Ο Αυστραλός καλλιτέχνης Guido van Helten είναι διάσημος σε ολόκληρο τον κόσμο. Από την Ευρώπη έως τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, τα διάσημα, μεγάλης κλίμακας φωτορεαλιστικά murals του κοσμούν κτίρια σε πολλές πόλεις, σε εγκαταλελειμμένα κτίρια στη μέση του πουθενά, αποθήκες, σε φράγματα, ακόμη και σε έναν πύργο ψύξης στην απαγορευμένη ζώνη του Τσερνόμπιλ. Στα έργα του απεικονίζονται άνθρωποι καθημερινοί που ξεπροβάλλουν μέσα από το ρεαλιστικό περιβάλλον το οποίο δημιουργεί κάθε φορά. Ηλικιωμένοι, παιδιά που χορεύουν, πρόσωπα που φαίνεται ότι έχουν κάτι να σου πουν γίνονται χαρακτηριστικές φιγούρες της τέχνης του.
Τον Νοέμβριο βρέθηκε στην πόλη της Πάτρας, στο πλαίσιο του Artwalk, δημιουργώντας μια τοιχογραφία στην οδό Κορίνθου, με πρόσωπα που περπατούν μέσα στο φως, ενώ εδώ και λίγες μέρες εξερευνά την Αθήνα, φωτογραφίζοντας ανθρώπους και ανακαλύπτοντας τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη γειτονιά των Εξαρχείων. Στην τοίχο του βιβλιοπωλείου Πρωτοπορία, εκεί όπου διασταυρώνονται η Εμμανουήλ Μπενάκη και η οδός Γραβιάς, ο Guido δουλεύει καθημερινά σε ένα πρότζεκτ στο πλαίσιο συνδιοργάνωσης της Πρεσβείας της Αυστραλίας με τον Δήμο Αθηναίων, δημιουργώντας ένα έργο που αναμένεται να γίνει το επόμενο talk of the town.
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι τη φωνή τους κι εμένα μου αρέσει να τιμώ τους ανθρώπους ενός τόπου, δίνοντάς τους αυτή την ευκαιρία».
«Όταν ταξιδεύω για τέτοιου είδους δουλειά υπάρχει ένας σκοπός, να αλληλεπιδράσω με τους ντόπιους», λέει αναφορικά με τη μέθοδο που ακολουθεί για να φτιάξει τις τοιχογραφίες τους. Η διαδικασία της έρευνας, που περιλαμβάνει τη συνομιλία με τους ανθρώπους κάθε περιοχής, την εξερεύνηση όσων συμβαίνουν σε αυτήν και τη street φωτογραφία, αποτελεί ένα από τα κύρια γνωρίσματα της δουλειάς του, δίνοντας έμπνευση στα έργα του. «Γνωρίζεις διαφορετικούς ανθρώπους, δουλεύετε μαζί για να φτάσετε σε έναν στόχο και συνεργάζεσαι με ντόπιους για να το κάνεις πραγματικότητα», εξηγεί.
«Το κομμάτι της έρευνας είναι πολύ σημαντικό για μένα, γιατί θα αισθανόμουν άβολα αν έκανα ένα μεγάλο έργο σε οποιοδήποτε μέρος χωρίς να έχω κατανοήσει όχι μόνο την κουλτούρα αλλά, πολύ περισσότερο, τον χαρακτήρα του», λέει. «Γνωρίζεις την κουλτούρα του εκάστοτε μέρους και εξαλείφεις πράγματα που είναι πολύ επιφανειακά. Προσπαθώ να κάνω πίνακες που να ανήκουν σε αυτό».
