Μαθήματα εθελοντικής αιμοδοσίας από την Bloode με στόχο την πλήρη κάλυψη των αναγκών σε αίμα
Εδώ και μια δεκαετία η ΑΜΚΕ Bloode μάς διδάσκει τη σημασία της εθελοντικής αιμοδοσίας.
— Αγαπητή κ. Κρίτσαλη, πώς δημιουργήθηκε το Bloode;
Η αφορμή ήταν η ανάγκη για αίμα της γιαγιάς μιας φίλης μου. Η σκέψη που με βασάνιζε για καιρό ήταν ότι δεν μπορούσα να βοηθήσω και ότι στην Ελλάδα, όταν χρειάζεται κάποιος αίμα, πρέπει να δώσει φίλος ή συγγενής. Έτσι γεννήθηκε το Bloode, από την απλή, αλλά ισχυρή συνειδητοποίηση ότι, ενώ όλοι έχουμε αίμα, την ίδια στιγμή, δίπλα μας υπάρχει πάντα κάποιος σε ένα νοσοκομείο που δεν μπορεί να βρει αιμοδότες. Στην πραγματικότητα, αυτό είναι μια χρόνια παθογένεια του συστήματος δημόσιας υγείας, δηλαδή η εξάρτησή μας σε μεγάλο βαθμό, περίπου 30%, από φίλους ή συγγενείς που δίνουν αίμα σε περίπτωση ανάγκης.
Το Bloode ξεκίνησε το 2014 με σκοπό να φτάσουμε στην 100% εθελοντική αιμοδοσία. Αυτήν τη δεκαετία κάνουμε συνεχείς δράσεις ευαισθητοποίησης, διοργανώνουμε αιμοδοσίες και συμβάλλουμε στην κάλυψη αναγκών για αίμα ασθενών και νοσοκομείων. Ο στόχος είναι να δημιουργήσουμε μια νέα κουλτούρα εθελοντισμού και να προσελκύσουμε περισσότερους τακτικούς εθελοντές αιμοδότες.
«Το Bloode ξεκίνησε το 2014 με σκοπό να φτάσουμε στην 100% εθελοντική αιμοδοσία. Αυτήν τη δεκαετία κάνουμε συνεχείς δράσεις ευαισθητοποίησης, διοργανώνουμε αιμοδοσίες και συμβάλλουμε στην κάλυψη αναγκών για αίμα ασθενών και νοσοκομείων».
— Ποια είναι η σημερινή ετήσια ανάγκη για αίμα στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα είναι πλέον μία από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που δεν καλύπτει το 100% των αναγκών της από εθελοντές αιμοδότες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το σύστημα αιμοδοσίας είναι ευάλωτο στις αλλαγές που έχει η καθημερινότητα των ανθρώπων (π.χ. καύσωνες, περίοδοι διακοπών, εποχικές γρίπες, η πανδημία κ.λπ.), καθώς βασίζεται σε δότες αντικατάστασης και εθελοντές αιμοδότες της μίας φοράς. Πιο συγκεκριμένα, το 2023, από τις 550.974 μονάδες αίματος που συγκεντρώθηκαν, οι 378.904 καλύφθηκαν από εθελοντές αιμοδότες, δηλαδή το 68,7% της συνολικής συλλογής αίματος, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Εθελοντικής Αιμοδοσίας. Επιπλέον, 20.000 μονάδες αίματος της τάξεως του 1,5 εκατομμυρίου ευρώ παραλαμβάνονται ετησίως από τον Ελβετικό Ερυθρό Σταυρό κυρίως για την κάλυψη αναγκών ασθενών που ζουν με μεσογειακή αναιμία.
— Ακούμε συχνά για μύθους στην αιμοδοσία. Ποια είναι τα βασικά infodemics;
Δυστυχώς, οι μύθοι είναι αρκετοί. Θα σταθώ όμως σε δύο, μια και είναι πραγματικά κρίμα κάποιος που μπορεί να αιμοδοτήσει να μην το κάνει μόνο και μόνο από εσφαλμένη ενημέρωση. Το πρώτο πρόβλημα, λοιπόν, συνδέεται με την παθογένεια του συστήματος αιμοδοσίας στη χώρα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε πολλές φορές εσφαλμένη αντίληψη για τον ίδιο τον σκοπό της αιμοδοσίας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν είναι ιερή πράξη να αιμοδοτούμε για ένα συγγενικό μας πρόσωπο που το έχει ανάγκη. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η αιμοδοσία συνδέεται αποκλειστικά με άμεση ανάγκη και όχι με τον χαρακτήρα της εθελοντικής τακτικής προσφοράς.
Το δεύτερο και κυριότερο είναι μια γενικευμένη αντίληψη ότι το αίμα αποθηκεύεται και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μεταγενέστερα σε έκτακτα περιστατικά.
Στην πραγματικότητα, όμως, και εδώ είναι που πρέπει να εμπλακούν όλοι οι σχετικοί φορείς με προγράμματα εγγραμματοσύνης και καμπάνιες επικοινωνίας, το αίμα «ζει» μόνο 35-42 μέρες. Η εσφαλμένη αντίληψη περί «στοκαρίσματος» οδηγεί σε ένα ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων με κυριότερες τις μεγάλες ελλείψεις που παρατηρούνται ιδίως την περίοδο του καλοκαιριού ως απόρροια των μαζικών αιμοδοσιών του χειμώνα, αλλά και σε μεμονωμένα περιστατικά, όπως οι τραγωδίες στο Μάτι και στα Τέμπη.
