Η Νέα Ιωνία, από τότε που ήρθαν στα μέρη της οι Μικρασιάτες πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να αφήσουν τα σπίτια και τις περιουσίες τους το 1922, άρχισε να αποκτά ζωή.
Η εξέλιξή της ήταν γρήγορη και εντυπωσιακή. Η μεγάλη της έκταση προσφερόταν για να δημιουργηθούν εργοστάσια και να δραστηριοποιηθούν όλοι εκείνοι που είχαν χάσει τη δουλειά τους, αλλά διατηρούσαν την τεχνογνωσία τους, είχαν επιχειρηματικό πνεύμα και διψούσαν να δημιουργήσουν μια νέα πατρίδα, έναν τόπο δικό τους, στον οποίο θα μεγάλωναν και θα ευημερούσαν τα παιδιά τους.
Έτσι, ακόμη και πριν από το 1940, η Νέα Ιωνία είχε ζωή, γειτονιές όπου έπαιζαν παιδιά, εργάτες που ξυπνούσαν το πρωί και έπαιρναν μαζί τους το κολατσιό, αυλές όπου μεγάλωναν λουλούδια και κουζίνες που μύριζαν Ανατολή.
Τα πάντα έβρισκες και τα πάντα βρίσκεις ακόμα στην αγορά της Νέας Ιωνίας. Όσοι από εμάς μεγάλωσαν στα προάστια της Αθήνας, ξέρουμε πως έπρεπε να κατέβεις στο κέντρο για να κάνεις κάποια ψώνια περιωπής.
Στη Νέα Ιωνία, όμως, ήταν διαφορετικά. Η αγορά της ήταν ανέκαθεν πλούσια. Ακόμη και την εποχή της μεγάλης οικονομικής κρίσης, τα περισσότερα μαγαζιά κατάφεραν να επιβιώσουν. Και αυτό δεν είναι τυχαίο. Όταν έχεις περάσει δύσκολα και έχεις αναγκαστεί να φτιάξεις μια και δυο φορές τη ζωή σου από την αρχή, μαθαίνεις να επιβιώνεις με πείσμα και πάθος. Επιμένεις και βρίσκεις τον τρόπο να ξεπερνάς τα εμπόδια.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων είναι η ασταμάτητη δουλειά και ο σεβασμός στους προγόνους και την παράδοσή τους.
Ήταν αρκετό ένα μικρό πέρασμα από τη Νέα Ιωνία για να πάρουμε μια μυρωδιά από τη μεγάλη ιστορία της και την υπέροχη σχέση που διατηρεί με τη γεύση. Όλα δείχνουν πως σύντομα θα την επισκεφτούμε ξανά.
Τα τρία από τα τέσσερα μαγαζιά που επισκεφτήκαμε έχουν ιστορία πολλών δεκαετιών και το τέταρτο έχει κι αυτό τη δική του δύσκολη και επίμονη πορεία. Κοινό χαρακτηριστικό όλων είναι η ασταμάτητη δουλειά και ο σεβασμός στους προγόνους και την παράδοσή τους.
Μπορεί η οικονομική ασφάλεια που τους προσφέρεται μέσω των καταστημάτων τους να είναι ένα ισχυρό κίνητρο για να συνεχίζουν τη δουλειά της οικογένειας, αλλά το ίδιο ισχυρή είναι και η αγάπη τους για το αντικείμενό τους. Γι’ αυτό και δεν κάνουν εκπτώσεις στην ποιότητα και αποφεύγουν να κάνουν αλλαγές. Κι αυτό φαίνεται ότι είναι μια πετυχημένη συνταγή.
