Όταν ο Μένης Κουμανταρέας είχε αφηγηθεί τη ζωή του στη LiFO Facebook Twitter
Μου είπε κάποιος κάποτε, «γυρίζεις τις νύχτες και αναζητάς την έμπνευσή σου». Απάντησα «όχι, πάω να περάσω καλά με τους ανθρώπους». Το ότι αυτοί μπορεί να είναι έναυσμα για τη δουλειά μου μετά, εντάξει, αλλά όχι ότι πάω γυρεύοντας.... Φωτό: Παντελής Ζερβός/ LIFO

Όταν ο Μένης Κουμανταρέας είχε αφηγηθεί τη ζωή του στη LiFO

0

Γεννήθηκα στην πλατεία Βικτωρίας. Προχθές, μ' έπιασε στον δρόμο ένα τηλεοπτικό συνεργείο που έκανε ένα αφιέρωμα στην Κυψέλη με τον Χωμενίδη και με ρώτησε αν είμαι Κυψελιώτης. Απάντησα, «όχι, Βικτωριανός». Δεν ξέρω αν κατάλαβαν ότι εννοούσα την πλατεία και όχι τη βασίλισσα Βικτωρία.

• Μικρός ήμουν σχολείο-σπίτι, σπίτι-σχολείο. Και τα καλοκαίρια στην Κηφισιά. Ήμουν ένα πολύ προστατευμένο παιδί. Αυτό λειτούργη- σε και θετικά και αρνητικά. Θετικά στο ότι ήμουν συγκεντρωμένος στον κόσμο και όχι τόσο στα μαθήματα. Δεν ήμουν και τόσο καλός μαθητής, αλλά διάβαζα πάρα πολύ. Βέβαια, από την άλλη, ήταν ένα συντηρητικό κέλυφος που μου στέρησε άλλα πράγματα. Δεν πέρασα καθόλου εφηβεία. Άρχισα να μαλώνω με τον πατέρα μου στα 21.

• Στην Κυψέλη ήρθα κάποια στιγμή το '80 με τη γυναίκα μου. Είναι ένα ζωντανό μέρος ακόμα. Θα ευχόμουν να ήταν λιγότερο βρόμικο και να έχει λιγότερες ακαθαρσίες από τους σκύλους. Είναι ένα περίεργο χαρμάνι από συνταξιούχους που έρχονται το πρωί και κάθονται στα παγκάκια και στα καφέ και τη νεολαία που πλακώνει το μεσημέρι.

• Στη Φωκίωνος Νέγρη ερχόμουν αραιά και πού. Υπήρχαν κάποια εμβληματικά μαγαζιά που επισκεπτόμουν. Όλα στην Αθήνα έχουν μια τάση ν' αντικαθίστανται. Είναι μια πόλη που πολλές φορές απαρνιέται το παρελθόν της. Ή από φιλαρέσκεια ή επειδή γερνάει ή επειδή θέλει να ανανεωθεί για να συντηρηθεί. Υπάρχουν πολλές εκδοχές. Καμία φορά μικρότεροι από εμένα φίλοι μου με πάνε με το αυτοκίνητο σε μέρη που δεν ξέρω. Εμένα, που είμαι Αθηναίος κανονικός.

Εγώ είμαι κατεξοχήν και κατ' εξακολούθηση αθηναιογράφος. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να μη μένω τόσο πολύ στα τοπωνύμια. Οι αναγνώστες θα έχουν βαρεθεί να διαβάζουν συνέχεια για την πλατεία Βικτωρίας. Αποφεύγω να γίνομαι ένας τουρίστας στην πόλη. Όταν γράφεις μια ιστορία για την πόλη πρέπει να κοιτάς τους ήρωες από πολύ κοντά και να είσαι αποστασιοποιημένος κιόλας. Η αρχική φωλιά για να τους βρεις είναι πάντα ο εαυτός σου.

