Οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία τελείωσαν και μάλιστα το φινάλε ήταν ένα απρόσμενο δώρο για όλους αυτούς που ψήφισαν (ή που δεν ψήφισαν αλλά υποστηρίζουν) κόμματα που αντιτίθενται στην «αρχή του ενός ανδρός» που έχει αργά και σταδιακά επιβάλλει ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το 76% του εκλογικού σώματος προσήλθε στις κάλπες την δημοτικών εκλογών της Τουρκίας και όπως έδειξε το αποτέλεσμα έδωσε ένα γερό χαστούκι στον Ερντογάν, την κυβέρνησή του και τον τρόπο λειτουργίας της χώρας, που έχει φέρει τα επίπεδα φτώχειας σε ρεκόρ, την ακρίβεια στο ζενίθ και το μέλλον να διαγράφεται ζοφερό. Κι όμως χτες το βράδυ οι άνθρωποι που βγήκαν να πανηγυρίσουν, πανηγύριζαν για την ελπίδα που έρχεται από την ήττα του αήττητου μέχρι χτες Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Μπερκ Εσέν, πολιτικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο Σαμπαντζί της Κωνσταντινούπολης, έκανε λόγο για «τη μεγαλύτερη εκλογική ήττα στην καριέρα του Ερντογάν», επισημαίνοντας ότι το CHP, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κατέγραψε το «καλύτερο αποτέλεσμά του μετά τις εκλογές του 1977».
Η στρατηγική της αντιπολίτευσης, που πραγματοποίησε την εκλογική διαδικασία με επίκεντρο τη φτώχεια, την οικονομική κρίση και τους συνταξιούχους, είχε ανταπόκριση. Εκατομμύρια άνθρωποι που αντιτάχθηκαν στην οικονομική κρίση, τις αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες και τη βαθύτερη φτώχεια εγκατέλειψαν το AKP. Η ενέργεια που έχει συσσωρευτεί στη βάση του εκλογικού σώματος εκλύθηκε και παρέσυρε στην κορυφή τους κεμαλιστές.
Δημοτικές εκλογές στην Τουρκία: Κόκκινο, κίτρινο και μοβ
Όπως φαίνεται και στο γραφικό που μεταδίδει το κρατικό πρακτορείο Anadolu, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας (YSK), με εξαίρεση τις Σαράντα Εκκλησιές (Kırklareli), ολόκληρη η ευρωπαϊκή πλευρά της Τουρκίας, οποιαδήποτε επαρχία ακουμπά σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και ολόκληρη η «διαδρομή» από τα παράλια ως και την Άγκυρα, βάφτηκαν στα κόκκινα χρώματα των κοσμικών κεμαλιστών. Μάλιστα, πέραν αυτού, υπάρχει πλέον «ρήγμα» στον Πόντο, καθώς αν και παραδοσιακά θεωρείται η βάση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πόντος με τους κατά γενική ομολογία φανατικούς ψηφοφόρους είδε μερικές από τις επαρχίες του να επιλέγουν υποψηφίους των κεμαλιστών.
Ο κόσμος έδειξε κόκκινη κάρτα στην κυβέρνηση σε μητροπολιτικές δήμους όπως η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα, η Προύσα, το Μπαλικεσίρ (Παλαιόκαστρο), το Ντενιζλί, καθώς και σε πόλεις όπως το Αφιόν Καραχισάρ, η Κερασούντα, το Αντίγιαμαν, το Κιλίς, το σεισμόπληκτο Χατάι, το Αρτβίν, το Κιρίκαλε, το Ουσάκ (Τημένου θύραι κατά τον Παυσανία), η Μαγνησία, η Γιάλοβα (Ελενούπολη) και το Μπαρτίν (το όνομα είναι παράφραση του ελληνικού Παρθένιος). Η μάχη δόθηκε ώμο με ώμο στο Τσόρουμ, τις Σαράντα Εκκλησιές και την Κιουτάχια.
Πέρα από την πιθανή κόπωση, δέκα μήνες μετά τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του Μαΐου του 2023, οι ψηφοφόροι, αντιμέτωποι με σοβαρή οικονομική κρίση, τιμώρησαν την κυβέρνηση. Ο πληθωρισμός που έφτασε το 67% σε ετήσια βάση και η υποτίμηση του εθνικού νομίσματος καθιστούν την καθημερινότητα πολλών Τούρκων της μεσαίας τάξης δύσκολη. Η δυσαρέσκεια αυτή φάνηκε και στο μεγαλύτερο ποσοστό αποχής στις δημοτικές εκλογές σε σχέση με το 2019.
Τι λένε τα τουρκικά ΜΜΕ για τις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία
Την χθεσινή νύκτα, και καθώς συνεχιζόταν η καταμέτρηση των ψήφων, ο πρόεδρος της Τουρκίας παραδέχθηκε ότι πρόκειται για «καμπή» και υποσχέθηκε «να σεβαστεί την απόφαση της χώρας». Οι φιλοκυβερνητικές εφημερίδες Hürriyet και Yeni Safak κάνουν λόγο στα πρωτοσέλιδά τους για το «μήνυμα» που επεδίωξαν να στείλουν στην κυβέρνηση οι Τούρκοι, αντιμέτωποι με μία σοβαρή οικονομική κρίση.
