Χτένες: Μικρή αρχαιολογική ιστορία ενός απλού καθημερινού αντικειμένου

Χτένες: Μικρή αρχαιολογική ιστορία ενός απλού καθημερινού αντικειμένου Facebook Twitter
5

 

 

Αφιερωμένο στην αρχαιολόγο κα Ειρήνη Χοχλακίδη

 

Ένα από τα ελάχιστα αντικείμενα που πρακτικά δεν έχουν αλλάξει μορφή σε όλη τη διάρκεια της εξέλιξης του ανθρώπινου πολιτισμού είναι η απλή και ταπεινή χτένα των μαλλιών, ο αρχαιοελληνικός κτείς (του κτενός, υποκορ. κτένιον) (λατιν. pecten). Αυτή η απλή διαπίστωση ερμηνεύεται από το προφανές: ότι δηλαδή δεν υπάρχει κανείς απολύτως λόγος να αλλάξει η επιτυχημένη μορφή ενός χρηστικού αντικειμένου. Οι αρχαιότερες χτένες χρονολογούνται την 5η χιλιετία π.Χ. στη Μεσοποταμία, οι νεότερες βρίσκονται στο μπάνιο σας ή στην τσάντα σας και πιθανότατα τις χρησιμοποιήσατε σήμερα το πρωί.

 

Η μόνη ουσιαστική διαφοροποίηση που παρατηρείται στην τυπολογία της χτένας είναι το αν πρόκειται για μονή ή διπλή χτένα, αν δηλαδή έχει δόντια μόνο στη μία πλευρά της λαβής ή και στις δύο. Διαφοροποίηση επίσης υπάρχει και ως προς το υλικό κατασκευής που κατά κανόνα είναι κάποια σκληρή ανθεκτική ύλη όπως το ξύλο, το οστό και το μέταλλο. Δεν αναφέρομαι βέβαια εδώ σε άλλα είδη κτενιών που χρησιμοποιούνταν ως εργαλεία, π.χ. η τσουγγράνα του κηπουρού, το κτένι του αργαλειού, το κτένι με τα αραιά δόντια για το διαχωρισμό του λιναριού και του καλαμποκιού, για το ξάσιμο του μαλλιού (γναφικός κτεις) κλπ.

Το προσεκτικό χτένισμα των μαλλιών υπήρξε από τις σημαντικότερες φροντίδες του αρχαίου, όπως και του σύγχρονου ανθρώπου, τόσο για λόγους υγιεινής (αφαίρεση παρασίτων και βρωμιάς), όσο και για λόγους καλλωπισμού - τόσο από γυναίκες όσο και από άνδρες. Για τους αρχαίους Έλληνες ειδικά, αυτή η φροντίδα υπήρξε διαχρονικά σημαντική: θυμηθείτε τους καρηκομόοντες Αχαιούς του Όμήρου, σκεφτείτε τις περίτεχνες κομμώσεις ανδρών και γυναικών που γνωρίζουμε από την εικονογραφία. Αντίθετα, τα ατημέλητα μαλλιά ήταν δείγμα αρρώστιας και κοινωνικής έκπτωσης, όπως βλέπουμε π.χ. στον Οιδίποδα επί Κολωνώ, όταν ο Πολυνείκης βρίσκει στενοχωρημένος τον πατέρα του να έχει «κόμη δι᾽ αὔρας ἀκτένιστον».

Για τους αρχαίους Έλληνες ειδικά, αυτή η φροντίδα υπήρξε διαχρονικά σημαντική: θυμηθείτε τους καρηκομόοντες Αχαιούς του Όμήρου, σκεφτείτε τις περίτεχνες κομμώσεις ανδρών και γυναικών που γνωρίζουμε από την εικονογραφία. Αντίθετα, τα ατημέλητα μαλλιά ήταν δείγμα αρρώστιας και κοινωνικής έκπτωσης, όπως βλέπουμε π.χ. στον Οιδίποδα επί Κολωνώ, όταν ο Πολυνείκης βρίσκει στενοχωρημένος τον πατέρα του να έχει «κόμη δι᾽ αὔρας ἀκτένιστον»

