O Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος δίνει 4½ άστρα στη νέα ταινία του Ινιάριτου και εξηγεί γιατί

8

 Η Επιστροφή

The Revenant

Περιπέτεια

2015, (ΕΓΧΡ.)

Σκηνοθεσία: Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου

Πρωταγωνιστούν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Τομ Χάρντι, Ντόναλ Γκλίσον, Ουίλ Πούλτερ, Λούκας Χάας, Πολ Άντερσον

★★★★½

Βαθιά στην αχαρτογράφητη, άγρια φύση της Αμερικής, o κυνηγός Χιου Γκλας βρίσκεται βαριά τραυματισμένος και εγκαταλελειμμένος από ένα μέλος της ομάδας του, τον προδότη Τζον Φιτζέραλντ. Με ακλόνητη θέληση ως μοναδικό όπλο απέναντι στους κινδύνους, ο Γκλας περιπλανιέται σε ένα φοβερά εχθρικό περιβάλλον, σε μια αδιάκοπη περιπέτεια αναζήτησης και επιβίωσης με στόχο του την εκδίκηση.

Αντί να περιοριστεί σε μια εντυπωσιακή ιστορία επιβίωσης και εκδίκησης, ο Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου μετατρέπει την Επιστροφή σε μια υπερβατική περιπέτεια αναγέννησης και λύτρωσης, που προκαλεί ανάταση και δεν σταματά να επιτάσσει το ενδιαφέρον, με τη δύναμη των εικόνων και την αγριάδα των χαρακτήρων – ένα πανόραμα της αμερικανικής Δύσης, χωρίς να είναι γουέστερν, και ταυτόχρονα αιχμηρό σχόλιο στον βιασμό της φύσης και των ανθρώπων, την ανηθικότητα και την αξιοπρέπεια. Βασίζεται εν μέρει στην αληθινή ιστορία του ιχνηλάτη και παγιδευτή ζώων Χιου Γκλας, ο οποίος εμπορεύεται γούνες με μια ομάδα κυνηγών στα δάση και τις πεδιάδες της αφιλόξενης και επικίνδυνης Αμερικής των αρχών του 19ου αιώνα. Ο Γκλας διχάζεται ανάμεσα στη «λευκή» καταγωγή του και στην επίδραση που δέχτηκε από την κουλτούρα των Ινδιάνων Pawnee, έχοντας παντρευτεί μια γυναίκα της φυλής, η οποία δολοφονήθηκε. Τον συνοδεύει πάντα ο γιος του και οι δυο τους μιλάνε σπάνια αγγλικά, σε μια μορφή οικογενειακής συνωμοτικότητας που τους ξεχωρίζει αυτόματα από το γκρουπ των βλοσυρών κυνηγών.

Αμέσως μετά το ξεκίνημα της ταινίας και την τεχνικά βιρουόζικη σεκάνς της επίθεσης των Ινδιάνων (όπου η κάμερα πετάγεται από πρόσωπο σε πρόσωπο, εξαπολύοντας μια άνευ προηγουμένου visual σκυταλοδρομία, κατά την οποία τα βέλη σφυρίζουν και καρφώνονται σε σάρκες, ενώ η άτακτη φυγή προκαλεί σύγχυση), αρχίζει η ύστατη δοκιμασία του Γκλας: δέχεται επίθεση από μια αρκούδα και μένει αιμόφυρτος κι ετοιμοθάνατος και, καθηλωμένος σε ένα αυτοσχέδιο φορείο, γίνεται τραγικός μάρτυρας της αναίτιας δολοφονίας του γιου του, όντας ανήμπορος να αντιδράσει, από τον προδότη της παρέας, τον σκληροτράχηλο και καχύποπτο Τζον Φιτζέραλντ, χάνοντας έτσι τον μοναδικό δεσμό με το παρελθόν του και μαζί την ελπίδα και την προοπτική του. Από κει και πέρα, παρατημένος ως περιττό φορτίο, ξεκινάει ένα νέο ταξίδι, μια οδύσσεια που ξεπερνά τα στενά όρια της ατομικής επιβίωσης και συνορεύει με τη συνειδητοποίηση, ως επανεκκίνηση, ενός μακάβριου και ποιητικού χορού ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Κουβαλώντας στην πλάτη του δύο αντιδιαμετρικά αντίθετους πολιτισμούς, τον δυτικό της υλικής αποζημίωσης (ο κλασικός frontiersman προς άγραν πόρων) και τη φιλοσοφία των πνευμάτων που διακρίνει τους ξεριζωμένους γηγενείς, περιπλανιέται σε έναν κόσμο που περιβάλλεται από ένα τοπίο που κόβει την ανάσα και απειλεί κάθε λεπτό, με τις καιρικές συνθήκες σταθερά πολικές και τη φύση να αντιστέκεται σθεναρά, περνώντας από τα στάδια του πένθους, της οργής, της εκδίκησης, του υπολογισμού και, τέλος, του δέους.

