Από τη στιγμή που η πόλη του Μεξικού ξεπροβάλλει μέσα από τα σύννεφα και φαίνονται τα πρώτα σπίτια, και μέχρι να προσγειωθεί το αεροπλάνο στο Aeropuerto Internacional de la Ciudad de México, το μόνο που βλέπεις είναι μια ατελείωτη θάλασσα από κατοικίες που απλώνεται μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι σου. Δεν έχω ξαναδεί τόσο μεγάλη πόλη. Απέραντη, επίπεδη, με χαμηλά κτίρια, χωρίς τους ουρανοξύστες που ξεχωρίζουν στον ορίζοντα των άλλων μητροπόλεων.
Από την πρώτη εικόνα υποψιάζεσαι γιατί την ονομάζουν «πόλη των υπερθετικών»· με 22 εκατ. κατοίκους, είναι η πιο πολυπληθής μητρόπολη του δυτικού ημισφαιρίου, επίσης η πιο παλιά της βορειοαμερικάνικης ηπείρου (ιδρύθηκε το 1325) και στο πιο μεγάλο υψόμετρο (2.240 μέτρα). Μετά τις περιπλανήσεις στο απολύτως τουριστικό (και ασφαλές) Γιουκατάν, η Μ., η Ελληνίδα ξεναγός μας, παντρεμένη με Μεξικανό, που ζει λίγα χιλιόμετρα έξω από πόλη του Μεξικού, μας συμβουλεύει να μη βολτάρουμε όπου να ’ναι, γιατί το Μεξικό μαστίζεται από εγκληματικότητα, ειδικά στις υποβαθμισμένες συνοικίες.
Την ταξική διαφορά στην πόλη του Μεξικού την αντιλαμβάνεσαι από την πρώτη στιγμή· ταξιδεύοντας για να δεις τα σημεία που πρέπει να δει ένας ξένος περνάς διαδοχικά από φαβέλες, που είναι ολόκληρες πόλεις από τσιμεντόλιθους βαμμένους σε παστέλ χρώματα, σε συνοικίες με μπορντό και λουλακί βίλες και θαυμάσια κτίρια αποικιακής αρχιτεκτονικής που περιτριγυρίζονται από συρματοπλέγματα με λεπίδες.
Ο Τζακ Κέρουακ έγραψε κάποτε ένα γράμμα στον φίλο του Ουίλιαμ Μπάροουζ ρωτώντας τον αν ήταν επικίνδυνο να ταξιδέψει στο Μεξικό. Ο Μπάροουζ, ο οποίος ζούσε στη χώρα εκείνη την εποχή, απάντησε απερίφραστα «μην ανησυχείς, οι Μεξικανοί σκοτώνουν μόνο τους φίλους τους».
Δεν έχουμε κανέναν Μεξικανό φίλο.
Η Μ. μένει σε μια περιοχή όπου κυριαρχεί η μεσαία τάξη, άνθρωποι δηλαδή που δουλεύουν όλη μέρα για να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία, ελπίζοντας να κάνουν γνωριμίες που θα τα βοηθήσουν να αλλάξουν τάξη. Έχει μια κόρη 15 χρονών που είναι απίστευτα όμορφη, Ελληνoλατίνα, μια βελτιωμένη εκδοχή της μητέρας της, η οποία ετοιμάζεται για την quinceañera, τη γιορτή για τα δέκατα πέμπτα γενέθλιά της, που είναι κάτι σαν τελετή ενηλικίωσης, με εξωφρενικές φιέστες. Η quinceañera είναι τόσο μεγάλο έξοδο στον οικογενειακό προϋπολογισμό όσο και η εκπαίδευση του παιδιού, γιατί συνήθως στοιχίζει δεκάδες χιλιάδες δολάρια – ακόμα και εκατοντάδες χιλιάδες για ένα κορίτσι της ανώτερης τάξης.
