Επιστημονική υπεύθυνη της μονάδας απεξάρτησης του ΨΝΑ 18 Άνω, εκδότρια του περιοδικού «Τετράδια Ψυχιατρικής», μέλος του Εργατικού Επαναστατικού Κόμματος (ΕΕΚ) και συγγραφέας –ετοιμάζει το έκτο βιβλίο της–, έχει αφιερώσει τη μισή της ζωή στη μάχη κατά της εξάρτησης, την οποία προσεγγίζει καταρχάς ψυχοθεραπευτικά, και την άλλη μισή στον αγώνα για την επανάσταση και την κοινωνική αλλαγή, πράγματα που εξάλλου θεωρεί αλληλένδετα.
Ζευγάρι στη ζωή και στους πολιτικούς αγώνες με τον γιατρό και διανοητή Σάββα Μιχαήλ, πρωταγωνίστησε στη δημιουργία πρότυπων δομών και προγραμμάτων απεξάρτησης καθώς και στην αλλαγή της αντιμετώπισης των ψυχικά πασχόντων στην Ελλάδα. Ενεργή πολίτης ήδη από τη δεκαετία του '60, παραμένει πεισματικά τέτοια, παρότι στην έβδομη πια δεκαετία της ζωής της: «Δεν έκατσα ποτέ ήσυχη ούτε πρόκειται... Προτιμώ να πεθάνω όρθια και δραστήρια!» λέει επιγραμματικά και το εννοεί, δίνοντας δυναμικό «παρών» σε δράσεις, κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις, οπουδήποτε χρειαστεί ‒ την είδαμε και πρόσφατα σε φωτογραφίες να στέκεται αγέρωχη, παρά τα χρόνια της, απέναντι στα ΜΑΤ, ακόμα κι όταν ψέκασαν εκείνη και τους συντρόφους της με χημικά στην πορεία για τη μνήμη του Παύλου Φύσσα.
Για όλα νοιάζεται, παντού σπεύδει να προσφέρει, όχι από φιλανθρωπία αλλά από πεποίθηση. Στο ραντεβού μας σε δομή του 18 Άνω στα Εξάρχεια κατέφθασε κρατώντας γλυκά για κάποια εκδήλωση που ετοίμαζαν στο ένα χέρι, μια μεγάλη τσάντα με σεντόνια και είδη ρουχισμού για τους πλημμυροπαθείς της Μάνδρας στο άλλο. Ισχυρή προσωπικότητα με επικοινωνιακή ικανότητα, ευρεία μόρφωση και αξιοθαύμαστη ιδεολογική συνέπεια, είναι ωστόσο ανοιχτή στην κριτική και τον διάλογο, αφού «η πραγματικότητα είναι πλουσιότερη από τις αντιλήψεις μας και αυτή τις τροφοδοτεί».
Δεν σταμάτησα ποτέ να πιστεύω πως όταν ο εξαρτημένος άνθρωπος αποφασίσει να ενεργοποιηθεί, να γίνει ο ίδιος το ενεργούν υποκείμενο της αλλαγής αντί παθητικός δέκτης, μπορεί να πετύχει τα πάντα, όσο ζόρικη κι αν φαίνεται η προσπάθεια.
Εκείνο που δεν αλλάζει είναι η πεποίθησή της ότι, με όλες τις ματαιώσεις και τις απογοητεύσεις, η κοινωνική επανάσταση είναι η μόνη ρεαλιστική ουτοπία, γιατί «τις λύσεις για μια δικαιότερη κοινωνία, για μια αξιοπρεπή ζωή για τον καθένα μπορούν να τις δώσουν μόνο οι από κάτω». Γι' αυτό εκτιμά απεριόριστα «τους ανθρώπους που επιμένουν, που δεν τα παρατάνε, δεν συμβιβάζονται, δεν σκύβουν το κεφάλι, γιατί «μόνο έτσι προχωράει ο πολιτισμός».
