Θέλετε να σας πω τι κάνει τον έρωτα τόσο επικίνδυνο;
Η μαντεμουαζέλ Νινόν ντε λ' Ανκλό (ερωμένη του Βολτέρου, του Λα Ροσφουκό, του Μολιέρου... και θρυλική για την ελευθεριότητά της αριστοκράτισσα στο Παρίσι του 17ου αιώνα) γράφει στον μαρκήσιο ντε Σεβινιέ (σύζυγο της απαράμιλλης επιστολογράφου;), τι κάνει τον έρωτα τόσο επικίνδυνο. Πρόχειρη μετάφραση, δική μου.
ΝΑΙ, μαρκήσιε, θα κρατήσω το λόγο μου και παρά τις τόσες ασχολίες μου θα σας πω την αλήθεια - παρ’ ό,τι μερικές φορές αυτό αποβαίνει εις βάρος μου. Εχω σταθερότερες πεποιθήσεις απ’ ό,τι ίσως φαντάζεσθε, και είναι πιθανόν κατά τη διάρκεια αυτής της αλληλογραφίας να σκεφθείτε ότι σπρώχνω αυτό το χάρισμα στα άκρα ― ακόμη και προς τη σκληρότητα. Αλλά τότε, παρακαλώ να θυμηθείτε ότι έχω εξωτερικά μόνον την όψη γυναίκας, κι ότι η καρδιά και το μυαλό μου είναι καθ’ ολοκληρίαν αρσενικά...
Θέλετε να σας πω τι κάνει τον έρωτα τόσο επικίνδυνο; Η υψηλή ιδέα που τείνουμε να σχηματίζουμε γι’ αυτόν. Μα για να πούμε την αλήθεια, ο έρωτας, θεωρημένος σαν ένα πάθος, είναι απλώς και μόνον ένα τυφλό ένστικτο, που θα ’πρεπε να το αξιολογούμε αναλόγως. Είναι μια ορμή που μας κατευθύνει προς ένα αντικείμενο αντί προς ένα άλλο, χωρίς καν νάμαστε ικανοί να δικαιολογήσουμε τις προτιμήσεις μας. Θεωρημένος σαν ένας δεσμός φιλίας, όπου προέχει η λογική, δεν είναι πλέον πάθος και παύει να ονομάζεται έρωτας. Γίνεται εκτίμηση - αίσθημα που ομολογουμένως είναι πολύ ευχάριστο· πολύ φιλήσυχο ωστόσοΙ Και ως εκ τούτου, ανήμπορο να κατανικήσει την τωρινή σας αδράνεια.
Εαν ακολουθήσετε απερίσκεπτα τ’ αχνάρια των αρχαίων μας ρομαντικών ηρώων, κι ενστερνισθείτε τα εξωφρενικά τους αισθήματα, θα καταλάβετε αργά ή γρήγορα, ότι μια τέτοια άστοχη ιπποσύνη μεταμορφώνει αυτό το γοητευτικό πάθος σε μια μελαγχολική ανοησία - ή μάλλον, τις περισσότερες φορές, σε τραγική ανοησία: Μια τέλεια παραφροσύνη! Αλλά απογυμνώστε το απ’ όλη αυτή τη δανεική μεγαλοπρέπεια των ιδεών, και τότε θα αντιληφθείτε πόσο συμβάλλει τόσο στην ευτυχία σας, όσο και στην ηδονή σας. Να είσθε σίγουρος ότι αν, είτε η λογική είτε η ιπποσύνη, επιτρεπόταν από πλάνη να εκφράσουν την ένωση των καρδιών μας, ο έρωτας θα γινόταν μια κατάσταση απάθειας και τρέλας.
Ο μόνος τρόπος για ν' αποφύγετε τέτοιες ακρότητες, είναι ν' ακολουθήσετε τις συμβουλές μου. Προς το παρόν, δεν υπάρχει λόγος να ζητάτε κάτι περισσότερο από απλή διασκέδαση και, πιστέψτε με, δε θα τη βρείτε αλλού εκτός από τις γυναίκες του χαρακτήρος που σας περιγράφω. Η καρδιά σας θέλει να έχει κατοχή! Κι αυτές είναι πλασμένες για να παρέχουν το κενό! Τουλάχιστον, ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες μου, έστω για μια φορά και θα μπορέσω έτσι να λάβω την απάντησή σας για την επιτυχία.
Αντίο.