Η Μ. γίνεται έξω φρενών με την ασυδοσία που υπάρχει στο σχολείο της κόρης της, οι περισσότερες φίλες της έχουν κάνει ήδη γιορτές που είναι τόσο ακριβές όσο ένας γάμος, εκείνη έχει πείσει τη δική της της ότι είναι πεταμένα λεφτά, έτσι θα χρησιμοποιήσει το ποσό που θα ξόδευαν για να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στην Ευρώπη. Είναι πολύ δύσκολο να πας κόντρα στις μεξικάνικες παραδόσεις, αλλά η Μ. είναι Ελληνίδα. Επίσης, οι δέκα μέρες στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στο Άμστερνταμ δεν θα κοστίσουν ούτε το 1/3 απ’ ό,τι θα κόστιζε μια παραδοσιακή quinceañera ‒ ίσως και λιγότερο.
Αυτό που μου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση απ’ όσα μας λέει είναι ότι στο σπίτι τους δεν έχουν κλιματιστικά, γιατί δεν χρειάζονται, δεν ανάβουν καν καλοριφέρ, γιατί η θερμοκρασία έχει πολύ μικρές αυξομειώσεις ανά εποχή, ποτέ δεν πέφτει κάτω από δέκα βαθμούς, και το μεγάλο υψόμετρο δεν επιτρέπει πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Κατά τ’ άλλα, μαγειρεύουν και λειτουργούν τον θερμοσίφωνα με φυσικό αέριο, το οποίο αποθηκεύουν σε βυτία που βρίσκονται στην ταράτσα της πολυκατοικίας (και το γεμίζουν βυτιοφόρα). Τα πάγια έξοδα μιας οικογένειας στο Μεξικό είναι σίγουρα πολύ μικρότερα από αυτά μιας αντίστοιχης στην Ελλάδα.
Την ταξική διαφορά στην πόλη του Μεξικού την αντιλαμβάνεσαι από την πρώτη στιγμή· ταξιδεύοντας για να δεις τα σημεία που πρέπει να δει ένας ξένος περνάς διαδοχικά από φαβέλες, που είναι ολόκληρες πόλεις από τσιμεντόλιθους βαμμένους σε παστέλ χρώματα (σε μια προσπάθεια να τις εξωραΐσουν αισθητικά), σε συνοικίες με μπορντό και λουλακί βίλες και θαυμάσια κτίρια αποικιακής αρχιτεκτονικής που περιτριγυρίζονται από συρματοπλέγματα με λεπίδες. Είναι επαύλεις με φράκτες φυλακής.
Όταν μετακινείσαι στην πόλη του Μεξικού το σωστό ρήμα είναι «ταξιδεύω», γιατί είναι τόσο μεγάλες οι αποστάσεις από το ένα σημείο στο άλλο (από την Παναγία της Γουαδελούπης π.χ. μέχρι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ή το Μουσείο Σουμάγια), που είναι αδύνατο να τις καλύψεις με τα πόδια. Και επειδή ο πιο εύκολος (και γρήγορος) τρόπος για να μετακινηθείς είναι με ταξί, πρέπει να τσεκάρεις πόσο απέχει το σημείο προορισμού από εκεί όπου βρίσκεσαι και να ξέρεις από πριν πόσο θα σου κοστίσει, για να μην έχεις δυσάρεστες εκπλήξεις. Η πόλη του Μεξικού έχει και μετρό και λεωφορεία και εναέρια τραμ (που σε μεταφέρουν μέσα στις φαβέλες) που είναι πολύ βολικά εάν έχεις άφθονο χρόνο διαθέσιμο.
