Ζουν για να ταξιδεύουν. Βρίσκουν τον επόμενο προορισμό τους, παίρνουν το backpack τους και ξεκινάνε. Σόλο ή οργανωμένα. Με budget ή χωρίς. Οι travelers ρυθμίζουν τη ζωή τους έχοντας για ημερολόγιο τις ημερομηνίες των αεροπορικών εισιτηρίων, για στέγη τα hostels ή τα σπίτια εκείνων που θα τους φιλοξενήσουν σε κάποιο σημείο του πλανήτη.
Σήμερα, όμως, την εποχή του κορωνοϊού, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Από τις ενδεχόμενες ακυρώσεις μέχρι τα μέτρα προστασίας και τις χρωματιστές περιοχές του χάρτη, ανάλογα με την κατάσταση σε κάθε χώρα, το ταξίδι δεν είναι πια το ίδιο. Είναι η περίοδος που καλούνται, ίσως για πρώτη φορά στη ζωή τους, να περιοριστούν στους δρόμους της Αθήνας και να την ξαναγνωρίσουν. Η Γαλήνη, ο Σπύρος και η Μάγια τριγυρνάνε στα στενά της, με τις αναμνήσεις τους να τους ακολουθούν. Μιλάνε για όσα νιώθουν στη δική τους «καραντίνα».
Γαλήνη
Γεννήθηκε στη Ρωσία, προτιμάει να ταξιδεύει σόλο και έχει γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο, από τη Λατινική Αμερική, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη μέχρι την Αφρική και τις πρώην σοβιετικές χώρες. Το επόμενο ταξίδι της θέλει να είναι με τον Υπερσιβηρικό.
Αισθάνομαι λίγο φυλακισμένη στη χώρα μου. Είχα τόσα σχέδια και αν ήξερα πότε θα τελειώσει όλο αυτό, θα μπορούσα να έχω μια ελπίδα. Τώρα δεν ξέρεις, είσαι στην άγνοια.
«Το τελευταίο μου ταξίδι ήταν στο Βιετνάμ. Είχαμε πάει στο Ha Long Bay, χειμώνα, και είχε συννεφιά και ομίχλη. Aποτελείται από πολλά νησιά και φαίνεται, με βάση τον μύθο, σαν να είναι η πλάτη του δράκου που εξέχει από το νερό. Ήταν μαγευτική εικόνα. Μου άρεσε επίσης στην Αίγυπτο, η έρημος, η Σαχάρα. Οι αμμόλοφοι και αυτή η ησυχία, με τη δύση του ηλίου.
Όταν είσαι με γκρουπ, δεν μπορείς να ξεχαστείς. Έχεις πάντα πρόγραμμα και ανθρώπους από τη χώρα σου. Δεν έχεις την ευκαιρία της επιλογής, να αλλάξεις το ταξίδι σου ανά πάσα στιγμή, να δεις κάτι, να σου αρέσει, να σταματήσεις, να μείνεις παραπάνω. Δεν έχεις αυτή την ελευθερία. Δεν μου αρέσει να έχω πρόγραμμα στο ταξίδι, μου αρέσει να αποφασίζω εκείνη τη στιγμή.
Αυτή την περίοδο δεν κάνω ταξίδια. Κάποια που είχα προγραμματισμένα ακυρώθηκαν και για να πάρω τα χρήματά μου πίσω ζορίστηκα πολύ, μου πήρε πολύ χρόνο, τέσσερις-πέντε μήνες. Γι' αυτό δεν θέλω τώρα να προγραμματίσω κάτι, γιατί μπορεί ανά πάσα στιγμή να κλείσει η χώρα στην οποία θέλω να πάω ή, για παράδειγμα, να κλείσουν τα σύνορα στην Ελλάδα. Δεν μπορείς να προγραμματίσεις κάτι έναν μήνα μπροστά, γιατί δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.