Ο Ηρόδοτος περιγράφει ένα πολύ χαρακτηριστικό στιγμιότυπο (VII.208): όταν ο Ξέρξης είχε εισβάλει στην Ελλάδα και κατέβαινε να αντιμετωπίσει τους Έλληνες στις Θερμοπύλες, έστειλε έναν ιππέα να κατασκοπεύσει το αντίπαλο στρατόπεδο. Εκείνη τη στιγμή έξω από αυτό βρίσκονταν οι Σπαρτιάτες με επικεφαλής τον Λεωνίδα κι ο κατάσκοπος εντυπωσιάστηκε («εθώμαζε») βλέποντας τους άνδρες να γυμνάζονται και να χτενίζονται («τας κόμας κτενιζομένους»). Όταν ο κατάσκοπος επέστρεψε στον Ξέρξη και αφηγήθηκε όσα είδε, ο βασιλιάς των Περσών δεν τον πίστεψε και ρώτησε επ'αυτού τον Δημάρατο, ο οποίος του επιβεβαίωσε ότι πράγματι αυτό ήταν το έθιμό τους «ἐπεὰν μέλλωσι κινδυνεύειν τῇ ψυχῇ, τότε τὰς κεφαλὰς κοσμέονται».

Θα έλεγε κανείς ότι ένα καθημερινό χρηστικό αντικείμενο δεν έχει πολλά περιθώρια για διακόσμηση. Μέγα λάθος: τα δόντια βέβαια δεν διακοσμούνται, αλλά η λαβή της χτένας έδωσε την ευκαιρία σε αριστοτέχνες δημιουργούς να πλάσουν αντικείμενα εξαιρετικής τέχνης. Κάποια από τα χτένια άλλωστε χρησίμευαν στο να στερεώνουν στη θέση τους τα μαλλιά μιας περίτεχνης κόμμωσης. Όπως είναι λογικό, όλοι, άνδρες και γυναίκες, ήθελαν να έχουν ένα όμορφο ιδιαίτερο χτένι κι έτσι η ποικιλομορφία στη διακόσμησή τους είναι εξαιρετικά εντυπωσιακή. Υπάρχουν επίσης κάποιες περιπτώσεις όπου το κτένι φαίνεται ότι είχε τελετουργικό ή συμβολικό ρόλο και σε αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα παραδείγματα η διακόσμηση έχει έναν ρόλο απολύτως κομβικό.

Από το μεγάλο πλήθος των χτενών που μας είναι γνωστές από την αρχαιότητα με μεγάλη δυσκολία διάλεξα τις δέκα που σας δείχνω σήμερα.

Ετρουσκική χτένα από ελέφαντόδοντο. Η λαβή διακοσμείται με δύο αντωπά λιοντάρια και γεωμετρικά θέματα. 6ος αι. π.Χ, Walters Art Museum.

Αιγυπτιακή χτένα από ελεφαντόδοντο, προδυναστικής περιόδου (περ. 3200 π.Χ.). Σπασμένα τα δόντια, διακρίνεται μόνον η αρχή τους. Η μεγάλη λαβή διακοσμείται και στις δύο πλευρές με σειρές ζώων: ελέφαντες που πατούν επάνω σε φίδια, ύαινες, βοοειδή, υδρόβια πτηνά. Πρόκειται μάλλον για τελετουργικό αντικείμενο. Metropolitan Museum of Art.

Η ελεφάντινη χτένα της Modestina. Σπάνιο εύρημα ρωμαϊκής περιόδου πιθανόν από τάφο γυναίκας. Η κτένα φέρει σκαλισμένο περίτεχνα το όνομα της ιδιοκτήτριάς της και μια δεύτερη δυσανάγνωστη λέξη, ίσως ένα ανορθόγραφο vale (χαίρε) ή τα αρχικά κάποιας έκφρασης, οπότε το μήνυμα είναι κρυπτικό. 3ος-4ος αι. μ.Χ. Βρετανικό Μουσείο.

Κτένα της περιόδου των Viking από κέρατο ελαφιού με τη θήκη της. 9ος-10ος αι. από το York της Βρετανίας. Βρετανικό Μουσείο.

Αιγυπτιακή χτένα από ξύλο, από τάφο του Νέου Βασιλείου (1550-1458 π.Χ.). Έχει τρεις καμπύλες στην τομή της λαβής για να εφαρμόζει καλά στο χέρι. Διατηρείται σε άψογη κατάσταση και ίσως δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ, αλλά τοποθετήθηκε απευθείας ως κτέρισμα στην ταφή. Metropolitan Museum of Art.

