1.
DAVID LEAN
Brief Encounter
Την είχα δει πρώτη φορά παιδάκι στην τηλεόραση και είχα κολλήσει. Για χρόνια έψαχνα «αυτή την τρομερή την ταινία με το ζευγάρι στον σταθμό του τρένου», δεν θυμόμουν τίτλο και σκηνοθέτη. Όταν τη βρήκα επιτέλους, φοιτήτρια στην Αγγλία, την έβλεπα κάθε μέρα για μήνες. Τη λατρεύω για τη μουσική του Ραχμάνινοφ που παίζει σχεδόν συνέχεια, για τον τολμηρό τρόπο που αναδεικνύει την ανάγκη για έρωτα που έχει η παντρεμένη γυναίκα με παιδιά σε μια επαρχία της Αγγλίας, για το σπαρακτικό κείμενο και την ερμηνεία της Σίλια Τζόνσον. Νομίζω ότι η ταινία, γυρισμένη το 1945, έχει όλη αυτήν τη δίψα για ζωή και για πάθος των ανθρώπων που γλίτωσαν από τον πόλεμο. Αυτό με συγκινεί πολύ!
2.
MARTIN SCORSESE
Goodfellas
Γιατί θέλει κότσια να ξεκινάς μια ταινία με τη φράση «As far back as I can remember, I always wanted to be a gangster» (απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, πάντα ήθελα να γίνω γκάνγκστερ). Τα «Καλά παιδιά», τόσο με το σενάριο όσο και με τις ερμηνείες και τις σκηνοθετικές επιλογές, αναδεικνύουν την ταξική και κοινωνική διάσταση του εγκλήματος με μια ματιά που ούτε «εξευγενίζει» αλλά ούτε και «καταδικάζει». Τα «καλά παιδιά», τα παιδιά των μεταναστών, έχουν έναν τρόπο να ξεφύγουν από τη φτώχεια στην οποία ζουν οι γονείς τους και να γίνουν «ορατοί» στην κοινωνία, να γίνουν γκάνγκστερ. «People looked at me differently»…
Ο αριστουργηματικός μονόλογος της αρχής τελειώνει με τον Ρέι Λιότα να διηγείται ότι μια μέρα τα παιδιά της γειτονιάς του είδανε τη μάνα του να κουβαλάει ψώνια και έτρεξαν να πάρουν τις τσάντες από τα χέρια της για να τη βοηθήσουν. Και ότι αυτό το έκαναν από σεβασμό, επειδή ο γιος της ήταν πια «κάποιος». Ε… τι άλλο να πει; Respect!
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 3.
TIM BURTON
Edward Scissorhands
Γιατί ο Τιμ Μπάρτον έχει φτιάξει το απόλυτο παραμύθι για τη συμπερίληψη και τη σημασία της. Γιατί σχολιάζει με ένα σπουδαίο, πικρό χιούμορ τον καθωσπρεπισμό, τις κλειστές κοινωνίες, τους «νοικοκυραίους». Γιατί ακόμα ταυτίζομαι με την έφηβη Γουινόνα Ράιντερ που θέλει να ξεφύγει από όλη αυτήν τη δήθεν κοινότητα και ερωτεύεται έναν τύπο που οι άλλοι αντιμετωπίζουν με προκατάληψη. Γιατί ο Τιμ Μπάρτον αγαπάει το «διαφορετικό», τους ανθρώπους που η κοινωνία έχει βγάλει «εκτός», και γιατί δείχνει ότι το σκοτάδι έχει μέσα του πολλή τρυφερότητα, αρκεί να βρεθεί κάποιο άτομο να την ψάξει!
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 
4.
BRAD BIRD, JAN PINKAVA
Ratatouille
Γιατί έπρεπε οπωσδήποτε να βάλω μια ταινία φαγητού και ο χαρακτήρας του Ρεμί, του γκουρμέ ποντικού, είναι απλώς υπέροχος. Η αγαπημένη μου σκηνή είναι αυτή που μαγειρεύει το ρατατούιγ, ένα απλό πιάτο λαχανικών σαν μπριάμ, και το πάει στον σούπερ σνομπ δημοσιογράφο φαγητού. Αυτός, πάντα δoσμένος στις αποχρώσεις του γκρι, κοιτάζει το πιάτο παραξενεμένος, τρώει την πρώτη μπουκιά, επιστρέφει στην παιδική του ηλικία… και από γκρι γίνεται ξαφνικά ροδαλός, με πιο ζεστά χρώματα! Αγαπώ τη μαγειρική ακριβώς γι’ αυτήν τη σύνδεση με τη μνήμη, το ίδιο πιστεύω ότι κάνει και η τέχνη! Η ταινία το δείχνει με τον πιο τρυφερό τρόπο!