Είναι μία μέρα πριν την από παραμονή της Πρωτοχρονιάς και περπατώντας στην Avenida Hidalgo, τον κεντρικό δρόμο που οδηγεί στην πλατεία Zocalo, παρατηρώ ότι ο κόσμος κινείται νωχελικά, κουβαλώντας γλυκά που θυμίζουν τις πάστες από σαντιγί-γράσο που είχαν τα συνοικιακά ζαχαροπλαστεία τη δεκαετία του ’90 και πλαστικά κουτιά που περιέχουν πολύχρωμα στρογγυλά γλυκά, σαν χριστουγεννιάτικες μπάλες. Θέλω πολύ να σταματήσω κάποιον και να τον ρωτήσω τι είναι, αλλά είμαστε πολύ βιαστικοί, πάμε να προλάβουμε τη λειτουργία στο «καταφύγιο» της Σάντα Μουέρτε, της αγίας του θανάτου, μιας εκκλησίας που δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένη από την Καθολική Εκκλησία, αλλά τρεις φορές την εβδομάδα γίνεται το αδιαχώρητο στη λειτουργία της.
Το Βατικανό έχει καταδικάσει κάθε εκδήλωση λατρείας γι’ αυτή την «αποστεωμένη αγία» και ειδικά αυτές τις τελετές που αποκλίνουν από την καθολική λειτουργία. Το ιερό της Σάντα Μουέρτε, η λιτή εκκλησία της οδού Bravo, είναι το μόνο μέρος όπου λατρεύεται το πιο δημοφιλές είδωλο του Μεξικού μετά τη Σάντα Μαρία της Γουαδελούπης, παρόλο τον πόλεμο που δέχεται από το Βατικανό, το οποίο θεωρεί βλάσφημη τη λατρεία της.
Η Σάντα Μουέρτε θεωρείται ότι συνδέεται με το εμπόριο ναρκωτικών και την εγκληματικότητα, και είναι το είδωλο των άπορων, εκείνων που έχασαν την ελπίδα τους και έχουν αποβληθεί από την Καθολική Εκκλησία ‒ και σε μία χώρα με άθλιες συνθήκες διαβίωσης για πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού (σχεδόν 41% ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας) είναι μια αγία που συνδέεται με δεισιδαιμονίες και θρησκευτικές παραδόσεις αιώνων. Μάλιστα, αποτελεί τη χριστιανοφανή ενσάρκωση των ειδωλολατρικών θεών του θανάτου που υπήρχαν στις προχριστιανικές θρησκείες των Μάγια και των Αζτέκων.
Ως προσωποποίηση του θανάτου, η Σάντα Μουέρτε συνδέεται για τους πιστούς της με τη θεραπεία, την προστασία και την ασφαλή μετάβαση στη μεταθανάτια ζωή. Στη λαϊκή παράδοση αποκαλείται και «κυρά του πεπρωμένου» επειδή θεωρείται ότι καθορίζει τη διάρκεια και τη μοίρα της επίγειας ζωής των ανθρώπων. Παρά την καταδίκη της από την ηγεσία της Καθολικής Εκκλησίας, από τις αρχές του 21ου αιώνα η λατρεία της εξαπλώνεται με μεγάλη ταχύτητα στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής και στο Μεξικό.
Φτάνοντας στον ναό, έχει τόσο κόσμο που δεν χωράμε να μπούμε.
Στην πλατεία Zocalo τουρίστες και ντόπιοι στέκονται σε ουρές για να τους ξεματιάσουν ιερείς των Αζτέκων, τους λιβανίζουν δηλαδή με καπνό από ιερά φυτά, μουρμουρίζοντας τρομακτικές ψαλμωδίες για μερικά πέσος. Κάνουν κάτι σαν εξορκισμό για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Δίπλα τους πολεμιστές Μέξικα-Τσιτσιμέρα χορεύουν παραδοσιακούς Concheros χορούς με πρόσωπα βαμμένα σαν νεκροκεφαλές, φορώντας ρούχα με φτερά από παραδείσια πουλιά.
Στα πόδια τους έχουν βραχιόλια με κοχύλια που κουδουνίζουν σε κάθε κίνηση και στο κεφάλι στέμματα-installations με τεράστια φτερά. Ο κύριος σκοπός των χορών, που μιμούνται κινήσεις ζώων και αναπαριστούν τους μηχανισμούς του σύμπαντος, είναι να τιμήσουν το μεγαλείο των προγόνων τους ‒ και να βγάλουν λεφτά απ’ τους τουρίστες, γιατί χορεύουν και επί παραγγελία, όπως επί παραγγελία ποζάρουν για να τους φωτογραφίσεις, αλλιώς δεν το επιτρέπουν. Δέχονται και δολάρια.