• Αν και δεν γεννήθηκα Αθηναία, έγινα στην πορεία, εφόσον ζω από τα 15 μου χρόνια εδώ. Μικρασιάτες οι γονείς τη μακρινή καταγωγή, εγκαταστάθηκαν στη Νέα Αρτάκη Ευβοίας προτού μετακομίσουμε οικογενειακώς στην πρωτεύουσα αρχές δεκαετίας του '60. Μείναμε αρχικά στη Μιχαήλ Βόδα, που τότε ήταν μια τυπική μικροαστική γειτονιά. Ο πατέρας οδηγός λεωφορείου, η μητέρα οικιακά – δούλεψε σκληρά μέχρι το τέλος, βοηθώντας τον αδελφό μου στο βενζινάδικο.
Εγώ πάλι, ούσα πνεύμα ανήσυχο από τα μικράτα μου, προτού καλά-καλά μπω στο πανεπιστήμιο, εντάχθηκα στο φοιτητικό κίνημα που τότε ήταν πολύ στα πάνω του: Λαμπράκηδες, Ιουλιανά, 1-1-4... Ήμασταν πεπεισμένοι ότι η ώρα της μεγάλης αλλαγής για τον τόπο είχε έρθει και ότι η δική μας γενιά θα ήταν αυτή που θα την υλοποιούσε. Όμως τα πράγματα ήρθαν ανάποδα ‒ βρισκόμουν στο δεύτερο έτος της Ιατρικής όταν έγινε το απριλιανό πραξικόπημα, γεγονός που μας σόκαρε και μας έκανε να ανασκουμπωθούμε. Δεν έπρεπε να μας έχουν πιάσει στον ύπνο αλλά αυτό ακριβώς συνέβη.
Είχαμε, βλέπεις, την ψευδαίσθηση ότι αποκλείεται να γινόταν στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα, ήτανε μέγα λάθος της Αριστεράς αυτό. Κάποιοι άνθρωποι συσπειρωθήκαμε τότε γύρω από την Εργατική Διεθνιστική Ένωση (ΕΔΕ) με άξονα τις επαναστατικές ιδέες του Τρότσκι – πρώτος στόχος, βέβαια, ήταν να φύγει η χούντα. Όμως η κατάσταση είχε γίνει ασφυκτική και το '71 φύγαμε με τον άντρα μου για το Παρίσι, όπου συνεχίσαμε τον αγώνα με τους Έλληνες της διασποράς. Εκεί ολοκλήρωσα και τις σπουδές μου στην Ψυχιατρική.
Στον Σάββα, βέβαια, ήταν πιο οικείο το περιβάλλον, είχε ζήσει τον Μάη του '68 κι είχε φέρει τον «αέρα» του στην Ελλάδα. Επρόκειτο, πράγματι, για έναν έρωτα μαρξιστικό, έναν έρωτα κινηματικό, αφού στα αμφιθέατρα, τις συνελεύσεις και τις πορείες συντελέστηκε η γνωριμία μας! Εξακολουθούμε δε να είμαστε μαζί αγαπημένοι τόσα χρόνια μετά γιατί εκτιμάμε και σεβόμαστε πραγματικά ο ένας τον άλλο κι επειδή μοιραζόμαστε κοινές ιδέες, βιώματα κι αγώνες. Για τους αντισημίτες, βεβαίως, δεν είμαι παρά η «χριστιανή σύζυγος του Εβραίου κομμουνιστή», μολονότι ούτε πιστή είμαι ούτε είχα ποτέ ιδιαίτερες μεταφυσικές ανησυχίες.
• Στην Αθήνα επιστρέψαμε λίγο μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, οπότε ήταν πια φανερό ότι οι συνταγματάρχες κατέρρεαν. Αρχικά κρυβόμασταν φοβούμενοι τη σύλληψη ‒ήταν ακόμα ταραγμένοι οι καιροί‒, γρήγορα όμως περάσαμε στην ανοιχτή δράση. Όλος ο κόσμος τότε, και ειδικά η νεολαία, ήταν στους δρόμους, αναζητώντας μια άλλη προοπτική. Επικρατούσε μεγάλος αναβρασμός, μια γενικότερη επαναστατική εξέγερση φαινόταν προ των πυλών, αλλά δρόμο ανοιχτό δεν έβρισκε να διοχετευτεί όλο αυτό ούτε κάποια ικανή ηγεσία ικανή να το εκφράσει.