• Δεν είμαι καθόλου νοσταλγός της παλιάς Αθήνας. Τα ίδια άκουγα και μικρός από τους δικούς μου. Έλεγαν, «τότε η Πλάκα και οι καντάδες...». Είμαι αλλεργικός στη νοσταλγία. Βέβαια, δεν μπορεί, μεγαλώνοντας κάποιος, να μη νοσταλγεί μερικά πράγματα. Ας πούμε, την παρέα με τον Βασίλη Διοσκουρίδη και τον Νίκο Παναγιωτόπουλο, με τους οποίους έχω χαθεί τελείως. Αλλά υπάρχουν νέες φιλίες που έρχονται και η μία σκεπάζει την άλλη. Όπως συμβαίνει και στην πόλη: έρχονται νέα στρώματα που σκεπάζουν τ' άλλα.

• Εγώ είμαι κατεξοχήν και κατ' εξακολούθηση αθηναιογράφος. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια προσπαθώ να μη μένω τόσο πολύ στα τοπωνύμια. Οι αναγνώστες θα έχουν βαρεθεί να διαβάζουν συνέχεια για την πλατεία Βικτωρίας. Αποφεύγω να γίνομαι ένας τουρίστας στην πόλη. Όταν γράφεις μια ιστορία για την πόλη πρέπει να κοιτάς τους ήρωες από πολύ κοντά και να είσαι αποστασιοποιημένος κιόλας. Η αρχική φωλιά για να τους βρεις είναι πάντα ο εαυτός σου. Υπάρχει ο κίνδυνος να γίνεις εγωκεντρικός και αυτάρεσκος. Μετά είναι οι άνθρωποι που γνωρίζεις. Οι άγνωστοι είναι πιο καλοί για μυθοπλασία, γιατί φαντάζεσαι με αυτούς. Το σπορ που μου αρέσει όταν πάω για καφέ είναι να κάθομαι να ακούω τι λένε στα διπλανά τραπέζια και να προσπαθώ να φανταστώ τι είδους άνθρωποι είναι αυτοί που συζητούν. Αυτό αποτυπώνεται σ' ένα γραπτό: η σχέση των ανθρώπων μεταξύ τους, η σχέση τους με την πόλη και η σχέση τους με την εποχή.

• Η συγγραφή είναι ένα επάγγελμα, αλλά ο συγγραφέας θέλει κάποιες στιγμές να μην είναι επαγγελματίας. Θέλει να ξεχνάς κάποιες στιγμές. Μου είπε κάποιος κάποτε, «γυρίζεις τις νύχτες και αναζητάς την έμπνευσή σου». Απάντησα «όχι, πάω να περάσω καλά με τους ανθρώπους». Το ότι αυτοί μπορεί να είναι έναυσμα για τη δουλειά μου μετά, εντάξει, αλλά όχι ότι πάω γυρεύοντας. Δεν είμαι δημοσιογράφος. Αν και πέρασα ένα φεγγάρι παλιά από τη «Μεσημβρινή».

• Υπάρχει ένα αντίβαρο στα πολιτιστικά σκουπίδια του τόπου μας. Εκτός από τα βιβλία είναι η φιλία, οι αρχές που σέρνονται μέσα μας, η ανάγκη να προσαρμοστείς στην εποχή, αλλά χωρίς να της μοιάσεις σαν φωτογραφία. Τώρα όλοι θιγόμαστε από την οικονομική κρίση, αλλά και πάλι υπερβάλλουμε ως Έλληνες. Φοβάμαι για την οικονομική κρίση και για τα λεφτά του κόσμου στην τράπεζα, αλλά φοβάμαι εξίσου όταν πηγαίνω το βράδυ να πετάξω τα σκουπίδια και είναι ένας κύριος, 45άρης, μ' ένα μωρό στο καρότσι και μου παίρνει τα σκουπίδια από το χέρι, τα πετάει αυτός και μετά μου λέει «ένα ευρώ, παρακαλώ». Με κυνηγάει αυτό το πράγμα. Υπάρχουν άνθρωποι που ψάχνουν στα σκουπίδια για να βρουν φαγητό. Αυτό με αγγίζει πιο πολύ από το αν η εφορία με κυνηγάει περισσότερο ή λιγότερο.

Όταν ο Μένης Κουμανταρέας είχε αφηγηθεί τη ζωή του στη LiFO Facebook Twitter
Υπάρχει ένα αντίβαρο στα πολιτιστικά σκουπίδια του τόπου μας. Εκτός από τα βιβλία είναι η φιλία, οι αρχές που σέρνονται μέσα μας, η ανάγκη να προσαρμοστείς στην εποχή, αλλά χωρίς να της μοιάσεις σαν φωτογραφία.

