Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
0

Είναι σύμπτωμα των καιρών το γεγονός ότι ενώ έχουμε όλα τα μέσα και όλη την πληροφορία (και όλη την παραπληροφόρηση) του κόσμου, δυσκολευόμαστε να βρούμε έναν μπούσουλα, ένα ελκυστικό αφηγηματικό πλαίσιο με τη μορφή ντοκιμαντέρ σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το τι προηγήθηκε στο πρόσφατο παρελθόν. Και επειδή αυτό μάθαμε, αυτό συνηθίσαμε στην πανδημία, ήταν πολλοί οι συνδρομητές του Netflix που στράφηκαν αυτές τις μέρες στο περιεχόμενο της πλατφόρμας για μια ιστορική αναδρομή, όσο το δυνατόν πιο συναρπαστική.

Εκεί βρήκαν (ή τους βρήκε) ένα ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας, το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε εκεί για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενδυναμώνοντας παράλληλα τους δεσμούς της χώρας με τη Μόσχα.

Το μονταρισμένο υλικό λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

Σταδιακά το πλήθος μεγάλωνε μαζί με το πάθος των διαδηλωτών αλλά και μαζί με την ένταση της καταστολής εκ μέρους των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας (της περιβόητης για τις βίαιες μεθόδους της Berkut), οι οποίες δεν δίστασαν, καθώς κλιμακωνόταν η αντιπαράθεση, να επιτίθενται ακόμα και σε εγκαταστάσεις περίθαλψης τραυματιών, ενώ δεν άργησαν να περάσουν από τις λαστιχένιες σφαίρες στις πραγματικές.

Συγχρόνως ομάδες παρακρατικών ελεύθερων σκοπευτών σημάδευαν και πυροβολούσαν από τα μπαλκόνια στο ψαχνό. Η εξέγερση έληξε με την αποχώρηση (νύχτα με ελικόπτερο) του Γιανούκοβιτς στις 22 Φεβρουαρίου 2014 και την προκήρυξη εκλογών, αφήνοντας πίσω της 125 νεκρούς.

winter on fire Facebook Twitter
Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Νοεμβρίου του 2013, όταν ένα πολύ μικρό αρχικά πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώθηκε στην πλατεία Ανεξαρτησίας για να διαμαρτυρηθεί για την απόφαση του τότε προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς να αποχωρήσει από τη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φωτ.: Netflix

Ο Ρωσο-ισραηλινός σκηνοθέτης Εβγκένι Αφινέβσκι (με μόνιμη έδρα το Λος Άντζελες) ήταν παρών σε όλο αυτό το δραματικό χρονικό, καθοδηγώντας ανάμεσα στα οδοφράγματα μια εντυπωσιακή σε αριθμό ομάδα εικονοληπτών (28 αναφέρονται στους τίτλους τέλους) που κάλυψαν τα –τρομακτικά βίαια σε πολλές περιπτώσεις– γεγονότα μέσα στη διάρκεια ολόκληρου του χειμώνα.

Το μονταρισμένο υλικό (σημαντική η συμβολή του μοντέρ του Ντέιβιντ Φίντσερ, Άνγκους Γουόλ, στο τελικό αποτέλεσμα) λειτουργεί ως ντοκουμέντο μιας υπερβατικής στιγμής που κράτησε 93 μέρες, καταγράφοντας τον τρόμο, τον θυμό, την απόγνωση, τη θαυμαστή αυτο-οργάνωση και το σθένος ενός πολυσυλλεκτικού κινήματος, δεν θα μπορούσε όμως να υποκριθεί ότι αποτελεί κάποιου είδους δημοσιογραφικά αποστασιοποιημένης προσέγγισης.

ΠΕΜΠΤΗ Αναζητώντας έναν μπούσουλα για την Ουκρανία στο Netflix Facebook Twitter
To ντοκιμαντέρ του 2015 με τίτλο «Winter on Fire: Ο αγώνας για την ελευθερία της Ουκρανίας», το οποίο καλύπτει το χρονικό της εξέγερσης στην πλατεία Ανεξαρτησίας (γνωστής ως Μαϊντάν) του Κιέβου τον μακρύ χειμώνα του 2014.

Καμία (ή ελάχιστη) αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο, στο ζήτημα των περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας ή στον ρόλο (περιφερειακό έστω) των ακροδεξιών ομάδων που είχαν παρεισφρήσει στις τάξεις των διαδηλωτών. Και επίσης, γνωρίζουμε όλοι καλά πλέον ότι η επανάσταση του Μαϊντάν προκάλεσε μεν την πτώση του Γιανούκοβιτς και την αλλαγή του καθεστώτος, σήμανε δε την απαρχή ενός εμφύλιου πολέμου με χιλιάδες νεκρούς.

