Στη μνήμη της αγαπημένης μου καθηγήτριας στο Γυμνάσιο

Στη μνήμη της αγαπημένης μου καθηγήτριας στο Γυμνάσιο  Facebook Twitter
Αυτοί που μένουν στη μνήμη σου – και ο καλός δάσκαλος πάντα αξιολογείται ως τέτοιος εκ των υστέρων – δεν είναι εκείνοι και εκείνες που σου χάιδευαν μια ψευδή αίσθηση αυτάρκειας και αυτοπεποίθησης αλλά εκείνοι που σου μάθαιναν μια αλήθεια. Οποιαδήποτε αλήθεια. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΜΕΓΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΝΑ ΣΕ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ως τον αγαπημένο τους καθηγητή οι μαθητές σου, και μάλιστα για πάντα. Ανεκτίμητο πραγματικά. Ένας καλός εκπαιδευτικός λειτουργός –ειδικά στο εφηβικό ναρκοπέδιο της μέσης εκπαίδευσης– μεταδίδει γνώση, αλλά κυρίως μεταδίδει αντίληψη, ακόμα και στάση ζωής σε κάποιες περιπτώσεις, προσφέροντας στις μαθήτριες και τους μαθητές του/της τη δυνατότητα να εξοικειωθούν όσο γίνεται με τις ιδέες, τα στοιχεία και τους ρυθμούς ενός μαθήματος.

Οι καλύτεροι όμως –εκείνοι και εκείνες που σου μένουν για πάντα στη σκέψη, αλλά και στην καρδιά– έχουν το σπάνιο και ανεξιχνίαστο χάρισμα να μεταδίδουν τον ίδιο τους τον εαυτό, την προσωπικότητά τους ή μια ιδανική εκδοχή της που λειτουργεί καταλυτικά στη διαδικασία μάθησης που συντελείται στο χαοτικό συχνά περιβάλλον της σχολικής αίθουσας. Οι άνθρωποι αυτοί συνιστούν ένα ευλογημένο είδος που έχει τη μαγική ιδιότητα να προωθεί –να «πουλάει»– με τον πιο ελκυστικό τρόπο τη γνώση και την κριτική σκέψη, απομακρύνοντας συγχρόνως το αυστηρό, γραφειοκρατικό πέπλο που σκεπάζει την σχολική εμπειρία.   

Ο καλός δάσκαλος δεν είναι απαραίτητα ο καλοσυνάτος, ο καλόψυχος, ο πράος, ο προσηνής δάσκαλος που συχνά οι μαθητές, μυρίζοντας αδυναμία (αποτελεί αυτό κάτι σαν έκτη αίσθηση των μαθητών απανταχού της γης), τον «καβαλάνε» στραγγίζοντας του κάθε ρανίδα προσωπικότητας, αλλά και αξιοπρέπειας, κάποιες φορές. Αυτοί που μένουν στη μνήμη σου –και ο καλός δάσκαλος πάντα αξιολογείται ως τέτοιος εκ των υστέρων– δεν είναι εκείνοι και εκείνες που σου χάιδευαν μια ψευδή αίσθηση αυτάρκειας και αυτοπεποίθησης αλλά εκείνοι που σου μάθαιναν μια αλήθεια. Οποιαδήποτε αλήθεια. 

Μια φορά είχε ξεχωρίσει ενώπιον των συμμαθητών μου μια έκθεση που είχα γράψει με θέμα «Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία» και νομίζω αυτή ήταν η πιο λαμπρή στιγμή που έζησα στη μέτρια και «γκρίζα» μαθητική μου καριέρα.

Κάθομαι και τα γράφω αυτά επειδή πληροφορήθηκα μέσα στο Σαββατοκύριακο, μέσω ενός «δικτύου» παλιών συμμαθητών, ότι έφυγε από τη ζωή η πιο αγαπημένη για πολλούς από εμάς καθηγήτρια που είχαμε στο Γυμνάσιο, η κυρία Φ., η φιλόλογός μας εκείνα τα παράξενα και ρευστά και τραυματικά χρόνια της πρώιμης εφηβείας, που τα πάντα φαίνονται ικανά να αφήσουν πάνω σου (μέσα σου) ανεξίτηλο ψυχοσυναισθηματικό αποτύπωμα. 

