Η σχέση που είχαν (και έχουν) διάσημοι συγγραφείς με το φαγητό έχει περιγραφεί αναλυτικά στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο της Ντιν Φόκνερ Ουέλς «The Great American Writers' Cookbook» στις αρχές της δεκαετίας του '80 (σήμερα είναι εξαντλημένο), έχει γίνει θέμα σε αρκετά blogs (κυρίως αμερικάνικα, όπως το εξαιρετικό «paper and salt»), έχει δημοσιευτεί και αναδημοσιευτεί πολλές φορές σε έντυπα και site και το θέμα είναι ανεξάντλητο, γιατί το φαγητό είναι κάτι που αφορά όλους και σχεδόν όλοι έχουν να μοιραστούν μια συνταγή. Τα πιάτα διάσημων συγγραφέων που μπορεί να βρει κανείς είναι αμέτρητα, κάποια από αληθινές συνταγές, με αποδεικτικά στοιχεία (αποσπάσματα από βιβλία τους ή φωτογραφίες από γράμματα που είχαν στείλει σε φίλους) κι άλλα φανταστικά (σε αρκετές περιπτώσεις κάποιος μαγειρεύει το πιάτο που αναφέρεται σε ένα βιβλίο). Το βιβλίο της Ντιν Φόκνερ Ουέλς αξίζει να παρουσιαστεί μόνο του, σε ξεχωριστό θέμα, οι παρακάτω είναι συνταγές που κυκλοφορούν χύμα στο Internet εδώ και καιρό και είναι όλες πραγματικές:
Κοκτέιλ γαλοπούλα: σε μια μεγάλη γαλοπούλα προσθέστε ένα γαλόνι βερμούτ και μία νταμιτζάνα angostura bitters. Ανακινήστε.
Το κέικ καρύδας της Έμιλι Ντίκινσον
Μπορεί η Έμιλι Ντίκινσον να έζησε αποκομμένη από την κοινωνία όλη της τη ζωή και να μην έβγαινε σχεδόν ποτέ από το σπίτι της, όμως, πολύ συχνά, από κάποιο παράθυρο του σπιτιού της, κατέβαζε ένα καλάθι με τα κέικ που έφτιαχνε για να ταΐσει τα παιδιά που έπαιζαν στο δρόμο. «Είναι πολύ πιθανό να μην γνώρισε ποτέ αυτά τα παιδιά» γράφει η Nelly Lambert, μια μεταπτυχιακή φοιτήτρια φιλολογίας από το Catholic University, που αφιέρωσε την διπλωματική της στην ποίηση της Ντίκινσον, «ωστόσο συνδεόταν μαζί τους μέσα από τα γλυκά που έφτιαχνε. Μελετώντας τη ζωή της, και ψάχνοντας τα αρχεία στην πόλη που έζησε, στην Amherst της Μασαχουσέτης, έχω εκπλαγεί από το πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε η ζαχαροπλαστική στη ζωή της. Γράφει γι' αυτή σε πολλά από τα γράμματά της με ενθουσιασμό και πάθος για τη ζωή και δείχνει μια διαφορετική Έμιλι από την καταθλιπτική περσόνα που είναι γνωστή στον κόσμο. Στο γράμμα σε μια φίλη της τον Μάρτιο του 1878, γράφει για ένα μπισκότο που της παραψήθηκε και κάνει έναν έξυπνο αστεϊσμό με τον Ζακ από το "Όπως σας αρέσει" του Σαίξπηρ: "Εσωκλείω το υπόλοιπο μπισκότο της Αγάπης, μάλλον μου άρπαξε κάπως στο ψήσιμο, αλλά ο φούρνος της Αγάπης είναι καυτός"».
Γνωρίζουμε ότι έφτιαχνε τουλάχιστον δώδεκα διαφορετικά γλυκά, και έχουμε τις συνταγές για τουλάχιστον πέντε από αυτά. Όλα τα κέικ της Ντίκινσον είναι ικανοποιητικά, αλλά το κέικ καρύδας είναι το πιο ξεχωριστό, γευστικό και ελαφρύ, με πολλούς συνδυασμούς γεύσεων. Η κριτικός Vivian Pollack γράφει ότι σε τουλάχιστον 10% από το σύνολο των ποιημάτων της 'Εμιλι υπάρχουν εικόνες φαγητών και ποτών.
