ΟΙ ΟΥΚΡΑΝΟΙ ΖΗΤΟΥΝ ΣΥΓΓΝΩΜΗ
Ο υπουργός Πολιτισμού της Ουκρανίας, Oλεξάντερ Τκατσένκο, δήλωσε χθες 15 Μαΐου ότι το μηδέν ψήφοι της ουκρανικής επιτροπής στην Πολωνία και τη Λιθουανία στην Eurovision είναι «πολύ ντροπιαστικό», και πρόσθεσε: «Αυτό σε καμία περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει την πραγματική μας στάση απέναντί σας, τους πιο στενούς μας φίλους στην Ευρώπη».
Οι Ουκρανοί ζητούν μαζικά συγγνώμη στα κοινωνικά μέσα από την Πολωνία, τη Λιθουανία, την Εσθονία, την Ισλανδία, ίσως και άλλες χώρες.
Η πρωτιά της Ουκρανίας είχε προεξοφληθεί πριν από αρκετές μέρες. Η Eurovision είχε μεταμορφωθεί με το ζόρι από μια αμφιλεγόμενης ποιότητας διοργάνωση σε πομπό πολιτικών μηνυμάτων. Αλλά πριν αλέκτορα φωνήσαι, η Eurovision ξαναβρήκε τον παλιό «καλό» εαυτό της (υπήρξαν και αλισβερίσια στα ημιτελικά μεταξύ έξι χωρών για το τι θα ψηφίσουν). «Είναι στη φύση μου» που λέει ο σκορπιός στον βάτραχο στη γνωστή ιστορία.
Πηγή: The Kyiv Independent
• • •
Η ΙΝΔΙΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ ΤΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΣΙΤΑΡΙΟΥ
Η Ινδία απαγόρευσε τις εξαγωγές σιταριού, όπως αναμενόταν. Η απόφαση είναι άμεσα εκτελεστέα, εξαιρούνται τα συμβόλαια που είχαν συναφθεί, ενώ οποιαδήποτε νέα εξαγωγή θα πρέπει να έχει κρατική έγκριση.
Άμεσες ήταν οι αντιδράσεις. Ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, Τζεμ Οζντεμίρ, δήλωσε πως «οι υπουργοί Γεωργίας των G7 καταδικάζουν την απόφαση της Ινδίας να απαγορεύσει τις μη εγκεκριμένες εξαγωγές σιταριού μετά τον μεγάλο καύσωνα», και πρόσθεσε «αν ο καθένας ξεκινά να επιβάλλει εξαγωγικούς περιορισμούς ή να κλείνει αγορές, αυτό θα επιδεινώσει την κρίση».
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, είπε: «Η Ρωσία αποφάσισε σκόπιμα να επεκτείνει τον στρατιωτικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας — τώρα ως πόλεμο σιτηρών και σιταριού σε πολλά κράτη του κόσμου, ιδίως στην Αφρική». Σχολιάζοντας την απαγόρευση εξαγωγής σιταριού από την Ινδία και την παγκόσμια επισιτιστική κρίση εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, δήλωσε ότι αυτό δείχνει «πόσο σοβαρή είναι αυτή η κρίση».
Όντως, όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το ενδεχόμενο σοβαρής επισιτιστικής κρίσης είναι πολύ πιθανό. Αν αυτό συνδυαστεί με την αβεβαιότητα που απορρέει από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τα μηνύματα που έρχονται από διάφορες χώρες για μικρότερες σοδειές, οι τάσεις προς τον προστατευτισμό ενισχύονται. Αλλά αυτό δημιουργεί πληθωριστικό σπιράλ, στις ήδη αυξημένες τιμές των σιτηρών.
Αν είναι να προληφθούν τα χειρότερα, απαιτούνται συγκεκριμένες λύσεις, οι οποίες προς το παρόν δεν έχουν προταθεί.
Πηγή: Food Business News, The Hindu, India Today
• • •
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΚΤΟΠΙΣΗ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΩΝ
Δεκαπέντε ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, κάλεσαν την Παρασκευή το Ισραήλ να σταματήσει τα σχέδια για περισσότερους παράνομους οικισμούς στη Δυτική Όχθη.
«Ανησυχούμε βαθύτατα για την απόφαση του Ισραηλινού Ανώτερου Συμβουλίου Χωροταξίας να προωθήσει τα σχέδια για την κατασκευή περισσότερων από 4.000 οικιστικών μονάδων στη Δυτική Όχθη», δήλωσαν οι εκπρόσωποι των υπουργείων Εξωτερικών της Γαλλίας, του Βελγίου, της Δανίας, της Φινλανδίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου, της Μάλτας, των Κάτω Χωρών, της Νορβηγίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας και της Σουηδίας.
«Οι νέες οικιστικές μονάδες θα αποτελέσουν πρόσθετο εμπόδιο στη λύση των δύο κρατών, [αποτελούν] σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και στέκονται εμπόδιο σε μια δίκαιη, διαρκή και συνολική ειρήνη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Οι χώρες της ΕΕ κάλεσαν επίσης το Ισραήλ «να μην προχωρήσει σε καμία προγραμματισμένη κατεδάφιση ή έξωση, ιδίως στο Masafer Yatta».
