1.
Την αγάπη του για τη φύση πυροδότησε η γενέτειρά του Καλιφόρνια
Ο Adams γεννήθηκε το 1902 και μεγάλωσε σε ένα σπίτι που βρισκόταν ανάμεσα στους αμμόλοφους του Golden Gate, του στενού μεταξύ της πόλης του Σαν Φρανσίσκο και της Κομητείας του Μαρίν, πριν χτιστεί η διάσημη γέφυρα που ενώνει τα δύο ακρωτήρια. Καθώς η περιοχή γύρω από το Σαν Φρανσίσκο ήταν άγρια ακόμα τότε και ανεκμετάλλευτη, έκανε μεγάλους περιπάτους που τον βοηθούσαν να ξεφεύγει από τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε ως παιδί στο σχολείο και στο σπίτι, λόγω των οικονομικών δυσκολιών των γονιών του.
2.
Θα μπορούσε να έχει γίνει πιανίστας
Ο Adams έμαθε μόνος του να διαβάζει μουσική και να παίζει πιάνο, οπότε η καριέρα σε αυτό τον τομέα φαινόταν προδιαγεγραμμένη. Ενώ όμως είχε αφιερωθεί στο πιάνο, από το 1916 και μετά ξεκίνησε να επισκέπτεται το Εθνικό Πάρκο του Yosemite κάθε καλοκαίρι. «Το Yosemite μας αποκαλύφθηκε σε όλο του το μεγαλείο» θα έγραφε αργότερα. «Υπήρχε φως παντού. Μια καινούργια εποχή ξεκίνησε για μένα». Άρχισε να μεταφράζει αυτό το φως σε εικόνες με μια κάμερα Kodak Box Brownie. Καθώς δενόταν όλο και περισσότερο με το Yosemite, ο Adams ασχολούνταν αρκετά με το Sierra Club, τον οργανισμό που στήριζε το εθνικό πάρκο. Μέσω αυτού γνώρισε τη μελλοντική του σύζυγο Βιρτζίνια. Για χρόνια πάλευε να κρατάει σε ισορροπία την αφοσίωσή του στη μουσική, στο Σαν Φρανσίσκο, και την αγάπη του για το Yosemite και τη Βιρτζίνια. Η γυναίκα του, και το εθνικό πάρκο, υπερίσχυσαν τελικά. «Η μουσική είναι υπέροχη αλλά ο κόσμος της ανόητος – τόσες μικρότητες, τόση προσποίηση και ψευτιά και διαστρεβλωμένες αξίες» της έγραφε το 1927. «Θυμάμαι τις όμορφες μέρες στο Yosemite και πραγματικά τις ζηλεύω. Νομίζω πως τότε κατάλαβα περισσότερο από ποτέ τι πραγματικά σημαίνει να ζεις, γιατί ήμουν πιο κοντά στα ουσιώδη».
Αν η τεχνική του δεν ήταν τόσο υψηλού επιπέδου, δεν θα ήταν σε θέση να αντιδρά τόσο άμεσα στον γρήγορο ρυθμό εναλλαγής των συνθηκών σε ένα τοπίο.
3.
Η τεχνική του στην απεικόνιση αποτέλεσε την καινοτομία του
Χρησιμοποιώντας πλέον μια κάμερα Corona View, ο Adams ακολούθησε ανοδική πορεία, χωρίς όμως να μπορεί να αποτυπώσει σε φιλμ τα βαθιά του συναισθήματα για το Yosemite – «να ενσταλάξει μέσα στο μαγικό μικρό κουτί τον θαυμασμό και την έκστασή του», όπως θα έγραφε ένας φίλος. Τελικά τα κατάφερε το 1927. Ήθελε να συλλάβει το «μεγαλείο» του σχηματισμού του πετρώματος του Half Dome αλλά του είχε μείνει μόνο μία πλάκα. Έτσι, έκανε κάτι διαφορετικό: έφερε στο μυαλό του την εικόνα του που ήθελε, «μια ζοφερή φόρμα, με βαθιές σκιές και μια μακρινή μυτερή λευκή κορυφή με φόντο τον σκοτεινό ουρανό», και συνειδητοποίησε ότι ένα κίτρινο φίλτρο δεν θα μπορούσε να συλλάβει την ένταση της εικόνας όπως την έβλεπε ο ίδιος. Αντ' αυτού χρησιμοποίησε ένα κόκκινο φίλτρο μακράς έκθεσης. Τελικά, όπως είπε, πέτυχε «την πρώτη μου συνειδητή απεικόνιση», που του επέτρεψε να συλλάβει «όχι τον τρόπο που το θέμα εμφανιζόταν στην πραγματικότητα αλλά το πώς το ένιωθα εγώ».
4.