Σε αυτή την αποστολή βουβής, κυρίως, υπαρξιακής αναζήτησης, ο Ινιάριτου ταυτίζεται ιδιότυπα, αλλά όχι ανεξήγητα με τον ήρωα, στις οραματικές επισκέψεις που διαδραματίζονται στην ψυχή του και φανερώνονται στα μάτια του, στην οριακή κατάσταση της επαναφοράς του στη ζωή, στο μετέωρο βήμα ανάμεσα στο Θείο και τη Γη. Από τη μια, ο Γκλας συνδέεται περισσότερο με τη θρησκευτική διάσταση της φύσης, και αποκτά με κόπο και κίνδυνο τον σεβασμό που τόσα χρόνια αναιρούσε καταπατώντας την, αναγκαστικά. Βλέπει τη νεκρή γυναίκα του και το παιδί του σε μια γκρεμισμένη εκκλησία, ένα τέμπλο στη μέση του πουθενά, ως υπενθύμιση της χαμένης του ισορροπίας. Ως άθεος, όπως δηλώνει ο ίδιος, με χριστιανική ανατροφή, ο Μεξικανός Ινιάριτου δηλώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη, στην πραγματική τιμή και υποχρέωση ενός ανθρώπου σε αντίθεση με την άσφαιρη, κληρονομημένη διδαχή, όντας ένας οραματιστής που παλεύει, με πολυτέλεια ομολογουμένως, αλλά φαντάζομαι και προσωπικό κόστος, να εφαρμόσει τις ιδέες του σε μια άλλη χώρα. Χρησιμοποιεί το συντακτικό του Τέρενς Μάλικ (ας μην ξεχνάμε πως οι δύο σκηνοθέτες μοιράζονται τον ίδιο οπερατέρ, τον μάγο του φυσικού φωτός με την αέναη κάμερα Εμάνιουελ Λουμπέτσκι αλλά και τον διευθυντή παραγωγής Τζακ Φισκ), αλλά δεν παραδίδεται σε ασύντακτες, αυθαίρετες σκηνές, ακολουθώντας μια δεινή, προσαρμοσμένη στα μέτρα της εποχής και του θέματος, αφήγηση, με πλοκή και σασπένς, επικαλούμενος νοερά την υπερμεγέθη κλίμακα των ταινιών του Βέρνερ Χέρτσογκ, χωρίς ωστόσο κάποιον με τη μεγαλομανία ή την τρέλα των Αγκίρε και Φιτζκαράλντο.

Μετά τις τρεις πρώτες, αξέχαστες σεκάνς, τη ζαλιστική μάχη, την επίθεση με την αρκούδα και τη δολοφονία του γιου, εμπιστεύεται τον πλήρως αφοσιωμένο Λεονάρντο ΝτιΚάπριο για να σηκώσει ένα αβάσταχτο βάρος, ψυχικό και σωματικό, και ο Αμερικανός παραδίδει την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας του, συνδυάζοντας απόλυτα την απέλπιδα προσπάθεια, το φλερτ με τον θάνατο, την έξοδο από την παραζάλη του σκότους και την υπεράνθρωπη αποφασιστικότητα – σπάνια πλέον ένας χαρακτήρας καλείται να μιλήσει τόσο δυνατά χωρίς λόγια, και η ευκαιρία που δόθηκε στον ΝτιΚάπριο με τον Γκλας είναι σπάνια και απολύτως κερδισμένη. Στον αντίποδά του, ο Τομ Χάρντι, που βρυχάται χαμηλόφωνα σαν να έχει βώλους στο στόμα, τροφοδοτεί την κίνηση προς τα μπρος του Γκλας, με την αντίστασή του προς οποιαδήποτε αξία. Κανείς από τους δύο δεν έχει τίποτε να χάσουν, αλλά η νοοτροπία τους είναι έκδηλα διαφορετική, γι' αυτό και ποτέ δεν μπερδεύονται στο μωσαϊκό τυχαιότητας και ματαιότητας που χαρακτήριζε τους καταπατητές εκείνης της περιόδου. Αλλά για να μη συγκρίνουμε δύο άνισης διάρκειας και σπουδαιότητας ρόλους, η ταινία ανήκει στον Ντι Κάπριο που καυτηριάζει πληγή με αυτοσχέδιο μπαρούτι, κοιμάται σε σχεδόν ζωντανό κουφάρι ζώου και, μεταξύ αστείου και σοβαρού, τρώει το ξύλο της αρκούδας!