Το κέικ καρύδας είχε δώσει έμπνευση στην Έμιλι να γράψει ένα ποίημα. Είχε γράψει τους στίχους στο πίσω μέρος ενός γράμματος που έλαβε από μία φίλη, που της έστελνε οδηγίες για ένα «κέικ με καρπό καρύδας». Το συγκεκριμένο ποίημα περιγράφει τον συνδυασμό των άγνωστων εμπειριών με όσα μας είναι οικεία, «ακριβώς όπως αυτό το κέικ συνδυάζει την τροπική καρύδα με την κρέμα που πιθανόν προήλθε από τις αγελάδες της Νέας Αγγλίας». Το οικείο του σπιτιού αναμιγνύεται με την περιπέτεια, ή όπως το θέτει η Ντίκινσον στο ποίημά της "The Things that never can come back, are several": "Joys – like Men – may sometimes make a Journey -/ And still abide".
Αρκετές δεκαετίες μετά τον θάνατό της η ιστορική κοινότητα της Amherst έλαβε ένα γράμμα από την Margaret Bradlee, μία γνωστή της οικογένειας Ντίκινσον, η οποία ήθελε να δωρίσει την συνταγή για το διάσημο κέικ καρύδας στο μουσείο. Είχε επισκεφτεί το σπίτι της Έμιλι και είχε δοκιμάσει το περίφημο κέικ, αλλά το είχε βρει αρκετά «πλούσιο» για τα γούστα της. Η μία από τις δύο συνταγές που έχουν σωθεί, αυτή που της έγραψε τότε η ίδια η Έμιλι, είναι η εξής:
Μία λίβρα ζάχαρη (περίπου 450 γραμμάρια), μισή λίβρα βούτυρο, μισή λίβρα αλεύρι, έξι αυγά, μία λίβρα τριμμένη καρύδα.
Στη συνταγή είχε γράψει μόνο τα υλικά, οι οδηγίες ήταν περιττές για κάποιον που έχει ιδέα πώς να φτιάξει κέικ.
Η συνταγή για ζυμαρικά με λαχανίδα του Τζόναθαν Φράνζεν
«Είναι καλό φαγητό για κάποιον εργαζόμενο συγγραφέα: φτηνό, εύκολο να το φτιάξεις, ωραίο, κομψό, με καλή ισορροπία θρεπτικών συστατικών, χωρίς κορεσμένο λίπος, ιδιωτικό, ερωτικό, ενάρετο, νόστιμο. Το τρώω ζεστό την πρώτη νύχτα και μετά, όσο απομείνει, κρύο. Φτάνει για δύο επιπλέον βραδινά γεύματα και ίσως και για ένα μεσημεριανό.
Μία λίβρα φρέσκια λαχανίδα (κέιλ), μία λίβρα ζυμαρικά, ιδανικά της μάρκας Del Verde, ένα σκεύος με νερό και μπόλικο αλάτι, 3 μετρίου μεγέθους σκελίδες σκόρδο, μισή κούπα (ή λιγότερο) έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι».
Τα μπράουνις της Ελίζαμπεθ Μπίσοπ
«Η δουλειά μου μερικής απασχόλησης αυτήν τη στιγμή είναι να ψήνω ψωμί» γράφει στον Robert Lowell το 1960, «παρόλο που φοβάμαι ότι το φαγητό γίνεται μόδα». Η Μπίσοπ ήταν πάντα περιστασιακή μαγείρισσα, έφτιαχνε τούρτες γενεθλίων και κέικ που πουλούσε σε παζάρια, αλλά από το 1951 που πήγε στη Βραζιλία ασχολήθηκε με τη μαγειρική με μανία. Το ταξίδι της εκεί ξεκίνησε από μία απλή επίσκεψη με έναν φίλο και κατέληξε να γίνει η μόνιμη κατοικία της για 15 ολόκληρα χρόνια. Μάλιστα, έγινε πολύ δημοφιλής στη γειτονιά της, εξαιτίας των μοναδικών μπράουνις που έφτιαχνε, τα οποία έγιναν και η πιο χαρακτηριστική συνταγή της. Οι συνταγές για μπράουνις είχαν εμφανιστεί σε βιβλία και περιοδικά από τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα, αλλά μέχρι την δεκαετία του '50 δεν είχαν φτάσει στη νότια Αμερική, έτσι η συνταγή της γνώρισε αμέσως τεράστια επιτυχία, αυτό ισχυρίζεται η ίδια. «Οι Βραζιλιάνοι είναι τρελοί με οτιδήποτε περιέχει σοκολάτα» γράφει στον Lowell στο τέλος του 1957, «μου έχουν ζητήσει να φέρω μαζί μου εξήντα μπράουνις, κάτι που εγώ σύστησα στους Βραζιλιάνους, και ένα μεγάλο κέικ σοκολάτας. Βλέπεις πόσο αθώες είναι οι ζωές μας εδώ, απλά βγάζουμε λεφτά και τρώμε γλυκά».
