Ήρθε από τη Νέα Υόρκη πριν από περίπου ένα χρόνο για το στρατιωτικό του, «ούτε που το σκεφτόμουν να επιστρέψω διαφορετικά». Σήμερα οΑνδρέας Μελάς, 29 ετών, έχει τραβήξει την προσοχή καθώς η εικαστική σκηνή τον παρακολουθεί με ενδιαφέρον και ανάμεικτες προσδοκίες: Προέρχεται από την οικογένεια Μαρτίνου της εκλεκτικής και διαχρονικής σχέσης με την τέχνη, έχει σπουδάσει και ζήσει πολλά χρόνια στο Λονδίνο και κυρίως στη Νέα Υόρκη, όπου γνώρισε προσωπικά τους καλλιτέχνες της τελευταίας στιγμής - πολλοί από αυτούς θεωρούνται τα super brandsτης επόμενης δεκαετίας και εκθέτουν σε κορυφαία μουσεία.
Την ημέρα των γενεθλίων του με ξεναγεί στο ισόγειο και στο υπόγειο του εντυπωσιακού κτιρίου στη γωνία Επικούρου και Κορύνης. Τσιμεντοκονία στο πάτωμα και σύννεφα σκόνης καθώς δύο εργάτες σοβαντίζουν και ετοιμάζουν το χώρο για τις εκθέσεις του φθινοπώρου - διόρθωση: για την καταιγίδα των εκθέσεων που έχει ετοιμάσει, αριθμός αρκετά εντυπωσιακός και μάλλον φιλόδοξος για μια τόσο νέα γκαλερί. Μου λέει πως νιώθει αυτή την «ένταση της δημιουργίας», της υλοποίησης του προγράμματός του και καταλαβαίνω απολύτως τι εννοεί. Καταλαβαίνω γιατί δεν τον πτοούν τα προβλήματα της γραφειοκρατίας που συναντά, οι καθυστερήσεις στην αποκατάσταση της εξωτερικής όψης του εντυπωσιακού νεοκλασικού, αλλά και η δύσθυμη ενέργεια που παίρνει κανείς από τη γειτονιά. Γιατί σε μια εποχή που οι γκαλερί εγκαταλείπουν την περιοχή του Ψυρρή, ο Ανδρέας Μελάς επιλέγει συνειδητά να στήσει εκεί το πλάνο των επαγγελματικών του κινήσεων. Είναι απόλυτα ειλικρινής, σχεδόν ωμά ειλικρινής: «Το κτίριο ανήκε στην οικογένειά μου. Είναι πανέμορφο, αλλά αν είχα άλλη επιλογή ή αν είχα χρόνο δεν θα επέλεγα να γίνει εδώ η γκαλερί. Το καλοκαίρι στήναμε το σόου (Μail Order Monsters) και υπήρξε ένας άνθρωπος νεκρός στη γωνία, από το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ. Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε, κανένας δεν έκανε τίποτα - including us. Περνούσαν διάφοροι, έψαχναν στις τσέπες του για λεφτά και έφευγαν».
Ο χώρος όμως -ισόγειο και υπόγειο- αποτελεί τον ιδανικό καμβά για οποιαδήποτε έκθεση ή installation, όσο μεγάλης κλίμακας και να είναι. Επιπλέον δεν κρύβει πως ψάχνει ήδη για έναν ακόμη χώρο στην περιοχή τουΜεταξουργείου και του Κεραμεικού. «Αλλά η αλήθεια είναι ότι το κοινό που θα έρθει να δει τις εκθέσεις μας δεν θα ενοχληθεί αν περάσει δίπλα του ένα πρεζάκι».
Σε ένα καφέ πάνω στηνπλατεία της Κουμουνδούρου, δίπλα στην γκαλερί, καθόμαστε ανάμεσα σε ηλικιωμένες φιγούρες που πιθανόν περιμένουν το λεωφορείο τους, σε αυτό το transitσημείο μεταναστών και κατοίκων δυτικών προαστίων. Χαιρετάει κάποιους από τους περαστικούς, «έρχομαι συνέχεια εδώ», και μου δίνει την εντύπωση πως δεν μπορεί να δει την εικόνα του εαυτού του να δίνει συνέντευξη. Η ένταση που λέγαμε νωρίτερα επανέρχεται όταν αρχίζουμε να μιλάμε για καλλιτέχνες.