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 5.
FRANCIS FORD COPPOLA
The Godfather
Τώρα πρέπει να εξηγήσω γιατί μου αρέσει ο «Νονός»; Μου αρέσουν οι ταινίες με δυνατά σενάρια και χαρακτήρες. Ο τρόπος που ο Κόπολα διηγείται την ιστορία του Μάικλ Κορλεόνε, τη διαδρομή του παράλληλα με την εξέλιξη των ΗΠΑ, είναι σπουδαίος! Θαυμάζω τον τρόπο που σχολιάζει όλες τις «ιερές» υποτίθεται αξίες, την οικογένεια, τη θρησκεία, την πατρίδα. Ο Κόπολα κάνει μια ταινία που είναι καταγγελτική, βίαιη, μια ταινία δημιουργού, αλλά ταυτόχρονα τόσο λαϊκή και απόλυτα απολαυστική, που μπορείς να τη δεις 100 φορές και να μη βαριέσαι. Ο Κόπολα είναι το σινεμά, τι να κάνουμε!
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 
6.
WOODY ALLEN
Husbands and wives
Ο Γούντι Άλεν είναι η βιταμίνη μου. Ξέρω απ’ έξω σχεδόν όλες τις ταινίες του, ατάκα-ατάκα, πλάνο-πλάνο, και θεωρώ ότι είναι από τους πιο επιδραστικούς καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Διαλέγω τα «Παντρεμένα ζευγάρια» γιατί μου αρέσει το πώς σατιρίζει τους γάμους και τις σχέσεις των Αμερικανών διανοουμένων, το πώς γκρεμίζει όλη αυτήν τη δήθεν «ανωτερότητα» που οι ίδιοι νομίζουν ότι έχουν. Γιατί δείχνει πόσο δύσκολο πράγμα είναι οι μακροχρόνιες σχέσεις αλλά και πως τελικά οι άνθρωποι είμαστε όλοι ευάλωτοι, γεμάτοι αντιφάσεις και αδυναμίες. Και το κάνει με το υπέροχο χιούμορ του, αγαπώντας τους ανθρώπους και όλους τους χαρακτήρες του. Δεν νομίζω ότι έχει υπάρξει σκηνοθέτης που να έχει σχολιάσει τόσο εύστοχα, τόσο σκληρά και ταυτόχρονα με τόσο αγαπησιάρικο τρόπο τις ανθρώπινες σχέσεις όσο ο Γούντι Άλεν.
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 7.
LARRY CLARK
Kids
Δεν ξέρω αν θα μπορούσε αυτή η ταινία να γυριστεί σήμερα, νομίζω θα σόκαρε ακόμα περισσότερο απ’ ό,τι όταν βγήκε. Θυμάμαι που τη βλέπαμε με τους φίλους μου ξανά και ξανά, συγκινημένοι που επιτέλους κάποιος κατάλαβε τι σημαίνει εφηβεία. Ή, πιο σωστά, που κατέγραψε και αυτή την πλευρά της εφηβείας. Σε μια εποχή που πριν αρχίσουμε να φλερτάρουμε είχαμε τρομοκρατηθεί με το AIDS, το «Kids», χωρίς ρομαντισμό, χωρίς διδακτισμό και χωρίς «ηθικούς πανικούς, ξεδίπλωνε όλη τη σκληράδα και τη σκοτεινιά της νεότητας. Μυρίζει ορμόνες, τσιγαρίλα, βότκα πορτοκάλι που κολλάει στο πάτωμα, αίμα, έρωτα, μπάφους, είναι αυτό που λέμε «slices of life», τόσο φυσικό σαν ντοκιμαντέρ· είναι η αποτύπωση μιας εποχής και μιας νεανικής κουλτούρας που υπήρχε και θα υπάρχει πάντα με διάφορες παραλλαγές. Το «Kids» είναι σαν ένα «ποίημα δρόμου» και γι’ αυτό το αγαπώ.
