Οθόνη από χαρτί!

Οθόνη από χαρτί! Facebook Twitter
Ποια η πορεία του ηλεκτρονικού βιβλίου σήμερα και ποιο το μέλλον του βιβλίου επί χάρτου;
0

Το βιβλίο πέθανε!», «καλύτερο το e-book από το τυπωμένο· γλιτώνεις χώρο· βρίσκεις ό,τι θες σε ελάχιστο χρόνο μόνο με ένα κλικ. Άσε που είναι φθηνότερο». Οι ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης (e-readers) έδωσαν τη χαριστική βολή στο χάρτινο βιβλίο! Συχνά, όσους τολμούν να διατυπώσουν επιχειρήματα υπέρ του τυπωμένου τους λένε ρομαντικούς ή, στη χειρότερη εκδοχή, χαρτέμπορους!


Ποια η πορεία του ηλεκτρονικού βιβλίου σήμερα και ποιο το μέλλον του βιβλίου επί χάρτου; Αναμφισβήτητα, το e-book ήρθε για να μείνει. Επιστημονικά άρθρα και συγγράμματα διατίθενται και ηλεκτρονικά. Τηλεφωνικοί κατάλογοι, λεξικά και εγκυκλοπαίδειες επίσης. Ακόμα και στη λογοτεχνία, πολλοί έχουν αγοράσει ηλεκτρονικές συσκευές ανάγνωσης.


Μήπως το μέλλον προοιωνίζεται απολύτως ψηφιακό; Η οθόνη πρόκειται να αντικαταστήσει πλήρως το χαρτί και αν ναι, πότε;

Πριν αποφανθούμε για τα παραπάνω, θα ήταν χρήσιμο να δούμε τι λένε οι σύγχρονες έρευνες στις προηγμένες χώρες. Συγκεκριμένα:

Pew Research Center, Washington. Έρευνα: Book Reading 2016. Μόνο το 6% των ερωτηθέντων έχει διαβάσει αποκλειστικά ηλεκτρονικά βιβλία. Στις ηλικίες 18-29 ετών το 72% εξέφρασε την προτίμησή του στο τυπωμένο.


American University, Washington. Φεβρουάριος 2016. Ερευνήτρια: Naomi S. Baron, καθηγήτρια γλωσσολογίας. Το 92% των φοιτητών προτιμά τα βιβλία του τυπωμένα και όχι ψηφιακά. Συμφωνεί το 95% των Γερμανών φοιτητών και το 77% των Ιαπώνων. Οι λόγοι: δυσκολία συγκέντρωσης και διάσπαση προσοχής, ειδικά αν πρόκειται για διδακτικά εγχειρίδια. Μετά από μερικές ώρες δήλωσαν ότι παθαίνουν πονοκέφαλο ή έχουν άλλες σωματικές ενοχλήσεις.


Journal of Education and Human Development, Ιούνιος 2014, Vol. 3 p.p. 243-258. Εκδότης: American Research Institute for Policy. Το ποσοστό των πρωτοετών φοιτητών που προτιμούν τα ψηφιακά βιβλία μειώνεται διαρκώς και δεν ξεπερνά το 5%. Ακόμα και στα τμήματα Πληροφορικής, το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 30%.

Association of American Publishers. Οι πωλήσεις των e-books μειώθηκαν κατά 18,7% το πρώτο 9μηνο του 2016.


Euromonitor International. Οι πωλήσεις των e-readers μειώθηκαν κατά 40% την περίοδο 2011-2016.

U.K. Publishers Association. Οι πωλήσεις των e-books το 2016 βυθίστηκαν κατά 17%.


Journal of Education and Human Development, Vol. 58, 2013. Μελέτη σε σχολεία στη Νορβηγία. Οι μαθητές που διαβάζουν στο χαρτί έχουν πολύ καλύτερους βαθμούς σε τεστ κατανόησης κειμένου. Η οθόνη έχει πολλούς «πειρασμούς» και η προσοχή αποσπάται συνεχώς. Με το τυπωμένο βιβλίο οι μαθητές αφοσιώνονται στο διάβασμα και το γύρισμα των σελίδων βοηθά τη μνήμη τους να συγκρατήσει πληροφορίες.

