Μικρό αφιέρωμα στον μέγιστο βραζιλιάνο αρχιτέκτονα Όσκαρ Νιμέγιερ (1907-2012)

Μικρό αφιέρωμα στον μέγιστο βραζιλιάνο αρχιτέκτονα Όσκαρ Νιμέγιερ (1907-2012) Facebook Twitter
4

Αυτό που χαρακτηρίζει το ύφος του Όσκαρ Νιμέγιερ είναι οι γιγάντιες καμπύλες και τα τόξα που έχουν πάρει την έμπνευσή τους από τα σχήματα της φύσης. Παρ΄ότι τα μεγέθη είναι μνημειακά, δεν υπάρχει τίποτα επιθετικό. Οι καμπύλες αφήνουν πάντα την εντύπωση μιας «θηλυκής» ευμένειας. Σχεδόν όλοι όσοι μιλούν για το έργο του χρησιμοποιούν όχι άδικα την λέξη «αισθησιακό».

Ο Καθεδρικός ναός της Μπραζίλια, που μοιάζει σαν στέμμα από ψαροκόκαλα και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης που μοιάζει σαν ιπτάμενος δίσκος προσγειωμένος στο Νιτερόι (ένα προάστιο του Ρίο ντε Τζανέιρο) είναι τα πιο γνωστά και αντιπροσωπευτικά του έργα.

«Οι γωνίες δεν με ελκύουν. Οι σκληρές, άκαμπτες ευθείες, δεν είναι δημιούργημα του ανθρώπου» έγραψε στα απομνημονεύματά του που εκδόθηκαν το 1988 με τίτλο «Τα Τόξα του Χρόνου». «Αυτό που με ελκύει είναι οι ελεύθερες και αισθησιακές καμπύλες. Οι καμπύλες που βρίσκουμε στα βουνά, στα κύματα της θάλασσας, στο σώμα της γυναίκας που αγαπάμε».

Υπήρχαν βέβαια και αρκετοί που τον κατέκριναν. Η αρχιτεκτονική του είναι καλή για τα περιοδικά, όχι για να τη ζείς, έλεγαν. Την θεωρούσαν άψυχη και ανίκανη να λειτουργήσει ως δοχείο της καθημερινής ζωής. Ο τεχνοκριτικός του Τime Ρόμπερτ Χιούζ  την χαρακτήριζε «ουτοπικό εφιάλτη».

Ωστόσο η Μπραζίλια ανακυρήχθηκε το 1987 απο την Ουνέσκο μνημείο της ανθρώπινης κληρονομιάς.

Σε μια από τις πολλές συνεντέυξεις του είχε πεί: «Δεν είμαστε τόσο σημαντικοί όσο νομίζουμε. Είμαστε κάτι πολύ περαστικό. Γι αυτό και θά'πρεπε να είμαστε απλοί και ταπεινοί. Είμαστε σκόνη στο σύμπαν»

—Στάθης Τσαγκ.

Μικρό αφιέρωμα στον μέγιστο βραζιλιάνο αρχιτέκτονα Όσκαρ Νιμέγιερ (1907-2012) Facebook Twitter
Oscar Niemeyer, Εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, Belo Horizonte, Minas Gerais

Τα τελευταία λόγια του

Στις 26 Ιουλίου 2012, τέσσερις μόλις μήνες πριν πεθάνει, είχε γράψει τα εξής:

«Όταν ήμουν μικρός, μου άρεσε να ζωγραφίζω. Θυμάμαι, εκεί, γύρω στα 10, να είμαι συνέχεια έτσι, με τα δάχτυλα προτεταμένα στον αέρα και να ζωγραφίζω εικόνες στο χώρο. Ζωγράφιζα και ζωγράφιζα και τίποτε άλλο δεν είχε σημασία. Η ζωγραφική πάντα με προκαλούσε. Η ζωγραφική με έσυρε μέχρι την αρχιτεκτονική. Νομίζω πως η Βραζιλία, είναι τόσο όμορφη, τόσο καλή. Γεννήθηκα εδώ, στην άκρη της θάλασσας – πέρασα τα παιδικά μου χρόνια στην παραλία. Πολύ νωρίς το πρωί, πήγαινα να δω τους ψαράδες να ψαρεύουν. Είναι ακινητοποιημένοι στον χρόνο. Η βραζιλιάνικη αρχιτεκτονική, στηρίζεται στο τσιμέντο. Επιτρέπει σε όλες τις φαντασιώσεις να πάρουν σχήμα.

