Η έκθεση μιας ζωγράφου χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο

Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Η επίσκεψη της Σάρα Μπίφεν στο Bury Fair, Bury St Edmunds, 1810.
0

Γεννήθηκε χωρίς χέρια και πόδια και, με ύψος μόλις 93 εκατοστά ως ενήλικη γυναίκα, παρουσιάστηκε σε περιοδεύοντα θεάματα σε πανηγύρια. Με την ονομασία «Το χωρίς άκρα θαύμα», η Σάρα Μπίφεν ζωγράφιζε, έγραφε και έραβε με το στόμα και τον ώμο της «αξιοπερίεργα» θέματα που ο κόσμος πλήρωνε για να δει.

Όμως ξεπέρασε τις αντιξοότητες της ζωής, βρίσκοντας αναγνώριση για το εξαιρετικό ταλέντο της ως ζωγράφου σε μια εποχή που η τέχνη των γυναικών και των ατόμων με αναπηρία αγνοούνταν γενικά.

Τώρα, μια μεγάλη έκθεση θα την τιμήσει ως μια γυναίκα που ενέπνευσε, η οποία όχι μόνο αμφισβήτησε τις αντιλήψεις για την αναπηρία, αλλά ζωγράφισε επίσης μινιατούρες και ακουαρέλες τόσο εξαιρετικής ομορφιάς ώστε η βασίλισσα Βικτόρια συγκαταλεγόταν στους προστάτες της. Η έκθεση «Χωρίς χέρια: Η τέχνη της Σάρα Μπίφεν» θα πραγματοποιηθεί στο Pall Mall από τη Philip Mould & Company, η οποία ειδικεύεται στη βρετανική τέχνη για περισσότερα από 35 χρόνια. Θα περιλαμβάνει πορτρέτα και αυτοπροσωπογραφίες της Μπίφεν, μεταξύ των οποίων και ένα που αποκτήθηκε από την National Portrait Gallery το 2020, το οποίο θα περιλαμβάνεται στην έκθεση «Inspiring People» το 2023.

Γεννήθηκε το 1784 σε μια οικογένεια αγροτών στο Ιστ Κουάντοξχεντ του Σόμερσετ, χωρίς χέρια και με υπανάπτυκτα πόδια, αποτέλεσμα της συγγενούς πάθησης της φωκομέλειας (δυσμελία). Έμαθε να διαβάζει και αργότερα κατάφερε να γράφει χρησιμοποιώντας το στόμα της.

Η έκθεση φέρνει στο προσκήνιο την ίδια, και εξετάζει επίσης την καλλιτεχνική της παραγωγή και την εμφάνισή της σε πολυάριθμα δημοσιευμένα απομνημονεύματα, επιστολές και λογοτεχνικά έργα κορυφαίων προσωπικοτήτων της εποχής της, μια πορεία αξιοσημείωτη που έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους ιστορικούς τέχνης μέχρι τώρα.

Όταν ήταν περίπου 13 ετών, η οικογένειά της την εμπιστεύτηκε σε έναν άνδρα ονόματι Ιμάνουελ Ντιουκς, ο οποίος την εξέθετε σε πανηγύρια και γιορτές σε όλη την Αγγλία, κάτι πολύ δημοφιλές εκείνη την εποχή που οι άνθρωποι με δυσπλασίες ή αναπηρίες εμφανίζονταν σε τσίρκα και πανηγύρια ως αξιοθέατα.

Κάποια στιγμή έμαθε να ζωγραφίζει κρατώντας το πινέλο στο στόμα της. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, διοργάνωνε εκθέσεις, πουλούσε τους πίνακές της και εισέπραττε εισιτήριο για να τη βλέπουν οι άλλοι να ράβει, να ζωγραφίζει και να σχεδιάζει. Οι μινιατούρες της πωλούνταν για τρεις γκινέες η καθεμία, ωστόσο λάμβανε μόνο 5 λίρες τον χρόνο, ένα ποσό μικρό, που τη βοηθούσε να συντηρεί τη φτωχή οικογένειά της.