Οθόνη από χαρτί! Facebook Twitter
Παρότι τα e-books βοηθούν στην έρευνα και στη γρήγορη πρόσβαση στη γνώση, τα αρνητικά στοιχεία για τη χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου, σε συνδυασμό με την πτώση των πωλήσεων e-books και e-readers, μας κάνουν επιφυλακτικούς ως προς την πλήρη αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων από e-books στην εκπαίδευση μαθητών και φοιτητών.


Stavanger University, Νορβηγία. Ερευνήτρια: Anne Mangen. Δύο ομάδες αναγνωστών διάβασαν το ίδιο μυθιστόρημα σε βιβλίο και σε e-reader. Η δεύτερη ομάδα αναγνωστών δυσκολευόταν να θυμηθεί την πλοκή του έργου. Ο λόγος: το ξεφύλλισμα του βιβλίου βοηθά στην απομνημόνευση.
Susan Greenfield, Oxford University. Βιβλίο: Mind Change, Rider 2015. Ο εθισμός στην οθόνη προκαλεί εγκεφαλικές βλάβες.

Η χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης περιορίζει την προφορική επικοινωνία, δεν δίνει χρόνο στην ανάπτυξη σοβαρής σκέψης και εθίζει στη γρήγορη ανάγνωση και στην επιπόλαια σχέση με τα κείμενα αλλά και με τους ανθρώπους. Η χρήση των links στα ηλεκτρονικά κείμενα όχι μόνο δεν αυξάνει τις γνώσεις μας αλλά εμποδίζει να απορροφήσουμε έστω και ελάχιστες απ' όσες περιλαμβάνουν.

Η διαδικασία απόκτησης γνώσεων απαιτεί χρόνο, προχωρά βήμα-βήμα και αναπτύσσει σταδιακά τον εγκέφαλό μας. Ωθώντας μαθητές και φοιτητές να διαβάζουν με τον τρόπο που το ίδιο το μέσο επιβάλλει, στην πραγματικότητα εμποδίζουμε την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους.

 
Παρότι τα e-books βοηθούν στην έρευνα και στη γρήγορη πρόσβαση στη γνώση, τα αρνητικά στοιχεία για τη χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου, σε συνδυασμό με την πτώση των πωλήσεων e-books και e-readers, μας κάνουν επιφυλακτικούς ως προς την πλήρη αντικατάσταση των έντυπων βιβλίων από e-books στην εκπαίδευση μαθητών και φοιτητών.


Τέλος, δεν έχουμε αναφέρει τη σημασία του βιβλίου ως φορέα αισθητικής και τον ρόλο της τυπογραφίας στην πρόσληψη της πληροφορίας. Ίσως αυτά είναι ψιλά γράμματα για εποχές προόδου. Δεν αποκλείεται όλα αυτά να αλλάξουν πάλι, όταν η οθόνη γίνει χάρτινη.

ΠΗΓΕΣ

www.pewinternet.org/2016/09/01/book-reading-2016/

www.latimes.com/books/jacketcopy/la-et-jc-92-percent-college-students-prefer-paper-over-pixels-20160208-story.html

jehdnet.com/journals/jehd/Vol_3_No_2_June_2014/13.pdf

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

money.cnn.com/2017/04/27/media/ebooks-sales-real-books/index.html

www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0883035512001127

www.theguardian.com/books/2014/aug/19/readers-absorb-less-kindles-paper-study-plot-ereader-digitisation

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιατί τα βιβλία των γυναικών συγγραφέων πωλούνται σε χαμηλότερες τιμές απ' ό,τι των αντρών;

Βιβλίο / Γιατί τα βιβλία των γυναικών συγγραφέων πωλούνται σε χαμηλότερες τιμές απ' ό,τι των αντρών;

Στις συμβατικές εκδόσεις οι τίτλοι με γυναίκες συγγραφείς τιμολογούνται περίπου στη μισή τιμή σε σύγκριση με τα βιβλία που έχουν συγγράψει άνδρες, ενώ υποεκπροσωπούνται και στα πιο διακεκριμένα είδη
IRENE D'ATHENES

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