μια πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο New Media & Society Journal («Does the platform matter? Social media and COVID-19 conspiracy theory beliefs in 17 countries», 9 Οκτωβρίου 2021), επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα ποια πλατφόρμα διευκολύνει περισσότερο τη διάδοση συνωμοσιολογικών πεποιθήσεων.
Η ερευνητική ομάδα εστιάστηκε στις πλατφόρμες Messenger, WhatsApp, YouTube, Twitter και Facebook, και χρησιμοποίησε δεδομένα πριν από την πανδημία και κατά τη διάρκειά της από 17 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Το κύριο συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι η ενασχόληση με τα Facebook, WhatsApp, YouTube και Messenger συνδέεται με αύξουσα εμπιστοσύνη στις συνωμοσιολογικές θεωρίες για τον κορωνοϊό, ενώ η ενασχόληση με το Twitter με φθίνουσα.
• • •
ΠΟΙΟΣ ΕΙΠΕ ΤΟ «ΟΧΙ»;
(Απόσπασμα από παλιά ομιλία μου).
Ούτε η χώρα μας είναι το κέντρο της γης, ούτε είμαστε ανώτεροι από άλλους λαούς. Οι Άγγλοι αντιμετώπισαν τον χιτλερισμό με σθένος και αυταπάρνηση τόσο στα μέτωπα όσο και στα μετόπισθεν. και οι Ρώσοι αντιστάθηκαν με εξαιρετική γενναιότητα στον Χίτλερ που την πλήρωσαν με πολύ αίμα. Αλλά η Αγγλία και ήταν και συμπεριφερόταν ως αυτοκρατορία, και η τότε Σοβιετική Ένωση μπορούσε να υπολογίζει στο μεγάλο ανθρώπινο δυναμικό και στους άφθονους πόρους της.
Η Ελλάδα, μια μικρή και φτωχή χώρα, με πολλά δυσεπίλυτα προβλήματα και σχετικά χαμηλό επίπεδο στρατιωτικής προπαρασκευής είχε απέναντί της έναν αντίπαλο πάνοπλο, με απόλυτο έλεγχο στον αέρα, με μηχανοκίνητα και μεγάλο αριθμό στρατιωτών. Και ήταν ουσιαστικά μόνη της. Η αδυσώπητη λογική έλεγε ότι δεν είχε νόημα ο πόλεμος, το πολύ-πολύ «να ρίχναμε μια ντουφεκιά για την τιμή των όπλων». Πώς έφθασε η Ελλάδα να αναδειχθεί, όπως είπε ο Le Corbusier, στην «εφεδρεία της ανθρώπινης συνείδησης»;
Για τον Μεταξά το ΟΧΙ ήταν και εύκολη και ορθολογική απόφαση. Ήταν εύκολη διότι είχε ωριμάσει προ καιρού στο μυαλό του, διότι αποτελούσε φυσική απόληξη προηγουμένων αποφάσεων και διότι το ιταλικό τελεσίγραφο δεν άφηνε το παραμικρό περιθώριο διαπραγμάτευσης. Ήταν ορθολογική επίσης διότι, σύμφωνα με εύλογες εκτιμήσεις του ίδιου του Μεταξά, η υποχώρηση στους Ιταλούς θα οδηγούσε τη χώρα σε άνευ προηγουμένου διχασμό, θα καθιστούσε απολύτως ρεαλιστικό το ενδεχόμενο κατάληψης της Κρήτης και άλλων νήσων από τους Άγγλους όπου θα εγκαθίστατο μια δεύτερη κυβέρνηση και, επομένως, οι άμεσες και μελλοντικές προοπτικές για τη συνοχή της χώρας θα ήταν εντελώς δυσοίωνες. Απεναντίας, παρά το αναμφισβήτητα μεγάλο του κόστος, το ΟΧΙ ενίσχυε την ενότητα του ελληνικού λαού και τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της χώρας.
...
Διότι, όντως, το κρίσιμο ζήτημα ήταν η αντίδραση του λαού. Είναι άλλο πράγμα να πηγαίνεις σε έναν ξένο πόλεμο κι άλλο στον δικό σου πόλεμο. Η πειθαρχία δεν μπορεί να επιβληθεί με τουφεκισμούς, η δράση μπορεί να υπονομευθεί με χίλιους δυο τρόπους, η επιστράτευση θα αποτύγχανε, η κατάρρευση θα επέρχονταν με τις πρώτες δυσκολίες.
Ο πόλεμος είναι σύνθετο γεγονός με επιχειρησιακές, πολιτικο-διπλωματικές και ψυχολογικές συνιστώσες. Οι Έλληνες, εξοργισμένοι από τις συνεχείς προκλήσεις και προσβολές των Ιταλών με αποκορύφωμα τον τορπιλισμό του εύδρομου «Έλλη», είχαν ήδη κερδίσει στο ψυχολογικό σκέλος. Και μολονότι δεν ήταν καθόλου στις προθέσεις της κυβέρνησης, η πολιτική κατευνασμού που προωθούσε λειτούργησε εν τέλει για την ανόρθωση του φρονήματος του λαού.