Επίσης, ξέρουμε ότι τα αεροδρόμια, τα αεροπλάνα και τα τουριστικά μέρη σίγουρα είναι εστίες διασποράς του κορωνοϊού. Οπότε, ακόμα κι αν δεν με πειράζει να νοσήσω η ίδια, δεν θα ήθελα να κολλήσω κάποιον άλλον από το οικογενειακό, το φιλικό μου περιβάλλον ή το γραφείο.
Αισθάνομαι λίγο φυλακισμένη στη χώρα μου. Είχα τόσα σχέδια και αν ήξερα πότε θα τελειώσει όλο αυτό, θα μπορούσα να έχω μια ελπίδα. Τώρα δεν ξέρεις, είσαι στην άγνοια».
Σπύρος
Φιλοξενεί τακτικά ανθρώπους από κάθε γωνιά του πλανήτη. Του αρέσουν τα ταξίδια με τρένο και αυτοκίνητο, γιατί του αρέσει να παρατηρεί το τοπίο που αλλάζει έξω από το παράθυρο, με τη μουσική πάντα παρούσα. Οι συζητήσεις με ανθρώπους που μέχρι πριν δεν γνώριζε είναι για εκείνον κάτι παραπάνω από απολαυστικές.
«Από τα τελευταία μου ταξίδια θυμάμαι το χιονισμένο τοπίο στον Όλυμπο και τη βουτιά στο παγωμένο ποτάμι του, μια πρωτόγνωρη και αξέχαστη εμπειρία. Την απόλαυση των θερμών υδάτων στα λουτρά Πόζαρ κοντά στην Αριδαία με καλούς φίλους. Υπέροχα κόκκινα κρασιά και μουσική σε ένα αρχοντικό σπίτι κάπου στο χειμωνιάτικο Λονδίνο, με αγαπημένα πρόσωπα και τον ξεχωριστό κ. Γιάννη.
Θυμάμαι ακόμη την έκπληξη της μητέρας μου και την απερίγραπτη χαρά της όταν γύρισε και με βρήκε στον καναπέ του σαλονιού της στο Βερολίνο, ενώ νόμιζε πως είμαι στην Αθήνα. Λίγες μέρες μετά διασχίζαμε με τον αδερφό μου και μια φίλη το ατμοσφαιρικό Βερολίνο και παρατηρούσαμε τις εκδηλώσεις που είχε οργανώσει η κοσμοπολίτικη πόλη για τα 30 χρόνια από την πτώση του Τείχους.
Το αγαπημένο μου ταξίδι ήταν το road trip που έκανα με τέσσερις καλούς φίλους. Ξεκινήσαμε από την Αθήνα, κάναμε μια στάση στη Θεσσαλονίκη και έπειτα διασχίσαμε αρκετές πόλεις στην Ευρώπη: Βελιγράδι, Ζάγκρεμπ, Λιουμπλιάνα, Βενετία, Μιλάνο, Μπολόνια, Ρώμη, Πομπηία και Νάπολη. Γνωρίσαμε υπέροχους ανθρώπους, μείναμε σπίτι τους, φάγαμε μαζί τους, μοιραστήκαμε εμπειρίες, οραματιστήκαμε τη ζωή, περπατήσαμε πολύχρωμους δρόμους, αράξαμε με μπίρα και κρασί σε πάρκα και πλατείες, παίξαμε μουσική στον δρόμο, κάναμε πικνίκ σε λιβάδια, επισκεφτήκαμε αρχαία μέρη, οσμιστήκαμε το διαφορετικό και βιώσαμε το αληθινό σαν να ήμασταν μέρος μιας ταινίας.
