Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Αριστερά: η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου. Δεξιά: Χωρίς Τίτλο (1974)
0

«Πολλοί φίλοι νομίζουν ότι μου κάνουν κοπλιμέντο λέγοντας ότι είμαι μία από τις καλύτερες Ελληνίδες ζωγράφους. Άλλοι πάλι, λένε ότι είμαι η πνευματωδέστερη ζωγράφος και ξέρω ότι εννοούν η πιο πνευματώδης από τις γυναίκες γιατί, από όλους τους ζωγράφους μαζί είναι πασίγνωστο ότι ο πνευματωδέστερος είναι ο Τσαρούχης. Θα προτιμούσα να μας έβλεπαν όλους μαζί, άντρες και γυναίκες, και ας μην ήμουν απ’ τους καλύτερους, αλλά απλώς καλή, και ας μην ήμουν η πνευματωδέστερη, αλλά απλώς πνευματώδης. Είμαι εναντίον των γυναικείων συλλόγων για τον ίδιο λόγο. Δεν άκουσα ποτέ για σύλλογο ανδρών χημικών η αντρών καλλιτεχνών. Έτσι, όταν η Μπουλγουρά με ρώτησε αν θέλω να γραφτώ στο καλλιτεχνικό σωματείο Ελληνίδων, με προσποιητή κατάπληξη της απάντησα: "Μα δεν έχω τίποτα εναντίον των αντρών!" και σκάσαμε και οι δυο στα γέλια».

Τα λόγια αυτά της ζωγράφου Σίλειας Δασκοπούλου σκιαγραφούν εν μέρει τη στάση της προς τη ζωή αλλά και το πνεύμα της δουλειάς της που στις μέρες μας φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ. Οι γυναικείες μορφές που ζωγράφιζε φανερώνουν όχι μόνο τις προσωπικές τους ιστορίες αλλά και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.

18 χρόνια μετά την τελευταία της αναδρομική στην αίθουσα τέχνης Νέες Μορφές, η γκαλερί CAN εστιάζει στο σημαντικότατο έργο της και σε συνδυασμό με την Μπιενάλε της Αθήνας «ΑΝΤΙ», στην οποία εκτίθενται 18 ακόμη έργα, ολοκληρώνει ένα μεγάλο αφιέρωμα γύρω από τη τολμηρή και πρωτοποριακή αυτή ζωγράφο με στόχο την επανεκτίμηση του έργου της.

Έγινε ανθρωποκεντρική, με έμφαση στις γυναικείες μορφές, οι οποίες παρουσιάζονται σαν πορτρέτα, που αντανακλούν είτε τους συμβατικούς κοινωνικούς τους ρόλους είτε την ψυχολογική τους κατάσταση.

Η Δασκοπούλου, συμφωνα με το βιογραφικό της στο ΙΣΕΤ, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1936 και μεγάλωσε στο Κιλκίς. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα με την οικογένειά της το 1945. Ξεκίνησε τη μαθητεία της στη ζωγραφική με δάσκαλο τον Πάνο Σαραφιανό και μετά σπούδασε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. στην ΑΣΚΤ της Αθήνας, στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη. Αποφοίτησε με έπαινο το 1960. Έκανε επίσης ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής στο Παρίσι, όπου έζησε από το 1967 έως το 1970. 


Στην πρώτη της ατομική έκθεση (1962, Νέες Μορφές) τα θέματά της ήταν τοπιογραφικά, κυρίως όψεις σπιτιών, με πολύ έντονα χρώματα σε εξπρεσιονιστικό ύφος. Αυτή η περίοδος της δουλειάς της καλύπτει περίπου τη δεκαετία του 1960.

 
Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα από το Παρίσι, το 1970, η τέχνη της άλλαξε κατεύθυνση. Έγινε ανθρωποκεντρική, με έμφαση στις γυναικείες μορφές, οι οποίες παρουσιάζονται σαν πορτρέτα, που αντανακλούν είτε τους συμβατικούς κοινωνικούς τους ρόλους είτε την ψυχολογική τους κατάσταση.

Η εικόνα σχηματοποιείται και τα εκφραστικά χαρακτηριστικά των προσώπων υπερτονίζονται, χάρη σε μια σκόπιμα «ακατέργαστη» και αντι-νατουραλιστική γραφή που θυμίζει μάσκα. Συχνά οι ειρωνικοί τίτλοι των έργων («H μπεμπούλα», «Η χαμηλοβλεπούσα» κ.λπ.) ενισχύουν την αιχμηρή κριτική διάθεση αυτής της ζωγραφικής, η οποία παρουσιάστηκε με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Μετά το έτος της γυναίκας» (1978, Νέες Μορφές). Μέχρι το τέλος της ζωής της (2006) είχε κάνει πάνω από 100 τέτοια πορτρέτα. 

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1977)


H καριέρα της εξελίχτηκε σε χαμηλούς τόνους. Δεν έκανε πολλές ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε επιλεγμένες ομαδικές. Το 1966 κέρδισε το Β΄ βραβείο ζωγραφικής στον Καλλιτεχνικό Διαγωνισμό Νέων της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Το έργο της εκτιμήθηκε από το κοινό και την κριτική, ως μια από τις αυθεντικότερες γυναικείες φωνές στην ελληνική ζωγραφική.


Το 2000 πραγματοποιήθηκε αναδρομική της έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Νέες Μορφές. Πέθανε στην Αθήνα το 2006.