Στην πλατεία Zocalo γίνεται χαμός, χοροί, φτερά, μάγοι με λιβανιστήρια, πολεμιστές, από τη στιγμή που άκουσα όμως από τη Μ. για τους ντόπιους αγίους, με έχει πιάσει μανία να βρω το αγαλματίδιο του Jesús Malverde, ενός ακόμα ανεπίσημου αγίου, του «γενναιόδωρου ληστή», ή «αγγέλου των φτωχών», ή «ναρκο-αγίου», του λαογραφικού ήρωα από την πολιτεία Sinaloa του Μεξικού που είναι ο άγιος των ναρκεμπόρων. Είναι μια καταπληκτική φιγούρα, ίσως η πιο ενδιαφέρουσα φιγούρα αγίου ever ‒ απεικονίζεται με το μουστακάκι του σαν ρεμπέτης του Μεσοπολέμου, καθιστός, με ένα σακούλι με δολάρια στο χέρι, και τριγύρω του βρίσκονται χαρτονομίσματα, μεταλλικά νομίσματα και ναρκωτικά.
Δίπλα σε κάθε γιακά της γκουαγιαμπέρας του έχει ζωγραφισμένο ένα χασισόφυλλο. Ο Jesús Malverde υποτίθεται ότι ήταν ένας ντόπιος Ρομπέν των Δασών που έκλεβε από τους πλούσιους για να τα δώσει στους φτωχούς, και οι έμποροι ναρκωτικών στο Μεξικό τον τιμούν ως λαϊκό άγιο. Η Μ. με στέλνει σε μια στοά δίπλα στον καθεδρικό ναό που έχει μόνο θρησκευτικά είδη, κάθε μεγέθους «ομοιώματα» αγίων (δεκάδων αγίων, ίσως και εκατοντάδων) σε πλαστική και γύψινη βερσιόν, καθολικές εικόνες (οι άγιοι μοιάζουν σαν να πέρασαν από φίλτρα Shiny Fox ή Claredon), τη Σάντα Μουέρτε και την Παναγία σε άπειρες εκδοχές και ποιότητες, ροζάρια, ηλεκτρικά κεριά.
Έχουν τα πάντα εκτός από τον Jesús Malverde, που έχει εξαντληθεί, παντού. Φεύγω απογοητευμένος και με την ελπίδα να βρούμε τουλάχιστον εισιτήρια για τον μεγάλο τελικό λούτσα λίμπρε στο Mexico Arena, ένα πανηγυρικό σόου με τη συμμετοχή σούπερ σταρ του είδους, πρωταθλητές και παλαίμαχους που αποχαιρετούν τη χρονιά μεγαλοπρεπώς (με λαβές, κλοτσιές και άλματα).
Παρότι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πλατεία στον κόσμο μετά την Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας, η Zocalo είναι ένα κεντρικό σημείο όπου γίνεται πάντα το αδιαχώρητο από ντόπιους και ξένους. Είναι χτισμένη εκεί όπου πριν από πεντακόσια χρόνια ήταν το παλάτι του Μοντεζούμα, του Αζτέκου αυτοκράτορα και τελευταίου Μεξικανού αυτοκράτορα πριν από την κατάληψη της χώρας από τους Ισπανούς.
Το πρώτο πράγμα που μαθαίνεις μόλις φτάσεις στον καθεδρικό ναό, που είναι χτισμένος πάνω ακριβώς από τα ερείπια ενός ναού των Αζτέκων, είναι ότι όλα τα κτίρια που βρίσκονται πάνω και γύρω από την πλατεία παθαίνουν καθίζηση γιατί όλη η περιοχή ήταν κάποτε ο πυθμένας μιας λίμνης που αποξηράνθηκε. Αγοράζουμε μικρά κολιμπρί φτιαγμένα από πολύχρωμες χάντρες, πληρώνουμε και δύο χορευτές να μας κάνουν μια επίδειξη για να βγάλουμε φωτογραφίες και φεύγουμε για το Mexico Arena ‒ με τα πόδια.
Στον δρόμο, και περνώντας από την China Town, μου λύθηκε η απορία για τις πολύχρωμες μπάλες: είναι κινέζικα γλυκά από ρυζάλευρο και χρώμα που φτιάχνουν σε καροτσάκια στον δρόμο (γλυκά ψωμάκια, άοσμα και άγευστα). Η διαδρομή, όσο πλησιάζεις προς την αρένα, γίνεται όλο και πιο ωραία, τα κτίρια αποκτούν μια αποικιακή μεγαλοπρέπεια, τα δέντρα είναι τεράστια, στις τακερίες υπάρχουν ουρές και οι μυρωδιές σού σπάνε τη μύτη. Φτάνοντας στην πλατεία De la Ciudadela, ακριβώς πριν στρίψεις στον κεντρικό δρόμο για την αρένα, βλέπουμε ζευγάρια να χορεύουν σε μια γιορτή που είναι έως και συγκινητική.
Κυρίως ηλικιωμένοι άνθρωποι της γειτονιάς έχουν βάλει τα καλά τους και χορεύουν τανγκό, μια κυρία χορεύει με ένα νεαρό αγόρι σε αναπηρική καρέκλα. Παραδίπλα κάποιος κάνει μαθήματα χορού με πιο σύγχρονους ρυθμούς (και νεότερο κόσμο), κάτι σαν αερόμπικ, όλοι ίδιες κινήσεις. Ακριβώς απέναντι απ’ την πλατεία περνάμε μπροστά από ένα μαγαζί που έχει σηκώσει λίγο τα ρολά και βλέπουμε μέσα κόσμο να φωτογραφίζει και να παίρνει αυτόγραφα από κάποιον που φοράει μάσκα λουτσαντόρ. Στην είσοδο υπάρχει μια γκρι πλαστική κούκλα με την ίδια μπλε μάσκα και μπλε ποδιά με την ίδια μορφή κεντημένη με παγέτες και χάντρες.
Συνειδητοποιούμε ότι είναι ο Blue Demon Jr., ο θρύλος του λούτσα λίμπρε, που έχει αποσυρθεί πλέον, αλλά είναι ακόμα σούπερ σταρ, ο θετός γιος του Blue Demon, που για τους Μεξικανούς είναι κάτι σαν ημίθεος. Ο Blue Demon, εκτός από ανίκητος λουτσαδόρος, ήταν και σταρ του σινεμά, αγαπητός σε όλους, κάτι σαν τον Βέγγο της ελεύθερης πάλης. Ο γιος του είναι ο πρώτος Μεξικανός που κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Βαρέων Βαρών NWA και ο δεύτερος μασκοφόρος που το πέτυχε αυτό, γι’ αυτό και η μάσκα του εξακολουθεί να είναι δημοφιλής (έξω από την αρένα πουλάνε εκατοντάδες μάσκες και μπλουζάκια). Ο Blue Deom Jr. έγινε ο πρώτος Μεξικανός παγκόσμιος πρωταθλητής και ο τίτλος θα τον ακολουθεί για πάντα.
Η λατρεία που έχουν οι Μεξικανοί για το λούτσα λίμπρε είναι αδιανόητη, ξεπερνάει τη λατρεία για το ποδόσφαιρο και είναι οικογενειακή ψυχαγωγία. Στην αρένα ο κόσμος είναι κάθε ηλικίας και φύλου, πολλά ζευγάρια, πολλές γυναικοπαρέες, πολλές οικογένειες. Ο νεαρός άντρας στο ταμείο μάς συμβουλεύει να μην αγοράσουμε ακριβά εισιτήρια αλλά τα φτηνά που σου επιτρέπουν να έχεις θέα σε όλη την αρένα, για να βλέπουμε και τις εκδηλώσεις του κόσμου.
