Νίκος Παναγιωτόπουλος
Γραφικός Χαρακτήρας
εκδ. Μεταίχμιο, 181 σελίδες
Ώριμη και ψύχραιμη, καλώς συγκερασμένη και ευφής αυτοβιογραφική διάθεση από τον έμπειρο Νίκο Παναγιωτόπουλο (Αθήνα, 1963. ῾Η νοσταλγία και η μνήμη σε μια εύρωστη επιτραπέζια αντισφαίριση. Πολλές φορές γράφουμε ώστε να κάνουμε, ξανά και ξανά, σχέδια για το παρελθόν. Γράφουμε για να επισκεφτούμε τα μέρη από τα οποία δεν φύγαμε ποτέ στ᾽ αλήθεια: «Μέσα, η ταβέρνα δεν είχε πολλά πράγματα. Κάτι τελάρα στοιβαγμένα, με μπίρες, ρετσίνες κι αναψυκτικά. Στο βάθος είχε ένα μεγάλο ψυγείο με βιτρίνα και πίσω του μια πόρτα που οδηγούσε στην κουζίνα. Στον τοίχο αριστερά υπήρχε ένας μεγάλος καθρέφτης, γερτός, με τη ζωγραφιά μιας χαμογελαστής κοπέλας που κρατούσε το υπέροχο μπιρμπιλωτό μπουκάλι της ΕΨΑ».
Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου
Ιάκωβος
εκδ. Αντίποδες, 201 σελίδες
Με εναλλαγές στους χρόνους της αφήγησης, από τον υπερσυντέλικο στον ενεστώτα και από τον αόριστο στον παρακείμενο, και με γραφή ακριβείας, ο πρωτοεμφανιζόμενος Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου (Αθήνα, 1974), καταπιάνεται με τη λήθη και τη μνήμη, με το φως και τις διακυμάνσεις της σκιάς, με τη χαμοζωή και την υπέρβαση μέσα από χθόνιες εμπειρίες. Ορισμένες σκηνές θυμίζουν πλάνα του Béla Tarr. «Καπνίζουν και οι τρεις τους και όπως όλοι στην αίθουσα πετάνε τις στάχτες στο πάτωμα. Η άλλη γυναίκα δυσανασχετεί, είναι ντυμένη κομψά και είναι αδύνατη και ύπουλη και όταν ξεσπάσει μέσα απ᾽ τη σιωπή της, θα μαλλιοτραβηχτεί με την πρώτη γυναίκα και ένας κύκλος από περίεργους θα σχηματιστεί γύρω τους και ο άντρας οκνός και αποδεκατισμένος απ᾽ το μεθύσι θα προσπαθήσει να τις χωρίσει γελώντας φιλάρεσκα και θα κορδωθεί ικανοποιημένος. Δύο νταγλαράδες θα έρθουν από κάποιο σκοτεινό σημείο της αίθουσας και θα δώσουν τη λύση. Θα τις περιμαζέψουν και θα τις πετάξουν έξω στο κρύο. Ο γόης θα συνεχίσει να πίνει μόνος του».
Βασίλης Βασιλικός
Ζ — Φανταστικό Ντοκιμαντέρ ενός Εγκλήματος
εκδ. Gutenberg, 573 σελίδες
Επετειακή, υπομνηματισμένη, ανεπίληπτη η έκδοση του θρυλικού μυθιστορήματος Ζ, στη νέα και λίαν φιλόδοξη σειρά "Aldina'' που οραματίστηκε και σχεδίασε ο αείμνηστος Δημήτρης Αρμάος. Η ιστορία σαν μυθιστόρημα, και το μυθιστόρημα σαν ιστορία, όπως έλεγε και ο Norman Mailer. Το χρονικό της δολοφονίας του βουλευτή της Αριστεράς και αγωνιστή Γρηγόρη Λαμπράκη από τον χαλκέντερο Βασίλη Βασιλικό (Καβάλα, 1934). Μισόν αιώνα μετά την πρώτη του έκδοση (1966), το Ζ εξακολουθεί να διαβάζεται, να συζητιέται, να εμπνέει (ήδη μετά την ταινία του Κώστα Γαβρά, με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν και την Ειρήνη Παππά, και με την δυναμική μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, το βιβλίο αποτέλεσε υλικό για την ταινία Shanghai του Dibakar Banerjee, ένα από τα ελάχιστα πολιτικά θρίλερ του ινδικού κινηματογράφου, ενω ανέβηκε στην «Νέα Σκηνή» του Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία της Έφης Θεοδώρου). «Γυρνώντας για το σπίτι του τα βήματά του τον έφεραν στο ίδιο μέρος. Τώρα η πλατεία ήταν άδεια εντελώς. Δυο-τρεις με πολιτικά κυκλοφορούσαν στο μισοσκόταδο των πλαϊνών δρόμων. Και στο σημείο όπου το τρίκυκλο χτύπησε τον άγνωστό του, πάνω στην άσφαλτο, κείτονταν σκορπισμένα δυο αγκαλιές κόκκινα γαρίφαλα. Έτσι άθιχτος που μες στο θάνατο απέρχεσαι, σκέφτηκε, νομίζοντας πως ήταν ένας έφηβος δεκαεφτά χρονών που είχε σκοτωθεί».
Δημήτρης Καλοκύρης
Παρασάγγες, τόμος Β´
εκδ. Άγρα, 228 σελίδες
Καλειδοσκοπικό βιβλίο βιβλίων, προσώπων, τραγουδιών, διαθέσεων, σχολίων, χαρτογραφήσεων του αχανούς λογοτεχνικού σύμπαντος, από τον παίκτη/ρέκτη Δημήτρη Καλοκύρη (Ρέθυμνο, 1948). Όπως και στον πρώτο τόμο, έτσι και εδώ το χάος γίνεται μελωδία, η μελωδία γίνεται δυο φορές μελωδία, αφού άλλωστε τραγουδάει στις σελίδες του και η Γκρέις Σλικ, ενώ ο φιλέρευνος αναγνώστης δεν μένει με την όρεξη, απεναντίας. «Τόσο τα μυθιστορήματα όσο και τα διηγήματά του διερευνούν σε βάθος το ανθρώπινο τοπίο, με κύρια εργαλεία την πρόσφατη Ιστορία και την ακόρεστη γλώσσα. Ο συναρπαστικός και μαζί διαυγής λόγος του, συνδυάζοντας με μοναδικό τρόπο την ένταση με τη νηφαλιότητα, την ακρίβεια της τοπογραφίας με την έκρηξη των συναισθημάτων, έδωσε στις γενιές μας έναν αφηγητή μεγάλης πυκνότητας και ταυτόχρονα εντυπωσιακής απλότητας, τέχνη με την οποία μπορεί να σαρώνει την νηνεμία του αναγνώστη. Η ταραχή και η έξαψη είναι, νομίζω, οι δύο πόλοι που ορίζουν την αίσθηση που απομένει όταν κλείσεις ένα βιβλίο με διηγήματα του Θανάση Βαλτινού».
σχόλια