Aντιφατικός, διανοούμενος, μποέμ, με λεπτή ομορφιά και πολύ χιούμορ, o Δήμος Σκουλάκης (1939-2014) υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της γενιάς του '70, μιας γενιάς διπλά σημαδεμένης στο ξεκίνημά της, τόσο από την απομάκρυνση αρκετών Ελλήνων καλλιτεχνών από τις πρωτοπορίες του 20ού αιώνα και την επιστροφή στην πραγματικότητα όσο και από τις τραυματικές εμπειρίες της δικτατορίας και της μετεμφυλιακής Ελλάδας.
Καθοδηγούμενος από τις προτροπές του Τσαρούχη, ήδη από πολύ νεαρή ηλικία έμαθε να αγαπά τη ζωγραφική διαδικασία και υιοθέτησε έναν δικό του ρεαλισμό, πιο μοντέρνο, μια αντίληψη που κυριάρχησε σε όλες τις εκφάνσεις του βίου του, δίνοντας σχεδόν πάντα πρωταρχικό ρόλο στο βλέμμα του.
Επίκεντρο της έρευνάς του υπήρξε ο Άνθρωπος, ιδωμένος μέσα από μια κριτική ρεαλιστική κοινωνικοπολιτική προσέγγιση.
Ο λιτός και αιχμηρός ρεαλισμός του, άλλοτε κριτικός ως τέχνη διαμαρτυρίας άλλοτε νεορεαλισμός ή σοσιαλιστικός, τον προίκισε με μια καλλιτεχνική γλώσσα ευέλικτη και ελαστική, ώστε να μπορεί σε κάθε εποχή να εκφράζει τη δική του ιδιαίτερη αντίληψη για τον κόσμο.
Η θεματολογία του απαρτίζεται από πρόσωπα της δημοσιότητας, πρόσωπα φίλων καλλιτεχνών αλλά και πρόσωπα του οικείου του περιβάλλοντος, αυτοπροσωπογραφίες, εικόνες από εφημερίδες και περιοδικά, κούκλες ραπτικής, ιπτάμενα ψάρια, σφαίρες, διαδηλώσεις, διαδρομές στον υπόγειο, επανεγγραφές σημαντικών έργων της Ιστορίας της Τέχνης κ.ά., αποτυπωμένα μέσα από μια κριτική κοινωνικοπολιτική ματιά, ενίοτε μεταφυσική και σαρκαστική.
Στην εικαστική του διαδρομή συναντά και συμπορεύεται με την pop art, τον φωτορεαλισμό αλλά και τον νεορεαλισμό, τηρώντας, ωστόσο, σαφείς αποστάσεις.
Ο λιτός και αιχμηρός ρεαλισμός του, άλλοτε κριτικός ως τέχνη διαμαρτυρίας άλλοτε νεορεαλισμός ή σοσιαλιστικός, τον προίκισε με μια καλλιτεχνική γλώσσα ευέλικτη και ελαστική, ώστε να μπορεί σε κάθε εποχή να εκφράζει τη δική του ιδιαίτερη αντίληψη για τον κόσμο.
Το εκθεσιακό αφιέρωμα του Μουσείου Μπενάκη στα 50 χρόνια δημιουργίας του, από το 1957 μέχρι το 2009, είναι μια αναδρομή, η οποία συμπεριλαμβάνει αντιπροσωπευτικά δείγματα από το ευρύ φάσμα της καλλιτεχνικής του πορείας με μια ποικιλία από έργα του που συγκεντρώθηκαν από μουσεία, ιδρύματα, πινακοθήκες, ιδιώτες και συλλέκτες.
Περιλαμβάνει περίπου 100 έργα ζωγραφικής, ξεκινώντας από την πρώιμη περίοδό του το 1957, την περίοδο της πολιτικής του ζωγραφικής (1960-1967), συνεχίζοντας με την περίοδο της αυτοεξορίας του σε Ευρώπη, Αμερική και Καναδά (1967-1972), καθώς και τον κύριο όγκο της δουλειάς του στην Ελλάδα (1981-2009).
Ενδεικτικά, αναφέρονται η σουρεαλιστική περίοδος (1980-1984), τα πορτρέτα (1985-1996), το αφιέρωμα στον Τσαρούχη (1988-1998), οι υπόγειες διαδρομές (1993-1998) και οι επανεγγραφές (1997-2009).
Ταυτόχρονα με τη συγκροτημένη παρουσίαση της ζωγραφικής του θα εκτεθεί και τμήμα του παράλληλου έργου του καλλιτέχνη, αφού διετέλεσε για 30 και πλέον χρόνια γελοιογράφος και εικονογράφος σε ελληνικά και διεθνή έντυπα.
Όπως σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης Ελένη Αθανασίου, «(...) το έργο του με άξονα την ανθρώπινη μορφή υιοθετεί ένα ρεαλιστικό ιδίωμα, το οποίο, βέβαια, δεν σηματοδοτεί επιστροφή σε μια παλιά τάξη πραγμάτων και σε παρωχημένα πρότυπα αλλά επιδιώκει να διαμορφώσει μια μοντέρνα εκδοχή παραστατικότητας που προτείνει νέες ρητορικές της εικόνας και έναν καινούργιο αφηγηματικό και θεματολογικό προσανατολισμό στο πραγματικό (...). Βαθιά ανθρωποκεντρικός, με στοιχεία ρεαλισμού στη γραφή του, δόμησε τη δική του εικαστική γλώσσα και εκπροσώπησε τη γενιά του με ροκ διάθεση και πολύ χιούμορ, χαράσσοντας ανεξίτηλα το στίγμα του στην εξέλιξη της ελληνικής ζωγραφικής (...)».
σχόλια