Στις 4 Μαΐου, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ έδωσε το πράσινο φως για τη μεγαλύτερη εκτόπιση Παλαιστινίων από τις αρχές της δεκαετίας του '70.
Επικυρώνοντας την ανακήρυξη τμημάτων του Masafer Yatta (λόφοι της Νότιας Χεβρώνας) ως πεδίο βολής 918, το δικαστήριο επιτρέπει εμμέσως την εκδίωξη άνω των 1000 Παλαιστινίων από 8 χωριά της περιοχής, ενώ απειλούνται επίσης εκατοντάδες άλλοι σε 6 άλλα χωριά. Τα πεδία βολής χρησιμοποιούνται για στρατιωτικές ασκήσεις και απαγορεύεται η παρουσία πολιτών.
Σύμφωνα με τη Haaretz, αξιωματικός του στρατού αποκάλυψε το 2014 σε συνεδρίαση επιτροπής της Κνεσέτ ότι η στρατιωτική εκπαίδευση σε πεδία βολής με πραγματικά πυρά στη Δυτική Όχθη χρησιμοποιείται ως μέσο για να μειωθεί ο αριθμός των Παλαιστινίων που ζουν σε κοντινή απόσταση.
Πηγή: B'Tselem, Haaretz, The Guardian
• • •
ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΠΕΚΙΝΟΥ ΣΕ ΗΜΙ-ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ
Η Φανγκσάν είναι η δεύτερη περιοχή του Πεκίνου μετά την Τσαογιάνγκ, στην οποία ανακοινώθηκαν προτροπές για εργασία από το σπίτι προκειμένου να ελεγχθεί η covid-19.
Όλοι οι δημόσιοι χώροι, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία, γυμναστήρια και μπαρ, είναι κλειστοί, όπως και όλα τα καταστήματα, εκτός από τα παντοπωλεία, τα φαρμακεία και τα εστιατόρια.
Οι δημόσιες συγκοινωνίες, όπως το μετρό και τα δρομολόγια των λεωφορείων που διέρχονται από περιοχές όπου εντοπίστηκαν κρούσματα, ανεστάλησαν την Πέμπτη.
Οι προτροπές/εντολές ήρθαν μετά τη δήλωση του γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της περιοχής, την Παρασκευή, ότι «η επιδημία βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο και εξακολουθούν να υπάρχουν διάσπαρτα κρούσματα εκτός των περιοχών καραντίνας», και πρέπει να τερματιστεί με ταχεία αντίδραση.
Η πολιτική zero-covid δεν φαίνεται να αποδίδει, κυρίως εξαιτίας των πληθυσμιακών της χώρας. Πάντως, το Πεκίνο εμμένει σε αυτή, και μάλιστα επιδιώκει να ελέγξει πλήρως την πανδημία εν όψει του συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Την Παρασκευή 13 Μαΐου, ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Γκεμπρεγέσους, που αμφισβήτησε την αποτελεσματικότητα της πολιτικής zero-covid, λογοκρίθηκε από δύο μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων.
Πηγή: South China Morning Post
• • •
ΤΟ ΡΩΣΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟ
Κατά την τελευταία εικοσαετία, οι απόπειρες να χαρακτηριστεί το ρωσικό καθεστώς αυξάνει παρά μετριάζει τον πονοκέφαλο των πολιτικών επιστημόνων.
Οι όροι που κυκλοφορούν είναι απολυταρχία (authoritarianism), αυταρχία (autocracy), ανελευθερία (illiberalism). Ωστόσο, κανένας από αυτούς δεν θεωρείται ικανοποιητικός. Η πρόσθεση επιθέτων βελτιώνει κάπως τα πράγματα, όπως ο όρος «ανταγωνιστική απολυταρχία», αλλά οι αντιρρήσεις παραμένουν.
Είναι μάλλον ευκολότερο να πει κανείς τι δεν είναι, παρά τι είναι το ρωσικό καθεστώς. Παραδείγματος χάριν, αυτό που σίγουρα δεν είναι η Ρωσία είναι «ολοκληρωτικό καθεστώς», χαρακτηρισμός που εσχάτως πολυχρησιμοποιείται.
Όποια κι αν χρησιμοποιήσουμε από τις τρεις κλασικές τυπολογίες του ολοκληρωτισμού — της Χάνα Άρεντ, την μάλλον αμφιλεγόμενη των Καρλ Φρίντριχ και Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, και του Ραϊμόντ Αρόν — δύο απαραίτητα στοιχεία για τον χαρακτηρισμό του ολοκληρωτισμού είναι η ιδεολογία και η μαζική βία.
Ο ολοκληρωτισμός προϋποθέτει, πρώτον, μια συνολική ιδεολογία, η οποία επιβάλλεται από το κράτος σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής ως η μόνη αποδεκτή ανάγνωση του κόσμου, με σκοπό την κινητοποίηση του πληθυσμού.