Φτάσαμε έτσι στη δεκαετία του '80 που σήμανε την οριστική ματαίωση των οραμάτων των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, με συνέπεια πολλοί να στραφούν είτε σε ατομικιστικές διεξόδους είτε στις ουσίες που εκείνη ακριβώς την εποχή άρχισαν να κάνουν θραύση. Ήδη από το '74 βρέθηκα στο Δαφνί που έμοιαζε τότε κυριολεκτικά με την κινηματογραφική Φωλιά του Κούκου. Μιλάμε για δραματικές καταστάσεις. Πάνω από 2.800 άνθρωποι βρίσκονταν εκεί, πολλοί από αυτούς τελείως εγκαταλελειμμένοι, κάποιοι περιφέρονταν γυμνοί, το προσωπικό ελάχιστο, η αντιμετώπιση των ασθενών ήταν ιδιαίτερα βίαιη, με μηχανικές καθηλώσεις, απομόνωση κ.λπ.
Αποφασίσαμε, λοιπόν, κάποιοι εργαζόμενοι από διάφορες ειδικότητες στο Περίπτερο Αλκοολικών και Τοξικομανών, το επονομαζόμενο 18 Άνω, να αυτό-οργανωθούμε και να κινητοποιηθούμε ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Φτιάξαμε επιτροπές, συντάξαμε αιτήματα, οργανώσαμε διεκδικήσεις κι όλα αυτά προτού εισρεύσουν τα κοινοτικά κονδύλια που προορίζονταν για τον εκσυγχρονισμό αυτών των δομών.
Στο πλαίσιο αυτού του αγώνα πρωτοκυκλοφορούμε το 1984 τα «Τετράδια Ψυχιατρικής», καταγγέλλοντας την ιδρυματοποίηση, τη βία, τον στιγματισμό και προβάλλοντας τις αξίες της κοινωνικής και κοινοτιστικής ψυχιατρικής. Το 1987 η Μονάδα μας, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, παύει να δέχεται περιστατικά, υιοθετώντας παράλληλα ως μέθοδο θεραπευτικής αντιμετώπισης της εξάρτησης την ψυχοθεραπεία, τη δραματοθεραπεία και την καλλιτεχνική δημιουργία. Ήμασταν επηρεασμένοι από τον μαχητικό Ιταλό ψυχίατρο Φράνκο Μπαζάλια, τον Τοσκεγιές, στέλεχος του POUM στον ισπανικό εμφύλιο, από το κίνημα της αντιψυχιατρικής που βγήκε από τον Μάη του '68, τον Φελίξ Γκουαταρί –ο οποίος το '89, ευρισκόμενος στην Αθήνα, επισκέφτηκε το 18 Άνω που θεώρησε όαση μέσα στο Δαφνί‒, τον Ζαν Ουρί και τα άλλα φωτισμένα πνεύματα της Clinique de La Borde.
Στο συλλογικό αντικομφορμιστικό αυτό εγχείρημα που συνδύασε από πολύ νωρίς ψυχοθεραπεία και τέχνη είχαν μάλιστα καταφύγει στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής πολλοί αντιστασιακοί, ο Λουί Αραγκόν ανάμεσά τους, υποδυόμενοι τους καλλιτέχνες τροφίμους! Μεγάλη ήταν η ανταπόκριση στο εγχείρημά μας, πολλοί καλλιτέχνες, ποιητές, μουσικοί και ηθοποιοί, μας στήριξαν, ανεβάσαμε μάλιστα τότε θυμάμαι το Πεθαίνω σαν χώρα του Δημητριάδη με πρωταγωνιστές παιδιά από το 18 Άνω.
• Δεν σταμάτησα ποτέ να πιστεύω πως όταν ο εξαρτημένος άνθρωπος αποφασίσει να ενεργοποιηθεί, να γίνει ο ίδιος το ενεργούν υποκείμενο της αλλαγής αντί παθητικός δέκτης, μπορεί να πετύχει τα πάντα, όσο ζόρικη κι αν φαίνεται η προσπάθεια. Στο 18 Άνω όλοι λειτουργούμε ισότιμα, αναλαμβάνοντας απλώς διαφορετικούς ρόλους που αλληλοσυμπληρώνονται, χωρίς αυθεντίες, ιεραρχίες κι εξουσίες φανερές ή συγκαλυμμένες.
Αυτή η φιλοσοφία προσέλκυσε πολλούς εξαρτημένους αλλά και εργαζομένους στο πεδίο με αποτέλεσμα στην πορεία να φτιαχτεί ένας «αστερισμός» δομών, ομάδων και προγραμμάτων επανένταξης: για εφήβους, γονείς, άντρες, γυναίκες, οικογένειες, φυλακισμένους, μετανάστες κ.λπ. Συγκρουστήκαμε με νοοτροπίες, προκαταλήψεις, κατεστημένα, με κυβερνήσεις ολόκληρες και χάρη στους αγώνες και το έργο μας αποκτήσαμε ευρεία κοινωνική στήριξη – κινητοποιήσεις, συναυλίες, κείμενα συμπαράστασης. Αυτή, μαζί με το υψηλό ποσοστό απεξαρτημένων που έχουμε επιτύχει, σχεδόν ένας στους δύο, μας ενθαρρύνει να συνεχίζουμε κόντρα σε κάθε αντιξοότητα. Τα κάνουμε μάλιστα αυτά εντός του ΕΣΥ, παρά την απαξίωση του δημόσιου τομέα.
• Προσπαθήσαμε να συναρθρώσουμε την επιστημονική με την κοινωνική και πολιτική διάσταση της απεξάρτησης για τον επιπλέον λόγο ότι δεν βλέπουμε τους ανθρώπους που έρχονται σε μας ως ασθενείς αλλά ως τους πιο αδύναμους κρίκους μιας κοινωνικής αλυσίδας που σπάει κάτω από το βάρος μιας κρίσης πολυεπίπεδης. Μιλάμε δηλαδή για ένα φαινόμενο καταρχάς κοινωνικό, γι' αυτό και πάντοτε συμμετείχαμε ως 18 Άνω σε αγώνες για την παιδεία, την υγεία, τα εργασιακά δικαιώματα, τον αντιφασισμό, το προσφυγικό πιο πρόσφατα κ.λπ. Από τα πιο σημαντικά τμήματα είναι αυτό για τις εξαρτημένες μητέρες που το στερεότυπο τις θέλει ανίκανες για γονεϊκή φροντίδα, κάτι εσφαλμένο, όπως διαπιστώσαμε στην πράξη, καθώς και το gender sensitive, που συσπείρωσε πολλά κοριτσάκια της Ομόνοιας.
• Συνεργαζόμαστε με κοινωνικά ιατρεία και προσφυγικές δομές, σπεύδουμε όπου μπορούμε να συνδράμουμε, όπως πρόσφατα στους πλημμυροπαθείς στη Μάνδρα. Προσφέροντας, διδάσκεις και διδάσκεσαι – στόχος μας είναι οι απεξαρτημένοι να αντιμετωπίζουν εαυτόν όχι ως μεμονωμένα άτομα και υπάκουους καταναλωτές αλλά ως αλληλέγγυα κοινωνικά υποκείμενα. Η μεταμόρφωση πολλών είναι συγκλονιστική, απίστευτη ακόμα και για τους ίδιους και τους οικείους τους! Είναι, δε, τεράστια η ικανοποίηση όταν συναντάς μετά από χρόνια ανθρώπους με ξανακερδισμένη πλέον τη ζωή τους να σε ευχαριστούν θερμά ‒ από κει αντλώ κι εγώ, και όλοι μας, το κουράγιο να συνεχίζουμε. Κάτι ακόμα σημαντικό είναι ότι αρκετοί ωφελούμενοι μέσα από τα προγράμματά μας όχι μόνο ανακάλυψαν τις καλλιτεχνικές και συγγραφικές τους κλίσεις αλλά και τις εξέλιξαν.
• Πέρα από τη δράση πεδίου, με ενδιαφέρουν οι θεωρητικές αναζητήσεις τόσο της ψυχιατρικής όσο και της μαρξιστικής θεωρίας. Εκτός από τα εκπαιδευτικά σεμινάρια στο 18 Άνω και τα «Τετράδια Ψυχιατρικής» που εξακολουθούν να εκδίδονται, συνεργάζομαι με την «Επαναστατική Μαρξιστική Επιθεώρηση». Βρίσκομαι και στον δρόμο, εννοείται προπαντός στον δρόμο. Κατεβαίνω σε όλες τις μεγάλες κινητοποιήσεις και βέβαια σε κάθε εκδήλωση ή πορεία που οργανώνει το ΕΕΚ (μετεξέλιξη της ΕΔΕ). Όχι, δεν νομίζω ότι θα βαρεθώ ποτέ, γιατί δεν απογοητεύτηκα και ποτέ, παρ' όλες τις δοκιμασίες. Δεν πρόκειται να γίνω η καθωσπρέπει κυρία που θα προτιμήσει ένα ζεστό τσάι στην αναπαυτική της πολυθρόνα ή που θα βολευτεί σε κάποιο «αξίωμα». Όσο για τα χημικά στις διαδηλώσεις, όσο ακόμα τα αντέχω, καμία ανησυχία!
