The Velvet Underground: Ένα έγκυρο ντοκιμαντέρ αλλά και μια μοναδική αισθητική εμπειρία

velvet underground Facebook Twitter
Από αριστερά, τα μέλη του συγκροτήματος Maureen Tucker, John Cale, Sterling Morrison και Lou Reed από σκηνή του ντοκιμαντέρ «The Velvet Underground», σε σκηνοθεσία Todd Haynes.
0

Άργησε πολύ, θα έλεγε κανείς, ένα επίσημο, έγκυρο και πλήρες ντοκιμαντέρ για ένα τόσο μοναδικό και απείρως σημαντικό και επιδραστικό συγκρότημα όπως οι Velvet Underground, άξιζε όμως και με το παραπάνω η αναμονή.

Η ταινία που δημιούργησαν ο γνωστός για το απαράμιλλο και υπερβατικό στυλ του Τοντ Χέινς και οι συνεργάτες του είναι η πιο «σωστή» ως ύφος και ουσία, η πιο ιδανική που θα μπορούσε να γίνει με βάση το αντικείμενό της και απολύτως αντάξια του μύθου, της αισθητικής και της αντίληψης όχι μόνο της μπάντας που επηρέασε όσο καμία άλλη τα πιο σημαντικά σχήματα του λεγόμενου «εναλλακτικού» ήχου από τότε μέχρι σήμερα, αλλά και ολόκληρης της νεοϋορκέζικης πρωτοπορίας του ’60 απ’ όπου προήλθε, ως σαρξ εκ της σαρκός της.  

Παρότι ακολουθεί ένα γραμμικό και σχετικά συμβατικό νήμα αφήγησης, προκειμένου να μην αποξενωθούν ακόμα και οι λιγότερο ενημερωμένοι θεατές για τη βραχεία αλλά γεμάτη εντάσεις, δράματα και ρωγμές πορεία του γκρουπ στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’60, το «The Velvet Underground» είναι από μόνο του μια οπτικοακουστική πανδαισία, μια κατάσταση, μια εμπειρία αντίστοιχη των συναρπαστικών υβριδικών δρώμενων που συμβαίνανε εκείνη την εποχή στο Μανχάταν. 

Ο Λου Ριντ, ο Τζον Κέιλ, η Nico, ο Στέρλινγκ Μόρισον, η Μο Τάκερ αλλά και τόσοι άλλοι και άλλες, αείμνηστοι ή επιζώντες, που περιφέρονται ως φαντάσματα ή ως από μηχανής θεότητες στα διασπασμένα καρέ της ταινίας, στοιχειοθετούν την ψυχεδελική σαπουνόπερα των Velvet Underground, προσφέροντας κατά τόπους και μια φρέσκια, αναθεωρητική ματιά.

Χρησιμοποιώντας το ύφος και το συντακτικό δημιουργών όπως ο καθοδηγητής και γκουρού της μπάντας, Άντι Γουόρχολ, ο Σταν Μπράκατζ ή ο Κένεθ Άνγκερ (περιλαμβάνοντας επίσης ποικίλα εμβόλιμα σπαράγματα από τις πιο μνημειώδεις ταινίες τους, από το «Empire» και το «Chelsea Girls» μέχρι το «Scorpio Rising»), σε συνδυασμό με ένα υποβλητικό σάουντρακ που αντηχεί εκκωφαντικά τους συνδέσμους της μπάντας με τις αναζητήσεις επιφανών εκπροσώπων της μουσικής πρωτοπορίας, η ταινία αποζητά το εύρος (και το ηχητικό σύστημα) της μεγάλης οθόνης.

Μόνο στην Αμερική όμως υπάρχει δυστυχώς αυτή η (περιορισμένη) δυνατότητα, ενώ ο περισσότερος κόσμος θα δει την ταινία από την πλατφόρμα της Apple όπου είναι διαθέσιμη εδώ και τρεις μέρες.  