Δεύτερον, ο ολοκληρωτισμός βασίζεται στη μαζική βία, η οποία διαφέρει από την καταστολή των αντιπάλων. Η μαζική βία αποτελεί κοινωνική μηχανική που εξαλείφει ολόκληρες ομάδες που θεωρούνται επιβλαβείς, είτε αντιτίθενται στην εξουσία είτε όχι.
Και στα δύο σημεία, η Ρωσία δεν πληροί τα χαρακτηριστικά ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Υπάρχει μεν μετατόπιση από μια αποσυντονισμένη κοινωνία σε μια ενεργά κινητοποιημένη επιθυμητή κοινωνία, αλλά όχι πάρα πολύ. Οι αρχές δείχνουν να φοβούνται τις κινητοποιήσεις.
Εν πάση περιπτώσει, ο όρος «ολοκληρωτισμός» συσκοτίζει παρά διαφωτίζει το ρωσικό καθεστώς. Ιστορικά, υπήρξε μια διανοητική επινόηση για να ερμηνεύσει το απόλυτο κακό, τον αντίποδα της δημοκρατίας, το ακριβώς αντίθετο από το σύστημα στο οποίο ζούμε, στις μαζικές κοινωνίες του εικοστού αιώνα.
Οι χαρακτηρισμοί «ολοκληρωτικό» ή «φασιστικό» για το καθεστώς της Ρωσίας και οι παρόμοιοι για τον Πούτιν «φασίστας», «Χίτλερ», «δικτάτορας» (για τον Σαντάμ είχαν εξίσου, αν όχι περισσότερο, είχαν χρησιμοποιηθεί) χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοπούνται για προπαγανδιστικούς λόγους ή στο πλαίσιο ιδεολογικο-πολιτικών διαμαχών. Από το σημείο αυτό, όμως, μέχρι να μετατρέπονται σε πολιτική θεωρία, η απόσταση είναι κολοσσιαία και κυρίως εντελώς παραπλανητική για όποιον θέλει να προσεγγίσει σοβαρά ένα ιδιότυπο καθεστώς.
• • •
Η MARIUPOLIS 2 ΣΤΙΣ ΚΑΝΝΕΣ
Η τελευταία ταινία του Λιθουανού σκηνοθέτη Μαντάς Κβενταραβίσιους, Mariupolis 2, ο οποίος σκοτώθηκε στις αρχές Απριλίου στη Μαριούπολη της Ουκρανίας, θα προβληθεί εκτός συναγωνισμού στο 75ο Φεστιβάλ Καννών.
Γνωστός από τις ταινίες Barzakh (2011), Mariupolis (2016) και Parthenon (2019), ο 45χρονος Κβενταραβίσιους σκοτώθηκε ενώ προσπαθούσε να φύγει από τη Μαριούπολη.
Η σύντροφός του, Hanna Bilobrova, που τον συνόδευε, κατάφερε να σώσει το υλικό, το οποίο μόνταρε με τη συνεργάτιδα του Μαντάς, Dounia Sichov. Η ταινία Mariupolis 2, διάρκειας 1 ώρας και 45 λεπτών, «δείχνει τη ζωή που συνεχίζεται κάτω από τις βόμβες και αποκαλύπτει εικόνες τόσο τραγικές όσο και ελπιδοφόρες». Μεταξύ των παραγωγών της ταινίας είναι και η εταιρεία Twenty Twenty Vision του Θανάση Καραθάνου.
Στις σημειώσεις του για το γύρισμα, ο Κβενταραβίσιους είχε γράψει:
«Ξέρετε τι είναι το πιο εξαιρετικό στη Μαριούπολη; Κανένας από τους κατοίκους της δεν φοβήθηκε τον θάνατο, ακόμη και όταν ήταν εκεί. Ο θάνατος ήταν ήδη παρών και κανείς δεν ήθελε να πεθάνει ανώφελα. Οι άνθρωποι υποστήριζαν ο ένας τον άλλον με κίνδυνο της ζωής τους. Κάπνιζαν και κουβέντιαζαν έξω, παρά τις βόμβες. Δεν είχαν μείνει χρήματα και η ζωή είχε γίνει πολύ σύντομη για να τη θυμάται κανείς, οπότε οι άνθρωποι αρκούνταν σε ό,τι είχαν και έφταναν στα όριά τους. Δεν υπήρχε πια παρελθόν ή μέλλον, δεν υπήρχαν κρίσεις, δεν υπονοούσαν τίποτα. Ήταν ο παράδεισος στην κόλαση, τα λεπτά φτερά της πεταλούδας που φτερούγιζαν όλο και πιο κοντά το ένα στο άλλο, η μυρωδιά του θανάτου στην ωμή του διάσταση. Ήταν ο χτύπος της καρδιάς της ζωής».
Πηγή: Festival de Cannes
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
«Η διαφορά μεταξύ ενός φυσιολογικού ανθρώπου και ενός τρελού είναι ακριβώς ότι ο φυσιολογικός άνθρωπος έχει όλες τις ασθένειες του μυαλού, ενώ ο τρελός έχει μόνο μία».
― Ρόμπερτ Μούζιλ, «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες»
