Με την κυκλοφορία του ομώνυμου ντεμπούτου της πριν από επτά χρόνια, ο χώρος της μουσικής την υποδέχτηκε με τεράστιο ενθουσιασμό. Μετά την πολύκροτη εμφάνισή της το 2017 ακολούθησαν συνεργασίες με τους St. Vincent, Bjørk, Sigrid, John Cale, Depeche Mode και Jon Hopkins, το επόμενο άλμπουμ της, «Inner Song», το 2020, και το «LP8» του 2022. Η μουσική της ανήκει στην κατηγορία της dream pop ή «techno pop», και τη συνδέουν συχνά με τον τεράστιο Arthur Russell, ως συνεχίστρια του οράματός του.
Το τέταρτο άλμπουμ της, το «Dreamstate», κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2024 και περιλαμβάνει συνεργασίες με τους Bicep και τον Tom Rowlands των Chemical Brothers. Οι fans παραληρούν, οι κριτικές είναι και πάλι άψογες, όλα φαίνεται να κουμπώνουν στα σωστά σημεία για εκείνη. Κάτω από την επιφάνεια, και μετά την πρώτη, «διερευνητική» ακρόαση, αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι την ουσία αυτής της τέταρτης, σαφέστατα πιο ευδιάθετης σε σχέση με τις προηγούμενες, κυκλοφορίας. Η Owens διατηρεί το σκοτάδι της σε υφέρπουσα θέση, τολμώντας να αγγίξει το φως της ποπ. Έχει, πια, καθιερωθεί και στοχεύει «στην καλλιτεχνική μακροβιότητα», όπως θα πει αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας.
«Ποτέ δεν θεώρησα πως έχω γράψει ένα απίστευτο τραγούδι, γιατί πάντα με βάζω σε σύγκριση, χώρια που αν το πιστέψω θα πρέπει να αποσυρθώ. Δεν έχω φτάσει εκεί, κι έτσι συνεχίζω. Δεν ξέρω αν είναι υγιές, αλλά έτσι νιώθω».
Η Kelly Lee Owens είναι ιδιαίτερη, πατάει γερά στις δυνάμεις και στο ταλέντο της, επιμένει να βρίσκεται στο τιμόνι της παραγωγής κι έτσι συνεχίζει να παραμένει στον αφρό τής αφόρητα κορεσμένης μουσικής βιομηχανίας. Μάλλον γιατί αντιμετωπίζει τα πάντα, και ιδιαίτερα τον εαυτό της, με σκληρή ειλικρίνεια και εξαιρετική ταπεινότητα − μια ποιότητα που έχουν μόνο οι πραγματικές καλλιτέχνιδες.
Kelly Lee Owens - Time To
― Πώς προσέγγισες αυτό το άλμπουμ, σε σύγκριση με τα προηγούμενά σου;
Η βασική διαφορά είναι ότι ήμουν πολύ ανοιχτή στις συνεργασίες και είχα την αυτοπεποίθηση πως μπορώ να δημιουργήσω κάτι που είναι πραγματικά δικό μου, κι ας συνυπήρχα με άλλα άτομα σε κάποια κομμάτια. Επιβεβαίωσα πως θα ήμουν η executive producer και η πραγματική δημιουργός του άλμπουμ. Ήταν μια απαιτητική διαδικασία. Πάντα πέφτω με τα μούτρα σε καταστάσεις που με τρομάζουν και το να φτιάξεις ένα άλμπουμ δεν αποτελεί εξαίρεση, δεν έχει καμία σημασία πόσες φορές το έχεις κάνει στο παρελθόν. Προσπάθησα να αντλήσω από μία πηγή αυτοπεποίθησης που δεν είχα πριν, εστίασα στο παρόν και προσπαθώ να μη μένω στο παρελθόν. Ναι, το μέλλον έρχεται, αλλά τι γίνεται με το σήμερα;
― Προσωπικά ένιωσα πως ήσουν εντελώς αναπολογητική σε αυτή τη δουλειά, ότι απελευθερώθηκες από κάθε προσδοκία και αποφάσισες να περάσεις καλά.
Το οποίο για μία Παρθένο δεν είναι εύκολο (γελάει). Ναι, είναι πολύ ξεκούραστη αυτή η απελευθέρωση. Είδες, τα θέματα είναι πιο ανεβαστικά, τύπου «ας δούμε τα πάντα από μια άλλη οπτική». Το να τολμήσεις να έχεις αυτοπεποίθηση είναι περίπλοκη διαδικασία για μια γυναίκα. Τη στιγμή που θα νιώσεις αυτήν τη σιγουριά, οι άνθρωποι θα προσπαθήσουν να σε σπρώξουν προς τα κάτω, να σου κόψουν τα φτερά. Είναι μια τρέλα, το βλέπω να συμβαίνει συνεχώς και αδιάλειπτα. Άρα η μόνη λύση είναι να το κάνεις, χωρίς να σε νοιάζει τι θα πουν.