Απλή ελεφάντινη κτένα, υστεροκυπριακής περιόδου από τάφο της Έγκωμης, τα δόντια σφηνοειδή σε τομή. 1340-1050 π.Χ. Βρετανικό Μουσείο.

 

Αιγυπτιακή ελεφάντινη χτένα. Βρέθηκε μέσα σε ένα ξύλινο κιβωτίδιο με πώμα και εσωτερικά χωρίσματα που περιείχε είδη προσωπικής φροντίδας. Προέρχεται από τον τάφο του Ani στην Αίγυπτο που περιείχε και τον καλύτερα σωζόμενο πάπυρο που καταγράφει την αιγυπτιακή Βίβλο των Νεκρών. Το κιβωτίδιο έχει διαστάσεις περίπου 35 επί 35 εκατ. κι εκτός από την χτένα, περιείχε και μια ελεφάντινη περόνη, ένα μικρό πήλινο αγγείο, δύο αγγεία από ασβεστίτη, ένα κομμάτι ελαφρόπετρα, μια ρηχή χάλκινη φιάλη, ένα ζευγάρι δερμάτινα σανδάλια, τρία πώματα αγγείων από φυτικές ίνες, ένα καλαμένιο σκεύος που περιείχε kohl (μαύρη βαφή ματιών) καθώς κι ένα μικρό στέλεχος για την εφαρμογή της. 13ος αι. π.Χ., Βρετανικό Μουσείο.

Ελεφάντινο χτένι μυκηναϊκής περιόδου από τάφο στα Σπάτα (13ος αι. π.Χ.). Διακοσμείται και στις δύο όψεις της λαβής με καθιστές σφίγγες σε δύο σειρές και έναν κεντρικό ρόδακα επάνω. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (φωτογραφία από το αρχείο της ΔΕΑΜ). 

Οστέινο χτένι από τον τάφο 5, τον λεγόμενο «τάφο του Έκτορα» στην Όρια της Ιταλίας (1ος αι. μ.Χ.). Η λαβή του χτενιού διακοσμείται με μια εξαιρετικά δυναμική παράσταση: ο Αχιλλέας τρέχει με το άρμα του σέρνοντας πίσω τον νεκρό του Έκτορα. Είναι εύλογη υπόθεση ότι ο Αχιλλέας ήταν το ηρωικό πρότυπο του ιδιοκτήτη της χτένας αυτής. Εθνικό Μουσείο του Τάραντα.

Η χρυσή ελληνική χτένα ενός Σκύθη βασιλιά. Ένα αντικείμενο υψηλής τέχνης, που ήταν προφανώς έργο έλληνα τεχνίτη και προοριζόταν για έναν Σκύθη μονάρχη. Η όλη μορφή του αντικειμένου θυμίζει πρόσοψη αρχαίου ελληνικού ναού: τα δεκαεννέα δόντια μοιάζουν με πυκνή κιονοστοιχία, μεσολαβεί σαν επιστύλιο η ζώνη με τα πέντε καθιστά λιοντάρια, και η τριγωνική σύνθεση θυμίζει αέτωμα που εικονίζει μια δυναμική πολεμική σκηνή με έναν έφιππο άνδρα και δύο πεζούς. Το αντικείμενο προέρχεται από τον τύμβο Solokha και χρονολογείται τον ύστερο 5ο-πρώιμο 4ο αι. π.Χ. και πιστεύεται ότι ίσως ανήκε σε έναν ελληνόφιλο Σκύθη βασιλιά που σκοτώθηκε από τα αδέλφια του. Κρατικό Μουσείο του Ερμιτάζ.

Αρχαιολογία & Ιστορία
5

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Ιστορία μιας πόλης / Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Πώς επιχειρήθηκε η αναθεώρηση της εικόνας των δωσιλόγων τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά, και ποια ήταν η επίδραση αυτής της αναθεώρησης στη δημόσια ιστορική μνήμη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για ένα θέμα ταμπού που ακόμα απασχολεί τους ιστορικούς αλλά και την κοινωνία.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ιστορία μιας πόλης / Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ο Θουκυδίδης ισχυρίζεται ότι ήταν μια ασθένεια εισαγόμενη, η οποία ξεκίνησε από την Αιθιοπία και προτού φθάσει στην Αθήνα, εξαπλώθηκε στην Αίγυπτο και την Περσική αυτοκρατορία. H Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Στέφανο Παρασκευαΐδη για τον λοιμό των Αθηνών με την πρωτοφανή θνησιμότητα, καθώς υπολογίζεται ότι χάθηκε το 1/3 του πληθυσμού της πόλης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Επίσκεψη στον αρχέγονο κόσμο της Σαμοθράκης με σύμμαχο την τεχνολογία

