Η εξαφάνιση της Τζοκόντα

Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Το κενό που άφησε ο πίνακας της Τζοκόντας στον τοίχο του Λούβρου όπου ήταν κρεμασμένος.
0

Μετά την κλοπή του από το Λούβρο, ο πίνακας του Leonardo Da VinciΔύο έμεινε άφαντος δύο ολόκληρα χρόνια. Οι εξήντα Γάλλοι επιθεωρητές που ανέλαβαν την υπόθεση δεν κατάφεραν να βρουν το παραμικρό ίχνος του, παρά μόνο τα δακτυλικά αποτυπώματα που είχε αφήσει ο δράστης, ο τριαντάχρονος Ιταλός Vincenzo Peruggia, μπογιατζής στο επάγγελμα, επομένως και "λίγο καλλιτέχνης" όπως ισχυρίστηκε και ο ίδιος. Ο Peruggia δεν δυσκολεύτηκε καθόλου ν' αφαιρέσει το έργο.

«Η αίθουσα ήταν άδεια και η Τζοκόντα μου χαμογελούσε. Ήμουν απολύτως αποφασισμένος να την κλέψω. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο ξεκρέμασα τον πίνακα από τον τοίχο. Αφαίρεσα το κάδρο και πήγα να το αφήσω κάτω από μία σκάλα που ήξερα καλά. Επαναλαμβάνω πως χρειάστηκα μόνο λίγα λεπτά για να πραγματοποιήσω την κλοπή μου. Μετά από λίγο, επέστρεψα στην αίθουσα όπου βρισκόταν η Τζοκόντα. Πήρα τότε τον πίνακα και τον έκρυψα κάτω από την ποδιά μου. Έφυγα χωρίς να με υποψιαστεί κανείς». Πράγματι, δεν έγειρε υποψίες γιατί δεν ήταν άγνωστος στο Λούβρο. Γνώριζε καλά τις συνθήκες φύλαξης των έργων γιατί είχε τύχει να τοποθετήσει μέχρι και προστατευτικό τζάμι μπροστά στην ίδια την Τζοκόντα.

Ο δράστης ήταν ο τριαντάχρονος Ιταλός Vincenzo Peruggia, μπογιατζής στο επάγγελμα, επομένως και "λίγο καλλιτέχνης" όπως ισχυρίστηκε και ο ίδιος.

Για πολύ καιρό δεν έκανε καμιά ενέργεια για να ξεφορτωθεί τον πίνακα. Τυλιγμένο σε κόκκινο βελούδο, το φύλαγε κάτω από το κρεβάτι του. Όσο το είχε κρυμμένο, η αστυνομία έχανε την ώρα της στρέφοντας τις υποψίες της κατά του ποιητή Guillaume Apollinaire που για κακή του τύχη συνδεόταν φιλικά με έναν Βέλγο απατεώνα που λυμαινόταν τις αίθουσες του Λούβρου, αρπάζοντας (ή "πηγαίνοντας για ψώνια", όπως έλεγε) διάφορα αντικείμενα. Κάποια αφρικανικά αγαλματίδια που είχαν πέσει με αυτόν τον τρόπο στα χέρια του Apollinaire και του Picasso, είχαν επισπεύσει την κυβιστική εξέλιξη του τελευταίου. Όταν άρχισε να σφίγγει ο κλοιός, οι δυο τους κατευθήνθηκαν προς το Σηκουάνα όπου γυρνόφερναν ένα ολόκληρο βράδυ με την πρόθεση να τα ξεφορτωθούν. Τελικά τα παρέδωσαν στην αστυνομία. Ο Picasso αφέθηκε ελεύθερος, όχι όμως και ο Apollinaire που συνελήφθη για παράνομη κατοχή κλοπιμαίων και φυλακίστηκε για λίγο.

Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Τα στοιχεία που πήρε η ιταλική αστυνομία από τον Vincenzo Peruggia.