― Όλες οι θηλυκότητες στον χώρο νιώθουν ότι δίνουν εξετάσεις κάθε φορά και ότι είναι «as good as their last work». Νιώθεις αυτή την πίεση, ως γυναίκα, ή το έχεις ξεπεράσει;
Μέσα μου το έχω ξεπεράσει και αδιαφορώ για αυτά που λένε, όμως πιστεύω πως υφίσταται ακόμα εκεί έξω. Για παράδειγμα, δεν με νοιάζει αν θα είμαι η μόνη γυναίκα που δουλεύει πάνω σε αυτό το άλμπουμ, σύμφωνα με τους όρους της βιομηχανίας. Ξέρω πως το γεγονός ότι είμαι γυναίκα δεν εξασθενεί το αποτέλεσμα, ειδικά όταν αυτό εξυπηρετεί το όραμά μου. Ο Tom Rowlands ή οι Bicep θα μπορούσαν να έχουν τον δικό τους εγωισμό, να θέλουν να κοντρολάρουν κάπως τη διαδικασία.
Όμως συναντάς γενναιοδωρία, κι αλλάζουν τα δεδομένα∙ «έχω αυτόν τον απίστευτο άνδρα να με υποστηρίζει». Είναι ένα δίπολο, μια συνθήκη από το φως στο σκοτάδι. Συγχρόνως, είχα μια απίστευτη αποκάλυψη δουλεύοντας στο «Dreamstate»: τίποτα δεν είναι ποτέ απόλυτα μαύρο ή άσπρο και κάποιες φορές τα «άστρα» ευθυγραμμίζονται. Όμως πάντα μιλούσα και πάντα θα μιλάω για το πόσο δύσκολο είναι να υπάρξεις σε μια βιομηχανία που μαστίζεται από το πατριαρχικό μοντέλο.
― Πώς διάλεξες, τελικά, τους συνεργάτες σου;
Αυτή είναι μια καλή ερώτηση. Άλλαξα management μετά από επτά χρόνια, μια φυσική εξέλιξη, και το νέο μου management άνοιξε μια πόρτα σε άτομα στο Λος Άντζελες που δεν είχα γνωρίσει ποτέ στη ζωή μου, ούτε είχαμε συνεργαστεί. Ουσιαστικά, μου δόθηκε μια λίστα με άτομα και αποφάσισα μετά από σκέψη μια νέα προσέγγιση στη δουλειά μου. Ήταν τρομακτικό για μένα, φαντάσου να μπαίνεις σε ένα δωμάτιο για να συνεργαστείς με κάποιον που δεν έχεις γνωρίσει ποτέ. Ευτυχώς είμαι επικοινωνιακή και μου αρέσει να μιλάω, με τους Bicep περάσαμε σχεδόν όλη τη μέρα συζητώντας.
Τη χρειάζομαι αυτή την επαφή, θέλω να ξέρω πού βρίσκομαι και πού πατάω. Πάντα ήθελα να δουλέψω μαζί τους, λατρεύω τη μουσική τους κι ένιωσα μια κελτική σύνδεση − την ονομάζω «σκοτεινή, κελτική βάση», μια αίσθηση μελαγχολίας που συνδέεται με την ευφορία, την ελπίδα. Όσο για τους Chemical Brothers, επικοινώνησε ο Tom μαζί μου, ώστε να συνεργαστούμε σε κάποια κομμάτια του άλμπουμ τους. Δυστυχώς το timing δεν ήταν ιδανικό για μένα, αλλά από αυτήν τη συνάντηση προέκυψε μια μπαλάντα που μπήκε στο δικό μου άλμπουμ.
Kelly Lee Owens - Melt! (Official Video)
― Αναρωτιόμουν τι ρόλο παίζει στη διαδικασία της δημιουργίας η βιομηχανία της μουσικής, η δική σου ανάγκη για έκφραση, τα άτομα που θα ακούσουν τη μουσική σου και τι από όλα αυτά «κερδίζει» στο τέλος.