Δoυλεύουμε πλάθοντας το τσιμέντο, βοηθώντας το κι εκείνο να εξελιχθεί σε κάτι ανώτερο. Στο παρελθόν, ένα σπίτι ήταν απλώς τούβλα στο πάτωμα – τώρα ένα σπίτι μπορεί να αιωρείται, να δουλεύεται με νοημοσύνη. Δεν αρκεί να είναι απλώς ορθολογικό. Πρέπει επίσης να είναι και όμορφο. Πρέπει να δείχνει ότι είναι δημιουργημένο από μια αρχιτεκτονική σκέψη, που είναι πλούσια σε λύσεις. Η αρχιτετονική συνδέεται με ένα τρόπο σκέψης. Η αρχιτεκτονική είναι φαντασία.

Η αρχιτεκτονική δεν είναι business. Δεν είναι απλώς τεχνική, να ορθώνεις κτίρια ύψους 100 μέτρων. Αρχιτεκτονική είναι να φτιάχνεις ένα όμορφο κτίριο. Η Αρχιτεκτονική είναι να παρέχεις το όμορφο περιβάλλον που θέλουμε. Γιά μένα η αρχιτεκτονική είναι ανάγκη να διαφέρει. Η Αρχιτεκτονική είναι να εφευρίσκεις. Έτσι, στην περίπτωσή μου, η πρόκληση που με αφορά, είναι να δημιουργώ κάτι διαφορετικό. Έτσι παίζω με το τσιμέντο. Με αυτό, μπορώ να επινοήσω τα πάντα»



 

Το Εθνικό Μουσείο Honestino Guimarães και στο βάθος ο καθεδρικός ναός Nossa Senhora Aparecida, δύο κτήρια που σχεδιάστηκαν από τον Oscar Niemeyer. Βλ. Wikimedia Commons.

 

Πανοραμική άποψη της πλατείας των Τριών Εξουσιών. Φωτ. Eric Gaba. Βλ. Wikimedia Commons.

 

O Oscar Niemeyer και ο Lucio Costa. Ο πρώτος ανέλαβε τον σχεδιασμό των βασικών κτηρίων, και ο δεύτερος το σχέδιο πόλης. Βλ. designkultur.

 

Ο Oscar Niemeyer μπροστά στο κτήριο του Ανώτατου Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου που σχεδίασε ο όδιος. Βλ. Design Indaba.

 

Oscar Niemeyer. Αριστ., φωτ. The New York Times. Δεξ., ο Oscar Niemeyer στο γραφείο του πίσω από μία μακέτα του καθεδρικού ναού. Φωτ. Time Life Pictures/Getty Images.

 

Ο Lucio Costa. Βλ. 4shared.

 

Lucio Costa. Βλ. pautandosemprepm3.blogspot και allposters.co.jp.

 

Η υπό διαμόρφωση νέα πρωτεύουσα. Το σχέδιο πόλης του Lucio Costa, που είχε τη μορφή αεροπλάνου, προέβλεπε την οργάνωση της πόλης γύρω από  δύο κάθετους άξονες, το μνημιακό άξονα, και τον κυκλοφοριακό άξονα. Οι δύο αρχιτέκτονες, παρ' ότι επελέγησαν από τον τότε Πρόεδρο της Βραζιλίας  Juscelino Kubitschek, δεν μπόρεσαν να αναπτύξουν τα σχεδιά τους στην πλήρη μορφή και δυναμική τους. Βλ. Architects and Artisans.