Η Χριστίνα Ανδρουλιδάκη επιμελήτρια της νέας μεγάλης αναδρομικής έκθεσης-αφιερώματος στη ζωγράφο απαντά στις ερωτήσεις μας σχετικά με αυτή την σχεδόν άγνωστη στους νέους Ελληνίδα καλλιτέχνιδα:

— Πώς προέκυψε η ιδέα για την έκθεση;

Από την πρώτη στιγμή που είδα το έργο της Σίλειας ήταν σαν κάτι να με στοίχειωσε. Ποια ήταν αυτή η ζωγράφος; Και γιατί δεν την ήξερα; Γιατί δεν είχε τύχει να την ακούσω ποτέ ως τότε; Έτσι προέκυψε η έκθεση που κάναμε στην γκαλερί τον Νοέμβριο του 2017 και είχε τον τίτλο «I used to be funny but now I am dead».

H αναδρομική έκθεση-αφιέρωμα που διοργανώνεται τώρα ευελπιστεί να φωτίσει το έργο της όπως ποτέ ως τώρα. Η συνεργασία με την Μπιενάλε της Αθήνας, η οποία θα εκθέσει παράλληλα με το δικό μας αφιέρωμα 18 έργα της Σίλειας από το 1971 ως το 1988, είναι μια πολύ σημαντική σύμπραξη που δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει ένα μεγάλο δείγμα της δουλειάς της, που για πολλούς παραμένει άγνωστη.

— Ποια είναι τα στοιχεία που κάνουν τα έργα της να ξεχωρίζουν;

H Σίλεια γνώριζε καλά κάτι το οποίο έγινε σύνθημα του φεμινιστικού κινήματος, ότι δηλαδή «το προσωπικό είναι πολιτικό, και ζωγράφιζε με πάθος ακριβώς αυτό, όπως μίλαγε και για τα γυναικεία ζητήματα σε συνεντεύξεις της και μέσα από τα έργα της. Όχι μέσα από την ασφάλεια μιας ομάδας ή το μανιφέστο κάποιου κινήματος αλλά μέσα από τη μοναχικότητα του εργαστηρίου της.

Θέματα όπως η ισότητα των φύλων, με την επακόλουθη ισότητα σε μισθό και ίσα προνόμια στον εργασιακό χώρο, η ενδοοικογενειακή βία, το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και άλλα πολλά εκφράζονται ήδη από πολύ νωρίς σε έργα της.

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1979)

— Μίλησέ μου για το δικό σου αγαπημένο γυναικείο πορτρέτο από την έκθεση.

Είναι ένα πορτρέτο από το 1988, το οποίο δείχνει μια γυμνόστηθη γυναίκα με τα χέρια ψηλά, που μας κοιτάει και γελάει. Μου αρέσει πολύ γιατί είναι ένα από τα σπάνια έργα όπου η γυναίκα δείχνει χαρούμενη και μοιάζει κάπως να μας κοροϊδεύει.

Πιστεύω πως αποτυπώνει καλά την αίσθηση του χιούμορ της Σίλειας αλλά και το γεγονός ότι ολόκληρη η δουλειά της ήταν συγχρόνως ένα ψυχογράφημα αλλά και μια γιορτή της γυναικείας δύναμης και της γυναικείας φύσης με έναν πολύ σύγχρονο, σχεδόν μεταμοντέρνο τρόπο, ακριβώς γιατί όλα όσα υποστήριζε υπήρξαν από τότε πολύ προωθημένα για την εποχή της.

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Μικρό Κορίτσι, 1977
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, L' avion, 1969
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Eπάγγελμα Μεσίτρια, 1973
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1981)
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1988)

Info

Αφιέρωμα στη Σίλεια Δασκοπούλου, 1936-2006

Έως 1/12

Can, Christina Androulidaki Gallery (Αναγνωστοπούλου 42, Κολωνάκι, 210 3390833)

Ωράριο: Τρ.-Παρ. 12:00-15:00, 17:00-20:00, Σάβ. 12:00-16:00 και κατόπιν ραντεβού

Είσοδος ελεύθερη

 

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μπιενάλε, Μόραλης και πολλές ακόμα εκθέσεις εικαστικών που θα δούμε στην Αθήνα τους επόμενους μήνες

Εικαστικά / Μπιενάλε, Μόραλης και πολλές ακόμα εκθέσεις εικαστικών που θα δούμε στην Αθήνα τους επόμενους μήνες

Δεν ξέρεις τι να επιλέξεις. Κι ακόμα χειρότερα: θέλεις να τα δεις όλα. Γι' αυτό και καταστρώθηκε το ακόλουθο πλάνο επιλογών με κριτήριο τι εξάπτει την περιέργεια
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Jenny Saville: η πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα καλλιτέχνης στον κόσμο εκθέτει στην Αθήνα

Εικαστικά / Jenny Saville: η πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα καλλιτέχνης στον κόσμο εκθέτει στην Αθήνα

Μια περιήγηση στην έκθεση έργων της στον χώρο της Συλλογής Γιώργου Οικονόμου πείθει τον επισκέπτη ότι οι πίνακές της φέρουν το βάρος γλυπτών μνημείων και ότι τα εικονιζόμενα γυμνά προκαλούν δέος επειδή απευθύνονται στον θεατή με ειλικρίνεια επιθανάτιου ρόγχου
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