Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Ανεπανάληπτα ντολμαδάκια γιαλαντζί στο Rediviva
0

Η Άνω Πόλη είναι η βόλτα της Κυριακής. Το πολύχρωμο minibus που ξεκινά από την πλατεία Μουσχουντή είναι πρόθυμο να σε ξεναγήσει στην κυκλική διαδρομή των έξι χιλιομέτρων, όμως έτσι θα χάσεις όλη τη μαγεία.


Να σκαρφαλώσεις τα στενά δρομάκια χωρίς πεζοδρόμιο σαν να ανηφορίζεις τους αιώνες, τη Ρώμη, το Βυζάντιο, την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αναζητώντας ό,τι απέμεινε από τις εκατοντάδες κρήνες της γειτονιάς. Μισογκρεμισμένες πίσω από σκουπιδοντενεκέδες, ανακαινισμένες, σπαράγματα από πέτρες σκαλιστές κάτω από το φως του βόρειου ήλιου.


Να ξεκινήσεις από το Τουρκικό Προξενείο της Αγίου Δημητρίου, να χαθείς ανάμεσα σε βυζαντινά εκκλησάκια, τσατμάδες, φουρούσια, καφασωτά, σαχνισιά, η διάλεκτος μιας παλιάς ιστορίας δόμησης ανάμεσα σε τερατουργήματα των '70s και γκρέμια του 19ου αιώνα, μυρωδιές από ανθισμένες αυλές και μούχλα, γατιά και κάπου ανάμεσα πάντα τα τείχη, σε ένα ατέλειωτο κρυφτούλι με τους καιρούς, ο φοβερός ίσκιος του Γεντί Κουλέ.


Να τελειώσεις τον περίπατο από την άλλη μεριά, από τις Συκιές, εκεί όπου σταματά το φασαριόζικο πανηγύρι της Κυριακής, στα δρομάκια που μοσχοβολούν γράπα (το τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο στην τοπική διάλεκτο). Και της πόλης να μην είσαι, το «Τσινάρι» το ξέρεις. Εγώ έχω κάτι άλλο να σου προτείνω.

Ιγγλίς, μια ιστορία χωρίς τέλος που γράφεται από το 1914

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter

Αν γνωρίσεις τον Λάζαρο Λαζαρίδη, νέο επιχειρηματία με κοινωνικές ανησυχίες, θα δυσκολευτείς να τον φανταστείς πίσω από ένα ιστορικό κουτούκι που φιλοξένησε τους ρεμπέτες και τα γλέντια της πόλης, διάσημο για τον μεζέ, αλλά κυρίως για το «ιγγλίς κοκκινέλι του».


Η ιστορία ξεκινά από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, οπότε η Νέα Αγχίαλος της Θεσσαλονίκης πήρε το όνομα «Ίγγλις» όταν το Εγγλέζικο Στρατηγείο ήρθε να εγκατασταθεί στην περιοχή. Οι κάτοικοι της περιοχής, που ήρθαν κατατρεγμένοι πρόσφυγες εδώ από την Ανατολική Ρωμυλία το 1919, έφεραν μαζί τους τη γνώση της οινοποίησης. Στη νέα τους πατρίδα άρχισαν να φτιάχνουν αυτό που ήξεραν καλύτερα, το κρασί που έκανε θραύση σε όλες τις ταβέρνες της πόλης, αυτό που σιγά-σιγά πήρε το όνομα «ιγγλίς».


Το 1914, ο Θόδωρος Μαρμαράς άνοιξε την ταβέρνα του στην οδό Πλάτωνος, κάτω από τα γραφεία της υπερδιάσημης τότε εφημερίδας «Φως». Λίγο οι δημοσιογράφοι, λίγο αυτοί που περίμεναν να πάρουν το λεωφορείο της Χαλκιδικής στην πιάτσα εκεί κοντά, έχτισαν τη φήμη του Ιγγλίς που το '60 μετακόμισε στην Άνω Πόλη.

Εσύ θα το βρεις ίδιο και απαράλλαχτο. Μια γωνία στρατηγικά τοποθετημένη ανάμεσα στον παραμυθένιο Άγιο Νικόλαο των Ορφανών και στην πλατεία Καλλιθέας, η ίδια ταμπέλα, το ίδιο ταξίδι στον παλιό χρόνο της Θεσσαλονίκης. Φοιτητές, καλλιτέχνες, διανοούμενοι, τουρίστες από το απέναντι youth hostel, εραστές και γνώστες της πόλης, η πελατεία που δεν αδειάζει ποτέ τα τραπέζια του.