• Η κρίση μάς έκοψε τον υπερκαταναλωτισμό. Αρχίζουμε και συνειδητοποιούμε ότι δεν είμαστε μια μηχανή που καταναλώνει μόνο και χρησιμοποιεί το πλαστικό χρήμα. Οι πιστωτικές είναι μια βραδυφλεγής βόμβα στις τσέπες μας που έχουν σκλαβώσει κυρίως τις γυναίκες. Πρέπει να μάθουμε πώς να ξοδεύουμε, ανεξάρτητα από το αν είμαστε σπάταλοι ή τσιγκούνηδες. Εγώ είμαι σπάταλος. Δεν υπάρχει ένα μέτρο. Πρέπει να κατανοήσουμε τα ελαττώματά μας και να μην υπερβάλουμε με τα προτερήματά μας.

• Θεωρώ ότι είναι ανόητο αυτό που λένε για τη σιωπή των πνευματικών ανθρώπων. Δεν είναι δουλειά μας να βγαίνουμε στην τηλεόραση και να κάνουμε αφορισμούς. Δουλειά μας είναι να στηρίζουμε αυτό που ονομάζεται πνευματική ζωή στον τόπο. Παρεξηγεί ο κόσμος εύκολα. Ακόμα και οι διαμαρτυρίες που μας ζητούν να υπογράψουμε είναι εκ του πονηρού. Το κλισέ που λέει ότι δεν υπάρχουν πνευματικοί άνθρωποι σήμερα είναι μια μαλακία. Θα υπάρξουν, μοιραία. Κάθε εποχή έχει και τους ανθρώπους της. Λέγαμε για το θέατρο και την Κοτοπούλη. Υπάρχουν και σήμερα πολλές «Κοτοπούλες».

• Δεν έχω κανένα παράπονο από το «σύστημα». Από την πρώτη στιγμή, παρότι δυσκολεύτηκα να βρω εκδότη και, απ' ό,τι φαίνεται, θα δυσκολευτώ και στο μέλλον, δεν είχα ποτέ τέτοια προβλήματα. Νομίζω ότι έκανα αρκετά καλά τη δουλειά μου ώστε να με αποδέχονται. Ποτέ δεν είχα το κακομοίρικο ύφος ότι με αγνόησαν και είμαι παραμερισμένος. Αυτά είναι κατινιές ή σκέψεις ανθρώπων που δεν πήραν στα σοβαρά τη δουλειά τους ή την πήραν πολύ στα σοβαρά. Κάπου κάπου πρέπει να ξεχνάς ότι είσαι συγγραφέας. Δεν μπορώ να έχω συνέχεια αυτή την ταμπέλα. Όχι ότι δεν είμαι, αλλά δεν μπορώ να κυκλοφορώ με αυτή την ταμπέλα.

• Αυτή την εποχή είμαι υπό την επήρεια ενός πολύ κακού πράγματος που μου συνέβη. Η γυναίκα μου πέθανε πριν τρεις μήνες. Αυτό είναι ένα πολύ κακό πράγμα που με σκιάζει. Αλλά αντιδρώ και δεν το αφήνω να με ταλαιπωρήσει πέρα από την πρακτική άποψη. Οι άνθρωποι τους οποίους έχεις αγαπήσεις και δεν υπάρχουν πια μένουν σαν μια παρακαταθήκη μέσα σου. Είναι όπως τα βιβλία των κλασικών συγγραφέων.

• Ο χρόνος είναι μια εφεύρεση των ανθρώπων. Ένα παιχνιδάκι. Περνάει πάρα πολύ γρήγορα. Είναι σαν τα λεωφορεία που αργούν να έρθουν και τελικά έρχονται πάντα πιο γρήγορα απ' ό,τι τα περιμένεις. Όταν βρίσκεσαι σε μια άλλη εποχή, πρέπει να προσαρμόζεσαι. Δεν πρέπει να προσπαθείς να νιώθεις νέος. Τα χρόνια που έχουν περάσει σε έχουν πλουτίσει με κάτι. Αυτός ο θησαυρός πρέπει να ξοδευτεί στη Γη. Ούτε κάτω από το χώμα, ούτε στον ουρανό ξοδεύεται.