Παρόμοιας θεματικής με τον Τζερεμία Τζόνσον, ο Αλύγιστος του Σίντνεϊ Πόλακ και περισσότερο με το Man in the Wilderness του Ρίτσαρντ Σαράφιαν, αλλά άλλης αισθητικής, η Επιστροφή είναι ένα πανάκριβο, ενήλικο έπος που πραγματεύεται από άλλη αφετηρία την κατάκτηση της Δύσης, μακριά από ηρωισμούς, λογύδρια, μελοδραματικά ξεσπάσματα, ερωτικές παρεμβολές και συμφωνικές μουσικές – το σκορ του Ριούτσι Σακαμότο, που ενανέρχεται έπειτα από πολύ καιρό, φέρνει στον νου κάποιες διακοπτόμενες μουσικές φράσεις από το Τσάι στη Σαχάρα. Τη τελευταία φορά που είδαμε έναν ήρωα να χάνεται στη φύση για να διεκδικήσει το δικαίωμα στην ελευθερία του ήταν στο Into the Wild του Σον Πεν, όπου ο Εμίλ Χερς, ως αγνός libertarian, αντέτασσε τον ατομισμό του στον συστημικό κομφορμισμό, πολλά χρόνια μετά την ασύδοτα άνομη πρώιμη Αμερική των καθόλου ιδεαλιστών πιονιέρων. Οι εικόνες του Πεν εστιάζονταν στην επιβίωση και το κρυφτό ενός προηγμένου ανένταχτου, ενώ ο Ινιάριτου επιχειρεί το αντίθετο, τη μετάβαση του ανθρώπινου αγριμιού στον συλλογικό πολιτισμό. Κι όμως, παρά τον πεισματάρικο ρεαλισμό, την αταλάντευτη τραχύτητα, το όνειρο ενός καλύτερου κόσμου παραμένει ζωντανό. Μόνο, ωστόσο, με θυσία, καθώς ξεκινάει με σφαγή ζώων και τελειώνει με ανθρώπινο αίμα.

8

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Μυθολογίες / «Ο Βέγγος είναι το αγχολυτικό μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Από τον Κουροσάβα και τον Μπέργκμαν, από τις ταινίες της Pixar μέχρι τα Batman του Nόλαν, ο ηθοποιός φτιάχνει μια ετερόκλητη και ειλικρινή λίστα και πιστεύει ότι «σινεμά είναι να βλέπεις άλλες πλευρές του κόσμου».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

Oι Αθηναίοι / Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

«Μην παίξεις ποτέ κωμωδία», της είχαν πει, αλλά τελικά το ευρύ κοινό τη λάτρεψε ως Μαρίνα Κουντουράτου. Όταν αποφάσισε να ερμηνεύσει τον ρόλο μιας τρανς γυναίκας, της είπαν «θα καταστραφείς». Ήταν πάντα τολμηρή και άφοβη. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ: «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Pulp Fiction / «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Ο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ επιστρέφει με το «Ο Κύριος των Νεκρών» και μιλά στη LiFO για τις σκέψεις του πάνω στο πένθος, την τεχνητή νοημοσύνη που του έλυσε τα χέρια, και εξηγεί γιατί ασχολείται διαρκώς με τρομακτικές καταστάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βαλ Κίλμερ: Ο άνθρωπος που θα (μπορούσε να) γινόταν σταρ