• Φυσικά κι έχω αναρωτηθεί κατά καιρούς για τις απόψεις μου, έχω αμφισβητήσει κάποιες, ορισμένες χρειάστηκε να τις μεταβάλω. Δεν είμαι άνθρωπος απόλυτος, η ζωή είναι πολύπλευρη, δεν ερμηνεύεται μονοδιάστατα. Η πραγματικότητα είναι πλουσιότερη από τις αντιλήψεις μας, αυτή τις τροφοδοτεί – αν παγιδευόμαστε σε σχήματα, χάνουμε τα πάντα, μαζί και τον εαυτό μας.
Εντούτοις, ναι, ο πυρήνας των ιδεών μου παραμένει σταθερός: πιστεύω ακράδαντα ότι αξίζει να πιστεύει κανείς στην ουτοπία, να παλεύει γι' αυτό που δεν υπάρχει ακόμα αλλά είναι ορατό, όπως το έθετε ο Ερνστ Μπλοχ. Η αστική τάξη και η κυρίαρχη ιδεολογία συκοφαντούν σήμερα την επανάσταση ως τάχα ουτοπικό ιδεολόγημα, ξεχνώντας ότι η ουτοπία αυτή είναι ο μεγαλύτερος ρεαλισμός!
• Η Οκτωβριανή Επανάσταση ειδικά ήταν μια σπουδαία στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία, ένα ρήγμα που παραμένει έκτοτε ενεργό κι αυτό είναι που φοβίζει τους ισχυρούς ακόμα και σε μια εποχή που φαινομενικά, τουλάχιστον, καμία τέτοια σοβαρή «απειλή» δεν διαφαίνεται. Λέω φαινομενικά, γιατί δεν νομίζω να κρατήσει πολύ ακόμα αυτό, τη γενικευμένη εξέγερση ήδη εγκυμονεί η αδυναμία του καπιταλισμού να απεγκλωβιστεί από τα ολοένα περισσότερα αδιέξοδα που συσσωρεύει. Γι' αυτό τον βλέπεις να γίνεται διαρκώς πιο ακραίος.
Η αναζωπύρωση των φασιστικών ιδεολογημάτων οφείλεται ακριβώς στο βάθεμα της κρίσης, η διαφθορά αλλά και οι σκοπιμότητες του ίδιου του συστήματος τα θρέφει. Ναι, είναι αλήθεια ότι ο σταλινισμός στραγγάλισε την επανάσταση στην ΕΣΣΔ και όχι μόνο, όμως με όλες τις ματαιώσεις, τις απογοητεύσεις και τα πισωγυρίσματα η επαναστατική προοπτική είναι πάντα εδώ γιατί τις λύσεις για μια ανοιχτότερη και δικαιότερη κοινωνία, για μια ανθρώπινη, αξιοπρεπή ζωή για τον καθένα μπορούν, πιστεύω, να τη δώσουν μόνο οι από κάτω.
• Ανέκαθεν αγαπούσα τη λογοτεχνία και τη συγγραφή. Διαβάζω κυρίως πολιτικά, επιστημονικά και βιβλία κλασικής λογοτεχνίας, με γοητεύει επίσης το ιστορικό μυθιστόρημα. Κάτι εξαιρετικό που διάβασα τελευταία ήταν η Άκρα Ταπείνωση της Ρέας Γαλανάκη που λαμβάνει ερέθισμα από τις εκτεταμένες ταραχές και πυρπολήσεις της 12ης Φεβρουαρίου του '12 στην Αθήνα, όταν ψηφίστηκε το δεύτερο μνημόνιο.