Θα έλεγα πως είναι μια πραγματικά ιδιαίτερη περίοδος σε όλα τα επίπεδα, όπως και στο θέμα των ταξιδιών. Προσωπικά, νιώθω περιορισμένος τόσο ως προς τον προγραμματισμό ενός ταξιδιού όσο και ως προς την πραγματοποίησή του. Δεν υπάρχει άνεση και ελευθερία επιλογών κι έτσι η μισή χαρά, που για μένα βρίσκεται στον σχεδιασμό του ταξιδιού, στα πλάνα, στους χάρτες και στις εναλλακτικές διαδρομές, χάνεται. Η κατάσταση είναι πραγματικά μετέωρη, νέα μέτρα και περιορισμοί ανακοινώνονται και έπειτα καταργούνται. Κατά τη γνώμη μου, η παραπληροφόρηση και η άγνοια ενσαρκώνουν την αμφιβολία σε μια ήδη αμφιταλαντευόμενη κοινωνία.
Έχω φιλοξενήσει αρκετούς ανθρώπους απ' όλα τα μέρη του κόσμου, φίλους φίλων, καθώς και ανθρώπους που έτυχε να γνωρίσω και έψαχναν χώρο διαμονής. Κι εγώ έχω φιλοξενηθεί κάποιες φορές, κυρίως στο εξωτερικό, όπου έζησα πολύ ωραίες στιγμές.
Λίγο-πολύ, για μένα δεν υπήρξαν ιδιαίτερες διαφορές (σ.σ. στη φιλοξενία αυτή την περίοδο). Υπήρχε, φυσικά, μια συζήτηση περί του ιού, της στάσης των επισκεπτών και προφανώς για το εάν ήταν υγιείς. Αν κάτι άλλαξε, είναι πως μείωσα τον αριθμό των φιλοξενούμενων και απέφυγα τη φιλοξενία διαφορετικών ατόμων το ίδιο χρονικό διάστημα. Δεν θα έλεγα πως φοβήθηκα.
Αν κάτι έχουμε να μάθουμε απ' όλο αυτό, ίσως είναι το να προσέχουμε όσον αφορά την υγεία μας και όχι να αφήσουμε τον φόβο να ριζώσει μέσα μας και να μας κάνει καχύποπτους. Η εμπειρία τόσο πριν όσο και μετά παρέμεινε το ίδιο ιδιαίτερη. Ίσως κάποιοι άνθρωποι να είναι πιο επιφυλακτικοί σε πρώτη φάση, αλλά, έπειτα από ένα ποτήρι κρασί, χαλαρώνουν. Είναι απίστευτη η επικοινωνία, οι συζητήσεις, η ανταλλαγή γνώσεων, εμπειριών, ταξιδιών, οπτικής και απόψεων για τον πλανήτη και το μέλλον μας».
Μάγια
Είναι βιολόγος, με διδακτορικό στη Μοριακή Μικροβιολογία. Μιλάει 6 γλώσσες. Έχει φιλοξενήσει στο σπίτι της ταξιδιώτες απ' όλες τις ηπείρους. Μια μέρα τα άφησε όλα και έκλεισε ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή για τη Λατινική Αμερική. Στον έναν χρόνο που την έζησε με ένα σακίδιο στην πλάτη, έμεινε σε hostel μόλις 15 ημέρες. Όλες τις υπόλοιπες φιλοξενήθηκε από ανθρώπους που δεν γνώριζε από πριν. Το μότο της; Αν θες να ταξιδέψεις, δεν «χρειάζεται να έχεις χρόνο». Τον δημιουργείς. Δεν «χρειάζεται να έχεις χρήματα», τα δημιουργείς.
«Αυτό που έζησα θα το περιέγραφα σαν ένα "πανεπιστήμιο ζωής". Καταρχάς, γνωρίζεις τον εαυτό σου. Νομίζω ότι δεν υπάρχει πιο σημαντικό και πιο δύσκολο πράγμα από αυτό. Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν χρόνια να καταλάβουν τι είναι αυτό που πραγματικά τους αρέσει και τι από αυτά που κάνουν είναι αποτέλεσμα κοινωνικών στερεοτύπων και ετεροπροσδιορισμού.