Ο Ιορδάνης με τους ξηρούς καρπούς
Δεν υπάρχει άνθρωπος στη Νέα Ιωνία που να μην ξέρει τον Ιορδάνη με τους ξηρούς καρπούς του. Και πώς θα ήταν δυνατόν; Ο προπάππους της οικογένειας, ο Γιώργος Γουναρίδης, έφτασε από το Ικόνιο στην Ελλάδα το 1922. Αμέσως εγκαταστάθηκε στη Νέα Ιωνία και ξεκίνησε να εξασκεί το επάγγελμα που έκανε στον τόπο του, να καβουρντίζει και να πουλάει στραγάλια. Οι στραγαλάδες είναι άξιοι μάστορες και η τέχνη τους θέλει προσοχή και μεγάλη ικανότητα.
Αρχικά, πρέπει να ξέρεις να επιλέγεις την κατάλληλη ποικιλία ρεβιθιού. Άλλο ρεβίθι χρειάζεται για να γίνει το τραγανό, λευκό στραγάλι με τη λεπτή φλούδα και άλλη για το αφράτο, κίτρινο στραγάλι. Στη συνέχεια, πρέπει να το επεξεργαστείς σωστά για να σου δώσει το αποτέλεσμα που θέλεις. Το λευκό, μετά το μούλιασμα σε νερό για κάποιες ώρες, περνιέται από αλεύρι και αλατάκι και μετά αναδεύεται πάνω από καζάνι που το ψήνει ελαφρώς και στερεοποιεί την κρούστα.
\Το αφράτο διπλοκαβουρντισμένο, το τσιφτέ όπως λένε, έχει τη δική του διαδικασία και προσφέρεται σε διάφορες γεύσεις. Υπάρχει το ανάλατο, που τρώμε συνήθως με ξανθή σταφίδα, το αλατισμένο, το άλλο με το καυτερό πιπέρι και το γλυκό στραγάλι. Το τελευταίο, που δύσκολα θα το βρεις αλλού, κάποτε ήταν οι μόνες καραμέλες που είχαν τα παιδιά. Αναδεύεται πάνω από το καζάνι με ζάχαρη και νερό και αποκτά μια γλυκιά κρούστα που το κάνει πεντανόστιμο.
Όλη αυτή η τεχνογνωσία του Γιώργου μεταφέρθηκε στα παιδιά του, τον Ιορδάνη και τον Γιάννη. Σε ένα μαγαζάκι των 18 τ.μ. καθημερινά ψήνονταν και προφέρονταν στραγάλια στους κατοίκους της Νέας Ιωνίας και όχι μόνο.
Ο Ιορδάνης παρέμεινε στο κατάστημα του πατέρα και ο Γιάννης άνοιξε ένα δικό του λίγο πιο κάτω. Ο πρώτος ήταν ένας άνθρωπος που αγαπούσε τη δουλειά, αλλά το ίδιο αγαπούσε και τις απολαύσεις της ζωής. Ένας κλασικός μπον βιβέρ με μεγάλη καρδιά, που πάντα φίλευε τα παιδιά και είχε για όλους έναν καλό λόγο να πει. Ο Γιάννης, πάλι, ήταν αφοσιωμένος στη δουλειά. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι κοιμόταν μέσα στο μαγαζί.
Ο σημερινός ιδιοκτήτης του καταστήματος, ο Γιώργος Γουναρίδης, γιος του Ιορδάνη, συνήθιζε να πηγαίνει και στα δύο καταστήματα, αποκομίζοντας γνώσεις τόσο από τον πατέρα του όσο και από τον θείο του.
Κάποια στιγμή αποφάσισε να αγοράσει το μαγαζί από τον πατέρα του και να συνεχίσει τη δουλειά. Έδωσε στο μαγαζί το όνομά του για να τον τιμήσει και ξεκίνησε να προσφέρει ξηρούς καρπούς για τους οποίους όλοι μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια. Αυτό που λέει μέχρι σήμερα είναι ότι η μεγαλύτερη και σημαντικότερη προτεραιότητά του ήταν η άριστη ποιότητα. Δεν ήθελε ποτέ να ακούσει κακό λόγο ή παράπονο για το προϊόν του.