Για τον Guido ο χρονικός περιορισμός είναι κάτι που συχνά αποτελεί μέρος της δουλειάς, ακόμη κι αν αυτό δεν του αρέσει. Πολλές φορές πρέπει να μπει άμεσα στη διαδικασία υλοποίησης του έργου, όπως και τώρα. Όπως εξηγεί, έχει περάσει μέχρι και δύο μήνες σε μια μικρή κοινωνία απλώς εξερευνώντας την, ανακαλύπτοντας τα στοιχεία που δεν φαίνονται, τα βαθύτερα χαρακτηριστικά της, φωτογραφίζοντας, μιλώντας με τους ανθρώπους.
Όσον αφορά τις εντυπώσεις του από την Πάτρα, λέει: «Την αγάπησα γιατί δεν έχω δει τόσο πολλούς ανθρώπους να περνούν καλά έξω, να αλληλεπιδρούν, να κοινωνικοποιούνται, και αυτό καταγράφεται και στη street ζωή της ελληνικής κουλτούρας γενικότερα. Ο δημόσιος χώρος είναι πολύ σημαντικός για την κοινωνία, σε αυτόν αλληλεπιδράς με τον γείτονά σου π.χ., γίνονται συναυλίες σε πλατείες. Μου άρεσε πολύ το vibe εκεί και πέρασα καλά. Πήγα στην Αγορά και άρχισα να παίζω με τις σκιές. Οι άνθρωποι περπατούσαν μέσα σε αυτές και η αρχιτεκτονική ήταν πολύ ενδιαφέρουσα».
Στα Εξάρχεια βρίσκεται από τις 16 Νοεμβρίου και έχει εξερευνήσει ήδη ένα ευρύ φάσμα της κοινότητας. «Περπάτησα στην πόλη και ξέρω ότι αυτή η γειτονιά είναι πολύ ενδιαφέρουσα, σημαντική και μοναδική. Ξέρω ότι είναι περήφανη για όλα αυτά κι αυτό είναι κάτι που θέλω να τιμήσω», λέει. «Έτσι εστίασα σε αυτή την περιοχή. Είναι πολύ εύκολο να βρεις όλα τα κλισέ σχετικά με αυτήν, αλλά είμαι αρκετό καιρό εδώ και καταλαβαίνω τι αποτελεί κλισέ και τι όχι».
Στον Guido αρέσει να δημιουργεί σε μικρές πόλεις, σε μικρές κοινωνίες, γενικά σε μέρη όπου ένα έργο έχει μεγαλύτερη απήχηση, δεδομένου ότι οι κάτοικοί τους δεν βλέπουν συχνά αυτού τους είδους την τέχνη. «Νομίζω ότι οι καλλιτέχνες επιλέγουν πρότζεκτ που τους επιτρέπουν να διατηρούν τις αξίες τους», λέει αναφορικά με την οπτική που επικρατεί στους καλλιτέχνες παγκοσμίως για το street art.
«Μου αρέσει να αποφεύγω την εμπορευματοποίηση της τέχνης, επιλέγοντας να κάνω πρότζεκτ σε μικρές κοινότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν την προβολή, αντί να δουλεύω με διαφημιστικές εταιρείες, κάτι το οποίο δεν έχω κάνει. Φυσικά, αυτό είναι πολύ δύσκολο για τους νέους καλλιτέχνες. Αν δουλεύεις για τα λεφτά, είναι εύκολο να μπεις στη διαδικασία να χρησιμοποιήσεις τις δεξιότητες που έχεις ως καλλιτέχνης απλώς για να επιβιώσεις και αυτό είναι απόλυτα κατανοητό».
Κατά πόσο πιστεύει ότι τέχνη του δρόμου μπορεί να αξιοποιηθεί ως μια ζωντανή επιρροή μέσα στις πόλεις, επηρεάζοντας θετικά τις κοινωνίες;
«Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι τη φωνή τους κι εμένα μου αρέσει να τιμώ τους ανθρώπους ενός τόπου, δίνοντάς τους αυτή την ευκαιρία».
Δείτε murals του Guido van Helten από όλο τον κόσμο
Δείτε περισσότερα εδώ
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.