Αξίζει, πάντως, να δει κανείς την ταινία αν θέλει να έχει μία (μία όμως) εικόνα από εκείνη την πολύ κρίσιμη για όσα συμβαίνουν σήμερα περίοδο, όπως αξίζει να αναζητήσει και το ντοκιμαντέρ Maidan του Σεργκέι Λόζνιτσα που κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και αφηγείται τα ίδια γεγονότα, με έναν πιο φορμαλιστικό όμως και λιγότερο εμπλεκόμενο τρόπο.

winter on fire Facebook Twitter
Φωτ.: Netflix

Αυτό όμως που η μία πλευρά αποκαλεί «επανάσταση» η άλλη (η φιλορωσική εν προκειμένω) το αποκαλεί «πραξικόπημα» και για τους πιο μερακλήδες φετιχιστές της (δυτικής) συνωμοσίας υπάρχει και η επιλογή ενός ντοκιμαντέρ που επιμελήθηκε ο σούπερ φαν του Ρώσου Πρόεδρου Όλιβερ Στόουν και παρουσιάζει την άποψη της «άλλης πλευράς», μέσω συνεντεύξεων με τους έκπτωτους Γιανούκοβιτς και τον υπουργό του των Εσωτερικών Βιτάλι Ζακαρένκο, οι οποίοι εμφανίζονται να μιλάνε στην κάμερα του Αμερικανού σκηνοθέτη.

Πρόκειται για το Ukraine on fire: The real story, που έχω την εντύπωση ότι μέχρι προχθές υπήρχε ελεύθερο στο Vimeo, αλλά πρέπει να κατέβηκε ως υπόδειγμα κραυγαλέας παραπληροφόρησης.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Daily / Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Συμπονά κανείς όχι μόνο τους γονείς που μετά την παρακολούθηση της δραματικής μίνι σειράς του Netflix θα ψάχνουν μάταια απαντήσεις στα «ιερογλυφικά» μηνύματα που κρύβονται στα κινητά των παιδιών τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Daily / Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Έξι δεκαετίες μετά από την κλασική ταινία του Βισκόντι, το ιταλικό έπος του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα αναβιώνει στο Netflix, σε μια άρτια και πολυτελή σειρά έξι επεισοδίων, λουσμένη στο σικελικό φως 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
‘CHAOS: The Manson Murders’: Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Daily / «CHAOS: The Manson Murders». Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Το νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Έρολ Μόρις επιχειρεί ένα διαφορετικό προφίλ του «σατανικού μεσσία», φωτίζοντας κάποιες από τις λιγότερο ίσως προβεβλημένες εκδοχές, αιτιάσεις και εικασίες γύρω από μια υπόθεση που μοιάζει με σταυροδρόμι του Κακού.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
The Face: Τότε που κάθε σελίδα ήταν πολύτιμη

Daily / The Face: Τότε που κάθε σελίδα ήταν πολύτιμη

Με αφορμή μια μεγάλη έκθεση στο Λονδίνο για το μυθικό βρετανικό περιοδικό και την επίδρασή του στη σύγχρονη κουλτούρα, θυμήθηκα το πρώτο τεύχος του που έπεσε στα χέρια μου, πριν από σαράντα χρόνια, όταν ήμουν μαθητής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Sly Lives!: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκηπα

Daily / «Sly Lives!»: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκιπα

Ένα εξαιρετικό μουσικό ντοκιμαντέρ στο Disney+ για τη διαστημική άνοδο και την αργόσυρτη πτώση του ιδιοφυούς Sly Stone, ηγέτη της πιο εντυπωσιακά πολυμορφικής μπάντας όλων των εποχών, τόσο ηχητικά όσο και εμφανισιακά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
The White Lotus: Spa και διαλογισμός μετά φόνου στον τρίτο κύκλο της «καυτής» σειράς

Daily / The White Lotus: Spa και διαλογισμός μετά φόνου στον τρίτο κύκλο της «καυτής» σειράς

Σ’ ένα πολυτελές θέρετρο στην Ταϊλάνδη μεταφέρεται ο νέος κύκλος της επιτυχημένης σειράς που μόλις ξεκίνησε, φανερώνοντας κάποια σημεία κόπωσης, παρά το πάντα εντυπωσιακό στήσιμό της.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