Για να το καταφέρει αυτό όφειλε να ελέγχει τα πάντα καθημερινά και να μην αφήνει τίποτα στην τύχη. Γυρνούσε όλη την Ελλάδα, χωριό-χωριό, για να βρει τους καλύτερους καρπούς και προσπαθούσε, χρόνο με τον χρόνο, να κάνει κινήσεις που θα εξέλισσαν τη δουλειά του με σίγουρα βήματα. Έτσι, επέλεξε να παραμείνει στο ίδιο μικρό κατάστημα των 18 τ.μ. μέχρι το 2000, αλλά να φτιάξει ένα σύγχρονο εργαστήριο παρασκευής και συντήρησης ξηρών καρπών 1000 τ.μ.
Σε αυτόν τον χώρο σήμερα υπάρχουν ειδικοί ψυκτικοί θάλαμοι στους οποίους συντηρούνται οι καρποί όπως πρέπει. Δεν χρειάζεται πια να γυρίζει ο κύριος Γιώργος την Ελλάδα για να βρίσκει τους παραγωγούς, αφού όλοι σπεύδουν να του στείλουν δείγμα των προϊόντων τους για να τα δοκιμάσει.
Όταν καταλήγει στην παραγωγή που θέλει, στέλνει δείγματα σε ειδικά εργαστήρια για να σιγουρέψει ότι η ποιότητα είναι άριστη και μετά προχωρά στις παραγγελίες. Κάθε σοδειά που μπαίνει στο εργαστήριο διατηρείται στη σωστή θερμοκρασία και υγρασία. Κάθε καρπός έχει τις δικές του ιδανικές συνθήκες συντήρησης. Κάθε μέρα ανοίγουν τα ψυγεία, επιλέγονται οι ποσότητες που θα καλύψουν τις ανάγκες του μαγαζιού, ψήνονται οι καρποί και μεταφέρονται στο κατάστημα.
Το ψήσιμο, που έχει κι αυτό τη δική του τέχνη, γίνεται σε λαμαρίνες με τον παραδοσιακό τρόπο. Με λίγα λόγια, οι καρποί δεν ξηραίνονται ούτε σε αερόθερμο, που θα τους ξέραινε απέξω και θα άφηνε μέσα υγρασία, ικανή να σχηματίσει μύκητες, αλλά ούτε στο τηγάνι, που είναι από τους πιο ανθυγιεινούς τρόπους παρασκευής. Αφού ψηθούν στη λαμαρίνα, κρυώνουν σωστά και πηγαίνουν στο κατάστημα για να καλύψουν τις ανάγκες κάθε μέρας.
Στον Ιορδάνη δεν θα βρούμε καρπούς ψημένους δεύτερη μέρα – επίσης δεν θα βρούμε τους ξηρούς καρπούς του σε άλλο μαγαζί. Ο Γιώργος Γουναρίδης προτιμά να δουλεύει αποκλειστικά για το μαγαζί του και να μην κάνει άλλες συνεργασίες, γιατί θέλει να έχει ελεγχόμενη την παραγωγή σε κάθε στάδιό της.
Αυτός είναι και ο λόγος που δεν θέλησε ποτέ να ανοίξει κάποιο παράρτημα, να γίνει αλυσίδα καταστημάτων. Παραμένει μέχρι σήμερα στο πόστο του, μαζί με τις τρεις κόρες του, τη Φανή, τη Θέκλα και τη Χαρά. Η μάνα της οικογένειας, η Σμυρνιά Κατερίνα, μετά από πολλές δεκαετίες προσφοράς στο μαγαζί προτιμά το σπίτι και την κουζίνα της.
Στον Ιορδάνη, εκτός από τους καρπούς, που είναι πραγματικά συγκλονιστικοί στη νοστιμιά τους, θα βρεις ακόμη ελίτσες και σοκολάτες υγείας με ξηρούς καρπούς, που φτιάχνονται σε εργαστήρια σοκολάτας, στα οποία αποστέλλονται οι καρποί του καταστήματος.