Στο ημίφως της νύχτας, με το πιάτο μου να φωτίζεται από το φανάρι του δρόμου –ναι, αυτό των Αθηναίων βαρελοφρόνων−, έχασα μια στιγμή τον αιώνα, σαν να κατρακύλησα στο «πίσω» της πλακιώτικης ταβέρνας και του Ορέστη Μακρή.

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Το 1914, ο Θόδωρος Μαρμαράς άνοιξε την ταβέρνα του στην οδό Πλάτωνος, κάτω από τα γραφεία της υπερδιάσημης τότε εφημερίδας «Φως».


Και ύστερα ήρθαν καυτά τα τσιγαριαστά χόρτα με ένα μπουκέτο από φρέσκα μυρωδικά, λίγο ροζ πιπέρι και ένα καλαθάκι της Λήμνου στην κορυφή. Αυτό δεν είναι φαγητό της ταβέρνας. Είναι η νέα τάση της πόλης, φαγητό δημιουργικό και συνάμα προσγειωμένο, ωραίο στην όψη και γενναιόδωρο στην ποσότητα, φαγητό ψαγμένο που αναζητά το τοπικό προϊόν, μαγειρεύεται στη στιγμή και αρνείται κατηγορηματικά τον φούρνο μικροκυμάτων.


Ζεστή φάβα, τώρα που είναι της εποχής μια ποικιλία από ολόφρεσκα άγρια μανιτάρια που αρωματίζονται από το απάκι και το ξερό ανθότυρο. Και μετά ένα βελούδινο κοκκινιστό πάνω σε al dente φλομάρι με τριμμένη γραβιέρα, μια σπαλομπριζόλα-έπος από αληθινό κρέας με υφή και βαθιά γεύση, ολόσωστα ψημένη, με το σκορδοβούτυρο να της δίνει μια παριζιάνικη διάσταση.


Και το χοιρινό κότσι. Που δεν προδίδει χοιρινό αλλά το χρώμα και τη γεύση από μοσχαράκι γάλακτος που έχει λιώσει στη γάστρα πάνω σε ένα στρώμα από λαχανικά του χειμώνα. Ένα φαγητό που στην Αθήνα θα το χρυσοπλήρωνες, στο πιο χαλαρό περιτύλιγμα. Όταν επιστρέψω για το διάσημο χουνκιάρ ελπίζω να πέσω σε κανένα μπουζούκι live.

Ιγγλίς, Ηροδότου 32, Άνω Πόλη, 23130 11967

Εδώ επιβάλλεται μια Στάση

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Ένα συνεταιρικό καφενείο από αυτά που αγαπά πολύ η Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια.

Αν τύχεις Μ. Παρασκευή στη συμπρωτεύουσα, θα κάνεις στάση εδώ για νηστίσιμο τσιμπούσι, στο τρίστρατο όπου συναντιούνται οι επιτάφιοι της Άνω Πόλης μπροστά στα σκαλιά του ονειρεμένου Άγιου Νικόλα των Ορφανών, βυζαντινό καθολικό του 14ου αιώνα και μετόχι της Μονής Βλατάδων.


Κάτω από τη βυζαντινή σκιά, σε μια εσοχή του δρόμου, η Στάση διατηρεί χαμηλότατο το προφίλ της. Ένα συνεταιρικό καφενείο από αυτά που αγαπά πολύ η Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια, με καλλιτεχνικές ανησυχίες και μια ιδιαίτερη αγάπη στη φωτογραφία, αν κρίνω από τις αφίσες των εκθέσεων και τα κάδρα στους τοίχους.


Ανοιχτή από το πρωί, η Στάση ψήνει ελληνικό σε μπακιρένιο μπρίκι και τον σερβίρει με ξανθιώτικο λουκούμι. Την ώρα της πείνας θα σου βγάλει μεζέ. Μην μπερδευτείς όμως και φανταστείς πως αυτός ο μεζές μοιάζει μ' εκείνον του παλιού κάπελα που σου πέταγε δυο σαρδέλες στο λευκό πιατάκι του καφέ.

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Η Στάση ψήνει ελληνικό σε μπακιρένιο μπρίκι και τον σερβίρει με ξανθιώτικο λουκούμι.


Στον δρόμο της νέας συμπρωτευουσιάνικης γεύσης ο μεζές επανευφερίσκει τον εαυτό του στα χέρια παιδιών που έχουν σπουδάσει την κουζίνα και τους νεωτερισμούς της πριν τη μαγειρέψουν ελληνική, πεντανόστιμη, λουσάτη και απολύτως καθημερινή. Το αυτονόητο, που στην Αθήνα το λένε ακόμη «γκουρμέ» ή δημιουργικό.