Οι φωτογραφίες του ήταν καθαρές ή straight
Η στρατηγική του Adams ως προς την απεικόνιση σηματοδότησε τη μετατόπισή του από τον πικτοριαλισμό, ένα παρεμβατικό φωτογραφικό στυλ, που είχε επηρεάσει το πρώιμο έργο του. Επιδιώκει πλέον εντονότερο κεντράρισμα, βαθύτερο τόνο και αντίθεση (το αποκαλούσε «αυστηρή και εκρηκτική ποίηση του πραγματικού»), γεγονός που τον καθιστά ηγετική μορφή στην καθαρή −straight− φωτογραφία. Δύο άνθρωποι ενίσχυσαν αυτήν του την κατεύθυνση. Το 1930 συνάντησε τον φωτογράφο Paul Strand, πρωτοπόρο της καθαρής αισθητικής (pure aesthetics), και τον Alfred Stieglitz, την πιο ισχυρή μορφή της μοντερνιστικής φωτογραφίας στην Αμερική. Αφού εξέτασε το πορτφόλιο του Adams, ο Stieglitz αποφάνθηκε ότι οι φωτογραφίες του ήταν «από τις ωραιότερες που είχε δει».
5.
Ήταν ιδιοφυΐα στο τεχνικό κομμάτι, γι' αυτό τον συμβουλεύονταν η Polaroid και η Hasselblad
Αναμφίβολα κανένας άλλος σύγχρονός του φωτογράφος του δεν ήξερε περισσότερα για τη φωτογραφία από τον Adams. Έγραψε δέκα τεχνικά εγχειρίδια σχετικά, μέχρι που έδινε συμβουλές και σε προσωπικότητες όπως ο Strand και ο Edward Weston, ο φίλος και συνάδελφός του από τη Δυτική Ακτή. Επίσης, υπήρξε σύμβουλος της Polaroid και της Hasselblad. Αν η τεχνική του δεν ήταν τόσο υψηλού επιπέδου, δεν θα ήταν σε θέση να αντιδρά τόσο άμεσα στον γρήγορο ρυθμό εναλλαγής των συνθηκών σε ένα τοπίο.
Για ένα από τα πιο διάσημα έργα του, το «Moonrise, Hernandez, New Mexico, 1941», χρειάστηκαν γρήγορες και εξαιρετικά σύνθετες αποφάσεις προκειμένου να αποτυπωθεί το στιγμιαίο εφέ του ηλιοβασιλέματος σε πρώτο πλάνο και παράλληλα να δημιουργηθεί μια ισορροπία στον τόνο και το κεντράρισμα σε σχέση με τις μακρινές κορυφές, τα σύννεφα που χάνονται και τον ουρανό που σκοτεινιάζει. Η εκτύπωση (39x56 ίντσες) που δημοπρατήθηκε από εμάς στις 6 Απριλίου στη Νέα Υόρκη ήταν ανάμεσα στις μεγαλύτερες σε μέγεθος τοιχογραφίες του «Moonrise, Hernandez, New Mexico, 1941» που δημοπρατήθηκαν ποτέ, και μάλιστα με ημερομηνία εκτύπωσης στα 1960-1960. Επίσης ήταν από τις πιο πρώιμες.
6.
Ο Henri Cartier-Bresson δεν ήταν φαν του Adams
Οι φωτογραφίες του Adams μόνο περιστασιακά απεικόνιζαν ανθρώπους, γεγονός που οδήγησε τον Henri Cartier-Bresson στο εξής υποτιμητικό σχόλιο: «Ο κόσμος καταρρέει και το μόνο που βρίσκουν να φωτογραφίσουν ο Adams και ο Weston είναι πέτρες και δέντρα». Ενώ όμως οι εικόνες του Adams δεν είχαν σχέση με τις πτυχές της ζωής στην πόλη και τις δυσκολίες της όπως τις αποτύπωνε ο Cartier-Bresson με την τεχνοτροπία του, έγιναν κομμάτι ενός ευρύτερου προβληματισμού σχετικά με τον «υπό κατάρρευση κόσμο», αποκτώντας ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο του περιβαλλοντικού κινήματος των ΗΠΑ.
7.
Ο Adams υπερασπίστηκε την άγρια φύση που αγαπούσε
Ως πρόσωπο-κλειδί του Sierra Club, ο Adams άσκησε επίμονα παρασκηνιακή πίεση σε τοπικό και εθνικό πολιτικό επίπεδο για περιβαλλοντικά ζητήματα. Ένα πορτφόλιο με εκτυπώσεις του από μία από τις εξορμήσεις (High Trips) που το Sierra Club οργάνωσε στο Yosemite το 1929 ήταν ανάμεσα στους θησαυρούς που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στη δημοπρασία του οίκου Christie's τον Απρίλιο του 2017. Πολλές από τις καλύτερες φωτογραφίες του τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια μιας αποστολής που αντικατόπτριζε τους οικολογικούς του στόχους: το 1941, το υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ του ανέθεσε να συνθέσει μια σειρά από φωτογραφίες εθνικών πάρκων.