Όταν επισκεφτείτε το κατάστημα, θα εντυπωσιαστείτε από τις γνώσεις που έχουν όλοι στο αντικείμενο αλλά και από την ευγένειά τους. Εκτός από τον κύριο Γιώργο και τα κορίτσια, βασικό και αγαπημένο μέλος του «Ιορδάνη» είναι ο Παναγιώτης Καρούλιας, συνεργάτης εδώ και σαράντα έξι χρόνια και μεγάλος μάστορας στο ψήσιμο.
Ιορδάνης 1922 ξηροί καρποί, λεωφ. Ηρακλείου 230, 210 279 9733
Πίτες και γλυκά από το «Δήμητρα Γουναρίδη»
Το μαγαζί με πίτες και γλυκά «Δήμητρα Γουναρίδη» βρίσκεται σε ένα μικρό στενό δίπλα στην λεωφόρο Ηρακλείου, σε ένα μικρό, περιποιημένο μαγαζί. Στο μπροστινό μέρος γίνεται η πώληση και στο πίσω βρίσκεται το ανοιχτό εργαστήριο. Το μαγαζί άνοιξε για πρώτη φορά το 1945 από τον Τάσσο Γουναρίδη.
Ο παππούς είχε φτάσει στην Ελλάδα από τη Σπάρτη της Μικράς Ασίας με το προσφυγικό κύμα το 1922, όταν ήταν οκτώ χρονών, και χρειάστηκε να κάνει πολλές δουλειές για να επιβιώσει. Κάποια στιγμή άρχισε να μαθητεύει σε ένα εργαστήριο φύλλου. Η δουλειά του φυλλαδόρου ήταν ανέκαθεν ένα αντρικό επάγγελμα στην πατρίδα του, καθώς χρειαζόταν μεγάλη δύναμη στα χέρια. Γρήγορα έγινε μάστορας ικανός. Όταν γνώρισε και παντρεύτηκε τη Σαμιώτισσα Δήμητρα, αποφάσισαν να δημιουργήσουν το δικό τους εργαστήριο φύλλου.
Η Δήμητρα ήταν μια γυναίκα έξυπνη, ικανή και δραστήρια. Γρήγορα έμαθε να ανοίγει το παραδοσιακό φύλλο της ματσόβεργας. Μάλιστα, έφτασε στο σημείο να ανοίγει δώδεκα φύλλα ταυτόχρονα, αποδεικνύοντας ότι οι γυναίκες έχουν πάντα κρυμμένη δύναμη για όλα αυτά που θέλουν να κάνουν.
Γρήγορα το μαγαζί έγινε γνωστό σε όλη τη γειτονιά. Από πάνω ήταν το σπίτι, από κάτω το εργαστήριο. Υπήρχαν φορές που τους ξυπνούσαν μέσα στο βράδυ για να ζητήσουν φύλλο. Δεν σταματούσαν στιγμή να δουλεύουν και να προσπαθούν για το καλύτερο.
Η Δήμητρα, όμως, δεν ήθελε να μείνει μόνο στο φύλλο. Είχε μαγειρική αντίληψη και το καλύτερο ήταν ότι είχε κοντά της την πεθερά της Ευλαμπία, που είχε φέρει από τον τόπο της όλη εκείνη τη μαγειρική κουλτούρα που έχουν οι λεγόμενες «πολίτικες γεύσεις». Έτσι αποφάσισε να προσθέσει στο μαγαζί κι άλλα είδη.
Ξεκίνησε με την τυρόπιτα. Μια τρίγωνη τυρόπιτα με αρκετά χοντρό φύλλο και πλούσια γέμιση από κατσικίσιο τυρί που έψηνε σε καυτό λάδι με μαεστρία και έδινε στα παιδιά της για κολατσιό. Η τυρόπιτα μέχρι και σήμερα είναι το best seller του μαγαζιού και με έναν τρόπο μαγικό δεν είναι καθόλου λιπαρή. Αέρινη, νόστιμη και χορταστική, εξακολουθεί να είναι το δεκατιανό μικρών και μεγάλων.