Απίθανη ερώτηση… η βιομηχανία δεν κερδίζει ποτέ κι ελπίζω να παραμείνει έτσι. Όταν ακούω αυτά που λέγονται στους καλλιτέχνες και τον τρόπο με τον οποίο λέγονται επιβεβαιώνονται αυτά που ήδη νιώθω διαισθητικά − πρέπει, ηχητικά, να ικανοποιήσω εμένα και όχι άλλους. Σίγουρα κάποια άτομα σκέφτονται «αυτό είναι το τρίτο μου άλμπουμ, πρέπει να δω πώς θα λειτουργήσω αν θέλω να έχω μεγαλύτερη επιτυχία». Στη δική μου περίπτωση, κάπως αυτόματα ήρθε όλο και κούμπωσε στο ποπ στοιχείο. Το προηγούμενο άλμπουμ ήταν βαθύ και σκοτεινό, και δημιούργησε αντικρουόμενες απόψεις: είτε το καταλάβαινες και σου άρεσε, είτε δεν σου άρεσε καθόλου.
Είναι σημαντικό να νιώθεις ελεύθερη και να μη σε επηρεάζει η βιομηχανία της μουσικής. Σκέφτομαι, π.χ., τους Radiohead − το «In Rainbows» είναι αγαπημένο μου και ήταν το έβδομο άλμπουμ τους. Aν δεν τους είχε δοθεί η ευκαιρία να εξελιχθούν και να ωριμάσουν με τον δικό τους τρόπο, δεν θα είχε ηχογραφηθεί ποτέ, κι αυτό θα ήταν παρωδία. Πάντα ανατρέχω σε παραδείγματα μακροβιότητας και κάποιες φορές η βιομηχανία έχει καλοσύνη, αλλά αν υποκύψεις στα θέλω της ποτέ δεν θα είναι ευχαριστημένη, ίσως μόνο για πολύ λίγο.
― Όμως εσύ κατάφερες να δώσεις έναν τόνο, μια ηχητική εικόνα, και θεωρώ πως δεν χρειάζεται να αποδείξεις κάτι. Πόσο περιοριστικό ή απελευθερωτικό είναι τελικά αυτό, μιας και μιλάμε για μακροβιότητα;
Ξέρεις κάτι; Ο κόσμος πιστεύει πως οι καλλιτέχνες δεν θέλουν να ακούν κολακευτικά σχόλια. Εγώ θέλω, είμαι ανθρώπινο ον, λατρεύω να ξέρω πώς συνδέονται διαφορετικοί άνθρωποι με τη δουλειά μου. Είμαι η ίδια fan της μουσικής, ξέρω πώς είναι να λατρεύεις έναν/μία καλλιτέχνη/-ιδα και να ονειρεύεσαι να έχεις την ίδια τύχη σε επίπεδο καριέρας. Δεν έχει να κάνει με τον εγωισμό, είναι ένα σπρώξιμο ώστε να συνεχίσεις να υπάρχεις. Πάντα υπάρχει αμφισβήτηση, όταν βάζεις την ψυχή και την καρδιά σου σε κάτι. Ποτέ δεν θεώρησα πως έχω γράψει ένα απίστευτο τραγούδι, γιατί πάντα με βάζω σε σύγκριση, χώρια που αν το πιστέψω θα πρέπει να αποσυρθώ. Δεν έχω φτάσει εκεί, κι έτσι συνεχίζω. Δεν ξέρω αν είναι υγιές, αλλά έτσι νιώθω.
― Συζητιέται πολύ η πραγματικότητα της βιομηχανίας της ηλεκτρονικής μουσικής και το ότι πλέον η κινητήρια δύναμή της είναι το κέρδος, αφήνοντας έξω τη δημιουργικότητα, την πολυφωνία και την ποικιλομορφία.
Είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα. Ελπίζω πως τοπικά πάντα θα υπάρχει το underground, αλλά πρέπει να κατανοήσουμε ότι αν μία σκηνή ή ένα είδος πρόκειται να έχει επιτυχία, δεν μπορείς να προσπεράσεις κάποια σκαλιά. Είναι σημαντικό να υποστηρίζεις τους ανεξάρτητους καλλιτέχνες/-ιδες και χώρους, ώστε να συνεχίσουν να υπάρχουν μέχρι να καταφέρουν να ανελιχθούν. Ξέρουμε τα προβλήματα που υπάρχουν με τις πλατφόρμες streaming και την απόδοση κερδών, ξέρουμε τα προβλήματα με τις εταιρείες πώλησης εισιτηρίων, μίλησε και ο James Blake γι’ αυτό.