Επέλεξα να μη συζητάω με τους δικούς μου όσα συνέβαιναν εκεί. Μπορεί να έλεγα "πήγα σε αυτό το ωραίο μέρος", αλλά αν προέκυπτε κάποιο θέμα ή έπρεπε να πάρω μια απόφαση, δεν ήθελα να κάνω αυτό που θα έκανα στην Ελλάδα. "Ρε συ, έχει συμβεί αυτό και δεν ξέρω τι να κάνω". Όχι, it's me, myself and I, only. Αυτό για εμένα ήταν μεγάλη υπέρβαση.
Και πριν ήμουν αυτόνομη, αλλά το να ζητάς συνέχεια τη γνώμη των άλλων είναι εν μέρει σαν να παραχωρείς ένα μέρος της ευθύνης σε αυτούς. Το να καταφέρεις να αναλαμβάνεις 100% την ευθύνη σε ό,τι κάνεις είναι τρομερά απελευθερωτικό.
Οκτώ χώρες, 15.000 χλμ. οδικώς και 370 μέρες μετά, η πρώτη εικόνα που μου έρχεται κατευθείαν στο μυαλό μόλις κλείσω τα μάτια είναι το δωμάτιό μου στη Χιλή, ένα ξύλινο σπιτάκι μέσα στο δάσος με τρεις τοίχους μόνο. Ο τέταρτος τοίχος ήταν το ποτάμι. Εκεί δούλεψα ως σεφ ελληνικής κουζίνας με αντάλλαγμα τη διαμονή μου και μαθήματα white water kayak. Ποιος; Εγώ, που δεν είχα ξαναμαγειρέψει κρέας στη ζωή μου. Να 'ναι καλά το messenger και οι συνταγές της μαμάς μου.
Μιλώντας για φαγητό, θυμήθηκα το αγαπημένο μου leche de tigre, το γάλα του τίγρη. Οι δρόμοι στο Περού είναι σαν ανοιχτή αγορά, έχει πράγματα να τσιμπήσεις και να αγοράσεις. Σου δίνουν στο χέρι ένα χάρτινο κουτάκι ceviche, ωμό ψάρι «ψημένο» σε λεμόνι ‒ αφού ολοκληρώσουν αυτήν τη διαδικασία, το λευκό ζουμί που μένει, το λεμόνι με το ψάρι, το κρεμμύδι και το φρέσκο κόλιανδρο, σ' το δίνουν να το πιεις, σκέτο.
Μια εικόνα από τα άλλα ταξίδια μου που θα μου μείνει αξέχαστη είναι ένας γάμος στην Ινδία. Παραδοσιακός, με απίστευτα χρώματα, αρώματα, γεύσεις. Ο γάμος εκεί διαρκεί πολλές μέρες. Το πρωί είχε ένα κομμάτι πιο τελετουργικό και το βράδυ ήταν το τζέρτζελο. Στο ενδιάμεσο δεν προλαβαίνεις να φύγεις, να πας σπίτι σου, μιλάμε για τεράστιες αποστάσεις.
Εκεί κοντά υπήρχε ένα κομμωτήριο-τα κάνω όλα και συμφέρω, μπορούσες να πας εκεί για να σε χτενίσουν, να σε βοηθήσουν να ντυθείς και να σε βάψουν. Πάω και τους λέω: "Θέλω να με κάνετε να μοιάζω όσο πιο πολύ Ινδή γίνεται". Βάζω τη lehenga, την παραδοσιακή φορεσιά, γυάλινα βραχιολάκια μέχρι τον αγκώνα, bindi ανάμεσα στα φρύδια, henna σε χέρια και πόδια και πάω στη δεξίωση. Πολλή πλάκα! Αρχίζουν όλοι να λένε "μα τι όμορφη που είσαι, σαν Ελληνίδα θεά", λέω "όχι, ρε φίλε, πλήρωσα τόσα λεφτά για να με κάνουν Ινδή και με λένε Ελληνίδα θεά;".