Απώλειες / Βαλ Κίλμερ (1959-2025): Ο άνθρωπος που θα μπορούσε να είχε γίνει σούπερσταρ

Έφυγε από τη ζωή ο Κρις του «Heat», ο Iceman του «Top Gun», ο «ξανθός» Μπάτμαν του Τζόελ Σουμάχερ, ο Τζιμ Μόρισον του Όλιβερ Στόουν, ο γκέι ντέτεκτιβ του «Kiss Kiss Bang Bang», ένας ηθοποιός που κατέγραψε μερικές αξέχαστες εμφανίσεις στο ενεργητικό του, μα δεν έκανε την αναμενόμενη καριέρα μεγάλου σταρ λόγω ατυχών συγκυριών αλλά και προσωπικών επιλογών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η Λάιζα Μινέλι σήμερα δηλώνει ευτυχισμένη. ή Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης.

Οθόνες / Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης

Gay icon, μια χαρισματικά αφοσιωμένη performer, αλλά και αντικείμενο χλεύης. Το ντοκιμαντέρ του Μπρους Ντέιβιντ Κλάιν «Liza: A Truly Terrific, Absolutely True Story» σίγουρα δεν αφηγείται την ιστορία ενός τυπικού nepo baby.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
τομ χάρντι

Οθόνες / 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε την άνοιξη

Από τη μεγάλη επιστροφή του «The Last of Us» σε εκείνη του «Αστερίξ» και από τη σεξουαλική αναζήτηση της Μισέλ Ουίλιαμς σε μια απολαυστική ματιά στον κόσμο του σύγχρονου μπαλέτου, αυτές είναι οι σειρές που θα μας κρατήσουν καθηλωμένους στη μικρή οθόνη το επόμενο διάστημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Σάττι

Μυθολογίες / «Οι εικόνες του Ζβιάγκιντσεφ είναι υπνωτιστικές»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Σάττι

Στην κινηματογραφική λίστα της τραγουδοποιού, η σιωπή λέει περισσότερα από τα λόγια, οι εικόνες αποκαλύπτουν κρυμμένα συναισθήματα, οι κόσμοι είναι γεμάτοι αβεβαιότητες και συγκρούσεις, και η μουσική έχει μια ιερή διάσταση.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
21 ντοκιμαντέρ του 21ου αιώνα που αξίζει να δείτε

Οθόνες / 21 ντοκιμαντέρ του 21ου αιώνα που αξίζει να δείτε

Από μια σπουδαία στιγμή του σκορσεζικού σινεμά ως την ψηφιακή επανάσταση της Ανιές Βαρντά κι από το συγκλονιστικό δίπτυχο του Τζόσουα Οπενχάιμερ ως τη μεγάλη φιλμική «σκανταλιά» του Banksy, αυτοί είναι 21 σταθμοί του σύγχρονου σινεμά τεκμηρίωσης που πρέπει να έχει δει κάθε σινεφίλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Μπορεί να γίνει μια παραγωγή σαν το “Flow” στην Ελλάδα, αρκεί να το θέλουμε»

Οθόνες / «Μπορεί να γίνει μια παραγωγή σαν το “Flow” στην Ελλάδα, αρκεί να το θέλουμε»

Με αφορμή τη δεύτερη απονομή των βραβείων Stratos, που τιμούν το ελληνικό animation, o πρόεδρος της ASIFA HELLAS Κωνσταντίνος Κακαρούντας μιλά για την άνθηση της σκηνής, τις προκλήσεις και για το πώς η Ελλάδα μπορεί να πετύχει μια παραγωγή οσκαρικού επιπέδου.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
 «Εσύ, θείο, δεν θα φύγεις, θα μείνεις εδώ μαζί μου!» ή Γιάννα Δεληγιάννη: «Βρίσκω την ουσία μόνο στο να στηρίζει ο ένας τον άλλον». ή Η Γιάννα Δεληγιάννη προβάλλει ταινίες στους μαθητές της άγονης γραμμής.