Μας φαίνονταν αστρονομικές και ασύλληπτες οι ηλικίες των ενηλίκων, αλλά θα πρέπει να ήταν τότε στην ηλικία των γονιών μας –ο γιος της μάλιστα ήταν ανάμεσα στους συμμαθητές μας– και μέσα στην τάξη λειτουργούσε ως μια ιδανική «γονεϊκή» φιγούρα που ενθάρρυνε την περιέργειά μας και έβγαζε στην επιφάνεια τα πιο ευγενή μας ένστικτα.

Ήταν σαν να μας έδειχνε –σε κάποιους από εμάς ειδικά– ότι ο κωλοπαιδισμός και η αντικοινωνική συμπεριφορά σ’ αυτή την ηλικία δεν είναι και το τέλος του κόσμου, αργότερα όμως είναι δραματικά βέβαιο ότι δεν θα βοηθήσει καθόλου στην αλληλουχία συμβιβασμών που είναι η ενήλικη ζωή. Σαν να λειτουργούσε ως διακριτικός φορέας μιας προοδευτικής αντίληψης, χωρίς σαφή κομματική απόχρωση και κυρίως χωρίς καμιά διάθεση ιδεολογικής χειραγώγησης. 

Τέσσερις δεκαετίες μετά, η μορφή της μου είναι θολή (δεν την ξαναείδα από τότε) αλλά ο τρόπος της –η στάση της, το ύφος της, το χιούμορ της, το διόλου σαρκαστικό μειδίαμα που επιστράτευε απέναντι στους κατά συρροή «αδιάβαστους»– παραμένει ζωντανός στο μυαλό μου, σαν εικόνα ισχυρού συμβολισμού και υψηλής ευκρίνειας. Θα έλεγα ότι ενσάρκωνε την έννοια της ενσυναίσθησης, δεκαετίες πριν εισαχθεί ο όρος στο κοινό λεξιλόγιο.

Μια φορά είχε ξεχωρίσει ενώπιον των συμμαθητών μου μια έκθεση που είχα γράψει με θέμα «Μια χριστουγεννιάτικη ιστορία» –πού και πού τσιγκλούσε τις λογοτεχνικές τάσεις που μπορεί να κρύβαμε μέσα μας, αναθέτοντας μας εκθέσεις που ενθάρρυναν ένα συνδυασμό βιωματικής εμπειρίας και μυθοπλασίας– και νομίζω αυτή ήταν η πιο λαμπρή στιγμή που έζησα στη μέτρια και «γκρίζα» μαθητική μου καριέρα.

  

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που την στήριξαν;

Daily / Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που τη στήριξαν;

Στην Ελλάδα, πάντως, οι διασημότητες συχνά δεν κάνουν τον κόπο καν να δηλώσουν επίσημα την εκλογική στήριξή τους. Απλά, βάζουν υποψηφιότητα οι ίδιοι και οι ίδιες και εκλέγουν απευθείας τους εαυτούς τους σε θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Daily / Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Μια συντονισμένη απόπειρα να παρουσιαστούν οι φανατικοί οπαδοί της Μακάμπι ως αθώα θύματα ή και ήρωες ακόμα, παρά τις επιθέσεις και τις προκλήσεις στις οποίες προέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας τους εναντίον του Άγιαξ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ελληνικές σειρές των 90s: comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Daily / Ελληνικές σειρές των '90s: Comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Οι τηλεοπτικές σειρές της πρώτης δεκαετίας των ιδιωτικών καναλιών φαίνονται να έχουν υποκαταστήσει σ’ ένα μεγάλο κοινό τον ρόλο που έπαιζαν για μισό αιώνα σχεδόν οι ελληνικές ταινίες της ακμής του βιομηχανικού σινεμά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

Daily / Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

«Το Ισραήλ πάνω απ' όλα», έγραψε με εθνικοσοσιαλιστικό ρίγος, αν και ιστορικός του Ολοκαυτώματος, ο Αριέλ Λεκαδίτης αμέσως μετά (και παρά) την ανακοίνωση του εκδοτικού του οίκου ότι διακόπτει τη συνεργασία τους εξαιτίας «των χυδαίων αναρτήσεών του».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Daily / Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Μια ονομασία που μοιάζει συγχρόνως νεοπλουτίστικη και φτωχομπινέδικη, ειδικά σε όσους από εμάς μεγαλώσαμε στα Νότια και δεν νιώσαμε ποτέ ότι υπήρχε ανάγκη ούτε για τόσο ισοπεδωτική «ανάπλαση» ούτε και για τέτοιους τουριστικούς ευφημισμούς.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