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 19.1.2011

Οι Αθηναίοι
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ζωή και ο θάνατος μέσα από τα λόγια και το έργο του Μένη Κουμανταρέα

Βιβλίο / Η ζωή και ο θάνατος μέσα από τα λόγια και το έργο του Μένη Κουμανταρέα

Μια φορά αγαπούν οι ευαίσθητοι κι η ελευθερία έχει κόστος. Το σύγχρονο θυσιαστήριο στερείται ιδανικού και το αντίδοτο στο δηλητήριο δεν «εφαρμόζει» συλλογικά. Αυτός ο κόσμος που υπάρχει πάντα κι οι έκπτωτοι αυτού του κόσμου. Ο συγγραφέας Μένης Κουμανταρέας συμπληρώνει πενήντα χρόνια στη λογοτεχνία και μιλά στο lifo.gr. «Στ' αυτιά του διατηρεί ακόμη το λυγμό της λινοτυπικής, στα μάτια του έχει τα γκρίζα πρόσωπα των τυπογράφων. Μια εποχή έφυγε. Μια άλλη ανατέλλει».
ΠΑΥΛΙΝΑ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΥ
Σταυρούλα Παπασπύρου: «Η δημοσιογραφία στις μέρες μας εξακολουθεί να είναι στρατευμένη»

Χωρίς Μαγνητόφωνο / Σταυρούλα Παπασπύρου: «Η δημοσιογραφία στις μέρες μας εξακολουθεί να είναι στρατευμένη»

Η ιστορία της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας μέσα από 31 πορτρέτα σημαντικών συγγραφέων, στο νέο βιβλίο της γνωστής δημοσιογράφου και συνεργάτιδας της LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Lorenzo

Οι Αθηναίοι / Lorenzo: «Η techno σκηνή έχει γίνει χρηματιστήριο»

Γνώρισε την techno στη Φρανκφούρτη των αρχών των ‘90s. Ερχόμενος στην Αθήνα, όσο έβλεπε ότι ο κόσμος σοκαριζόταν με τις εμφανίσεις του, τόσο περισσότερο του άρεσε να προκαλεί. Ο θρυλικός χορευτής του Factory και ιδρυτής της ομάδας Blend είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ελισάβετ Κοτζιά

Οι Αθηναίοι / «Τα πρώτα χρόνια λέγανε ότι τις κριτικές μου τις έγραφε ο πατέρας μου»

Η Αθηναία της εβδομάδας Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε μέσα στα βιβλία· κάποια στιγμή, τα έβαλε στην άκρη, για να ξανασυναντήσει τη λογοτεχνία μέσα από μια αναπάντεχη εμπειρία. Άφησε το οικονομικό ρεπορτάζ για την κριτική βιβλίου. Τη ρωτήσαμε γιατί το ελληνικό μυθιστόρημα δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στο εξωτερικό, και δεν πιστεύει πως για το ζήτημα αυτό υπάρχουν απλές απαντήσεις.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Σε μια από τις ελάχιστες συνεντεύξεις της, η κορυφαία θεατρική συγγραφέας της Ελλάδας, που πέθανε σαν σήμερα, μίλησε με πρωτοφανή ειλικρίνεια και απλότητα.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ
Αρετή Γεωργιλή

Οι Αθηναίοι / «Δεν θα σταματήσω να υπερασπίζομαι το δικαίωμα της γυναίκας να νιώθει ελεύθερη να εκφράζεται»

Η Αρετή Γεωργιλή γεννήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και τα δώδεκα τελευταία χρόνια, αφότου άνοιξε το Free Thinking Zone, ζει εκεί και στην Αθήνα. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατιάνα Μπαλανίκα

Οι Αθηναίοι / Κατιάνα Μπαλανίκα: «Μέσα μου είμαι κουτάβι, γι’ αυτό και με πάταγαν όλοι»

Η ηθοποιός που αγαπήθηκε για τους κωμικούς της ρόλους έκανε μόνο δράμα στη σχολή. Θα ήθελε να ξαναπαίξει στην τηλεόραση αλλά βλέπει πως δεν θυμούνται τη γενιά της πια. Είναι ευγνώμων για τη ζωή της και την αφηγείται στη LiFO - γιατί είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μάριο Μπανούσι