Οθόνες / Η Γιάννα Δεληγιάννη προβάλλει ταινίες στους μαθητές της άγονης γραμμής

Η κινηματογραφίστρια και πρόεδρος της Cinemathesis μιλά για την πρωτοβουλία της να υλοποιεί κινηματογραφικά εργαστήρια για παιδιά σε απομακρυσμένα δημοτικά σχολεία της άγονης γραμμής, το όραμα και το αποτύπωμα της δράσης της, για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και για το τι λείπει από την τυπική εκπαίδευση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

7 σχόλια
Ενδιαφέρουσα ταινία με εντυπωσιακή σκηνοθεσία και μια φωτογραφία όνειρο (ο Λουμπέτσκι είναι simply the best!). O DiCaprio το έχει στο τσεπάκι του το Όσκαρ, αλλά ως εκεί. Δεν ήταν ούτε η καλύτερη ταινία της χρονιάς, ούτε είχε κανένα φοβερό σενάριο. Πολύ αργή, πολλά όμορφα αλλά ξέμπαρκα πλάνα, πολύ ντόρος. Αν δεν είχε κερδίσει πέρυσι ο Ινιαρίτου με το "Birdman" και αν δεν έπαιζε ο DiCaprio τον Hugh Glass, αμφιβάλλω αν θα γινόταν τόσος ντόρος.Οι λήψεις μου θύμισαν "Tree Of Life" (ίσως λόγο του Λουμπέτσκι), το θέμα μου φάνηκε γνωστό και προβλέψιμο αν και αγαπώ τα Revenge flicks και η διάρκεια υπερβολική. Βέβαια οι ερμηνείες ήταν φανταστικές από την αρχή ως το τέλος. Ο Tom Hardy είναι πραγματικά ταλαντούχος και περιμένω να τον δω και αυτόν Οσκαρούχο μέσα στα επόμενα χρόνια!Ένα 3,5/5 από εμένα!
Η ταινια ειναι καλοφτιαγμενη αλλα αυτο δεν σημαινει τιποτα, το χολλυγουντ ξερει να το κανει αυτο.Αυτο που δεν ξερει να κανει το Χολλυγουντ ειναι να ξεπερναει λιγο τον εαυτο του και να βρισκει αλλους τροπους εκφρασης διοτι το θεμα δεν ειναι παντα το ιδιο.Στην επιστροφη ο Καπριο μου θυμισε τον Σταλλονε στο first blood που βαζει πυριτιδα στις πληγες του για να τις καυτηριασει και μετα εκδικειται με μανια και βαρεμαρα γιατι ακολουθει το κλισε παραμυθι ολων σχεδον των ατολμων εργων που εχουν το σεναριο της εκδικησης.Ταυτοχρονα δειχνει για ακομα μια φορα την σφαγες και τους βιασμους που υπεστησαν οι ινδιανοι.Παλι οι ιδιες τυψεις .Οι κακομοιρηδες οι ινδιανοι.Τα ιδια και τα ιδια και στο τελος ο Καπριο νικαει .Μονο την γκομενα και τα λεφτα δεν παιρνει.Ο σκηνοθετης ειναι αστερι αλλα το συγκεκριμενο εργο δεν πετυχε.Γινονται αυτα.
Ο αμερικανικός κινηματογραφος κινείται πάνω κάτω σε αυτά τα πλαίσια. Αυτός είναι αυτό είναι αισθητά το στυλ του δεν έχει να ξεπεράσει τον εαυτό του.. τον προσπερνάει και απογειώνει το στυλ του , αυτό που λέμε καλός αμερικανικός κινηματογρραφος
Ο Ιναρίτου μαζί με τον Αριάγκα είχαν κάνει εξαιρετικές ταινίες. Βραβεύτηκε με όσκαρ για μία πολύ ποιο μέτρια που ήταν μια σπουδή στην εξέλιξη των υπολογιστών. (Βλέπε μονοπλάνο ). Και ευτυχώς επανέρχεται με λυρισμό, ουσία ,εξαιρετική φωτογραφία και δύο ερμηνείες πολύ καλές. Γιατί αγνώριστος Τομ Χάρντι είναι φοβερός.
Μου αρεσε: ο φωτισμος, η φωτογραφια και οι ερμηνειες ηταν πολυ δουλεμενες. Γενικα ο ρεαλισμος που εβγαζε.Δεν μου αρεσε: δεν μπορω να το εξηγησω ακριβως. Μου φανηκε αρκετα "φλυαρη" overall. Μου θυμισε κατι καθηγητες πιυ μπαινουν στην ταξη οχι για να διδαξουν αλλα για να δειξουν ποσο πολλα ξερουν...