Τον καιρό αυτό ετοιμάζω το έκτο δικό μου βιβλίο με τίτλο Ανάμεσα στους παρίες (εκδ. Άγρα). Εστιάζω στους εξαρτημένους που παρουσιάζουν ταυτόχρονα ψυχικές διαταραχές, άτομα που όλοι τούς γυρίζουν την πλάτη επειδή τα θεωρούν ακραίες, «τελειωμένες» περιπτώσεις. Δεν είναι όμως καθόλου έτσι και στο βιβλίο αυτό εκθέτω ακριβώς την εμπειρία της συναναστροφής μαζί τους, ευελπιστώντας έτσι να ξεκινήσει μια συζήτηση για ένα φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια προσέλαβε μεγάλες διαστάσεις, αφενός λόγω της κρίσης, αφετέρου εξαιτίας της υπερπροσφοράς νέων, ιδιαίτερα τοξικών ουσιών που έχουν ανεβάσει και τα ποσοστά θνησιμότητας. Παλιά δίναμε θυμάμαι μάχες με την ακαδημαϊκή ψυχιατρική, λέγαμε ότι ψυχιατρικοποιούν την εξάρτηση, όμως το πρόβλημα είναι πια εδώ.
• Πλέον μένουμε με τον Σάββα στους Αμπελόκηπους, οι δυο μας πια – ο γιος μας ο Μπενάκης (Βενιαμίν) έχει εγκατασταθεί χρόνια τώρα στο Παρίσι, όπου διδάσκει ελληνική λογοτεχνία, ενώ τον καιρό αυτό κάνει το διδακτορικό του στη φιλοσοφία. Είμαστε, βλέπεις, όλοι του βιβλίου στην οικογένεια, έχουμε τόσα στο σπίτι, ώστε περισσότερο θυμίζει βιβλιοθήκη!
Ναι, μου αρέσει η γειτονιά μου, μου αρέσει γενικότερα η Αθήνα, παρότι έχει γίνει μια πόλη δύσκολη, θλιβερή και στενόχωρη με τόσους άστεγους και τόσα μαγαζιά κλειστά, με ένα σωρό ανθρώπινες τραγωδίες να σέρνονται είτε στα πεζοδρόμια είτε πίσω από τα κατεβασμένα ρολά. Καταφέρνει, βλέπεις, κόντρα σ' αυτά να παραμένει ταυτόχρονα μια πόλη με αρκετές ομορφιές, ενδιαφέρουσα ζωή και ζωντανούς ανθρώπους, γι' αυτό και αρνούμαι να δεχτώ ότι είναι χαμένη υπόθεση, όπως λένε κάποιοι. Άλλωστε, στο χέρι το δικό μας, των πολιτών, είναι να την ξανακερδίσουμε.
Έχω ζήσει πολλά σε επτά δεκαετίες ζωής, θεωρώ όμως ότι τα πράγματα σήμερα είναι δυσκολότερα από ποτέ γιατί γιγαντώνονται η φτώχεια, η καταπίεση, η ανισότητα και η καταστολή, ενώ ταυτόχρονα απουσιάζουν η ελπίδα, το όραμα, η προοπτική που υπήρχε σε παλιότερες, ακόμα και σκληρότερες ιστορικές περιόδους. Ανησυχώ επίσης γι' αυτό τον ισοπεδωτικό, χαοτικό, πρωτόγονο μηδενισμό που καλλιεργείται στη νεολαία, είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για την ίδια και την κοινωνία ολόκληρη – το βλέπω κι εδώ στα Εξάρχεια, όπου βρίσκονται δύο από τις δομές μας.
• Βρίσκω αξιοθαύμαστη την εγκαρτέρηση και τη σοφία που αποκτούν όσοι μόχθησαν πολύ στη ζωή τους. Εκτιμώ πολύ αυτούς τους ανθρώπους, όπως κι εκείνους που επιμένουν, που δεν τα παρατάνε, δεν συμβιβάζονται, δεν σκύβουν το κεφάλι, γιατί μόνο έτσι προχωράει ο πολιτισμός. Απεναντίας, απεχθάνομαι όσους δεν έχουν αρχές ούτε ιδεώδη, τους συμβιβασμένους, τους παρατρεχάμενους της κάθε εξουσίας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO
σχόλια