Ο πραγματικός υπαίτιος της κλοπής της Τζοκόντας ανακαλύφθηκε πολύ αργότερα όταν έβγαλε τον πίνακα από κάτω απ' το κρεβάτι του για να τον πάει στην Ιταλία. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι ενήργησε για πατριωτικούς λόγους, για να επιστραφεί ο πίνακας στη χώρα του (απ' όπου τον είχε βγάλει ωστόσο ο ίδιος ο Da Vinci για να τον πουλήσει στο Γάλλο Βασιλιά Francois 1er), αλλά φαίνεται πως τελικά οι ωφελιμιστικοί λόγοι υπερίσχυσαν των συναισθηματικών γιατί κατέληξε ν' απευθύνθεί με κάποια δόση αφέλειας σε έναν αντικέρ της Φλωρεντίας που προσφερόταν μέσω αγγελίας ν' αγοράσει οτιδήποτε σχετικό με την τέχνη. Ο αντικέρ ήταν γνώστης, και παρ' όλο που αιφνιδιάστηκε από μία προσφορά που θεώρησε εντελώς αστεία, δέχτηκε να ακολουθήσει τον Peruggia στο ξενοδοχείο του για να δει αυτήν την περίφημη Τζοκόντα που για 500.000 φράγκα θα μπορούσε να γίνει δική του. Ο Alfred Geri δεν άργησε όμως να βεβαιωθεί όταν παραμέρισε το κόκκινο βελουδένιο κάλυμμα ότι βρισκόταν πράγματι μπροστά στο ένα και μοναδικό έργο του Leonardo Da Vinci (δεν είχε αναδειχθεί ακόμη τότε κάτω από τη μουντζούρα της μία δίδυμη, αν και πολύ λιγότερο μυστηριώδης Μόνα Λίζα στο Μουσείο του Πράντο).

Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Το εξώφυλλο της εφημερίδας Le Petit Parisien με την είδηση της κλοπής του πίνακα : "Ο διάσημος πίνακας του Leonardo Da Vinci "La Joconde" εξαφανίστηκε από το Μουσείο του Λούβρου. Πως και από πότε, δεν ξέρουμε. Μας μένει το κάδρο". Πάνω δεξιά η αναπαράσταση της κλοπής από τον Vincenzo Peruggia.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Οι δύο πανομοιότυπες φωτογραφίες που επέτρεψαν την ακριβή ταυτοποίηση του πίνακα. Η μία λήψη -CLICHÉ BRAUN et Cie- έγινε στο Λούβρου πριν την κλοπή, και η άλλη -CLICHÉ-A.-BROGI- στην Galleria degli Uffizi στη Φλωρεντία το Δεκέμβρη του 1913.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Οι περιπλανήσεις της Τζοκόντα στις φτωχικές γειτονιές. Από αριστερά προς τα δεξιά : La Cite du Heron στο Παρίσι, το ξενοδοχείο Tripoli στη Φλωρεντία (το δωμάτιο σημειώνεται με ένα σταυρό), το εργατικό δωμάτιο και η αποθήκη στο Παρίσι όπου η Τζοκόντα "διέμεινε" κρυμμένη δύο χρόνια.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Δύο πίνακες που σχετίζονται με την υπόθεση της κλοπής της Τζοκόντα, ο ένας του Louis Beroud (Mona Lisa au Louvre, 1911) και ο άλλος του Sir William Nicholson (Return of the Mona Lisa, 1914). Ο ζωγράφος Louis Beroud ήταν αυτός που ανακάλυψε πρώτος την κλοπή του έργου, καθώς πήγαινε τακτικά στο Λούβρο για να κάνει σχέδια για το συγκεκριμένο αυτό έργο του.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η αναγνώριση της Τζοκόντα στη Φλωρεντία. Στην αίθουσα της Galleria degli Uffizi όπου μεταφέρθηκε ο πίνακας, επετράπη η είσοδος μόνο στους G. Poggi, Διευθυντή της Galleria , M. Corrado Ricci, Γενικό Διευθυντή της Σχολής Καλών Τεχνών, Luigi Cavenaghi, ζωγράφο που ανέλαβε την αποκατάσταση του Μυστικού Δείπνου, όπως και στον φωτογράφο-ανταποκριτή του μεγάλου γαλλικού περιοδικού "L'Illustration" που τράβηξε και τη φωτογραφία. Δεξιά ο Alfred Geri, ο αντικέρ που δέχτηκε την επίσκεψη του Vincenzo Peruggia προκειμένου ν' αγοράσει το έργο.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Μία πρώτη ομάδα επισκεπτών (πάνω δεξιά) καλείται να δει τον πίνακα που εκτίθεται για ένα μικρό διάστημα μετά την ανευρεσή του στην Galleria degli Uffizi στη Φλωρεντία.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η επιστροφή της Τζοκόντα με κάθε επισημότητα στο Λούβρο το Γενάρη του 1914, με μία μικρή καθυστέρηση που οφειλόταν σε δύο εκθέσεις που έγιναν για τον πίνακα, η μία στη Ρώμη και η άλλη στη Φλωρεντία.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Μεγάλη επιτυχία γνώρισαν οι καρτ ποστάλ με θέμα την περιπέτεια της Τζοκόντα, και κυρίως οι χιουμοριστικές. Πλανόδιοι πωλητές είχαν ειδικευτεί μάλιστα σ'αυτές.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η επιστροφή της Τζοκόντα. Φωτογραφία και χιουμοριστικές καρτ ποστάλ της εποχής
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Αποκριάτικο άρμα με την απαγωγή της Τζοκόντα, που περιχαρής ορμάει έξω από την κορνίζα της.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Στις γαλλικές Απόκριες, οι καρναβαλιστές δεν έχασαν την ευκαιρία να διακωμωδήσουν με ξεχωριστά άρματα την κλοπή της Τζοκόντα (με θέμα πότε την αρπαγή, και πότε την επιστροφή της).
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
"Αγαπητέ γαμπρέ μου, αγαπητή μου νύφη. Χαίρομαι που σας στέλνω αυτήν την Τζοκόντα για την οποία μιλάει όλος ο κόσμος. Ρωτήστε παρακαλώ τον Μισέλ αν μπορεί να μου βρει κάνα δυο σακιά πατάτες, αν αυτό βέβαια σας είναι εύκολο. Θα τα πληρώσω μόλις ενημερωθώ για την αξία τους. Υπολογίζοντας στην καλή σας θέληση, σας ευχαριστώ εκ των προτέρων".
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Τα οργανωμένα ταξίδια της Τζοκόντα στη Νέα Υόρκη το 1963 (κάτω), και το 1974 στο Τόκιο (πάνω δεξιά) και τη Μόσχα (πάνω αριστερά).
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Επιστροφή το 1945 της Τζοκόντα στο Λούβρο.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Φωτογραφία του Michel Maïofis, La Joconde (1943). - Café Mont Lozère - Beaubourg, Paris.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Τζέιν Μάνσφιλντ - Σοφία Λόρεν
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
On a vole la Joconde (1966), γαλλική ταινία του Michel Deville με τους Γιώργο Τσακίρη και Marina Vlady.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Will Hay και Lilli Palmer, οι πρωταγωνιστές της ταινίας.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Der Raub der Mona Lisa(1931), ταινία του Ούγγρου σκηνοθέτη Géza von Bolváry.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η Τζοκόντα του Λούβρου και η Τζοκόντα του Πράντο (μετά από την αφαίρεση του μαύρου επιπρόσθετου φόντου).
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Η Μόνα Λίσα του βραζιλιάνικου μοντερνισμού ήταν πιο άτυχη. Ο πίνακας με τον τίτλο "Samba" (1925) του βραζιλιάνου ζωγράφου Di Cavalcanti έγινε στάχτη όταν από βραχυκύκλωμα του κλιματισμού πήρε φωτιά και καταστράφηκε η κατοικία του γνωστού συλλέκτη Jean Boghici στο Rio de Janeiro.
Η εξαφάνιση της Τζοκόντα Facebook Twitter
Τρεις χιουμοριστικές κάρτες: "Ορίστε τι έδωσε η Μόνα Λίζα στους θαυμαστές της". // "Ευχαριστημένη που μετά από 400 χρόνια βρήκα πάλι την ευκαιρία να το σκάσω". // "Πάω να ανταμώσω τον Ντα Βίντσι μου. Γεια σας αγαπητοί μου και ευχαριστώ".
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τι μας λέει για το μέλλον της τέχνης αυτό το meme με την αραχτή Μόνα Λίζα στο άδειο Λούβρο;

Εικαστικά / Τι μας λέει για το μέλλον της τέχνης αυτό το meme με την αραχτή Μόνα Λίζα στο άδειο Λούβρο;

Το πιθανότερο είναι ότι θα κατοχυρωθούν νέες ιεραρχίες και ανισότητες στον κόσμο της τέχνης. Οι ιδιωτικές ξεναγήσεις με αντάλλαγμα χορηγίες και δωρεές, που ήδη αποτελούν μέρος της οικονομίας πολλών μουσείων, είναι βέβαιο ότι θα πολλαπλασιαστούν.
Ταξίδι στις κατακόμβες του Παρισιού