Μία από αυτές τις φωτογραφίες με τίτλο «The Tetons and the Snake River, Grand Teton National Park, Wyoming» συμμετείχε στη δημοπρασία του Christie's, ενώ μια άλλη, με τίτλο «Moonrise, Hernandez, New Mexico», αποτελεί προσωπική δουλειά που προέκυψε κατά τη διάρκεια της ίδιας κυβερνητικής αποστολής. Η ανάθεση σηματοδότησε επίσης μια αλλαγή στον τρόπο που δούλευε, καθώς ξεκίνησε να κάνει τεράστιες εκτυπώσεις εξαιρετικής δεξιοτεχνίας από τεχνικής πλευράς.
8.
Οι φωτογραφίες έγιναν τεράστιες τοιχογραφίες στα χέρια του Adams
Δεδομένης της κλίμακας του τοπίου που υπηρετούσε, δεν είναι να απορεί κανείς που ο Adams πειραματίστηκε με φωτογραφίες μεγάλης κλίμακας από το 1940 και μετά. Αυτές οι «τοιχογραφίες» ήταν διαφόρων μεγεθών, και μπορεί να έφταναν και τα 1,5 μέτρα σε πλάτος. Ώριμος πια, ο Adams επανειλημμένως επέστρεφε σε παλιές του φωτογραφίες και τις μεγέθυνε.
Η φωτογραφία «Clearing Winter Storm, Yosemite National Park, California» αρχικά τραβήχτηκε το 1938, αλλά η πλάτους 139 εκατοστών εκτύπωση έγινε αρχές του 1970. Ο Adams έγραψε ότι η αντιμετώπισή της ως τοιχογραφίας ήταν «απαραίτητη ώστε να είναι επιβλητική και να διαθέτει ένταση». Αυτή η εκτύπωση ήταν μία από τις περίπου 200 που του ανέθεσε ένας οργανισμός με βάση την Καλιφόρνια μεταξύ 1969 και 1975, μια συνεργασία για τις ανάγκες της οποίας ο Adams λειτουργούσε ως σύμβουλος αναφορικά με το χρώμα των τοίχων, τα πλαίσια, την επιμέλεια και την επιλογή των εκτυπώσεων. Εκείνη την περίοδο άρχισε να δέχεται παραγγελίες σε επιχειρηματική κλίμακα και πολλές από τις εκτυπώσεις του σε μέγεθος τοιχογραφίας που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά δημιουργήθηκαν σε αυτό το πλαίσιο.
9.
Απέκτησε «μεγαλύτερη αίσθηση του χρώματος» μέσω των ασπρόμαυρων φωτογραφιών
Ο Adams επιχείρησε να χρησιμοποιήσει χρώμα, συχνά με αφορμή εμπορικές αναθέσεις, αλλά περιστασιακά και για καλλιτεχνικό πειραματισμό. Συγκεκριμένα μεταξύ 1946 και 1948, όταν μια υποτροφία του Γκούγκενχαϊμ του επέτρεψε και πάλι να εξερευνήσει τα εθνικά πάρκα, φωτογράφισε με δημιουργικό τρόπο σε φιλμ Kodachrome. Συνεπώς, η δουλειά του αναμφισβήτητα άλλαξε: η δυναμική των κοντινών στη φωτογραφία «Church, Sunset, Rear, Ranchos de Taos, New Mexico», τραβηγμένη περίπου το 1948, είναι αντιπροσωπευτική της μεγαλύτερης σημασίας που απέκτησαν τα μεγάλα και επίπεδα έγχρωμα τμήματα σε αυτές τις φωτογραφίες.
Ίσως οι πιο ευκρινείς έγχρωμες φωτογραφίες ήταν οι πλάτους 60 ποδών Coloramas που παρουσιάστηκαν αργότερα στον σταθμό Grand Central. Ωστόσο, ποτέ δεν τον ικανοποιούσε απόλυτα το έγχρωμο φιλμ. «Όσο με αφορά, μπορώ να πετύχω πολύ καλύτερη αίσθηση του "χρώματος" μέσω μιας καλά οργανωμένης και εκτελεσμένης ασπρόμαυρης εικόνας απ' ό,τι με την έγχρωμη φωτογραφία» είπε.
10.
Η δεξιοτεχνία του τον αντάμειψε οικονομικά σε μεγάλη ηλικία
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ο Adams αναγκάστηκε να κάνει εμπορικές δουλειές για να βγάζει τα προς το ζην. «Πρέπει να κάνω κάτι άμεσα για να επανέλθω στην πραγματική φωτογραφία» έγραψε σε έναν φίλο του το 1938. «Κυριολεκτικά έχω βαλτώσει από την "εμπορική" δουλειά. Είναι απαραίτητη για πρακτικούς λόγους, αλλά περιορίζει πολύ τη δημιουργικότητά μου». Tελικά, την περίοδο από το 1970 μέχρι και τον θάνατό του το 1984, όταν ασχολήθηκε με την έκδοση πολύ δημοφιλών βιβλίων όπως και με την παραγωγή εκτυπώσεων, κατάφερε να εξασφαλίσει απολαβές αντάξιες του σεβασμού που είχε κερδίσει από τον κόσμο της τέχνης.
σχόλια