Πρέπει, λοιπόν, όλοι, ξεκινώντας από τις νεαρές ηλικίες, να κάνουμε την αιμοδοσία τρόπο ζωής, είτε με το να αιμοδοτούμε εμείς σε τακτική βάση είτε διαδίδοντας το μήνυμα σε συγγενείς και φίλους, ώστε μια μέρα να μπορούμε όλοι να πανηγυρίσουμε την αυτάρκεια αίματος της χώρας μας από εθελοντές αιμοδότες.
— Με ποιους τρόπους μπορεί ένα άνθρωπος ή ένας οργανισμός να συμβάλει στην αιμοδοσία;
Φυσικά, το πιο απλό είναι να δώσει κάποιος αίμα! Μέσα από τη σελίδα μας bloode.org και τα social media μπορεί να ενημερωθεί για έκτακτες ανάγκες για αίμα, προσεχείς αιμοδοσίες αλλά και καμπάνιες με στόχο την οικονομική ενίσχυση των δράσεών μας. Σε ό,τι αφορά οργανισμούς και εταιρείες, το πιο απλό είναι να διοργανώσουμε μαζί μια αιμοδοσία. Η προσπάθεια για μια αλλαγή κουλτούρας στην εθελοντική αιμοδοσία δεν θα μπορούσε να μην περνάει σε καθημερινή βάση από το μέρος όπου καταναλώνουμε τον περισσότερο χρόνο μας, τον χώρο εργασίας.
Τα τελευταία χρόνια τρέχουμε το πρόγραμμα «Adopt a blood drive», μια ολιστική προσέγγιση αιμοδοσίας, τόσο αναφορικά με τη σωστή ενημέρωση των υπαλλήλων σε απλή και κατανοητή γλώσσα όσο και με την ίδια τη διαδικασία. Το «Adopt a blood drive» δίνει τη δυνατότητα σε εταιρείες να φιλοξενούν τις δικές τους εκδηλώσεις αιμοδοσίας εντός του γραφείου και σε δημόσιες δομές, ενισχύοντας την κουλτούρα της προσφοράς σε εργαζομένους, συγγενείς και εν γένει σε όλους τους πολίτες.
— Γιορτάζετε φέτος τα δέκα σας χρόνια. Σε ποια σημεία στέκεστε περισσότερο;
Όπως με κάθε νέο ξεκίνημα, οι προκλήσεις ήταν πολλές. Θα σταθώ όμως στο πείσμα όλης της ομάδας που από την αρχή δεν το έβαλε κάτω και με πίστη αλλά και τη ρομαντική αισιοδοξία της νιότης μας έφερε το Bloode εκεί που είναι σήμερα, γεγονός που αποτυπώνεται σε εντυπωσιακά νούμερα. Μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2024 μετράμε 300 αιμοδοσίες, 21 πόλεις, 33 συνεργαζόμενα νοσοκομεία, 1 εκατομμύριο δυνάμει αιμοδότες που προσεγγίστηκαν από τις δράσεις μας και 19.000 αιμοδότες που ενεργοποιήσαμε εν μέσω πανδημίας.
Οι προκλήσεις, όπως είναι φυσικό, ήταν κι αυτές μέρος της εξίσωσης. Το Bloode γεννήθηκε όταν ήμουν 19 ετών, τότε πρωτοετής φοιτήτρια. Αφενός στην ηλικία των 19 ετών η εμπειρία είναι περιορισμένη, αφετέρου οι περισσότεροι σε αντιμετωπίζουν ως άτομο χωρίς την απαραίτητη γνώση ή το απαραίτητο κύρος, πόσο μάλλον όταν μετρούν τριάντα και σαράντα χρόνια στον χώρο και προφανώς είναι μιας άλλης νοοτροπίας. Σταδιακά όμως, και καθώς η πρωτοβουλία αποτυπωνόταν σε νούμερα, άρχισε να γίνεται αντιληπτή η ενεργή πλέον προσφορά και συνεισφορά μας στο κομμάτι της εθελοντικής αιμοδοσίας.
Πλέον, μετά από μια δεκαετία δράσεων και έμπρακτων αποτελεσμάτων, το Bloode έχει εξασφαλίσει μια θέση στο τραπέζι του διαλόγου. Θέλω, κλείνοντας, να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους εκείνους που τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν προσφέρει αυτό το σπουδαίο δώρο στους ασθενείς, σηκώνοντας τα μανίκια χωρίς φόβο, αλλά με πολύ πάθος. Με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη δεκαετία, δεσμευόμαστε στο Bloode να διασφαλίσουμε ότι θα καλύψουμε το 100% των αναγκών της χώρας σε αίμα μέσω εθελοντικής προσφοράς. Πυξίδα μας οι αρχές μας, πυξίδα μας οι άνθρωποι.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ
THE HEALTH BOOK 7
ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ
ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ
ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ
