Δύο είναι τα φαγητά που μου αρέσουν περισσότερο απ' όλα, τα μαγειρεύω καλύτερα απ' όλα και, τέλος, με συγκινούν περισσότερο απ' όλα. Το παστίτσιο και τα ντολμαδάκια γιαλαντζί. Είναι αυτά που η μαμά μου έκανε άριστα και ήταν και τα κυριακάτικά μας. Τις Κυριακές που έκανε παστίτσιο ήταν σαν γιορτή. Εννοείται πως βοηθούσα κι εγώ και για επιβράβευση με άφηνε να γλείφω την μπεσαμέλ που περίσσευε στην κατσαρόλα! Η ωραιότερη μπεσαμέλ στη Γη! Όλα αυτά τα υλικά, λάδι, αλεύρι, γάλα και μετά φρυγανιά και κεφαλοτύρι, δημιουργούσαν μια μυρωδιά που εντυπώθηκε στη μνήμη μου.
Μαζί εντυπώθηκαν και δύο φράσεις της μαμάς μου. Η μία ήταν «τι φασαριατζίδικο φαΐ, Θεέ μου!» και η άλλη «ποιος πλένει τώρα όλα αυτά τα πιάτα!». Αφού τρώγαμε το μεσημέρι, συνεχίζαμε με τον μπαμπά μου το βράδυ αργά, που βγάζαμε το ταψί από τον φούρνο, το ακουμπούσαμε πάνω στην κουζίνα, ανάβαμε και το φωτάκι του απορροφητήρα και σαν κλέφτες τρώγαμε τα καψαλισμένα μακαρόνια.
«Εγώ τώρα βοηθάω, μαμά;». Άκουγα πάντα την ίδια απάντηση, «χωρίς εσένα δεν θα 'χα φτιάξει ούτε τα μισά», κι έπαιρνα μια ικανοποίηση πάνω απ' το μπόι μου.
Τα ντολμαδάκια γιαλαντζί ήταν ιεροτελεστία. Μου φαίνονταν λίγο μαγικά! Ήθελα τόσο πολύ να τυλίγω, αλλά η μαμά μου δεν με άφηνε να χαλάσω την όψη του αριστουργήματός της. Πράγματι, τα τύλιγε σαν πουράκια, στενόμακρα και άριστα. Εγώ ξεδιάλεγα τα αμπελόφυλλα και τα κρέμαγα σαν πετσέτες γύρω από την κατσαρόλα, για να παίρνει η μαμά και να τυλίγει. Και της έκανα πάνω από 20 φορές την ίδια ερώτηση: «Εγώ τώρα βοηθάω, μαμά;». Άκουγα πάντα την ίδια απάντηση, «χωρίς εσένα δεν θα 'χα φτιάξει ούτε τα μισά», κι έπαιρνα μια ικανοποίηση πάνω απ' το μπόι μου. Στο τέλος τύλιγα κι εγώ κάνα-δύο, λίγο άτσαλα, και λέγαμε «αυτά είναι της Σοφούλας».
Ύστερα από 40 χρόνια, κάθε φορά που φτιάχνω αυτά τα δύο φαγητά σκέφτομαι την κουζίνα στη Θεσσαλονίκη και τη μαμά μου. Ποτέ δεν κατάφερα να τα κάνω πουράκια τα ντολμαδάκια. Αλλά από γεύση είναι φανταστικά. Κι αυτά και το παστίτσιο μου. Που για να γλιτώσω την ταλαιπωρία και την αγανάκτηση της μαμάς έμαθα να το φτιάχνω με ένα σκεύος.