Μετά έχουμε τα κοινωνικά δίκτυα, που φιλτράρουν τι φτάνει στο timeline σου… φυσικά πολλά πρέπει να αλλάξουν. Σίγουρα, η αμεσότητα που έχεις με τους fans σου είναι τεράστιας σημασίας και ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν κάποιοι καλλιτέχνες/-ιδες. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι να καταλάβουν οι fans τι ακριβώς συμβαίνει (σ.σ. στη μουσική βιομηχανία) ώστε να λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις και να υποστηρίζουν τους καλλιτέχνες, μία ουσιαστική, αμφίδρομη σχέση. Δεν πιστεύω πως υπάρχει γρήγορη, μαγική λύση. Θα ενθάρρυνα τα άτομα που έχουν τη δύναμη στα χέρια τους να έχουν μια πιο ευρεία οπτική όταν παρακολουθούν τα τεκταινόμενα, και να κοιτούν μέσω του συναισθήματος, όχι του κέρδους. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τη μουσική.
― Πιστεύεις πως μπορούμε να διαφωτίσουμε τους fans της μουσικής από τη θέση που βρίσκεται ο καθένας μας, έχουμε αυτήν τη δύναμη;
Εννοείται! Το να μιλάς για θέματα τα οποία ίσως φέρουν κάποιους σε άβολη θέση, το να απευθύνεις ερωτήσεις και να απαντάς, επίσης, σε αυτές που σου απευθύνονται, ακόμα κι αυτά είναι σημαντικά. Χρειάζεται ένας ιστός ανθρώπων και ενότητα. Να εξετάζουμε τα ζητήματα, να τα αναλύουμε και μετά να βλέπουμε πώς μπορούμε να τα αλλάξουμε με επικοινωνία και διαφάνεια. Γιατί πολλά άτομα σήμερα κολλάνε με τα κοινωνικά δίκτυα και την εικόνα κάποιων.
Δεν γίνεται να στηριχθούμε σε ένα άτομο για την αλλαγή, αν και αυτό έχει δουλέψει πολλές φορές στην ιστορία. Αυτό το άτομο θα χρειαστεί υποστήριξη. Χρειαζόμαστε άτομα που θα λειτουργήσουν ως safety nets όταν ένα άτομο θα κάνει το άλμα πίστης. Οι κοινότητες είναι η λύση, πάντα ήταν και πάντα θα είναι. Έτσι, θεωρώ πως η μουσική μου είναι μια φωνή ενδυνάμωσης − όταν ανατρέχω στα τραγούδια μου, διαπιστώνω πως όλα έχουν αυτό το μήνυμα.
― Μα, η μουσική είναι η πιο άμεση μορφή τέχνης και έχει προσφέρει το soundtrack για πολλά κοινωνικά και πολιτικά κινήματα. Συνεχίζει να έχει αυτήν τη δύναμη;
Συχνά σκέφτομαι τη θρησκεία σε αυτή την εξίσωση. Αν η θρησκεία πεθαίνει και την ίδια στιγμή ενισχύεται η πνευματικότητα, ποια είναι τα στοιχεία που έκαναν τη θρησκεία τόσο δυνατή; Η απάντηση είναι «η μουσική»∙ σκέψου πόσα μηνύματα πέρασαν μέσα από αυτή. Όπως το λες, είναι η πιο άμεση μορφή τέχνης κι αυτό την κάνει τόσο ικανή να αλλάξει συνειδήσεις. Μπορείς να αλλάξεις την οπτική και τα συναισθήματα κάποιου. Κάτι τόσο δυνατό πρέπει να συνοδεύεται από μεγάλη υπευθυνότητα. Επίσης, το να «επικοινωνείς» τη μουσική σε εβδομαδιαία βάση είναι αυτό που κάνει τα club τόσο σημαντικά. Ας χρησιμοποιήσουμε, λοιπόν, τη μουσική για να περάσουμε τα σωστά μηνύματα.