Στο πανηγύρι του Αγίου Βαρθολομαίου το 1808, τράβηξε την προσοχή του Τζορτζ Ντάγκλας, κόμη του Μόρτον, ο οποίος τη χρηματοδότησε για να παρακολουθήσει μαθήματα από τον ζωγράφο της Βασιλικής Ακαδημίας Τεχνών, Γουίλιαμ Κρεγκ. Η Society of Arts της απένειμε μετάλλιο το 1821 για μια ιστορική μινιατούρα και η Βασιλική Ακαδημία αποδέχθηκε τους πίνακές της. Η βασιλική οικογένεια της ανέθεσε να ζωγραφίσει μικρογραφίες πορτρέτων τους, με αποτέλεσμα να γίνει πολύ δημοφιλής. Έστησε ένα στούντιο στην Bond Street του Λονδίνου. Η φήμη της ήταν τέτοια που ο Κάρολος Ντίκενς αναφέρθηκε σε αυτήν σε πολλά μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων και το «The Old Curiosity Shop», στο οποίο έγραψε για «τη μικρή κυρία χωρίς πόδια ή χέρια».

Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Η Σάρα Μπίφεν, μετέπειτα κυρία Wright. Αυτοπροσωπογραφία μπροστά στο καβαλέτο της, περ. 1821. Courtesy of Sotheby’s

Όταν πέθανε ο προστάτης της, η Μπίφεν αντιμετώπισε πολλά οικονομικά προβλήματα που την ακολούθησαν μέχρι το τέλος της ζωής της παρά το γεγονός ότι η βασίλισσα Βικτόρια της χορήγησε σύνταξη.

Η ίδια υπέγραφε τα έργα της γράφοντας «χωρίς χέρια» και η υπογραφή αυτή δείχνει το σθένος και την αποφασιστικότητά της. Ήταν μια γυναίκα της εργατικής τάξης που κατάφερε να δώσει μάχη για να ξεπεράσει εμπόδια και προκαταλήψεις που άφηναν τους ανάπηρους στα σπίτια τους, κλεισμένους σε άθλιες συνθήκες και χωρίς να τους αναγνωρίζεται κανένα δικαίωμα.

Η έκθεση φέρνει στο προσκήνιο την ίδια, και εξετάζει επίσης την καλλιτεχνική της παραγωγή και την εμφάνισή της σε πολυάριθμα δημοσιευμένα απομνημονεύματα, επιστολές και λογοτεχνικά έργα κορυφαίων προσωπικοτήτων της εποχής της, μια πορεία αξιοσημείωτη που έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους ιστορικούς τέχνης μέχρι τώρα.

Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Μελέτη φτερών της Σάρα Μπίφεν, υδατογραφία του 1812.

Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την Μπίφεν τα τελευταία χρόνια αντικατοπτρίζεται από την αύξηση των τιμών των έργων της. Το 2019, μία από τις μινιατούρες αυτοπροσωπογραφίας της πωλήθηκε για 137.500 λίρες, ένα αξιοσημείωτο ποσό για μια ελάχιστα γνωστή καλλιτέχνιδα.

Στις περισσότερες αυτοπροσωπογραφίες της, απεικόνιζε ένα πινέλο ραμμένο στο μανίκι του φορέματός της, το οποίο χειριζόταν χρησιμοποιώντας τόσο τον ώμο όσο και το στόμα της.

Οι χειρόγραφες επιστολές της αποκαλύπτουν μια γυναίκα με χιούμορ αντί για πικρία και μια καλλιτέχνιδα που αντιλαμβανόταν την τέχνη με εξαιρετική λεπτότητα και ρεαλισμό.

Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Αυτοπροσωπογραφία της Σάρα Μπίφεν, 1825.
Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Σάρα Μπίφεν, Πορτρέτο της βασίλισσας Βικτόρια, 1848,
Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Αυτοπροσωπογραφία της Σάρα Μπίφεν. Courtesy of Wellcome Collection.
Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Σάρα Μπίφεν, Κορίτσι με λευκό φόρεμα.
Μια έκθεση με μια ζωγράφο χωρίς χέρια και πόδια εξετάζει την αναπηρία με διαφορετικό τρόπο Facebook Twitter
Σάρα Μπίφεν, Πορτρέτο κυρίας.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Εικαστικά / Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Tο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο 30 χρόνων από τον θάνατό του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη, διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στο ταξίδι του από τη Δύση στην Ανατολή το 1958. Ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