ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΩΤΟΣ ούτε και ο τελευταίος Εβραίος παρατηρητής που καταγγέλλει την γενοκτονία που συντελέστηκε στην Γάζα, η κρίση του όμως είναι ίσως πιο σημαντική από άλλους, όχι μόνο επειδή πρόκειται για επιφανή Αμερικανό (εβραϊκής καταγωγής) αναλυτή, αλλά επειδή στο παρελθόν είχε υπάρξει ένθερμος υποστηρικτής της πολιτικής του Ισραήλ.
Ο 53χρονος Πίτερ Μπέιναρτ είναι καθηγητής δημοσιογραφίας και πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, συγγραφέας τεσσάρων βιβλίων με πιο γνωστό ίσως την «Κρίση του σιωνισμού» (2012), υπήρξε διευθυντής στο έγκριτο New Republic, ενώ αρθρογραφεί τακτικά σε μέσα όπως οι New York Times, το Atlantic και το New York Review of Books. Πριν από μερικές μέρες κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του με τον πολύ χαρακτηριστικό τίτλο «Being Jewish After the Destruction of Gaza: A Reckoning», όπου ακριβώς επιχειρεί να αναμετρηθεί (reckoning) ως Εβραίος με τα «ειδεχθή εγκλήματα» στη Γάζα, που, όπως γραφει, εδραίωσαν περαιτέρω και με τον πιο αποτρόπαιο τρόπο, το καθεστώς «υποταγής» των Παλαιστινίων.
«Αυτό που έκανε το Ισραήλ στη Γάζα είναι η πιο βαθιά βεβήλωση της απόλυτης και μοναδικής αξίας κάθε ανθρώπινου όντος».
«Όσο πιο βάναυσα συμπεριφέρεται το Ισραήλ, τόσο πιο βάναυση θα είναι η αντίσταση», υποστηρίζει στο βιβλίο, «και γι' αυτό το Ισραήλ πρέπει να τερματίσει το απαρτχάιντ που έχει επιβάλλει στερώντας από τους Παλαιστίνιους τα πιο βασικά τους δικαιώματα. Με την ανεξέλεγκτη σκληρότητα και τον αβάσταχτο πόνο της, η καταστροφή της Γάζας είναι ένα σύμβολο της εποχής μας. Οι Εβραίοι δεν είναι τα μόνιμα ενάρετα θύματα της ιστορίας».
«Το αν το Ισραήλ έχει δικαίωμα ύπαρξης είναι το λάθος ερώτημα», γράφει ο Μπέιναρτ σε άρθρο γνώμης του που δημοσιεύτηκε πριν από δύο μέρες στους New York Times υπό την επικεφαλίδα «Οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα ύπαρξης, όχι τα κράτη». «Το σωστό ερώτημα», συνεχίζει, «είναι αν το Ισραήλ, ως εβραϊκό κράτος, προστατεύει επαρκώς τα δικαιώματα όλων των ατόμων που βρίσκονται υπό την κυριαρχία του. Η απάντηση είναι όχι. Περίπου οι μισοί άνθρωποι που βρίσκονται υπό ισραηλινή αρχή είναι Παλαιστίνιοι. Οι περισσότεροι από αυτούς – οι κάτοικοι της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας– δεν μπορούν να γίνουν πολίτες του κράτους που ασκεί πάνω τους εξουσία ζωής ή θανάτου.
Το Ισραήλ ασκούσε αυτή την εξουσία στη Γάζα ακόμη και πριν από την εισβολή της Χαμάς και την σφαγή που ακολούθησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, καθώς ήλεγχε τον εναέριο χώρο της Λωρίδας, την ακτογραμμή, το μητρώο του πληθυσμού και τα περισσότερα χερσαία περάσματα, μετατρέποντας έτσι τη Γάζα σε αυτό που το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποκάλεσε «υπαίθρια φυλακή».
Πολλοί αμερικανοεβραίοι παράγοντες δεν επιμένουν απλώς στο δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει. Επιμένουν στο δικαίωμά του να υπάρχει ως εβραϊκό κράτος. Προσκολλώνται στην ιδέα ότι μπορεί να είναι και εβραϊκό και δημοκρατικό, παρά την αντίφαση μεταξύ της νομικής υπεροχής μιας εθνοθρησκευτικής ομάδας και της δημοκρατικής αρχής της ισότητας υπό τον νόμο».
Την ίδια μέρα δημοσιεύτηκε και μια μεγάλη συνέντευξη του στον Guardian, όπου δήλωνε μεταξύ άλλων και τα εξής: «Αυτό που έκανε το Ισραήλ στη Γάζα είναι η πιο βαθιά βεβήλωση της απόλυτης και μοναδικής αξίας κάθε ανθρώπινου όντος. Και όμως η οργανωμένη αμερικανική εβραϊκή κοινότητα συμπεριφέρεται σαν οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα να μην έχουν ουσιαστικά καμία ανθρώπινη αξία. Η εξολόθρευσή τους υποβαθμίζεται με τις πιο σαθρές δικαιολογίες.
Φανταστείτε αν η ιστορία της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, η οποία είναι τώρα μια ιστορία φρίκης, γενοκτονίας και απαρτχάιντ – αν αντί γι' αυτό ήταν μια ιστορία συλλογικής απελευθέρωσης. Πιστεύω πραγματικά μέσα μου ότι οι Ισραηλινοί Εβραίοι και οι Παλαιστίνιοι θα μπορούσαν να ζήσουν μαζί σε πλήρη ισότητα μέσω μιας διαδικασίας συμφιλίωσης και ιστορικής δικαιοσύνης. Θα το δω; Δεν έχω ιδέα. Αυτό όμως είναι το όνειρο…».