Σε τραπεζάκι καφενέ στριμώχνονται ονειρεμένα, ολόγλυκα ζεστά παντζάρια σβησμένα με κρασί και σύγκλινο Μάνης −νομίζω το κάναμε τρις repeat−, ζεστή φάβα με άρωμα ζωντανό από φρέσκο φασκόμηλο και καρύδια, παγωμένη γράπα. Τρυφερό συκώτι στο πιο απόλυτο γαλλικό ψήσιμο με καραμελωμένα κρεμμύδια, μια σαλάτα σαν ζωντανός μπαξές με άγρια ρόκα λες και μόλις την έκοψες από τον κήπο, μαυρομάτικα και φρέσκα μυρωδικά, μαγικά-λουκούμι πανσετάκια που μαρινάρονται σε πάπρικα και μπαλσάμικο, καπνιστό σκουμπρί στη σχάρα που σβήνεται με ρακή και αρωματίζεται με δροσάτο φρέσκο δυόσμο, πατάτα οφτή με-επιτέλους-αληθινό βούτυρο και σκορδάκι, φρέσκος μοσχιός ξιδάτος. Σταματώ γιατί συγκινήθηκα αλλά και γιατί περιμένει μεζές-με νόημα-στη Rediviva.

Στάση, Ανδοκίδου 1, πλ. Καλλιθέας, Άνω Πόλη, 23130 69889

Rediviva, που σημαίνει κάτι σαν ανακύκλωση

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Συνεταιρικό κι αυτό το στέκι, όπως καθετί πεντανόστιμο πλέον σ' αυτή την πόλη.

Αν είναι ήλιος και καλοκαιρία, θα την αναγνωρίσεις από τη λαοθάλασσα στην πλατεία, εκεί όπου παλιά ήταν ο ιστορικός Μπαϊρακτάρης, λίγα μέτρα από τον διάσημο πλάτανο και την οθωμανική κρήνη του Τσιναρίου. Αν είναι χειμώνας, τα χαρούμενα χρώματα θα σβήσουν τον Βαρδάρη από την ψυχή σου, όπως έχουν σβήσει και ό,τι θύμιζε το άλλοτε καφενείο του Λάμπρου με το όνομα, κάτι στο οποίο θα βοηθήσει και η εξαιρετική γράπα ή το βιολογικό κρασί από το Κτήμα Τάτση.

Συνεταιρικό κι αυτό το στέκι, όπως καθετί πεντανόστιμο πλέον σ' αυτή την πόλη. Αν αναζητήσεις τα ενδοοικογενειακά της, κάπου θα μπερδευτείς, ιδιαίτερα αν η αφήγηση έρθει μετά το πρώτο καραφάκι. Ο Σταύρος Υφαντής, γραφίστας και εκδότης του περιοδικού «Οικοτοπία», η Αλεξάνδρα Κωφοπούλου, που παλιά είχε το μαγικό «Εις την Πόλιν» στα Λαδάδικα, ο Γιώργος Χατζηαβραμίδης, ο Πεντελής Βενετικίδης και η Χρύσα Βλάχου είναι όλοι συνέταιροι που έχουν δουλέψει μαζί για τις «Γιορτές της Γης» στη Βλάστη.


Οικολόγοι δεινοί, φυσιολάτρες από κείνους που γνωρίζουν κάθε μυστικό της μακεδονίτικης εξοχής. Το μποστάνι του Σταύρου στον Χορτιάτη προμηθεύει τα λαχανικά, ό,τι περισσέψει ανακυκλώνεται σε τσάτνεϊ ή τουρσί, γύρω σου θα δεις ντοματίνια να αποξηραίνονται, τα γλαστράκια με τα μυρωδικά και προσεύχομαι να βρεις τη σπιτική πέστροφα που ψαρεύουν και καπνίζουν κάποιοι φίλοι στην πιο μικρή, οικιακή παραγωγή, αυτή που σερβίρεται με λαδολέμονο και μπόλικο άνηθο.

Tα νοστιμότερα, σαν κινήσεις να σκαρφαλώσεις στην Άνω Πόλη Facebook Twitter
Σαγανάκι με αυγό

Φαγητό μαγικό, άλλο όταν μαγειρεύει η Αλεξάνδρα τα δικά της πολίτικα, άλλο όταν μαγειρεύουν ο Γιώργος ή ο Σταύρος. Εξαιρετικό, καθαρό, απλό και γεμάτο ουσία, όπως και να 'χει. Γλώσσα μοσχαρίσια βραστή με λεμονάκι και μαϊντανό, εξαίσιο καλαμάρι γεμιστό με σταφίδα και κουκουνάρι, βλιτοκεφτέδες, τραγανές μπακαλιαροκροκέτες αρωματισμένες με μολόχα, κολοκυθανθοί γεμάτοι φρέσκα αρώματα. Τα μικρής παραγωγής τυριά της Βλάστης γεμίζουν τις χάχλες, φτιάχνουν το σαγανάκι με το αυγό, μαγειρεύουν το αρνάκι με φέτα και μυρωδικά. Ανεπανάληπτα ντολμαδάκια γιαλαντζί, δροσερή σαλάτα εσμέ, θα τελειώσεις πολίτικα με κρέμα εκμέκ κι αν είσαι τυχερός, με γλυκό καρυδάκι πάνω σε παγωτό.