Οι Αθηναίοι / Μάριο Μπανούσι: «Αν δεν εκτεθείς στη ζωή, δεν έχει νόημα»

Ο νεαρός σκηνοθέτης, που έχει ήδη μετρήσει διαδοχικά sold out, άρχισε να βλέπει θέατρο όταν μπήκε στη δραματική σχολή. Του αρέσει η ανθρώπινη αμηχανία, η σιωπή και η ησυχία τον γοήτευαν πάντα. Αν και δεν τα πάει καλά με τα λόγια, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
M. HULOT
Γιώργος Τσιαντούλας, ηθοποιός, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / «Γελάτε γιατί χανόμαστε, κάντε σεξ, ταξιδέψτε, διαβάστε και φάτε, φάτε, φάτε»

Ο πολυσυζητημένος πρωταγωνιστής της ταινίας «Το καλοκαίρι της Κάρμεν», Γιώργος Τσιαντούλας, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ζει στο Παγκράτι, διατηρεί θεατρική ομάδα στα Τρίκαλα, έχει παίξει σε παραστάσεις του Ρομέο Καστελούτσι και του Δημήτρη Παπαϊωάννου και τα πιο ριψοκίνδυνα πράγματα που έχει κάνει είναι «γαστρονομικοί συνδυασμοί σε λάθος στιγμή και λάθος ώρα».
M. HULOT
Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LIFO

Οι Αθηναίοι / Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LiFO

Η μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού μιλά για τις ανεξίτηλες συναντήσεις της πορείας της, για το πώς πήγε κόντρα στο ρεύμα της εποχής της, για μια ζωή χορτάτη. Δουλεύοντας επί 67 συναπτά έτη δεν ανέχεται να της πει κανείς «τι ανάγκη έχεις;».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αγνή Πικιώνη: «Η Αθήνα έχει εξελιχθεί σ’ ένα μαζικό λούνα παρκ»

Οι Αθηναίοι / «Δυσκολεύονταν να με πλησιάσουν επειδή ήμουν η κόρη του Πικιώνη»

Η Αγνή Πικιώνη, κόρη του οραματιστή αρχιτέκτονα που είχε αφοσιωθεί στη λαϊκή αρχιτεκτονική, μιλά για τη ζωή της δίπλα σε εκείνον, που της έμαθε ότι «ένας απλός άνθρωπος μπορεί να φτιάξει κάτι σημαντικό». Αρχιτέκτονας και η ίδια, φρόντισε να διασώσει και να ταξινομήσει το έργο του. Τη θυμώνει η μεταμοντέρνα αρχιτεκτονική και πιστεύει ότι η Αθήνα έχει χάσει το στοίχημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιώργος Αρβανίτης: «Έλεγα "είμαι καλύτερος" και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Οι Αθηναίοι / Γιώργος Αρβανίτης: «Πείσμωνα για να γίνω ο καλύτερος και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Από μια νιότη γεμάτη αντιξοότητες, ο τροχός για εκείνον γύρισε, η ζωή του στράφηκε στο φως και έγινε βιβλίο. Η Ευρώπη τον ανακάλυψε από τις ταινίες του Αγγελόπουλου, στις ιστορίες του πρωταγωνιστούν ο Φίνος, ο Μαστρογιάνι και ο Κουροσάβα. Ο πολυβραβευμένος διευθυντής φωτογραφίας που ήταν «πάντα την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος» είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κρίστη Στασινοπούλου: «Έχω φάει τη νύχτα με το κουτάλι, προτιμώ πια να κάθομαι σπίτι»

Οι Αθηναίοι / Κρίστη Στασινοπούλου: «Έχω φάει τη νύχτα με το κουτάλι, προτιμώ πια να κάθομαι σπίτι»

Όλοι τη ρωτούν για τον Παύλο Σιδηρόπουλο όμως έχει ζήσει περισσότερα δίπλα στην Αλίκη Βουγιουκλάκη. Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Eurovision, αισθάνεται περήφανη που μεγαλώνοντας κατέληξε να κάνει μόνο πράγματα που της αρέσουν. Έχει γυρίσει τον κόσμο με τον Στάθη Καλυβιώτη και τη μουσική τους, μόλις κυκλοφόρησε ένα βιβλίο για τα ταξίδια τους που μετράνε πια 25 χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