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 
8.
JEAN PIERRE MELVILLE
Le cercle rouge
Γιατί ο Μελβίλ φτιάχνει εκπληκτικές ατμόσφαιρες. Γιατί η ταινία έχει μια «ματσίλα» που καταλαβαίνεις ότι ο σκηνοθέτης την αγαπάει, αλλά ταυτόχρονα την υπονομεύει (αυτή είναι και η δική μου σχέση με τη «ματσίλα»). Γιατί το γαλλικό νουάρ του ’70 έχει το απόλυτο στυλ! Με μαγεύει ο κόσμος που δημιουργεί με τις γκριζοπράσινες αποχρώσεις, τις καμπαρντίνες, τα καπέλα, τα τσιγάρα, τη μουντή ατμόσφαιρα, τις κοφτές ατάκες, τις σιωπές. Ε, και γιατί παίζουν δύο από τους ωραιότερους άνδρες που πέρασαν ποτέ από αυτόν τον κόσμο, ο Αλέν Ντελόν και ο Τζιαν Μαρία Βολοντέ.
Facebook Twitter 
Facebook Twitter 9.
CHLOE ZHAO
Nomadland
Γιατί θυμάμαι να τελειώνει η ταινία και να τρέμω από την υπερένταση, χωρίς να έχει συμβεί τίποτα «μεγάλο», τίποτα «συγκλονιστικό». Γιατί σκιαγραφεί το γυναικείο πορτρέτο μιας φτωχής 60άρας γυναίκας που δεν θέλει ούτε «σταθερότητα» ούτε «ασφάλεια». Η τεράστια ηθοποιός Φράνσις Μακντόρμαντ δείχνει με πόση περηφάνια μπορείς να απορρίψεις τον τρόπο ζωής που έχουν καθορίσει για σένα, πως μπορείς να βρεις την ελευθερία και την αυτάρκεια μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Μια μεσήλικη γυναίκα που ενώ έχει επιλογή να βρει ένα «κανονικό σπίτι», είτε με συγγενείς είτε με έναν άνδρα που την αγαπάει, επιλέγει να ζει στο τροχόσπιτό της σαν νομάς και να γυρνάει την Αμερική. Το πορτρέτο αυτής της γυναίκας είναι για μένα έμπνευση, είναι λύτρωση. Και η Ζάο δεν το κάνει να μοιάζει «εύκολο» ή ρομαντικό, ίσα ίσα. Είναι μια ταξική θέση, είναι μια «επιλογή» βγαλμένη μέσα από ματαιώσεις και πίκρες, αλλά είναι και μια επιλογή δύναμης κι αυτό κάνει την ταινία σπουδαία.
10.
LAURA POITRAS
Edward Snowden: Citizen four
Γιατί θα ήθελα να είμαι η Λόρα Πόιτρας· για το θάρρος της, για τη ματιά της, για την αίσθηση ευθύνης που μου μεταφέρει ότι ως κινηματογραφίστρια έχει τη δύναμη να πει κάτι σημαντικό και πρέπει να το κάνει. Γιατί το σινεμά της ενοχλεί τις εξουσίες, γιατί διατηρούσε για μήνες επικοινωνία μέσω mail με μια ανώνυμη πηγή και μαζί με τον δημοσιογράφο Γκλεν Γκρίνγουολντ πήραν το αεροπλάνο και πήγαν στο Χονγκ Κονγκ να συναντήσουν έναν τύπο που δεν ήξεραν καν ποιος είναι. Και αποδείχτηκε ότι ήταν ο Σνόουντεν, και του πήραν συνέντευξη, και μαζί κατέγραψαν τις στιγμές που αφήνει να διαρρεύσουν απόρρητες πληροφορίες σχετικά με μαζικά προγράμματα παρακολούθησης πολιτών. Η Πόιτρας ήταν εκεί και κινηματογραφούσε την Ιστορία τη στιγμή που συνέβαινε, παίρνοντας ένα σωρό ρίσκα. Και το σινεμά είναι και αυτό το πράγμα, όσο κι αν δεν συμβαίνει όσο συχνά θα ήθελα.