Αρχαιολογία & Ιστορία / Σαμοθράκη: Βλέπουμε την ιστορία του νησιού ξανά με σύμμαχο την τεχνολογία

Η Σαμοθράκη του Νίκης, του Ομήρου, των Καβείρων, των φιλοσόφων, των χαρτογράφων της Αναγέννησης, των αρχαιολόγων, των αρχιτεκτόνων και των φωτογράφων του 20ού αιώνα αλλά και των σύγχρονων μοντελιστών σε μια εμπεριστατωμένη έκθεση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
ΑΣΚΤ: Η σχολή που «γέννησε» τους μεγαλύτερους Έλληνες καλλιτέχνες

Ιστορία μιας πόλης / ΑΣΚΤ: Εδώ γεννήθηκαν οι μεγαλύτεροι Έλληνες καλλιτέχνες

H Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών υπήρξε θεμέλιος λίθος για την ελληνική τέχνη, με σημαντικούς δασκάλους όπως ο Παρθένης και ο Μόραλης να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την ιστορικό τέχνης Χριστίνα Δημακοπούλου για την καθοριστική τους επιρροή.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς βρέθηκαν οι πρόσφυγες από τη Μ. Ασία στη Νέα Μάκρη;

Ιστορία μιας πόλης / Νέα Μάκρη: Ο προσφυγικός συνοικισμός που εξελίχθηκε σε λουτρόπολη

Από τις ιωνικές κωμοπόλεις Μάκρη και Λιβίσι, στα παράλια της Λυκίας στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία, οι πρόσφυγες από αυτές τις περιοχές εγκαταστάθηκαν στη βορειοανατολική Αττική, ιδρύοντας τη Νέα Μάκρη, το 1924. Η Ευαγγελία Αχλάδη μιλά στην Αγιάτη Μπενάρδου για τη νεότερη και τη σύγχρονη ιστορία της περιοχής.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Στο φθισιατρείο «Σωτηρία» το 1927: Μια κάθοδος στην αληθινή κόλαση των μελλοθάνατων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φθισιατρείο «Σωτηρία», 1927: Μια κάθοδος στην αληθινή κόλαση των μελλοθανάτων

Έπειτα από επιστολές και καταγγελίες, τον Ιούλιο του 1927, ένας ρεπόρτερ της εφημερίδας «Εσπερινή» επισκέπτεται το φθισιατρείο για να καταγράψει τις συνθήκες ζωής των ασθενών. Η ομάδα των dirty ’30s & late ’20s «αναπαλαιώνει» και διασώζει τη μαρτυρία του για λογαριασμό της LiFO.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ποια τα νοήματα πίσω από τις ζωγραφισμένες μορφές και τα ζωντανά χρώματα των θηραϊκών τοιχογραφιών; Πώς συνδέονται με τον μινωικό πολιτισμό και τι μας αποκαλύπτουν για τον αρχαίο κόσμο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Άκου την επιστήμη / Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Η εποχή μας και τα «φαντάσματα» του Μεσοπολέμου. Ο ιστορικός και υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος μιλά στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από έναν αιώνα

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Εγώ κουνιέμαι από τη θέση μου, η Σαντορίνη μόνον να μην κουνηθεί!»

Τον Αύγουστο του 1925 στα γραφεία των αθηναϊκών εφημερίδων καταφθάνουν τηλεγραφήματα που ανακοινώνουν έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης και περιγράφουν την αναστάτωση των κατοίκων του νησιού. Η ομάδα των dirty ’30s & late ’20s φέρνει στο σήμερα κάποια από τα ρεπορτάζ της εποχής.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Κωστής Τσικλητήρας

Σαν σήμερα / Κωστής Τσικλητήρας: Αυτή είναι η ζωή του κορυφαίου Ολυμπιονίκη

Σαν σήμερα, στις 10 Φεβρουαρίου 1913, πεθαίνει στην Αθήνα από «κεραυνοβόλο μηνιγγίτιδα» ο κορυφαίος, μαζί με τον Πύρρο Δήμα, Έλληνας Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας, κάτοχος τεσσάρων ολυμπιακών μεταλλίων.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Ακρωτήρι: Μια κοσμοπολίτικη, προϊστορική πόλη στην Σαντορίνη

