Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σήμερα, στην Αθήνα του 2017; Για τη Ραλλού Παναγιώτου η ίδια η έννοια είναι προβληματική.
«Σημαίνει κάτι επιβεβλημένο και κάτι έξτρα. Aποτελεί μια λειτουργική επίφαση που σχετίζεται κυρίως με τη δικαίωση σε επίπεδο art management. Οι καλλιτέχνες, κατά τη γνώμη μου, πρέπει καταρχάς να "είναι"», λέει. Αυτό ίσως εξηγεί τις μετρημένες και «αυστηρές» απαντήσεις της σε συνεντεύξεις που κάπως έρχονται σε αντίθεση με τη φιλική εικόνα που βγάζει όταν μιλάς μαζί της.
Στην τρέχουσα έκθεσή της στην Bernier-Eliades με τον τίτλο «Incorporeal Bundles» (άυλοι δεσμοί) παίρνει αντικείμενα που βλέπουμε ή χειρονομίες που κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή, τα ανακατασκευάζει σε μάρμαρο και μέταλλο και προσπαθεί να τους δώσει τον χαρακτήρα ενός κειμηλίου. Όταν τη ρωτάω πώς θα χαρακτήριζε τη δουλειά της, μου απαντάει: «Κάνω έργα που χαρακτηρίζονται από συνδέσεις, τόσο με την πρακτική έννοια όσο και με την έννοια της μεταφοράς. Συνήθως, όταν αναφέρομαι στα έργα μου, χρησιμοποιώ τον όρο "τοπολογίες". Σε καθένα από αυτά και κυρίως με όλα μαζί εξετάζω χωρικά ένα γεγονός ή, συχνότερα, ένα μη-συμβάν».
Επιτυχία είναι να είσαι σε μια κατάσταση που καταρχάς έχεις επιλέξει και να έχεις την ελευθερία να επιλέγεις συνεχώς. Για την ώρα, αυτό το έχω επιτύχει
Η Ραλλού Παναγιώτου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών. Ασχολείται κυρίως με τη γλυπτική και την εικόνα. Είναι περισσότερο γνωστή για τις εκθέσεις της στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα. Τα τελευταία έντεκα χρόνια μοιράζει τον χρόνο της μεταξύ Γλασκώβης και Αθήνας. Όταν αποφοίτησε πήγε στη Σκωτία και συνέχισε εκεί τις σπουδές της. Πέρσι ήταν μία από τους τρεις καλλιτέχνες που η δουλειά τους εκτέθηκε στην Tate Gallery για έναν περίπου χρόνο στο πλαίσιο του «Art Now», ενός διεθνούς πρότζεκτ που αφορά μόνο νέους ανερχόμενους καλλιτέχνες. Την ωφέλησε καθόλου αυτή η συμμετοχή; «Τα έργα μου τελειώνουν πάντα, όταν τα βλέπουν και οι άλλοι − και δεν το λέω μεταφορικά αλλά απολύτως κυριολεκτικά. Πριν τα βάλω σε έναν χώρο, δεν υπάρχουν, δεν έχουν δοκιμαστεί. Κάθε έκθεση είναι σημαντική για μένα γιατί σημαίνει πως "έκανα έργα". Η έκθεση της Tate ήταν ιδιαίτερα σημαντική γιατί τα έργα που έδειξα εκεί ήταν καινούργια και παλιότερα. Λόγω αυτής της συνθήκης, και λόγω του συγκεκριμένου περιβάλλοντος, απέκτησα άλλη χρονική σχέση με αυτά» λέει αινιγματικά.
Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει την ερώτηση για τον λόγο που ασχολήθηκε με την τέχνη.
«Η ενασχόλησή μου με την τέχνη είναι η συνισταμένη πάρα πολλών αισθητικών εμπειριών που δεν είχαν να κάνουν με την τέχνη. Είναι το γενεαλογικό προϊόν μηχανικών και αρχιτεκτόνων με εκκεντρική κλίση, ένα ατύχημα που περίμενε να γίνει. Ικανοποιεί την ανάγκη μου να έχω αντικείμενα σκέψης και να τα μετατρέπω σε πραγματικά αντικείμενα».
Είναι σπάνιο να συναντάς καλλιτέχνες που δεν θέλουν να μιλήσουν για τίποτε άλλο παρά μόνο για το έργο τους. Δεν ξέρω αν είναι κάτι αξιοθαύμαστο σε μια εποχή που ενθαρρύνει την υπερ-προβολή και την υπερ-έκθεση στα media το τελευταίο διάστημα. Σίγουρα, πάντως, είναι κάτι που δεν το βλέπεις συχνά.
— Υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης ή κάποιο άτομο που σας άλλαξε τη ζωή; Κάποιο έργο;
Η αισθητική ζωή μου έχει διαμορφωθεί από περιβάλλοντα που δεν έχουν καμία σχέση με την τέχνη. Σε αυτά προστέθηκαν περιβάλλοντα τέχνης και με κάποιον τρόπο "κολλάνε" μεταξύ τους. Αν πρέπει να αναφέρω κάποια συγκεκριμένα έργα, θα πω το «Νησί των Νεκρών» του Arnold Böcklin, τα φιλμ της Maya Deren και τη φωτογραφία «Genital Panik» της Valie Export.
— Στην Ελλάδα μπορεί να επιβιώσει κάποιος από την τέχνη;
Εννοείς αν η Ελλάδα υπολογίζει ή ευνοεί τους καλλιτέχνες; Προφανώς όχι.
— Τι είναι επιτυχία για 'σας; Θεωρείτε ότι έχετε πετύχει;
Επιτυχία είναι να είσαι σε μια κατάσταση που καταρχάς έχεις επιλέξει και να έχεις την ελευθερία να επιλέγεις συνεχώς. Για την ώρα, αυτό το έχω επιτύχει.
— Σε ποιους απευθύνονται τα έργα σας;
Τα έργα μου απευθύνονται σε όλους, αλλά δεν με προβληματίζει καθόλου αν δέχονται όλοι αυτή την απεύθυνση.
— Ποιους θεωρείτε σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες σήμερα και γιατί;
Οι φίλοι μου είναι όλοι σημαντικοί καλλιτέχνες.
— Τελευταία βλέπουμε να εκδηλώνεται περισσότερο ενδιαφέρον για το καλλιτεχνικό έργο γυναικών. Είναι κάτι που συμβαίνει τώρα; Πώς είναι να είσαι γυναίκα εικαστικός στην Ελλάδα σήμερα; Υπάρχει κάποια διαφοροποίηση σε σχέση με το παρελθόν;
Θεωρώ ότι παραδοσιακά, και δυστυχώς ακόμα, το ενδιαφέρον προς το καλλιτεχνικό έργο γυναικών εκδηλώνεται πάντα με περισσότερο δισταγμό απ' ό,τι το προς την καλλιτεχνική παραγωγή ανδρών – σε αυτή την περίπτωση, δε, εκφράζεται αυτόματα.
Info:
Η έκθεση «Incorporeal Bundles» της Ραλλούς Παναγιώτου στην Bernier-Eliades (Επταχάλκου 11, Θησείο) θα διαρκέσει έως τις 4 Μαΐου.
σχόλια