 

"Μέσα σε τρία χρόνια, η πιο σύγχρονη πόλη του κόσμου". Η πόλη οικοδομήθηκε με ταχύτατους ρυθμούς. Στο διάστημα αυτό των τριών χρόνων, είχαν ολοκληρωθεί οι πρώτες βασικές υποδομές και τα σημαντικότερα κτήρια. Βλ. mediaproject.net.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Βλ. Melina Fernandez.

 

Φωτ. Marcel Gautherot (1958). Βλ. Douglas Cain.

 

Βλ. Douglas Cain.

 

Βλ. Douglas Cain.

Η Brasilia εγκαινιάζεται από τον Πρόεδρο Juscelino Kubitschek. Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Εγκαίνια της Brasilia. Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Ο Πρόεδρος Juscelino Kubitschek. Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Βλ. jaireliasjunior.com.br.

 

Η Sarah Kubitschek, σύζυγος του Προέδρου. Βλ. Melina Fernandez.

 

Βλ. Inti Guerrero και Douglas Cain.

 

Βλ. Melina Fernandez.

 

Βλ. Melina Fernandez.

 

Βλ. Melina Fernandez.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Φωτ. René Burri. Βλ. Douglas Cain.

 

Φωτ. Marcel Gautherot (1960). Βλ. Douglas Cain.

 

Ο καθεδρικός ναός Nossa Senhora Aparecida (δύο χέρια ενώνονται προς τον ουρανό). Βλ. Espassoblog.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Το εσωτερικό του καθεδρικού ναού που σχεδίασε ο Oscar Niemeyer. Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Καρτ ποστάλ Delcampe.

Design
4

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα νέα ελβετικά διαβατήρια έχουν άψογο ντιζάιν

Design / Τα νέα ελβετικά διαβατήρια έχουν άψογο ντιζάιν

Ο σχεδιασμός της RETINAA στα νέα ελβετικά διαβατήρια συνδυάζει το υψηλό επίπεδο ασφαλείας με το graphic design ενώ είναι και μία αναφορά στα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της Ελβετίας, δημιουργώντας «κάτι παραπάνω από ένα επίσημο διοικητικό έγγραφο».
LIFO NEWSROOM
Ειρήνη Φρεζάδου: «Είμαστε οι αρχιτέκτονες της ζωής μας»

Ειρήνη Φρεζάδου / Ειρήνη Φρεζάδου: «Ό,τι κλείνει στο κέντρο, ανοίγει στη θέση του ένα μπαρ ή ένα εστιατόριο»

Αγωνίζεται ενάντια «στην απληστία που ξοδεύει τον αρχιτεκτονικό, φυσικό και πολιτιστικό μας πλούτο». Βγήκε μπροστά για το κτίριο «που ντροπιάζει την Ακρόπολη». Και τώρα, το νέο της σχέδιο είναι η αναβίωση του ιστορικού σιδηροδρομικού δικτύου της Πελοποννήσου. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Kεραμικά Mutina: Εκεί που τα όρια του τι είναι τέχνη και τι ένα απλό αντικείμενο συγχέονται

Design / Mutina: Εκεί που τα όρια του τι είναι τέχνη και τι ένα απλό αντικείμενο συγχέονται

Μια σημαντική έκθεση στο χωριό Φιοράνο της Εμίλια-Ρομάνα, όπου εδώ και είκοσι χρόνια τα κεραμικά Mutina παράγουν αισθητικό πολιτισμό με μια ομάδα σπουδαίων σύγχρονων σχεδιαστών.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Η αρχιτέκτονας Μαρία Δέδα εξηγεί πώς δημιουργείς μια ανθρώπινη γειτονιά σήμερα

Design / Η αρχιτέκτονας Μαρία Δέδα εξηγεί πώς δημιουργείς μια ανθρώπινη γειτονιά σήμερα

Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Δύο πόλεις που προχωρούν προς μία επόμενη μέρα, μέσα από αστικές αναπλάσεις και αναπτύξεις. Δύο πόλεις που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ανοδικής πορείας του τουρισμού, της εκτόξευσης των ενοικίων και της ασύμμετρης ανάπτυξης των επιμέρους περιοχών τους. Σε αυτό το τοπίο, η δημιουργία νέων γειτονιών μοιάζει να είναι η λύση που τοποθετεί ξανά τον πολίτη στο ρόλο του πρωταγωνιστή, σύμφωνα με την Μαρία Δέδα, επικεφαλής των Deda Architects.
ΔΑΝΑΗ ΜΑΚΡΗ
 Στο Urban Block 11 η βιώσιμη προσέγγιση υπερβαίνει τα στερεότυπα ιεράρχησης δομημένου-φυσικού

Design / Στο Urban Block 11 η βιώσιμη προσέγγιση υπερβαίνει τα στερεότυπα ιεράρχησης δομημένου-φυσικού

Ο Δημήτρης Ποτηρόπουλος, επικεφαλής του γραφείου Potiropoulos+Partners Architecture, μας ξεναγεί στο νέο του πρότζεκτ το οποίο θυμίζει τοπίο πριν από τη μεγάλη αστικοποίηση, με τη φύση πανταχού παρούσα
THE LIFO TEAM
H δημιουργικότητα είναι μια αναπάντεχη δύναμη

Creative Minds / H δημιουργικότητα είναι μια αναπάντεχη δύναμη

Ο Άλεξ Κάβδας συζητά με την Καλλίνα Κυρατσούλη, Head of Creative στη Soho Square Athens και τον Χρήστο Κουτσούκο, Executive Creative Director στην Cream, για τη σημασία της δημιουργικότητας αλλά και το πώς μία καλή ιδέα μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο, στο πλαίσιο του πρώτου επεισοδίου της νέας σειράς podcast «Creative Minds», με την υποστήριξη των βραβείων Ermis Awards.

σχόλια

3 σχόλια
"Σκόνη στο σύμπαν" λέει και μετά πάνε και φτιάχνουν αυτό μέσα στην ζούγκλα του Αμαζονίου. Δεν ήταν και τόσο "ταπεινή" αυτή η σκόνη, ήθελε να δημιουργήση Φαραονικά μνημεία. Πήρε χρόνια να κατοικηθεί η πόλη της Βραζιλίας. Σαν το καθεδρικό με το απίστευτα μοντέρνο και περίτεχνο κέλυφος και τις πρόχειρες ταβερνιάρικες καρέκλες στο εσωτερικό του...
Μπραβο ρε φιλε! 1000χιλιομετρα απ τον Αμαζονιο ειναι, ουτε τροπικο κλιμα εχει η Μπραζιλια. Φωτογραφιες απ το 1965-1970 και νομιζεις οτι εχει μεινει το ιδιο? Στον καθεδρικο ναο εχουν βαλει τα παγκακια που οι καθολικοι εχουν που να βαλουν τα γονατα οταν γονατιζουν! Εχω γενηθει στην Μπραζιλια το 1983, η πολυ εχει σχεδον 3εκ κατοικους, με καινουργιες πολεις τριγυρο οπως Ταγκουατινκγα, Γκαμα, Σειλανδια κτλ. Η Μπραζιλια φτιαχτικε για να ειναι στο κεντρο της Βραζιλιας, ωστε ολοι οι βραζιλιανοι να ειναι το πολυ 1500χλ μακρια πρως ολες τις μεριες τις.
Γενικότερα η μοντέρνα αρχιτεκτονική είναι παρεξηγημένη. Αν όμως αναδειχτεί με τον κατάλληλο τρόπο -όπως και συνέβη στην συγκεκριμένη περίπτωση, τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά. Μόνο που απαιτεί χώρο.