Ιστορία μιας πόλης / Ακρωτήρι: Η πόλη που θάφτηκε κάτω από τις στάχτες του ηφαιστείου

Οι θηραϊκές τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στον προϊστορικό οικισμό του Ακρωτηρίου στη Σαντορίνη αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς θησαυρούς του Αιγαίου. Τι μαρτυρούν για την κοινωνία, τον πολιτισμό, την καθημερινή ζωή στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Το «φαρμακείο» της οικογένειας Χωματιανού και η ιατρική στην Αθήνα του 19ου αι

Ιστορία μιας πόλης / Το «φαρμακείο» της οικογένειας Χωματιανού και η ιατρική στην Αθήνα του 19ου αιώνα

Μια αθηναϊκή οικογένεια με ρίζες στο Βυζάντιο, η οποία άφησε το αποτύπωμά της στην υλική και άυλη κληρονομιά της πόλης μας κι ένα αντικείμενο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, το οποίο μας «μιλά» για την οικογένεια αλλά και την ιατρική κατά το 19ο αιώνα. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Νικολάου για το φαρμακείο της οικογένειας Χωματιανού.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
10 άγνωστες αθηναϊκές ιστορίες

Αρχαιολογία & Ιστορία / 10 άγνωστες αθηναϊκές ιστορίες

Tι γινόταν τον Μεσαίωνα στην Αθήνα; Υπήρχε ζωή στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας; Ποια είναι η σκληρή αλήθεια για αυτό που αποκαλούμε «Αθηναϊκή Δημοκρατία» και τι ήταν τελικά οι Δεσμώτες του Φαλήρου; Ακούμε σήμερα 10 άγνωστες ή παραγνωρισμένες πτυχές από το μακροχρόνιο παρελθόν της πόλης μας που συνέλεξε η Αγιάτη Μπενάρδου για τη σειρά podcast της LiFO «Ιστορία μιας πόλης».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
«Αισθάνομαι όπως την πρώτη φορά που θα έβγαινα ραντεβού»: Η Τασούλα Βερβενιώτη για την 4η Γιορτή Προφορικής Ιστορίας 

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Οι κοινωνικές ομάδες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη γραφή της Ιστορίας»

Η ιστορικός και συγγραφέας Τασούλα Βερβενιώτη μοιράζεται τη γνώση της με ανθρώπους που θέλουν να συλλέξουν τις άγραφες ή αποσιωπημένες πτυχές της ιστορίας και για τρεις ημέρες θα κατευθύνει τη μεγάλη συνάντηση των Ομάδων Προφορικής Ιστορίας στην Τεχνόπολη.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Η πρώτη δοκιμαστική πτήση Αθήνα – Θεσσαλονίκη έγινε τον Μάιο του 1931 και δυο αστυνομικοί ρεπόρτερ μοιράστηκαν τις εντυπώσεις τους

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Η ατμόσφαιρα έχει λιγότερες λακκούβες από τας Αθήνας»

Η πρώτη δοκιμαστική πτήση Αθήνα–Θεσσαλονίκη έγινε το 1931 και δύο αστυνομικοί ρεπόρτερ της εποχής μοιράστηκαν τις εντυπώσεις τους. Η ομάδα των dirty '30s «αναπαλαιώνει» και διασώζει τις μαρτυρίες τους για λογαριασμό της LiFO.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S

σχόλια

5 σχόλια
Μπορούμε να έχουμε πιο συχνά άρθρα στα ΕΥΡΗΜΑΤΑ;Είναι πολύ όμορφη η προσέγγιση της αρχαιολογίας που κάνει η κ. Πλιάτσικα και από όσο βλέπω το κοινό επιδοκιμάζει.
Η τελευταία χτένα μου θυμίζει τον αργυροχρυσοχόο Benvenuto Cellini, την τέχνη του οποίου ακολουθούν και οι σημερινοί αργυροχρυσοχόοι της Φλωρεντίας στα εργαστήριά τους στην Ponte Vecchio. Όντως αληθινό κόσμημα.
Αχ, πόσο σ' ευχαριστώ! Είσαι καταπληκτική. Το συγκεκριμένο εύρημα είναι μεγάλη μου αδυναμία. Πόσο ωραίο θα ήταν, να μας μάθαινες και γι' άλλα τέτοια "ευρήματα της καθημερινότητας".