Η συνταγή για τα μπράουνις της Μπίσοπ είναι από ένα γράμμα που έστειλε στον Lowell, το οποίο σήμερα ανήκει στη συλλογή των αρχείων του κολεγίου Vassar:
4 τετράγωνα πικρή σοκολάτα (170 γραμμάρια σοκολάτα, ή περίπου μια κούπα κακάο), 4 αυγά, μισή κούπα βούτυρο, δυόμισι κούπες λευκή ζάχαρη, δύο κουταλάκια βανίλια, μία κούπα αλεύρι, 2 κούπες ψιλοκομμένα καρύδια.
Λιώστε μαζί το βούτυρο και τη σοκολάτα ή, αν χρησιμοποιήσετε κακάο, λιώστε το μαζί με τη μισή ζάχαρη και λίγο νερό. Αφήστε το μείγμα για λίγο να κρυώσει και χτυπήστε τα αυγά με την υπόλοιπη ζάχαρη. Κοσκινίστε το αλεύρι, προσθέστε τη βανίλια και τα καρύδια και χτυπήστε. Η ζύμη θα είναι αρκετά σφιχτή, δεν πρέπει να τρέχει. Απλώστε τέτοιου πάχους ζύμη <——————> σε ένα τετράγωνο ταψί. Ψήστε τη σε αργό φούρνο για 45 λεπτά με μία ώρα, αναλόγως του σκεύους και του πάχους της ζύμης. Πρέπει να είναι στεγνή εξωτερικά και να ξεκολλάει από τις άκρες, αλλά μάλλον υγρή στο κέντρο. Κόψτε τη σε τετράγωνα κομμάτια και βγάλτε τα με σπάτουλα.
Για πιο «μαστιχωτά» μπράουνις, χρησιμοποιήστε καφέ ζάχαρη και ένα επιπλέον αυγό. Θα έχει πιο μεγάλο πάχος στο ταψί και μπορείτε να τα σερβίρετε με χτυπημένη κρέμα γάλακτος. (ο «αργός φούρνος» σημαίνει σε χαμηλή θερμοκρασία)
Η κρύα καλοκαιρινή μπορς του Άλεν Γκίνσμπεργκ
Ορίστε: Δώδεκα παντζάρια καθαρισμένα και κομμένα σε λεπτά μπαστουνάκια. Τα φύλλα και τα κοτσάνια επίσης ψιλοκομμένα σαν το μαρούλι της σαλάτας. Τα βράζουμε όλα μαζί με λίγο αλάτι, περίπου μία ώρα ή και πιο πολύ μέχρι να γίνει μια σούπα έντονου κόκκινου χρώματος και να έχουν μαλακώσει καλά τα παντζάρια. Προσθέστε ζάχαρη και χυμό λεμονιού σταδιακά, μέχρι να γίνει το κόκκινο υγρό γλυκόξινο σαν λεμονάδα. Κρυώστε στο ψυγείο την σούπα και σερβίρετε: 1) με ξινή κρέμα στο τραπέζι, 2) με μία βρασμένη μικρή πατάτα ή με μισή αν είναι μεγάλη, 3) με ανοιξιάτικη σαλάτα στο τραπέζι που μπορείτε να προσθέσετε στο κόκκινο ζουμί, 4) με ψιλοκομμένα φρέσκα κρεμμυδάκια, 5) με ντομάτες κομμένες σε μέγεθος μπουκιάς, 6) με μαρούλι (κομμένο σε μέγεθος σαλάτας), 7) με αγγούρι (σε μέγεθος σαλάτας επίσης), 8) μερικά ραπανάκια.