Ο ανταποκριτής των Τάιμς του Λονδίνου είχε κάνει ορθή εκτίμηση: «Οι Έλληνες θα πολεμήσουν, οι Έλληνες θα κρατήσουν» Δεν είχε καμιά απόδειξη, το μόνο που μπορούσε να επικαλεστεί ήταν, κι αυτό τηλεγράφησε, η θέληση που έβλεπε στα πρόσωπα των Ελλήνων την πρώτη μέρα του πολέμου.
Ο ενθουσιασμός των πρώτων ημερών είχε ένα σημαντικό πρακτικό αποτέλεσμα. Η επιστράτευση ήταν αποφασιστικής σημασίας για τις επιχειρήσεις — η «αχίλλειος πτέρνα» της άμυνας κατά τον αρχηγό του ΓΕΣ αντιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο — δεδομένου ότι η κυβέρνηση δεν είχε προχωρήσει σε προληπτική επιστράτευση για να μη θεωρηθεί πρόκληση από τους Ιταλούς. Μετά την κήρυξη τού πολέμου, η επιστράτευση πραγματοποιήθηκε με ταχύτητα και τάξη, και συγκροτήθηκε γρήγορα ένας στρατός εκστρατείας που μπορούσε να αντιπαρατεθεί στον αντίπαλό του με αξιώσεις.
Οι ιστορικοί συμφωνούν: ουδέποτε στην πρόσφατη ιστορία τους οι Έλληνες έσπευσαν στο μέτωπο με τέτοιο ενθουσιασμό. Αυτός αναπλήρωσε τις μεγάλες ελλείψεις σε μηχανοκίνητα, αυτός ήταν το στήριγμα στις εξαντλητικές πορείες και χάρη σ’ αυτόν πέρασε το πρώτο κρίσιμο δεκαήμερο. Το Απόσπασμα Πίνδου, υπό τον έφεδρο εκ μονίμων συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Δαβάκη, ήταν επιστρατευμένη μονάδα, τμήμα της οποίας μάλιστα βρισκόταν εν κινήσει την 27η Οκτωβρίου, και τα περισσότερα στελέχη του έφεδροι με μικρή πείρα. Και απέναντι του είχε την «Τζούλια», την ειδική μεραρχία Αλπινιστών που ήταν ειδικά εκπαιδευμένη για ορεινό πόλεμο. Κι όμως, ο ελληνικός στρατός ανταποκρίθηκε, και με το παραπάνω, στις απαιτήσεις των πρώτων δύσκολων ημερών. Και δεν ήταν μόνον ο στρατός. Ήταν, μας λέει ο στρατηγός Δημήτριος Καθενιώτης, και εκείνη η ατελείωτη στρατιά «γυναικοπαίδων και γερόντων από κατοίκους της Πίνδου, αυθορμήτως προσφερθέντων δια να μεταφέρουν στους ώμους των τα βόλια και το ψωμί εις τα μαχόμενα παιδιά των».
• • •
ΜΙΑ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΔΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΡΙΑ
«Γεννήθηκα στο Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν, στις 14 Οκτωβρίου 1928. Πήγα εκεί στο σχολείο μέχρι τα επτά μου. Οι γονείς μου ήταν ελληνικής καταγωγής, και μιλούσαν μόνο ελληνικά στο σπίτι, έτσι όταν πήγα στο σχολείο δεν γνώριζα πολλά αγγλικά», διηγείται η Μαίρη Τσίγκου σε συνέντευξή της.
Οι γονείς της μετανάστευσαν στις ΗΠΑ από τη Βουλγαρία, όπου επέστρεψαν στη Μεγάλη Ύφεση, και το 1940 επέστρεψαν οριστικά στις ΗΠΑ.
Η Τσίγκου σπούδασε μαθηματικά και ήταν η μία από τις δύο προγραμματίστριες του υπολογιστή MANIAC στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος.
Εργάστηκε στο περίφημο πρόβλημα Fermi-Pasta-Ulam (FPU), το οποίο διατυπώθηκε πρώτη φορά το 1955 και θεωρείται η αφετηρία της μη γραμμικής Φυσικής και της θεωρίας του χάους. Η συνεισφορά της Τσίγκου αναγνωρίστηκε, και έκτοτε το FPU μετονομάστηκε σε FPUΤ.
Πηγή: Pour La Science, IEEE Global History Network
• • •
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Χθες θα είχε τα γενέθλιά της μια πρωτοπόρος της αφηρημένης ζωγραφικής. Το έργο της Σουηδέζας Χίλμα αφ Κλιντ (1862 – 1944) προηγείται χρονικά από το έργο των Καντίνσκι, Κούπκα, Μαλέβιτς και Μοντριάν, που επί μακρόν θεωρούνταν πρωτοπόροι της αφαίρεσης.