Μία άλλη εικόνα είναι απ' όταν είχα πάει στην Konstanz, στη Γερμανία. Ήθελα πολύ να πάω σε μια ροκ συναυλία, αλλά ήταν μακριά. Λέω σε αυτόν που με φιλοξενούσε: "Μήπως θέλεις να πάμε μαζί στη συναυλία με το αυτοκίνητο;". Μου απαντάει ότι δεν μπορούσε να με συνοδεύσει γιατί είχε κανονίσει. "Αλλά αν θέλεις", μου λέει, "I can fly you there". "Sorry, what?" λέω εγώ. Ήταν ακριβώς αυτό. Ο τύπος ήταν ερασιτέχνης πιλότος. Οδηγούσε αυτά τα διθέσια Cessna, τα ελικοφόρα. Με πήρε με το αεροπλάνο και με "πέταξε μια στιγμή" στο Kempten, με άφησε εκεί και έφυγε. Καθώς πετάγαμε, μου λέει: "Σε πειράζει να καθυστερήσουμε λίγο, να κάνουμε καμιά βόλτα πάνω από τις Άλπεις;". "Άνθρωπέ μου, τι να με πειράζει; Τρελάθηκες;".
Από τη μια νιώθω τυχερή γιατί αυτό ήρθε (σ.σ. η κατάσταση με τον κορωνοϊό) αφού είχα κάνει το μεγάλο μου ταξίδι, δηλαδή είχα πάρει ένα overdose και είχα γεμίσει μπαταρίες. Αν γινόταν πιο πριν, ίσως να με επηρέαζε περισσότερο. Από την άλλη, αυτό που έμαθα στο μεγάλο ταξίδι μου είναι "when life gives you lemons, make lemonade". Ό,τι και να κάνεις, αν το κάνεις με ωραία παρέα, θα περάσεις καλά. Όπου και να είσαι, υπάρχει τρόπος να περάσεις καλά.
Άσε που όσο πιο πολύ ταξιδεύω, τόσο πιο πολύ εκτιμώ τη χώρα μου ‒ όχι ότι θεωρώ πως είναι καλύτερη από τις άλλες, απλώς βλέπω τις ομορφιές που θεωρούσα δεδομένες, γιατί πλέον έχω μέτρο σύγκρισης. Το βλέπω και ως μια ευκαιρία να γνωρίσω την Ελλάδα καλύτερα, να μείνω και λίγο σπίτι μου, να βιώσω και αυτή την εμπειρία.
Αν κάποιος μου έδινε δωρεάν εισιτήριο για κάπου που θα ήθελα να πάω, εννοείται πως θα πήγαινα. Αλλά το να πάρω την πρωτοβουλία να πάω σε κάποια χώρα που θέλω πολύ να γνωρίσω και να είναι όλα πολύ complicated, όχι. Δεν με πειράζει που θα βάλω μάσκα στα ταξίδια, το complicated για εμένα είναι η επαφή με τον κόσμο, το να μην μπορείς να αγκαλιάσεις τον άλλον, να πιεις από το ίδιο mate στην Αργεντινή. Χάνεις ένα πολύ μεγάλο μέρος της κουλτούρας.
Οι χειρονομίες που κάνουν οι άνθρωποι, τα αγγίγματα, τα χαμόγελα, το να μιλάς και να βλέπεις πώς χρησιμοποιούν το στόμα τους, και όχι μια μάσκα, είναι πολύ μεγάλο κομμάτι του ταξιδιού, για τον τρόπο που ταξιδεύω εγώ. Ναι, τα μνημεία είναι εκεί, και θα είναι τα ίδια. Αν πάω να δω το Taj Mahal, θα είναι εξίσου όμορφο, ίσως και καλύτερο, γιατί θα έχει λιγότερο κόσμο, αλλά θα χάσω ένα πολύ μεγάλο μέρος του ταξιδιού, το πιο σημαντικό».
σχόλια