Ας μου επιτραπεί ένας πρόλογος. Βλέπω ταινίες σε εμμονικό βαθμό από μικρό παιδί. Και θα ήταν safe να πούμε πως τα τελευταία 10 χρόνια χάνομαι σε έναν μέσο όρο 3-4 ταινιών την εβδομάδα, χωρίς το binge watching κάποιων σειρών.
Επομένως, δεν είναι ακριβώς μια boutique διαδικασία ο κινηματογράφος για μένα − με κάποιες λίγες αγαπημένες εμπειρίες. Είναι πια ένα ταξίδι πολλών προορισμών και διαδρομών, σαν τη θάλασσα (που υπεραγαπώ). Αφήνεσαι μέσα σ’ αυτό το κύμα και σε πάει. Στέκεσαι λίγο παραπάνω σε κάποια σημεία και άλλα τα προσπερνάς ευκολότερα.
Στην πρώτη μου απόπειρα ever, λοιπόν, να φτιάξω μια λίστα 10 ταινιών, αναπόφευκτα θα σταθώ σ’ αυτές που από παιδί έως σήμερα τις σκέφτομαι ως μεγάλη στροφή στους δρόμους αυτού του ταξιδιού. Και ειλικρινά βασανίζομαι, λες και λέω ψέματα για το ποιος είμαι, αφήνοντας έξω ταινίες που με έχουν επίσης καθορίσει και αγαπώ για δικούς μου λόγους. «Fight Club», «Lord of the Rings», «Kill Bill», ταινίες του Nolan και του Guadagnino ή του Wenders και η λίστα δεν χωράει πουθενά.
~Θάλασσα~
Εύχομαι η λίστα μου να αλλάζει διαρκώς. Αυτό θα σημαίνει ότι συνάντησα νέες «στροφές» στο ταξίδι μου.
1.
DISNEY
The Hunchback of Notre Dame
Είμαι μωρό των ’90s! Σκέφτομαι τη δεκαετία αυτή των Disney animations και σωματοποιείται κυριολεκτικά συγκίνηση, χαρά αγνή και νοσταλγία πια. Ακόμα και τώρα είναι safe place. Με έχουν διαμορφώσει πυρηνικά ως παιδί. Μου έδωσαν τα πρώτα ερεθίσματα αισθητικά και μουσικά. Το «The Hunchback of Notre Dame» είναι στην κορυφή, μαζί με «Pocahontas», «Toy Story» και η αιώνια λατρεία για τη θάλασσα και πρώτο crush, «The Little Mermaid». Όλες ταινίες για την κάθε είδους αγάπη, μεταξύ πολύ αντίθετων ατόμων, τώρα που το σκέφτομαι.
2.
ALFONSO CUARON
Harry Potter and the Prisoner of Azkaban
Αυτή η ταινία ήταν μια στιγμή που «κατάλαβα» πώς μπορείς μια παιδική ταινία να τη μεταμορφώσεις σε κάτι πιο βαθύ και ποιητικό. Τότε μπορεί να μην ήξερα γιατί, αργότερα όμως συνειδητοποίησα ότι για όλα «φταίει» ο Alfonso Cuaron! Ήταν η αφορμή να σκεφτώ τη μαγεία της κινηματογραφικής επιλογής και φυσικά η παιδική μου πώρωση εκτοξεύτηκε, αφού απογείωσε και έσωσε το saga − που παρεμπιπτόντως θα μπορούσε να είναι ολόκληρο στη λίστα. Millenials!
3.
STEPHEN DALTRY
The Hours
Σταθμός! Κάθε φορά επιστρέφω για όλους τους προηγούμενους και κάποιον ακόμη λόγο. Είναι περίεργο. Αμερικανική του Stephen Daltry (που έκανε το επίσης λατρεμένο μου «Billy Elliot»). Μπορώ να ακούω την επιστολή αποχαιρετισμού της Virginia Woolf και τη μουσική του Philip Glass για πάντα.
P.S. Μια συνδυαστική επιλογή γιατί ΕΠΡΕΠΕ να υπάρχει στη λίστα μου η Meryl Streep.
4.
DARREN ARONOFSKY
Requiem for a Dream
Το είδα πρόωρα, πριν μπω στο γυμνάσιο, παρά τις προσπάθειες του βιντεοκλαμπά μου.
Έκανα τέσσερις μέρες να κοιμηθώ και να συγκεντρωθώ σε κάτι άλλο. Ο νους μου ήταν στη συγκλονιστικά ειλικρινή Ellen Burstyn. Απ’ όλα τα ακραία, εγώ διαλύθηκα με τη γυναίκα αυτή, που έχασε το μυαλό της στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει τη μοναξιά της.
5.
GORE VERBINSKI
The Ring
(Ναι, το αμερικανικό!)
