Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
0

Είναι σύμπτωμα των καιρών το γεγονός ότι ενώ έχουμε όλα τα μέσα και όλη την πληροφορία (και όλη την παραπληροφόρηση) του κόσμου, δυσκολευόμαστε να βρούμε έναν μπούσουλα, ένα ελκυστικό αφηγηματικό πλαίσιο με τη μορφή ντοκιμαντέρ σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το τι προηγήθηκε στο πρόσφατο παρελθόν. Και επειδή αυτό μάθαμε, αυτό συνηθίσαμε στην πανδημία, ήταν πολλοί οι συνδρομητές του Netflix που στράφηκαν αυτές τις μέρες στο περιεχόμενο της πλατφόρμας για μια ιστορική αναδρομή, όσο το δυνατόν πιο συναρπαστική.

Εκεί βρήκαν (ή τους βρήκε) ένα ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας, το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε εκεί για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδυναμώνοντας παράλληλα τους δεσμούς της χώρας με τη Μόσχα.

Το μονταρισμένο υλικό λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

Σταδιακά το πλήθος μεγάλωνε μαζί με το πάθος των διαδηλωτών αλλά και μαζί με την ένταση της καταστολής εκ μέρους των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας (της περιβόητης για τις βίαιες μεθόδους της Berkut), οι οποίες δεν δίστασαν, καθώς κλιμακωνόταν η αντιπαράθεση, να επιτίθενται ακόμα και σε εγκαταστάσεις περίθαλψης τραυματιών, ενώ δεν άργησαν να περάσουν από τις λαστιχένιες σφαίρες στις πραγματικές.

Συγχρόνως ομάδες παρακρατικών ελεύθερων σκοπευτών σημάδευαν και πυροβολούσαν από τα μπαλκόνια στο ψαχνό. Η εξέγερση έληξε με την αποχώρηση (νύχτα με ελικόπτερο) του Γιανούκοβιτς στις 22 Φεβρουαρίου 2014 και την προκήρυξη εκλογών, αφήνοντας πίσω της 125 νεκρούς.

winter on fire Facebook Twitter
Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε στην πλατεία Ανεξαρτησίας για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φωτ.: Netflix

Ο Ρωσο-ισραηλινός σκηνοθέτης Εβγκένι Αφινέβσκι (με μόνιμη έδρα το Λος Άντζελες) ήταν παρών σε όλο αυτό το δραματικό χρονικό, καθοδηγώντας ανάμεσα στα οδοφράγματα μια εντυπωσιακή σε αριθμό ομάδα εικονοληπτών (28 αναφέρονται στους τίτλους τέλους) που κάλυψαν τα –τρομακτικά βίαια σε πολλές περιπτώσεις– γεγονότα μέσα στη διάρκεια ολόκληρου του χειμώνα.

Το μονταρισμένο υλικό (σημαντική η συμβολή του μοντέρ του Ντέιβιντ Φίντσερ, Άνγκους Γουόλ, στο τελικό αποτέλεσμα) λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
To ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο «Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας», το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Καμία (ή ελάχιστη) αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο, στο ζήτημα των περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας ή στον ρόλο (περιφερειακό έστω) των ακροδεξιών ομάδων που είχαν παρεισφρήσει στις τάξεις των διαδηλωτών. Και επίσης, γνωρίζουμε όλοι καλά πλέον ότι η επανάσταση του Μαϊντάν προκάλεσε μεν την πτώση του Γιανούκοβιτς και την αλλαγή του καθεστώτος, σήμανε δε την απαρχή ενός εμφύλιου πολέμου με χιλιάδες νεκρούς.

Αξίζει, πάντως, να δει κανείς την ταινία αν θέλει να έχει μία (μία όμως) εικόνα από εκείνη την πολύ κρίσιμη για όσα συμβαίνουν σήμερα περίοδο, όπως αξίζει να αναζητήσει και το ντοκιμαντέρ Maidan του Σεργκέι Λόζνιτσα που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και αφηγείται τα ίδια γεγονότα, με έναν πιο φορμαλιστικό όμως και λιγότερο εμπλεκόμενο τρόπο.

winter on fire Facebook Twitter
Φωτ.: Netflix

Αυτό όμως που η μία πλευρά αποκαλεί «επανάσταση» η άλλη (η φιλορωσική εν προκειμένω) το αποκαλεί «πραξικόπημα» και για τους πιο μερακλήδες φετιχιστές της (δυτικής) συνωμοσίας υπάρχει και η επιλογή ενός ντοκιμαντέρ που επιμελήθηκε ο σούπερ φαν του Ρώσου Πρόεδρου Όλιβερ Στόουν και παρουσιάζει την άποψη της «άλλης πλευράς», μέσω συνεντεύξεων με τους έκπτωτους Γιανούκοβιτς και τον υπουργό του των Εσωτερικών Βιτάλι Ζακαρένκο, οι οποίοι εμφανίζονται να μιλάνε στην κάμερα του Αμερικανού σκηνοθέτη.

Πρόκειται για το Ukraine on fire: The real story, που έχω την εντύπωση ότι μέχρι προχθές υπήρχε ελεύθερο στο Vimeo, αλλά πρέπει να κατέβηκε ως υπόδειγμα κραυγαλέας παραπληροφόρησης.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

Daily / The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

To εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για το «κίνημα» των Ισραηλινών εποίκων που έχουν πλέον βάλει ως στόχο την ισοπεδωμένη Γάζα, και προβλήθηκε πριν από λίγες μέρες στο BBC, βρίσκεται και στο YouTube, προς το παρόν τουλάχιστον.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Daily / American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Η ταινία του 2000 που βασίστηκε στο ομώνυμο, αγρίως αμφιλεγόμενο, μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο ενός σαλεμένου γιάπη, μοιάζει από πολλές απόψεις εξαιρετικά προφητική και ανησυχητικά επίκαιρη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Daily / Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Αν υπήρξε ένα ναδίρ στην μαζική χρήση του Chat GTP για τη δημιουργία εικόνων που μιμούνται την αισθητική του γιαπωνέζικου Studio Ghibli, αυτό ήταν μάλλον η «παιγνιώδης» οικειοποίηση του εργαλείου από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Daily / Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Συμπονά κανείς όχι μόνο τους γονείς που μετά την παρακολούθηση της δραματικής μίνι σειράς του Netflix θα ψάχνουν μάταια απαντήσεις στα «ιερογλυφικά» μηνύματα που κρύβονται στα κινητά των παιδιών τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Daily / Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Έξι δεκαετίες μετά από την κλασική ταινία του Βισκόντι, το ιταλικό έπος του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα αναβιώνει στο Netflix, σε μια άρτια και πολυτελή σειρά έξι επεισοδίων, λουσμένη στο σικελικό φως 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