Urban Culture / Ταξίδι στις κατακόμβες του Παρισιού

Μια αχανής, απαγορευμένη πόλη διακλαδώνεται κάτω από το Παρίσι, γεμάτη κατακόμβες, σκελετούς, υπόγεια ύδατα και rave parties. Mε αφορμή το βιβλίο του ΜacFarlane «Υπογαία» που μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, επιχειρούμε μια εικονογραφική κατάδυση σε ένα από τα πιο γοητευτικά θέματα της urban μυθολογίας.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Helmut Lang: What remains behind

Εικαστικά / Helmut Lang: Από το θρυλικό rubber dress στα πρωτόγονα γλυπτά του

Ο καλλιτέχνης και πρώην σχεδιαστής μόδας διατηρεί την προσήλωσή του στα υλικά και παρουσιάζει γλυπτά που θίγουν τη διαρκή εμμονή του με το θέμα της μνήμης, σε ένα σπίτι-σύμβολο του μοντερνισμού στο Λος Άντζελες.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
62 λεπτά με τον Ανέστη Ιωάννου

Εικαστικά / Από τη Νεφελοκοκκυγία στο skate και το τζιν: Το Εικαστικό Σύμπαν του Ανέστη Ιωάννου

Ο νεαρός εικαστικός αναζητά μια νέα μορφή ελευθερίας και απογείωσης, συνδέοντας τη δυναμική της street culture με την ουτοπία των Ορνίθων και των τσαρουχικών ονείρων, αναζητώντας μια έξοδο από το αστικό τραύμα σε έναν κόσμο γεμάτο δυνατότητες και φαντασία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο καινοτόμος κεραμίστας–γλύπτης Brian Rochefort παρουσιάζει στην Αθήνα νέα του έργα

Εικαστικά / Brian Rochefort: Ο ριζοσπάστης της κεραμικής παρουσιάζει τα νέα του έργα στην Αθήνα

Είναι διάσημος για τη δημιουργία μεγάλων, ζωηρών κεραμικών γλυπτών με μοναδικές υφές και αφηρημένα μοτίβα, ενώ οι συνθέσεις του ισορροπούν μεταξύ αταξίας και αρμονίας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Εικαστικά / Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Το βινύλιο υποκαθιστά το χρώμα σε μια σειρά έργων που παρουσιάστηκαν με μεγάλη επιτυχία τη δεκαετία του ’80 στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη από τον Αλέξανδρο Ιόλα. Σαράντα χρόνια μετά, η γκαλερί The Breeder τα επανασυστήνει στο κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατσαδιώτης

Εικαστικά / «Tα έργα μου είναι σκοτεινά, αλλά δεν τα έχω σκεφτεί ποτέ ως προκλητικά»

Μία μέρα μετά τον βανδαλισμό των έργων του από τον βουλευτή της Νίκης, ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης μιλά στη LiFO για τη δουλειά του που προκάλεσε τέτοιες αντιδράσεις σε συγκεκριμένες ομάδες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Μια πολύ καλή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Εικαστικά / «Μια πολύ κακή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Πώς η ανάγκη μιας κολεκτίβας καλλιτεχνών για χώρο εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο φιλόξενα κουίρ σποτ στο κέντρο της πόλης: Μέσα από τις αφηγήσεις των παιδιών που το έφτιαξαν και το έζησαν.  
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Καμία σύμβαση δεν μπορούσε να περιορίσει τον Leigh Bowery

Εικαστικά / Καμία σύμβαση δεν μπορούσε να περιορίσει τον Leigh Bowery

Η Tate Modern φέρνει στις αίθουσές της μια έκθεση για έναν «larger than life» περφόρμερ. Η πορεία του νεαρού αγοριού από το ήσυχο προάστιο Sunshine της Μελβούρνης που έγινε παγκοσμίως διάσημη προσωπικότητα στον χώρο του πολιτισμού, χάρη στον εξωφρενικό, πολύπλοκο και δημιουργικό χαρακτήρα του και άφησε ανεξίτηλο και αδιαμφισβήτητο αποτύπωμα στη σύγχρονη τέχνη και πέρα από αυτήν. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