Rediviva, Αλ. Παπαδοπούλου 7, 231306 7400

 

Γεύση
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Γεύση / Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Ο σεφ Δημήτρης Μπαλάκας σιγομαγειρεύει σχεδόν τα πάντα στον ξυλόφουρνο, «ψήθηκε» με τις παραδοσιακές γεύσεις στον φούρνο του παππού και της γιαγιάς του, και μοιράστηκε μαζί μας τρεις αυθεντικές συνταγές από τη Φλώρινα.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Γκίκας Ξενάκης

Γκίκας Ξενάκης / «Έχω κάνει λάθη – δούλεψα πολύ με τον εαυτό μου για να τους σέβομαι όλους στην κουζίνα»

Μεγαλώνοντας στη Θήβα, αγάπησε το φρέσκο ψάρι, τα άγρια χόρτα και τις ταπεινές συνταγές. Αν και είχε αρχικά πολύ κακή εικόνα για τους μάγειρες, εξελίχθηκε σε σεφ για τον οποίο –όπως είπε ο Επίκουρος– μπορούσε να καταλάβει κανείς ένα πιάτο του με κλειστά τα μάτια. Ο «τιμονιέρης» της κουζίνας του Aleria, Γκίκας Ξενάκης, είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πούλοι και κουκνούκοι, τα ζυμαρένια ειδώλια της Ανάστασης

Γεύση / Πούλοι και κουκνούκοι, τα ζυμαρένια ειδώλια της Ανάστασης

Ευφάνταστα τσουρέκια και καλιτσούνια της Λαμπρής, που βγαίνουν σε ποικίλα σχήματα και εκδοχές στα νησιά του Αιγαίου, θυμίζουν ζυμαρένια μικρογλυπτά και αναδίδουν την αρχοντική ευωδιά των ημερών.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Πώς ο Ιωσήφ Ζησιάδης δημιούργησε το μοναδικό οινοποιείο της Πάτμου

Το κρασί με απλά λόγια / Πώς ένας πρώην υπουργός της Ελβετίας έγινε ο μοναδικός οινοποιός της Πάτμου

Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης φιλοξενούν τον Ιωσήφ Ζησιάδη, έναν άνθρωπο με πολυδιάστατη πορεία που κάποια στιγμή αποφάσισε να δημιουργήσει το μοναδικό οινοποιείο της Πάτμου.
THE LIFO TEAM
Από arrancini μέχρι καλαμάκι συκώτι στο χέρι: Αυτό είναι το νέο αθηναϊκό street food

Γεύση / Από arrancini μέχρι καλαμάκι συκώτι στο χέρι: Αυτό είναι το νέο αθηναϊκό street food

H Αθήνα έχει πολλά στριτφουντάδικα. Όμως κάποια νέα, εκτός από το ότι ανεβάζουν το επίπεδο, έχουν καταφέρει να γίνουν instant συνήθεια για το προσεγμένο φαγητό τους, αλλά όχι μόνο γι' αυτό.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Σουπιοπίλαφο

Γεύση / Σουπιοπίλαφο: Η μυστηριώδης γεύση του Αιγαίου

Από τον μινωικό πολιτισμό και τα κύπελλα του μέχρι τα σύγχρονα τσουκάλια, το μελάνι της σουπιάς συνεχίζει να αφήνει το αποτύπωμά του, ενώ το σουπιοπίλαφο αναδεικνύει τη μοναδικότητά του, τόσο στην εμφάνιση όσο και στο γευστικό του αποτέλεσμα.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Nothing Days / Νάπολη: Γιορτάζοντας τη χαρά της ζωής στη σκιά του Βεζούβιου

Ένα «ανοιξιάτικο» τριήμερο σε μία πόλη που ξέρει από φυσικές καταστροφές αλλά ξέρει και να υμνεί τη ζωή, και μία μεγάλη βόλτα στην Πομπηία και στο Ερκολάνο. Από το αρχαίο «fast food» στις σύγχρονες γεύσεις της ναπολιτάνικης κουζίνας.
M. HULOT