«Από πού είστε; Έλληνες! Πρώτη φορά σε αγώνα λούτσα λίμπρε; Θα σας βάλω ψηλά, ανάμεσα στους φανατικούς οπαδούς, για να σας μείνει αξέχαστο». Τέλος πάντων, πραγματικά ήταν μια βραδιά που θα θυμόμαστε για καιρό γιατί από κοντά οι αγώνες είναι πολύ πιο εντυπωσιακοί απ’ ό,τι στην τηλεόραση. Έχει προηγηθεί και η συνάντησή μας με τον Blue Demon Jr., που βρέθηκε για λίγο στο μαγαζί του για να δώσει αυτόγραφα στους φαν του και πόζαρε με προθυμία δίπλα στην οικογένειά του(;), έτσι ήταν αδύνατο να μην αγοράσουμε t-shirt (αυτό με τις κεντημένες χάντρες) και (πανάκριβες) μάσκες για ενθύμιο – τις οποίες έξω από την αρένα τις πουλούσαν στο 1/10 της τιμής.
Το λούτσα λίμπρε είναι πολύ πρόσφατη υπόθεση, εμφανίστηκε στο Μεξικό στις αρχές του 20ού αιώνα και έχει εξελιχθεί σε κάτι μοναδικό, μια πάλη με αεροπλανικά κόλπα, πολύχρωμες μάσκες, ελιγμούς και πιασίματα που είναι περισσότερο σόου ‒ νομίζεις ότι είναι όλα χορογραφημένα και είναι αδύνατο να καταλάβεις πώς ανακηρύσσεται κάποιος νικητής ή νικήτρια, γιατί αγωνίστηκαν και γυναίκες. Ακόμα πιο εντυπωσιακή από τον αγώνα ήταν η είσοδος κάθε λουτσαδόρου στον χώρο της αρένας (με τα 16.500 άτομα) με χορεύτριες, μουσική, και εμφάνιση και στυλ μονομάχου. Από το 2018 το λούτσα λίμπρε είναι άυλη πολιτιστική κληρονομιά της πόλης του Μεξικού.
Κι ενώ δίπλα μας φανατισμένοι Μεξικανοί (οι μισοί με μάσκα) φώναζαν με μίσος και οργή «cuuleerrrroooo», «putooooohhooo» και «chinga tu madre» (καλύτερα να μην ξέρεις τι σημαίνουν) στους αντίπαλους λουτσαδόρους, δοκιμάσαμε τη μιτσελάδα που έπιναν όλοι γύρω μας: μπίρα, χυμό λάιμ, τσίλι και μπαχαρικά, σερβιρισμένη σε μεγάλα πλαστικά ποτήρια που πριν βουτούσες σε σάλτσα ντομάτας και σε καραμελωμένο σουσάμι (τα οποία λειτουργούν ως συνοδευτικό σνακ) – στην αρχή χάλια, μετά από μερικές γουλιές γίνεται ok.
Φεύγοντας από την αρένα και περπατώντας προς το ξενοδοχείο, και λίγο προτού φτάσουμε στη στρογγυλή πλατεία με τον Άγγελο της Ανεξαρτησίας, πετυχαίνουμε ένα υπαίθριο πάρτι με ρέγκε μουσικούς και 5.000 άτομα να δημιουργούν ένα νέφος από μπάφους, που απλωνόταν σε όλο το οικοδομικό τετράγωνο. Ο κόσμος διασκέδαζε με την ψυχή του, χόρευε και τραγουδούσε και οι ντίλερ έκαναν χρυσές δουλειές. Ένας απ’ αυτούς, από τους ελάχιστους που φαίνονταν νηφάλιοι, μας πρότεινε να πάμε σε μια τακερία κάπου απέναντι (την Orinoco) για tacos de chicharrón, δηλαδή με κομμάτια τηγανητού χοιρινού (απίθανα, τραγανά απ’ έξω και τρυφερά στο εσωτερικό), φέτες αβοκάντο, ψητές baby πατάτες και σάλτσες που σε έκαναν να βγάζεις καπνό και από τα μάτια.