Η Δήμητρα παρέμεινε στο κατάστημα μέχρι το 2000 και πολλοί είναι αυτοί που τη θυμούνται νοσταλγικά. Μετά από μικρή περιπλάνηση στο εμπόριο, ο γιος της Γιώργος ανέλαβε το κατάστημα, δίνοντάς του το όνομά της.
Ο Γιώργος, μεγαλωμένος στο εργαστήριο, ήξερε την τέχνη καλά και είχε διάθεση να υποστηρίξει το μαγαζί με όλες του τις δυνάμεις. Δίπλα του η γυναίκα του Μάτα, που άφησε κι εκείνη το επάγγελμά της για να αφοσιωθεί στην οικογενειακή επιχείρηση.
Οι πίτες πια είχαν αποκτήσει τη δική τους, μεγάλη ποικιλία. Εκτός από το τυρί, ιδιαίτερα αγαπητή ήταν πάντα αυτή με τον κιμά αλλά και η παραδοσιακά ανατολίτικη με τον παστουρμά ή το κασέρι. Υπάρχουν ακόμα νηστίσιμες και vegan επιλογές με χόρτα ή πατάτα αλλά και πιο μερακλίδικες, όπως αυτή με το μανιτάρι ή η άλλη με τη μελιτζάνα.
Το κατάστημα πια το έχει αναλάβει κατά κύριο λόγο ο γιος τους Ηλίας, ο οποίος, μετά τις σπουδές του ως μηχανολόγος μηχανικός, αποφάσισε να ενώσει τις δυνάμεις του με τους γονείς του και να υποστηρίξει την επιχείρηση. Εξάλλου, είχε μεγαλώσει μέσα στην κουζίνα της γιαγιάς του και έχει έντονες μνήμες από το εργαστήριο. Του άρεσε πάντα η μαγειρική και ένιωθε μέσα του από μικρός ότι ανήκε σε αυτή την επιχείρηση. Σήμερα ξέρει καλά κάθε στάδιο της παραγωγής και ανοίγει τα φύλλα με μεγάλη μαεστρία.
Δεν είναι, όμως, μόνο οι πίτες που αγαπιούνται από πελάτες σε όλη την Αττική αλλά όλα τα είδη που βγαίνουν από το εργαστήριο. Υπάρχουν πίτες σε ταψί για να τις ψήσεις στο σπίτι ή γίνονται και custom, αν θέλεις να φέρεις το δικό σου σκεύος. Όταν ψήνονται τα τσουρέκια με παραδοσιακή συνταγή της Δήμητρας, με καλοζυμωμένο ζυμάρι, μαχλέπι, μαστίχα και αληθινό βούτυρο, μοσχοβολάει όλη η γειτονιά. Δεν είναι τυχαία σημείο αναφοράς το μαγαζί. Ακόμα παρασύρει με τα αρώματά του τους περαστικούς.
Τι άλλο μπορείς να βρεις; Υπέροχα γλυκά Βηρυτού, κουρκουμπίνια και σαραγλάκια, μπακλαβά με κελυφωτό ή καρύδι και κουλουράκια που έχουν αφήσει εποχή. Τα πιο ξακουστά είναι τα σμυρνέικα με βούτυρο και πορτοκάλι αλλά και τα πολίτικα με βούτυρο, χωρίς ζάχαρη και αλάτι, μόνο με μαχλέπι. Εξαιρετικά και τα κουλουράκια κανέλας με μέλι και βρόμη αλλά και εκείνα με το χαρουπάλευρο και το χαρουπόμελο. Φυσικά, δεν θα γινόταν ποτέ να αδιαφορήσω για τα μπατόν σαλέ που υπήρχαν ανέκαθεν στο μαγαζί αλλά και για τα μπισκότα βουτύρου που είναι ό,τι πιο απλό και λαχταριστό.