Η τηγανητή πέστροφα του Έρνεστ Χέμινγουέι
Ο Χέμινγουέι είχε μια λατρεία για τις πέστροφες. Ως παιδί τα πιο πολλά καλοκαίρια του τα πέρασε τριγυρνώντας στις εξοχές του Μίσιγκαν, κοιμήθηκε πολλές νύχτες στην ύπαιθρο και το ιδανικό γεύμα του ήταν πάντα το φρέσκο ψάρι. Έγραψε πολλές φορές για την πέστροφα και το ψάρεμά της, αλλά στο κείμενο που δημοσιεύτηκε στις 26 Ιουνίου 1920 στο Toronto Star Weekly με τίτλο «Camping Out» γράφει με λεπτομέρειες πώς μπορεί να μαγειρευτεί για να μη στεγνώσει, δίνοντας και τη συνταγή.
«Αυτό που συνήθως καταστρέφει τις περισσότερες φορές το κάμπινγκ είναι το μαγείρεμα» γράφει, «και η αυτό που θεωρεί ένας αρχάριος ως μαγείρεμα είναι συνήθως το τηγάνισμα, έτσι τηγανίζει τα πάντα συχνά και πολύ». Αυτό που προτείνει είναι να τηγανιστεί η πέστροφα πάνω σε λωρίδες μπέικον, το λίπος του οποίου, όσο λιώνει, κάνει το ψάρι να σιγοβράσει και να γίνει τρυφερό. Το τηγάνι μπαίνει πάνω στα αναμμένα κάρβουνα και μετά στρώνεται το μπέικον. Μόλις λιώσει το λίπος, μπαίνει το ψάρι για να σιγοψηθεί με αυτό.
«Όλοι ξέρουμε ότι ο Papa ήταν ένας άνθρωπος της φύσης» γράφει και, όπως και για οτιδήποτε άλλο, είχε μια πολύ δυνατή άποψη για το πώς έπρεπε να γίνει το μαγείρεμα στην ύπαιθρο: «εκτός από τα έντομα και τον άβολο ύπνο, αυτό που καταστρέφει τις πιο πολλές φορές την κατασκήνωση στη φύση είναι το μαγείρεμα. Η ιδέα του πρωτάρη για το μαγείρεμα είναι ότι όλα τηγανίζονται για αυτό τηγανίζει συχνά και για υπερβολικά πολλή ώρα. Το τηγάνι είναι απαραίτητο σε κάθε εκδρομή, αλλά επίσης χρειάζεσαι ένα σκεύος για βράσιμο και έναν ηλιακό φούρνο.
Τίποτα δεν είναι καλύτερο από μια καλοτηγανισμένη πέστροφα, αλλά υπάρχει καλός και κακός τρόπος για να τις τηγανίσεις. Ο σωστός τρόπος είναι πάνω σε κάρβουνα. Πάρε μαζί σου αρκετές κονσέρβες από λαρδί ή από τα φυτικά λίπη που είναι το ίδιο καλά για τηγάνισμα. Βάλε το μπέικον στο τηγάνι και όταν είναι μισοψημένο βάλε πάνω του την πέστροφα που έχεις βουτήξει σε καλαμποκάλευρο. Έπειτα βάλε πάνω της το μπέικον και θα την εμποτίσει όσο μαγειρεύεται αργά. Η πέστροφα θα γίνει τραγανή απ' έξω και σφιχτή και ροζ στο εσωτερικό και το μπέικον είναι καλοψημένο, αλλά όχι πάρα πολύ ψημένο. Δύσκολα θα βρεις καλύτερο συνδυασμό γιατί ο συγγραφέας τον έχει δοκιμάσει και έχει μια ζωή αφιερώσει κατά κύριο λόγο και επιμελώς στο να τρώει».