Παρένθεση: Οι τακερίες της πόλης του Μεξικού είναι χιλιάδες, υπάρχουν πάνω από 18.000 επίσημες και αμέτρητες ανεπίσημες, κυριολεκτικά σε κάθε γωνία. Σε κάποια σημεία του κέντρου είναι παραταγμένες 5-6 στη σειρά, η μία δίπλα στην άλλη. Ο μόνος τρόπος για να επιλέξεις πού να φας είναι να εμπιστευτείς τα μάτια και τη μύτη σου. Ή να ρωτήσεις έναν ντόπιο ‒ αν δεν είναι ο ίδιος ιδιοκτήτης τακερίας, θα σε στείλει σε κάποια που αξίζει πραγματικά. Η Los Cocuyos είναι μια τακερία του κέντρου, κυριολεκτικά μια τρύπα στην οδό Calle de Bolívar 59, οπότε εύκολα την προσπερνάς, ειδικά αν πας βραδινή ώρα που ο κόσμος στον δρόμο έχει αραιώσει.
Είναι ανοιχτά όλο το 24ωρο, μόνο για σκληροπυρηνικούς κρεατοφάγους, με αρκετά hardcore επιλογές, όπως tacos de sesos (με μυαλά), tacos de cabeza (μοσχαρίσια μάγουλα ή άλλα κομμάτια της μοσχαροκεφαλής, γλώσσα, μάτια), ψιλοκομμένο πατσά ή με λουκάνικα, που συνοδεύονται από κρεμμύδι, κόλιανδρο, ραπανάκια, λάιμ και μια ποικιλία από καυτές σάλτσες. Τα tacos de suadero τους (που είναι και η πιο safe επιλογή, αν σε τρομάζουν τα υπόλοιπα) είναι ανεπανάληπτα.
Υπάρχουν και τακερίες που έχουν αποκτήσει μυθικές διαστάσεις, όπως η El Vilsito που ανοίγει μέσα σε ένα γκαράζ τις ώρες που δεν δουλεύουν οι μηχανικοί, από τις οκτώ το βράδυ μέχρι τις πέντε το πρωί ‒ ένα από τα μυστικά της πόλης που πλέον ξέρουν όλοι μετά το αφιέρωμα που του έκανε το Netflix στη σειρά «The Taco Chronicles». Είναι μια καλή επιλογή αν πεινάσεις μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, αλλά, πέρα από το περιβάλλον, που θυμίζει την κρεαταγορά των ’90s μετά από rave party, δεν έχει τίποτα που να μην μπορείς να βρεις σε οποιαδήποτε άλλη τακερία.
Κι ενώ αναρωτιόμασταν γιατί στο καλό θεωρείται επικίνδυνη αυτή η πόλη, συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε βρεθεί στην καρδιά της Colonia Roma, της (χιπστερο)συνοικίας όπου ο Αλφόνσο Κουαρόν τοποθετεί το σπίτι του στην ομώνυμη ταινία του, μια συνοικία πλουσίων που μετά τον σεισμό του 1985 ανοικοδομήθηκε και αναγεννήθηκε και σήμερα είναι μία από τις πιο cool περιοχές του Μεξικού. Καθίσαμε σε ένα ανοιχτό μπαρ με οθόνες που έπαιζαν βιντεοκλίπ από ντόπια τραγούδια τίγκα στο trash, σαν μεξικάνικη Eurovision. Δίπλα μας ήταν κάθε είδους ζευγάρια που χόρευαν και φιλιούνταν ανενόχλητα στον δρόμο.
Διασχίζοντας τη λεωφόρο Paseo de la Reforma αργά τη νύχτα, καταλάβαμε ότι όποιος σε προειδοποιεί ότι το Μεξικό είναι μια επικίνδυνη πόλη, μάλλον δεν έχει βρεθεί ποτέ νύχτα στο κέντρο της. Ή έχει Μεξικανούς φίλους.