Στην πρόσφατη επίσκεψή μου υπήρχαν ήδη μελομακάρονα και ισλί με πλούσια καρυδένια γέμιση, ενώ για τα Χριστούγεννα θα προστεθούν βουτυράτοι κουραμπιέδες και ξεροτήγανα για όποιον προλάβει. Ο Ηλίας εξακολουθεί να παίρνει πρόβειο βούτυρο από το τυροκομείο του Λακαφώση στη Σταμάτα, ενώ χρησιμοποιεί αποκλειστικά αλεύρι από τους Μύλους Κρήτης, ακριβώς όπως έκαναν η γιαγιά και ο παππούς του.
Δήμητρα Γουναρίδη, πίτες και γλυκά, Ευαγγελικής Σχολής 5, 210 2712548
Το πεϊνιρλί στη Ραμνούντος της Νέας Ιωνίας
Είναι πολύ δύσκολο να βρεθείς τυχαία σε αυτό το μικρό εργαστήριο. Θα πας σίγουρα μιλημένος. Κάποιος που θέλει πραγματικά το καλό σου, όπως εγώ, θα σου σφυρίξει την ύπαρξη ενός συγκλονιστικού πεϊνιρλί που φτιάχνεται στο ίδιο σημείο για πάνω από εβδομήντα χρόνια και τότε θα σου αποκαλυφθεί ένα μικρό γευστικό θαύμα.
Τις πόρτες του εργαστηρίου άνοιξαν το 1942 ο Ιωσήφ Μαυρομάτης και η γυναίκα του Ουρανία, που είχαν έρθει στην Ελλάδα από τη Σμύρνη. Στην αρχή το μαγαζί λειτουργούσε ως ξυλόφουρνος, στον οποίο πήγαινε η γειτονιά τα ταψιά της. Βλέπεις, εκείνες τις εποχές δεν είχαν φούρνους τα σπίτια. Αν ήθελες να φας ψητό φαγητό, το έβαζες στη λαμαρίνα σου και το πήγαινες στον φούρνο.
Το 1950 αποφάσισαν να μεγαλώσουν τη δουλειά τους και να αρχίσουν να φτιάχνουν κιμαδόπιτες, που ουσιαστικά ήταν το πεϊνιρλί με τον κιμά. Στην περιοχή λειτουργούσαν πολλά εργοστάσια και όλοι ήθελαν κάτι χορταστικό να παίρνουν μαζί τους για κολατσιό. Έτσι, οι ουρές έξω από το εργαστήριο ήταν μεγάλες από τις πρώτες πρωινές ώρες. Επίσης, τα πεϊνιρλί τα έδιναν και στα σχολεία της περιοχής. Αυτό από μόνο του ήταν ικανό να κάνει το μαγαζί γνωστό σε όλη τη Νέα Ιωνία.
Η δουλειά, με τα χρόνια, πέρασε στους δυο γιους, Γιώργο και Παρασκευά, ενώ σήμερα την τέχνη συνεχίζουν τα δικά τους παιδιά, οι δύο Ιωσήφ και ο Δημήτρης. Είναι αλήθεια απίστευτο πώς ένα τόσο μικροσκοπικό εργαστήριο μπορεί και ζει τρεις τουλάχιστον οικογένειες. Όμως το πεϊνιρλί τους είναι τόσο ξεχωριστό που συνεχίζει να γίνεται ανάρπαστο και να το αναζητούν άνθρωποι απ' όλη την Αθήνα. Και μη φανταστείς ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη να διαλέξεις, μόνο με τυρί, κιμά και ένα ακόμη με τυρί και μπέικον.
Στη μία γωνία του μαγαζιού γίνονται τα ζυμώματα, στην άλλη η πώληση και στη μέση το γέμισμα και το ψήσιμο. Αν ρωτήσεις τα παιδιά ποιο είναι το μυστικό επιτυχίας του, δεν θα πάρεις καμιά σαφή απάντηση.