Όπως για τον Ben Jones της φημισμένης νεοϋορκέζικης κολλεκτίβας Paper Rad που από τις 18 Σεπτεμβρίου ως τις 16 Οκτωβρίου θα παρουσιάσει την πρώτη του solo έκθεση με τίτλο «The New Dark Age». Ενας 30 plus καλλιτέχνης με ευδιάκριτη γραφή, που φέρει στοιχείαποπ σουρεαλισμού, ασχολείται με φιγούρες καρτουνίστικες και είναι προφανές πως αποτυπώνει τους κώδικες της σύγχρονης επικοινωνίας και εικόνας - ο ίδιος χαρακτηρίζει meta-graffitiτα στοιχεία της τέχνης του. Μόλις τον Ιούλιο έκανε μια performance στο ΜοΜa και όμως η πρώτη του έκθεση θα γίνει εδώ, στην AMP. Στο Amazon ήδη προαναγγέλλεται η έκδοση ενός λευκώματος με τα έργα που ετοιμάζει ειδικά για την έκθεση της Αθήνας. «Πρόκειται για μια τεράστια παραγωγή, μεγάλης κλίμακας» εξηγεί ο Ανδρέας Μελάς. «Στο υπόγειο θα έχουμε ένα video projection, και επάνω θα υπάρχουν τα έργα, περίπου πενήντα, που ετοιμάζει ειδικά για την έκθεση. Έχει ετοιμάσει δεκάδες πάνελ που θα συνθέσουν έναν πίνακα τεράστιο, ενώ δούλεψε για πρώτη φορά με το μάρμαρογια να φτιάξει έναν τεράστιο σκύλο». Μορφή που επανέρχεται συχνά στο έργο του - άραγε γι' αυτό τον αποκαλούν οι φίλοι του DogFace; Ετοιμάζει επίσης ένα τεράστιο σκύλο από ξύλο - όλες οι παραγωγές γίνονται στο εργοστάσιο ενός φίλου του Ανδρέα στην Πορτογαλία. «Θα είναι μια funny έκθεση, καθόλου επιτηδευμένη, καθόλου ελιτίστικη».
Αμέσως μετά τον Jones, στις 22 Οκτωβρίου αρχίζει η έκθεση «Spectral Mother» που γίνεται με επιμέλεια του Θοδωρή Κολοβού, με συνεργασία της AMP με το περιοδικό «Mother». Οι καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν στην έκθεση -Έλληνες και ξένοι- σχολιάζουν τη φροϊδική θεωρία για το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Κάθε έργο θα χρησιμοποιεί την αφήγηση ως μέσο ψυχανάλυσης, αποκαλύπτοντας την εσωτερική πραγματικότητα κάθε καλλιτέχνη. Η έκθεση αυτή ολοκληρώνεται στις 12 Νοέμβρη για να ακολουθήσει αμέσως μετά ένας αμφιλεγόμενος εικαστικός, super star στη δεκαετία του '80, που ένα σκάνδαλο έκοψε τη φόρα του για αρκετά χρόνια. Ο Τim Rollins είναι εξαιρετικά γνωστός και έχει εκθέσεις σε όλα τα σημαντικά μουσεία. Επειδή τα θέματά του απεικονίζουν παιδιά, κάποια στιγμή κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση- κάποιοι λένε ότι ήταν ψέματα που διέδωσαν για να τον καταστρέψουν. Ποτέ δεν σταμάτησε να εκθέτει πάντως και τώρα κάνει come-back. O Τim Rollins and Κos (Κids of Survival) αναμένεται να είναι και το πιο ηχηρό διεθνές όνομα σε αυτό το πρώτο τρίμηνο της γκαλερί (το πρόγραμμα θα συνεχιστεί με απίστευτο αριθμό εκθέσεων όλο το χρόνο). Είναι σίγουρα περισσότερο εμπορικός από τον Jones, που «δεν πιστεύω πως θα πουλήσει ιδιαίτερα, αλλά μου αρέσει τρομερά, αν και θεωρείταιno commercial value. Aυτό το show θα ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη και σίγουρα η αξία του θα αρχίζει να ανεβαίνει σημαντικά. Τέτοιου είδους δουλειές με ενδιαφέρουν κυρίως.»
Ο Ανδρέας μιλάει με ενθουσιασμό για τη δουλειά του Jeff Koons, τον Paul MacCarthy, για την πρόθεσή του να μην παγιδευτεί σε κάποια φόρμα, να ανοιχτεί σε όσο το δυνατόν περισσότερα εικαστικά επίπεδα. Παρ' όλα αυτά, η σκηνή της Νέας Υόρκης φαίνεται να καθορίζει τις κινήσεις του. «Δυστυχώς οι γνωριμίες και οι εικόνες που έχω είναι αμερικάνικες, επειδή εκεί ζούσα όλα αυτά τα χρόνια. Με ενδιαφέρει να γνωρίσω καλλιτέχνες στην Ευρώπη, όπου τα πράγματα είναι πιο σοφιστικέ. Στην Αμερική είναι όλα too loud, πομπώδη, φανταχτερά. Ομολογώ ότι όλη αυτή η panamerican υπερβολή με κουράζει.»
σχόλια