Μεσημέρι μετά το σχολείο, στα 12-13, κλειστά παντζούρια, μούρη κολλημένη στη μικρή τηλεόραση στο δωμάτιό μου, είδα μόνος μου το πρώτο κανονικό horror film. Φρίκαρα και έτσι ξεκίνησε ο μαζοχιστικός μου πόθος για τα καλά horror!
6.
JIM JARMUSCH
Paterson
Τι χαμηλόφωνη ταινία. Ένας νέος, οδηγός λεωφορείου, που ζει μια ήσυχη ζωή στο Paterson −γενέτειρα μεγάλων Αμερικανών ποιητών και λογοτεχνών− γράφει ποιήματα. Νιώθει «ποιητής»; Τι χρειάζεται να είναι ο καθένας από μας και τι να νιώσει για να είναι ολόκληρος μέσα στην ύπαρξή του και την έκφρασή του; Αυτή η ταινία μού θυμίζει μόνιμα την αίσθηση που έχεις ότι είσαι μετέωρος τη στιγμή που έχεις μια ιδέα και σιωπηλά πρέπει κάπου να την αποτυπώσεις. Και ποιος ξέρει, ίσως αυτό να είναι τέχνη. Έτυχε να δω αυτή την ταινία την εποχή που διάβαζα ποίηση αρειμανίως και που αναρωτιόμουν πρώτη φορά τόσο συνειδητά για κάποια πράγματα. Είναι ταινία που αναιρεί τις προαποφασισμένες ιδέες μας για τις φόρμες και το τι είναι ενδιαφέρον.
7.
ALEJANDRO G. INARRITU
Birdman
Αυτή η ταινία μου έμαθε ότι ένα έργο τέχνης έχει τόσο πολύ να κάνει με τον δεκτή και τη φάση στην οποία βρίσκεται κι αυτός. Την πρώτη φορά τη βρήκα έντονη και απλώς καλή. Λίγα χρόνια αργότερα, ήταν σαν να είδα άλλη ταινία. Συνδέθηκα τότε τόσο πολύ με το απελπισμένο κυνήγι για σεβασμό και αυτοεκτίμηση. Ο τρόμος της ανυπαρξίας. Ήταν μια εποχή που ξεκίνησα ενεργά να δουλεύω με τον εαυτό μου και βρήκε ρίζα! Επίσης νομίζω πως για έναν ηθοποιό είναι σαν μείξη κάθε εφιάλτη του για τη σκηνή και την καλλιτεχνική ανυπαρξία. Και το ότι ο Iñárritu κάνει μια αφήγηση σε ένα μεγάλο μονοπλάνο είναι σαν να σε κρατάει μόνιμα κοντά στην επερχόμενη κρίση πανικού.
8.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΝΘΙΜΟΣ
The Lobster
Μ’ αυτή την ταινία άρχισα να επικοινωνώ με το τι επέμενε να φτιάξει αυτός ο άνθρωπος και φεύγοντας το κατάφερε! Ταινία με μαύρη ομορφιά, ανθρώπους απελπισμένους να βρουν το σωστό ταίρι έστω και με τον λάθος τρόπο. Και ο Αττίκ! Κακά τα ψέματα, με εμπνέει τόσο πολύ και η πορεία αυτού του ανθρώπου, αλλά… Έβαλε ένα από τα αγαπημένα μου κομμάτια στον κόσμο αυτόν. (Άλλο ταξίδι ατελείωτο η μουσική!)
9.
WONG KAR-WAI
In the Mood for Love
Είναι η πρώτη ταινία του που είδα. Δυσκολεύτηκα να επικοινωνήσω με τους ανθρώπους της, βλέπεις η εμμονή μου με τα αγγλικά και τις αγγλόφωνες ταινίες αργοπόρησε την εξοικείωσή μου με τον αλλόγλωσσο κινηματογράφο. Αλλά τι music score είναι αυτό! Και πόσο μπόρεσε αυτός ο άνθρωπος να φτιάξει μια αισθητική που ένιωθα ότι ήταν για μένα, και ολόκληρες ιστορίες σ’ ένα κάδρο. Αρκούσε να αφήσεις τις αισθήσεις σου να επικοινωνήσουν με αυτά και είχες νιώσει τα πάντα. Αυτό ήταν ένα ακόμα ταξίδι στο ταξίδι μου.
10.
LUKAS DHONT
Close
2022, η πιο πρόσφατα φτιαγμένη στη λίστα. Βελγική ταινία. Είχα καιρό να δω μια ταινία και να αντιληφθώ την ομορφιά της, την αριστοτεχνία της, τη δουλειά από πίσω, πολύ αφότου την είδα. Μιλά για τη φιλία και το πώς έχουμε καταλήξει να έχουμε φορμαρισμένες συνταγές για το πώς πρέπει να μοιάζει η αγάπη. Και αυτά τα παιδιά πώς παίζουν έτσι;! Τίποτα δεν μπορεί να με εμπνεύσει και να με συγκινήσει περισσότερο από την απλότητα της δημιουργίας μιας αληθινής σχέσης. Δεν υπάρχει βαθύτερο πράγμα.