Βέβαια, το μυστικό βρίσκεται στην καλοδουλεμένη ζύμη που δεν βαραίνει το στομάχι, στον καβουρντισμένο, πολίτικο κιμά που δεν έχει μπαχάρια, μόνο αλατοπίπερο και κρεμμυδάκι, και, φυσικά, στον ξυλόφουρνο που προσφέρει έξτρα γεύση. Όταν πας, θα δοκιμάσεις επί τόπου ένα πεϊνιρλί που μόλις έχει βγει από τον φούρνο και έχει περαστεί με λιωμένο βούτυρο και θα καταλάβεις τι εννοώ.
Πριν φύγεις, θα βάλεις στην τσάντα σου μερικά άδεια πεϊνιρλί, για να πειραματιστείς με τις γεύσεις στο σπίτι, αλλά και πίτες για σουβλάκι που είναι τόσο νόστιμες, που μπορείς απλώς να τις ψήσεις και να τις φας μόνο με τυράκι.
Πεϊνιρλί, Ραμνούντος 76, 210 2790771
Το Ποντιακόν Παντοπωλείο
Βρίσκεται κοντά στον κεντρικό της Ηρακλείου και αρκεί ένα πέρασμα απέξω για να καταλάβεις πως πρόκειται για ένα παντοπωλείο που αγαπά τους πελάτες του και θέλει να τους προμηθεύει με τα καλύτερα. Σε σύγκριση με τα τρία προηγούμενα μαγαζιά που επισκεφτήκαμε, αυτό είναι το πιο νεαρό.
Πλησιάζουν τα είκοσι χρόνια από τότε που το άνοιξαν ο Γιάννης Κουρτσόπουλος από τη Σάντα και η σύζυγός του Νάντια Μιχαηλίδου από την Τραπεζούντα, θέλοντας να διαδώσουν τη γαστρονομική κουλτούρα του τόπου τους και να δώσουν την ευκαιρία στους συντοπίτες τους να μαγειρεύουν ποντιακά φαγητά με εκλεκτές, αυθεντικές πρώτες ύλες.
Πίσω από την αγάπη της Νάντιας για την ποντιακή κουζίνα βρίσκονταν οι δυο της γιαγιάδες. Η Άννα, που έφτιαχνε υπέροχο βούτυρο, τυριά, γιαούρτι και μυζήθρες, και η Ευδοκία, που ήταν μαστόρισσα στη ζύμη και έφτιαχνε υπέροχες πίτες, φανταστικό ψωμί αλλά και διάφορα γλυκά του κουταλιού για τους επισκέπτες της.
Το γεγονός ότι η γιαγιά Άννα δεν κατάφερε ποτέ να περάσει στην Ελλάδα και έμεινε στον Μακρύγιαλο με τα παιδιά της υπήρξε καθοριστικό για όλη την οικογένεια. Τα κλειστά σύνορα ήταν ο λόγος που η Νάντια κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα το 1990.
Ο τόπος της, η πατρίδα όπου μεγάλωσε και οι αναμνήσεις της δεν έσβησαν ποτέ μέσα της. Γι’ αυτό και τελικά αφοσιώθηκε στο παντοπωλείο, παρόλο που είχε κάνει σπουδές Νοσηλευτικής. Για εκείνη είναι πολύτιμο να συναναστρέφεται με Πόντιους και να τους μαθαίνει αυθεντικές συνταγές για να μπορούν να συνεχίσουν, στο σπίτι τους πια, τη γαστρονομική παράδοσή τους.