Ωστόσο ο συντάκτης του κύριου άρθρου της Hürriyet , ο Αμπντουλκαντίρ Σελβί, παραδέχεται ότι «ένας νέος άνεμος» πνέει στην Τουρκία, «που δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από την οικονομία». Κατά την γνώμη του, ο Ερντογάν, ο οποίος επανεξελέγη μόλις τον περασμένο χρόνο, αντιμετωπίζει μία «νέα πολιτική εξίσωση».
Hürriyet: Τα μηνύματα της κάλπης
Sabah: Κέρδισε η δημοκρατία
Sözcü: Επανάσταση στην κάλπη - [Ο Ιμάμογλου] έβαλε και το τρίτο γκολ
Cumhuriyet: Ιστορική νίκη
Yeni Şafak: Μήνυμα στο ΑΚΡ
Milliyet: Τα μηνύματα από τις κάλπες
BirGün: Ο άνδρας έχασε
Νέα σελίδα μετά τις δημοτικές εκλογές στην Τουρκία
Η εκλογική νίκη της αντιπολίτευσης θεωρείται άνευ προηγουμένου από το 1977 και θεωρείται ότι θα ξανασχεδιάσει την εκλογική γεωγραφία της χώρας. Σε αυτό μάλιστα στάθηκε και νέος πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, ο οποίος κατασυγκινημένος χτες, κατά τις δύο ομιλίες του, είπε ότι επιτέλους το κόμμα του έσπασε το ταβάνι του 25%. Παράλληλα επιτέθηκε εναντίον του TRT, το οποίο κατηγόρησε για μεροληψία [σε κάθε εκλογική αναμέτρηση οι κυβερνητικοί υποψήφιοι και παράγοντες λαμβάνουν εκατοντάδες λεπτά τηλεοπτικού χρόνου, ενώ ο χρόνος της αντιπολίτευσης μπορεί να μην ξεπερνά καν το ένα λεπτό] και είπε ότι: «Σας έλεγα ότι επιφυλάσσω μια έκπληξη για το TRT. Από το 1977 δεν ήμασταν ούτε καν δεύτεροι στην προβολή στο κανάλι. Ε λοιπόν σήμερα μετά από το 1977 το CHP είναι πρώτο στο ταμπλό του TRT».
Το κεμαλικό κόμμα έλαβε το 37,74 των ψήφων πανεθνικά, συγκεντρώνοντας 17,346 εκατ. ψήφους, ενώ το κόμμα του Ερντογάν ψήφισαν το 35,49 του τουρκικού λαού, δίνοντάς του 16,313 ψήφους. Πριν από λιγότερο από έναν χρόνο, στις εθνικές εκλογές, η συμμαχία του CHP που περιελάμβανε όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης συγκέντρωσε το 47,82% και 25,5 εκατ. ψήφους, ενώ ο Ερντογάν και η συμμαχία του είχαν λάβει το 52,18% και 27,8 εκατ. ψήφους.
«Πάτωσαν» οι Γκρίζοι Λύκοι και η Ακσενέρ
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα ποσοστά που συγκέντρωσε το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (ΜΗΡ) του ηγέτη των Γκρίζων Λύκων, Ντεβλέτ Μπαχτσελί ήταν απογοητευτικά, καθώς πολλοί ακροδεξιοί ψηφοφόροι κινήθηκαν προς το Κόμμα Νέας Ευημερίας (YRP), το οποίο ανήκει στον γιο του μέντορα του Ερντογάν, Φατίχ Εμπακάν.
Παράλληλα, η Μεράλ Ακσενέρ, η οποία πριν από τις προεδρικές εκλογές υποστήριξε την υποψηφιότητα του Εκρέμ Ιμάμογλου και μετά την ήττα σε αυτές στράφηκε εναντίον της συμμαχίας στην οποία ήταν μέλος, με στόχο να κλέψει ψήφους από τον Μπαχτσελί, τιμωρήθηκε από τους ψηφοφόρους, καθώς το ποσοστό της έπεσε από το 11% στο 3,77% σε λιγότερο από έναν χρόνο.
Οι συνταξιούχοι, που πίστεψαν τις εξαγγελίες των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ και των παραγόντων του AKP, έδωσαν το πιο σκληρό μήνυμα στην κυβέρνηση. Ο Ερντογάν δεν μπόρεσε να πει λέξη για τους συνταξιούχους στο Μεγάλο Ράλι της Κωνσταντινούπολης. Δεν του είχαν μείνει καν υποσχέσεις. Εκατομμύρια συνταξιούχοι, το 1/4 του συνολικού εκλογικού σώματος, του γύρισαν την πλάτη. Το AKP υπέστη ένα αξέχαστο πλήγμα από τους συνταξιούχους, τους οποίους έβλεπε ως βάση ψήφου σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.