Kelly Lee Owens - 8
― Σκέφτομαι τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, που πίστευαν ότι η μουσική μπορεί να απομακρύνει τις αρνητικές σκέψεις από την ψυχή αλλά και τους θεραπευτές που χρησιμοποιούσαν τη μουσική και δονήσεις για να γιατρέψουν συγκεκριμένες παθήσεις. Χάσαμε αυτή την αρχέγονη σύνδεση μέσω της ιστορικής ανάπτυξης των κοινωνιών μας;
Είναι πολύ ενδιαφέρον, λέμε «ανάπτυξη των κοινωνιών». Τι ακριβώς είναι, όμως, μια «ανεπτυγμένη κοινωνία»; Γιατί βλέπω ανθρώπους σε κοινωνίες που θεωρούνται υποανάπτυκτες και μου φαίνονται πολύ χαρούμενοι. Δεν έχουν πολλά από αυτά που υποδεικνύει ο καπιταλισμός ως απαραίτητα, και μετά κοιτάς τον Δυτικό κόσμο και είμαστε όλοι μας δυστυχισμένοι. Ο ήχος θρέφει την ψυχή και δεν είναι τόσο κακό να έχουμε αρνητικά συναισθήματα. Είναι υγιές, αρχικά, να έχεις συναισθήματα και να νιώθεις στεναχώρια, να μην τα αποφεύγεις, γιατί τότε δημιουργείς άλλα θέματα στην πορεία. Το μόνο που ξέρω, λοιπόν, είναι ότι η μουσική σε κάνει να νιώθεις καλύτερα. Δεν χρειάζεται να ποσοτικοποιούμε τα πάντα, μου αρέσει το μυστήριο, δεν χρειαζόμαστε απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα.
― Ανέφερες τα club και πλέον παίζεις κι εσύ μουσική, έχοντας κάνει φέτος κάποιες σημαντικές εμφανίσεις. Πώς προσεγγίζεις αυτήν τη μορφή έκφρασης;
Το DJing ήρθε τελευταίο, ως καλλιτεχνική διέξοδος για μένα, ως ένας άλλος τρόπος αφήγησης. Θυμάμαι, συζητούσα με τον Andrew Weatherall και τον ρωτούσα πώς γίνεται∙ αν, π.χ., το προηγούμενο act από εσένα παίζει στα 140 bpm, λογικά πρέπει να συνεχίσεις από εκεί, σωστά; Μου απάντησε πως όχι, πρέπει να ξεκινάς από την αρχή, όπως εσύ την έχεις φανταστεί, και να έχεις τον έλεγχο, να μη φοβάσαι. Στο κάτω κάτω, εγώ είμαι εκεί πάνω και θέλω να προσφέρω μια υπερβατική εμπειρία στο κοινό, αλλά και να δείξω τι σημαίνει υπερβατική εμπειρία για μένα. Δεν θέλω να αναρωτιέμαι ανά δύο λεπτά αν αρέσει αυτό που κάνω, θέλω να νιώθω μια δυναμικότητα, αν και έχω πολύ άγχος. Έχω μεγάλο σεβασμό για αυτή την τέχνη και τους ανθρώπους που την ασκούν, η πίεση που νιώθω είναι μεγαλύτερη από ό,τι σε ένα live και είμαι ευγνώμων που μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία.
― Πού θα σε οδηγήσει, λοιπόν, αυτό το άλμπουμ;
Είναι ενδιαφέρον, πηγαίνω με το ρεύμα, αν και έχω συγκεκριμένες ιδέες στο κεφάλι μου. Όμως υπάρχουν και τα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής μου έχουν σχεδιαστεί διεξοδικά, γιατί η διαδικασία τού να κάνεις μουσική είναι περίπλοκη. Στην παρούσα κατάσταση μοιάζει να μην είναι αρκετό να κυκλοφορήσεις καλή μουσική. Κάποιες φορές ξεχνάω κι εγώ η ίδια ότι αυτό που κάνω θέλω να έχει μακροβιότητα, βλέπω αγαπημένους καλλιτέχνες/-ιδες που το έχουν επιτύχει και είναι μια ακολουθία βημάτων. Δεν μπορείς να ανελιχθείς απότομα γιατί τότε η πίεση είναι πολύ μεγάλη. Σέβομαι τη δική μου πορεία και θέλω να έχω τον δικό μου ρυθμό.
― Πιστεύεις πως οι θηλυκότητες είναι η δύναμη που θα αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο;
Είδα ένα ισλανδικό ντοκιμαντέρ, το «InnSaei», και σε κάποια φάση ένας τύπος λέει «η έλλειψη σεβασμού στις θηλυκότητες είναι αναμφίβολη ασέβεια προς την ίδια τη φύση». Δες πού έχουμε φτάσει. Ας δούμε σοβαρά την κατάσταση που βρισκόμαστε, αυτό θα πω μόνο. Είναι σαφές τι πρέπει να αντιμετωπιστεί και να έρθει σε ισορροπία.
Kelly Lee Owens - Ballad (In The End)
Το «Dreamstate» της Kelly Lee Owens κυκλοφορεί από την DH2 και μπορείτε να το ακούσετε εδώ.