«Με τον Γιάννη είμαστε και οι δυο Πόντιοι και στη Νέα Ιωνία βρήκαμε μια γειτονιά που ήξερε από προσφυγιά και μας αγκάλιασε ζεστά. Αυτό ήταν πολύτιμο για εμάς και μας έδωσε ώθηση και κίνητρο στην προσπάθειά μας να αναδείξουμε την ποντιακή κουζίνα και να τη δουλέψουμε σωστά. Η ποντιακή κουζίνα είναι απλή, αλλά βαθιά φιλοσοφημένη. Σου μαθαίνει να φτιάχνεις πολλά νόστιμα πράγματα με απλά υλικά», μου είπε η Νάντια, που είναι πραγματικά η ψυχή του μαγαζιού και φαίνεται ότι κάνει ό,τι μπορεί για να το έχει πάντα ενημερωμένο. Το βασικό της μέλημα ήταν να βρει καλά ποντιακά προϊόντα.
«Ήθελα να βρω παραγωγούς που φτιάχνουν τα προϊόντα, όπως παλιά, για να γλυκαίνω τη νοσταλγία όσων τους λείπει η ποντιακή κουζίνα. Βασικοί προμηθευτές μου είναι ο Θεόφιλος Γεωργιάδης και η σύζυγός του Λένα, που έχουν το αγρόκτημα Ραγιάν. Από αυτό το αγρόκτημα βρίσκω εξαιρετικά είδη ποντιακής τυροκομίας αλλά και πίτες, ψωμιά, ντολμαδάκια και ωτία, τα διάσημα ζυμαρικά του Πόντου».
Κοιτάω στο ψυγείο και βλέπω να υπάρχουν όντως πολλά είδη ανάλογα, όπως σουλουγούνι ή πασκιτάν, καθώς και ωραίο, μοσχοβολιστό βούτυρο. Παραδίπλα τα αλλαντικά Sarry, από τον επίσης Καππαδόκη Σαρημπόγια. Μάλιστα, στο Ποντιακό έχουν να λένε πως ήταν από τους πρώτους που πρότειναν τα Sarry και αναγνώρισαν την ποιότητα των προϊόντων τους. Παστουρμάς, σουτζούκια, καβουρμάς βοδινός και ό,τι άλλο θυμίζει Ανατολή και Πόντο.
Στο μαγαζί υπάρχουν ακόμη βουβαλίσια προϊόντα από το Χασαπάκι αλλά και ένα σωρό τουρσιά, να μην ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις, όπως μελιτζάνα, πιπεριά, λάχανο, ντομάτα πράσινη και φασολάκι πλατύ. Μην ξεχάσεις να πάρεις ακόμα τις εξαιρετικές πιπεριές Φλωρίνης του Ναουμίδη, που θα βρεις σε βαζάκια με μουστόξιδο.
Υπάρχουν, επίσης, βραστερά όσπρια νέας σοδειάς για τις σούπες μας καθώς και τραχανάδες, ζυμαρικά και πλιγούρια για όλα τα χειμερινά μαγειρέματά μας. Εννοείται πως μέσα στα ψυγεία βρίσκονται φρεσκοκατεψυγμένα βαρένικα από το εργαστήριο του Ελευθεριάδη, που προτιμώνται πολύ από όλους εκείνους που αγαπούν την κουζίνα του Πόντου.
Στο Ποντιακό δεν βρίσκεις, όμως, μόνο ποντιακά προϊόντα αλλά και από κάθε άλλο μέρος της Ελλάδας. Το ζευγάρι δεν σταματά να ενημερώνεται και δείχνει μεγάλη αγάπη σε όλους τους μικρούς παραγωγούς. Προσφέροντας το καλύτερο στους πελάτες τους και έχοντας ανεπτυγμένο το αίσθημα της φιλοξενίας, έχει καταφέρει να αγαπούν και να εμπιστεύονται όλοι της περιοχής το μαγαζί. Όταν το επισκεφτείς, ρώτησε τη Νάντια να σου πει μυστικά και συνταγές για να γνωρίσεις γεύσεις που θα σε κερδίσουν από την πρώτη στιγμή.
Το Ποντιακόν, Αγίας Φωτεινής 4, Νέα Ιωνία, 210 2758218