Τα αυγά α λα Nobocoque του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ
Η συνταγή που έστειλε ο Ναμπόκοφ στη Maxine de la Falaise για το βιβλίο μαγειρικής της το 1972:
«Βράσε νερό σε ένα κατσαρολάκι (όταν βγάζει φυσαλίδες σημαίνει ότι βράζει!). Βγάλε δύο αυγά (για ένα άτομο) από το ψυγείο. Κράτησέ τα για λίγο κάτω από το ζεστό νερό της βρύσης για να ετοιμαστούν για αυτό που τα περιμένει. Βαλ' τα το ένα μετά το άλλο μέσα στο κατσαρολάκι και άφησέ τα να γλιστρήσουν στο καυτό νερό. Συμβουλέψου το ρολόι του χεριού σου. Στάσου από πάνω τους με ένα κουτάλι για να τα εμποδίσεις (έχουν μια ροπή στο στριφογύρισμα) να στουκάρουν στα αναθεματισμένα τοιχώματα του σκεύους. Αν, παρόλα αυτά, ένα αυγό ραγίσει μέσα στο νερό (που τώρα κοχλάζει σαν τρελό) και αρχίσει να ξερνάει ένα σύννεφο από λευκό υλικό λες και είναι μέντιουμ σε παλιομοδίτικη τελετή, ψάρεψέ το και πέτα το. Πάρε άλλο ένα και να είσαι πιο προσεκτικός. Αφού περάσουν 200 δευτερόλεπτα, ας πούμε 240, (να υπολογίσεις και τις διακοπές) άρχισε να βγάζεις τα αυγά με το κουτάλι. Τοποθέτησέ τα, με την στρογγυλή άκρη προς τα πάνω, σε δύο αυγουλιέρες. Με ένα μικρό κουτάλι άρχισε να χτυπάς κυκλικά και ξεφλούδισε την άκρη του κελύφους. Να έχεις έτοιμο λίγο αλάτι και βουτυρωμένο ψωμί (λευκό). Φάε. Β.Ν. 18 Νοεμβρίου 1972».
Οι συνταγές για γαλοπούλα του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ
«Σε αυτή την περίοδο μετά τις γιορτές τα ψυγεία του έθνους είναι ασφυκτικά γεμάτα με μεγάλες ποσότητες γαλοπούλας, η θέα της οποίας μπορεί να προκαλέσει ζαλάδα σε κάποιον ενήλικα» γράφει o συγγραφέας για το άπειρο φαγητό που έχει περισσέψει από την γιορτή των Ευχαριστιών στο «Ράγισμα» που κυκλοφόρησε το 1936. «Φαίνεται, έτσι, ότι είναι η σωστή στιγμή για να δώσω τις συνταγές για γαλοπούλα, κάποιες από τις οποίες υπάρχουν εδώ και πολλές γενιές στην οικογένειά μου. Έχουν συγκεντρωθεί με τα χρόνια από παλιά βιβλία μαγειρικής, κιτρινισμένα ημερολόγια των Pilgrim Fathers, καταλόγους παραγγελιών, τσάντες του γκολφ και κουτιά από πεταμένες κονσέρβες. Όλες είναι δοκιμασμένες και ελεγμένες.
Πολύ καλά, λοιπόν, ορίστε:
1. Κοκτέιλ γαλοπούλα: σε μια μεγάλη γαλοπούλα προσθέστε ένα γαλόνι βερμούτ και μία νταμιτζάνα angostura bitters. Ανακινήστε.
2. Γαλοπούλα α λα φρανσέζ: Πάρτε μία μεγάλη ώριμη γαλοπούλα, προετοιμάστε τη για βράσιμο και γεμίστε τη με παλιά ρολόγια κι αλυσίδες και κρέας πιθήκου. Συνεχίστε τη διαδικασία όπως κάνετε με την χωριάτικη πουτίγκα.
3. Γαλοπούλα και νερό: Πάρτε μία γαλοπούλα και μία μεγάλη κατσαρόλα με νερό. Ζεστάνετε το τελευταίο μέχρι να αρχίσει να βράζει και μετά βάλτε μέσα το ψυγείο. Όταν έχει γίνει σαν ζελέ, βυθίστε μέσα την γαλοπούλα. Φάτε τη. Την ώρα που προετοιμάζετε αυτή τη συνταγή καλό είναι να έχετε μερικά σάντουιτς με ζαμπόν, για την περίπτωση που τα πράγματα πάνε κατά διαόλου».
(δεν μεταφράζω τις υπόλοιπες γιατί με τα σημερινά δεδομένα δεν είναι καθόλου politically correct).