The Velvet Underground: Ένα ιδανικό ντοκιμαντέρ αλλά και μια μοναδική αισθητική εμπειρία Facebook Twitter

Διόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης αφιερώνει την ταινία στη μνήμη του Γιόνας Μέκας, του μειλίχιου αρχιερέα της νεοϋορκέζικης κινηματογραφικής πρωτοπορίας, ο οποίος έφυγε σε βαθύ γήρας το 2019 (δύο χρόνια πριν, μας είχε επισκεφτεί κι εδώ στην Αθήνα, στο πλαίσιο της Documenta 14), πλήρης έργων και ημερών, αλλά επίσης αειθαλής, νηφάλιος και πάντα οξύνους, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από την εμφάνισή του στο «The Velvet Underground», που ήταν και η τελευταία συνέντευξη που έδωσε ποτέ.

Ο Λου Ριντ, ο Τζον Κέιλ, η Nico, ο Στέρλινγκ Μόρισον, η Μο Τάκερ αλλά και τόσοι άλλοι και άλλες, αείμνηστοι ή επιζώντες, που περιφέρονται ως φαντάσματα ή ως από μηχανής θεότητες στα διασπασμένα καρέ της ταινίας, στοιχειοθετούν την ψυχεδελική σαπουνόπερα των Velvet Underground, προσφέροντας κατά τόπους και μια φρέσκια, αναθεωρητική ματιά.

Η επιφανής κριτικός κινηματογράφου Amy Taubin, τακτικό μέλος του εμβληματικού θερμοκηπίου λάμψης, δημιουργικότητας και ματαιοδοξίας που ήταν το Factory του Γουόρχολ εκείνα τα χρόνια, δηλώνει ότι επρόκειτο για ένα μέρος όπου οι γυναίκες κρίνονταν από την εμφάνισή τους κυρίως και όχι από το ταλέντο τους. 

«Μισούσαμε τους χίπηδες και όλες αυτές τις αηδίες περί ειρήνης και αγάπης» λέει στην ταινία η πάντα αξιαγάπητη ντράμερ των Velvet Underground, τονίζοντας το χάος –μουσικό, αισθητικό, διανοητικό– που χώριζε το συνειδητά «μαυρόασπρο» συγκρότημά της από τον ηδονιστικό «ακτιβισμό» των παιδιών των λουλουδιών στην Καλιφόρνια του «flower power». «Αν θέλεις να κάνεις κάτι επαναστατικό και χρήσιμο, πήγαινε να ταΐσεις κανέναν άστεγο, μη μου φοράς λουλούδια στα μαλλί»… 

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιούεν Μπρέμερ

Daily / Από τους My Bloody Valentine ως τους Oasis: Μια ταινία για τη δισκογραφική που σημάδεψε τα ‘90s

Κάτι ανάμεσα σε «24 Hour Party People» και «Trainspotting», η ταινία «Creation Stories» αφηγείται την ιστορία της δισκογραφικής εταιρείας Creation και του ιδρυτή της Άλαν ΜακΓκί, που μας σύστησε συγκροτήματα όπως οι Primal Scream, οι Teenage Fan Club και οι My Bloody Valentine μέχρι που έπιασε την καλή με τους Oasis.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Daily / Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Αν υπήρξε ένα ναδίρ στην μαζική χρήση του Chat GTP για τη δημιουργία εικόνων που μιμούνται την αισθητική του γιαπωνέζικου Studio Ghibli, αυτό ήταν μάλλον η «παιγνιώδης» οικειοποίηση του εργαλείου από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Daily / Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Συμπονά κανείς όχι μόνο τους γονείς που μετά την παρακολούθηση της δραματικής μίνι σειράς του Netflix θα ψάχνουν μάταια απαντήσεις στα «ιερογλυφικά» μηνύματα που κρύβονται στα κινητά των παιδιών τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Daily / Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Έξι δεκαετίες μετά από την κλασική ταινία του Βισκόντι, το ιταλικό έπος του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα αναβιώνει στο Netflix, σε μια άρτια και πολυτελή σειρά έξι επεισοδίων, λουσμένη στο σικελικό φως 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
‘CHAOS: The Manson Murders’: Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Daily / «CHAOS: The Manson Murders». Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Το νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Έρολ Μόρις επιχειρεί ένα διαφορετικό προφίλ του «σατανικού μεσσία», φωτίζοντας κάποιες από τις λιγότερο ίσως προβεβλημένες εκδοχές, αιτιάσεις και εικασίες γύρω από μια υπόθεση που μοιάζει με σταυροδρόμι του Κακού.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