Η ομάδα πίσω από το bikeart.gr μόλις κυκλοφόρησε ένα λεύκωμα με τίτλο «The Wooden Bicycle». Διαβάζοντάς το, μπορείς να μάθεις τα πάντα για το ξύλινο ποδήλατο. Εκτός από το πληροφοριακό κομμάτι όμως, το αντιμετωπίζει ως έργο τέχνης και παρουσιάζει σχεδιαστές, κατασκευαστές και εταιρείες που χρησιμοποιούν το ξύλο και το μπαμπού για την κατασκευή ενός ποδηλάτου, αλλά με ιδιαίτερο γούστο και φιλοσοφία.
Το ξύλινο ποδήλατο δεν έχει να κάνει με κάποια πρόσφατη μόδα. Αν και τελευταία, όπως μας λέει ο συγγραφέας και επιμελητής της έκδοσης Κυριάκος Ιωσηφίδης, υπάρχει μια τάση για εμπορική διάδοση του ξύλινου ποδηλάτου και αμερικανικές εταιρείες, όπως η Renovo, έχουν μπει σε διαδικασία παραγωγής του.
«Βέβαια, δεν έχει καμία σχέση με τη βιομηχανική παραγωγή των συμβατικών ποδηλάτων» αναφέρει. «Είναι περιορισμένης παραγωγής, από κατασκευαστές που βγάζουν συλλεκτικά κομμάτια, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και στις προδιαγραφές του εκάστοτε πελάτη, ακόμα και με γλυπτικές λεπτομέρειες. Εκεί όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση είναι στο ποδήλατο με πλαίσιο από μπαμπού. Συναντάμε ακόμα και φορείς-ΜΚΟ που προσπαθούν να εκπαιδεύσουν πολίτες, κυρίως σε αφρικανικές χώρες, ώστε να κατασκευάζουν μόνοι τους μπαμπού ποδήλατα, μια και πρόκειται για μια σχετικά εύκολη διαδικασία, με ένα εύκολο, ανθεκτικό και φτηνό υλικό ως πρώτη ύλη».
Για έναν ξυλουργό που έχει τεχνογνωσία και ποδηλατικές γνώσεις είναι σχετικά εύκολο να φτιάξει ένα ξύλινο ποδήλατο. Για όλους τους άλλους έχει πολλές βαθμίδες δυσκολίας, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο.
Το ξύλο, όπως και το μπαμπού, ήταν από τα πρώτα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του ποδηλάτου όταν εφευρέθηκε, πριν από 110 χρόνια. Τα πρώτα ποδήλατα που φτιάχτηκαν στην Αμερική και στη Βρετανία ήταν από μπαμπού. Ξύλινα ποδήλατα κατασκευάζονταν μέχρι τη δεκαετία του '50. Οι ξύλινοι τροχοί χρησιμοποιούνταν ακόμα και στους ποδηλατικούς αγώνες, πριν αντικατασταθούν από χάλυβα, αλουμίνιο και, πιο πρόσφατα, carbon. Αντίθετα, τα παιδικά ποδήλατα ακόμα γίνονται με ξύλο.
«Σε σύγκριση με τα "χύμα" ποδήλατα που πωλούνται στα μεγάλα καταστήματα είναι, φυσικά, πιο ακριβό. Σε σχέση με ποιοτικά ποδήλατα μέσης κατηγορίας, είναι στα ίδια πάνω-κάτω επίπεδα, αν σκεφτεί κανείς ότι οι τιμές για τα ξύλινα ξεκινούν από 1.000 ευρώ και για τα μπαμπού από τα 500 ευρώ» λέει ο Κυριάκος, που τρέχει το bikeart.gr μαζί με τους γνωστούς graffiti artists Same84 και Kez. Το λεύκωμα το έβγαλαν σε συνεργασία με τον αυστραλέζικο εκδοτικό οίκο Images Publishing.
— Γιατί όμως τέτοια εμμονή με τα ξύλινα ποδήλατα;
Οι απαντήσεις είναι πολλές. Αρχικά, το ξύλο αποτελεί ένα μοναδικό υλικό που με τη σημερινή τεχνολογία (CNC μηχανήματα, κόλλες κ.ά.) σου δίνει πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσεις πλαίσιο ποδηλάτου με ελευθερία στη μορφή και στο σχήμα, κάτι που με τα παραδοσιακά υλικά είναι αδύνατο. Είναι υλικό που απορροφά πολύ καλύτερα τους κραδασμούς κατά τη διάρκεια της κίνησης και δίνει μια μοναδική αίσθηση οδήγησης, σχεδόν βελούδινη. Επίσης, είναι ανθεκτικό. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι το 1950 στους αγώνες ποδηλασίας τα στεφάνια αρκετών ποδηλάτων ήταν ξύλινα. Είναι, στα μέτρα του δυνατού, ένα οικολογικό όχημα το οποίο μπορεί να ενταχθεί και στη λογική του DIY. Τέλος, για μένα είναι ένα έργο τέχνης που σε γυρνάει στην εποχή των πρώτων ποδηλάτων.
— Στην Ελλάδα υπάρχουν κατασκευαστές;
Ναι, υπάρχουν. Εξ όσων γνωρίζω, στο πλαίσιο παραγωγής-πώλησης υπάρχει η εταιρεία Castor Bikes των αδελφών Λεκοβίτση στη Θεσσαλονίκη και κάποιες μεμονωμένες, αλλά αισιόδοξες προσπάθειες, όπως αυτές του Τσιούτσια από τη Λάρισα (Wbl), της Frb Custom στην Τρίπολη, του Airwoodbikes του Κωνσταντίνου Κουτράκη, του Άγγελου Πατσιαντζή στα Τρίκαλα, της Cocomat και της G.P. Βicycles στην Αθήνα.
— Αναφέρουμε το DIY, αλλά είναι εύκολο να κατασκευάσεις ένα ξύλινο ποδήλατο μόνος σου;
Για έναν ξυλουργό που έχει τεχνογνωσία και ποδηλατικές γνώσεις είναι σχετικά εύκολο, εφόσον κάνει δοκιμές επί δοκιμών κ.λπ. Για όλους τους άλλους έχει πολλές βαθμίδες δυσκολίας, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο.