Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε

Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Ο Γουές Άντερσον και η Τζουμάν Μαλούφ. © KHM-Museumsverband
0

Ο σκηνοθέτης Γουές Άντερσον βρέθηκε το βράδυ της Δευτέρας στη μεγάλη αίθουσα του Μουσείου Ιστορίας της Τέχνης της Βιέννης, μπροστά σε εκατοντάδες Αυστριακούς, αλλά και σε φίλους και συνεργάτες του, όπως οι ηθοποιοί Τίλντα Σουίντον και Τζέισον Σουόρτσμαν, φορώντας ένα κοτλέ κοστούμι.

«Νομίζαμε ότι θα ήταν εύκολο. Φυσικά κάναμε λάθος. Αλλά δεν περιμέναμε να είμαστε τόσο λάθος για τόσο μεγάλο διάστημα» παραδέχεται ο Άντερσον, μιλώντας για το ντεμπούτο του στον κόσμο των εικαστικών, που πραγματοποίησε μαζί με τη σύζυγό του, τη σχεδιάστρια και συγγραφέα Τζουμάν Μαλούφ.

Βέβαια, η πρώτη έκθεση που επιμελήθηκε το ζευγάρι ήταν πρόκληση όχι μόνο για εκείνους αλλά και για το ίδιο το μουσείο. Με το όνομα «Η μούμια μιας μυγαλής σε φέρετρο και άλλοι θησαυροί» (Spitzmaus Mummy in a Coffin and Other Treasures), η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 5 Νοεμβρίου και είναι η μεγαλύτερη που έχει παρουσιάσει ποτέ το συγκεκριμένο ίδρυμα. Στην ουσία είναι ακόμα μεγαλύτερη και από την τρομερά φιλόδοξη έκθεση με έργα του Πίτερ Μπρέγκελ που έχει ήδη ξεκινήσει στη γειτονική πτέρυγα.

Ίσως η αναζήτηση των δύο επιμελητών για τα παράδοξα του μουσείου να εκπορεύεται από τη γνώση τους ότι βρέθηκαν ως outsiders ανάμεσα σε μια επιφανή ομάδα έμπειρων ιστορικών της τέχνης, επιμελητών και συντηρητών. Ένας εξ αυτών δήλωσε ότι κάποια από τα μέλη του προσωπικού του μουσείου αντιμετώπισαν αρχικά με σκεπτικισμό το πρότζεκτ. «Λαμβάναμε μέιλ από τον Γουές όπου μας ρωτούσε "έχετε λίστα με πράσινα αντικείμενα;", "μπορείτε να μας στείλετε μια λίστα με οτιδήποτε κίτρινο έχετε στη συλλογή;"».

Οι δύο επιμελητές άντλησαν υλικό από τις 14 τεράστιες συλλογές του μουσείου που περιλαμβάνουν συνολικά πάνω από 4,5 εκατομμύρια εκθέματα και καλύπτουν μια χρονική περίοδο 5.000 ετών. Από εκείνα κατέληξαν σε 430 κομμάτια, σχεδόν τα μισά από τα οποία εκτίθενται για πρώτη φορά, αφού παρέμεναν κρυμμένα στις σκοτεινές γωνίες του κτιρίου του 19ου αιώνα. Η έκθεση πρόκειται να μετακομίσει στο Fondazione Prada του Μιλάνου την άνοιξη.

Η carte blanche που δόθηκε στο ζευγάρι προέκυψε έπειτα από μία τυχαία συνάντηση, μέσω κοινού τους φίλου, με τον Τζέισον Σαρπ, επιμελητή του μουσείου για το τμήμα της μοντέρνας τέχνης.

Το πρότζεκτ είναι το τελευταίο σε μια σειρά από εκθέσεις που επιμελούνται διάφοροι καλλιτέχνες στο κομψό ίδρυμα. Οι Ed Ruscha και Edmund de Waal ήταν οι δύο πρώτοι καλλιτέχνες που κλήθηκαν να βάλουν τη δική τους πινελιά στην παρουσία των κειμηλίων του μουσείου. Καθώς το ίδρυμα δεν ανανεώνει πλέον τη συλλογή του, το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι ένα πείραμα για νέους τρόπους παρουσίασης των παγκοσμίως γνωστών θησαυρών του. 

Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband

Μια έκθεση για όσα δεν προσέχουμε στα μουσεία

Πώς είναι λοιπόν μια έκθεση που διοργάνωσε ο Γουές Άντερσον; Πιστή στο μοναδικό του στυλ, είναι προφανώς αφιερωμένη σε ό,τι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως outsider. Όλο το στήσιμο έχει γίνει με τρόπο που καταρρίπτει τους κανόνες της ιστορίας της τέχνης, με το αποτέλεσμα να δείχνει σαν φόρος τιμής σε όλα τα παραγνωρισμένα αντικείμενα των μουσείων και παράλληλα ένας καινοτόμος τρόπος επιμέλειας που δεν εκπλήσσει, αν γνωρίζεις την αισθητική του σκηνοθέτη.

Στην πρώτη τους συνάντηση στο μουσείο, ο Σαρπ θυμάται πώς το ζευγάρι ξεγλιστρούσε ανάμεσα στα μπαρόκ αριστουργήματα της μόνιμης συλλογής και την προσοχή τους τράβηξαν αμέσως όλα τα παράξενα αντικείμενα αιώνων που είχαν στην κατοχή τους Αυστριακοί μονάρχες.

Τα αντικείμενα που επέλεξαν δεν είναι απαραιτήτως εντυπωσιακά. Το παλιότερο είναι ένα κομμάτι απολιθωμένου ξύλου εκατοντάδων χιλιάδων ετών. Υπάρχουν επίσης τρία σκουροπράσινα αυγά που γέννησε ένα εμού ειδικά για την έκθεση, έξι εβδομάδες πριν από τα εγκαίνια. Είναι τοποθετημένα σε μια βιτρίνα που μοιάζει με εκκολαπτήριο, απέναντι από τη μούμια μυγαλής που δίνει στην έκθεση το όνομά της.

Αυτός ο τάφος του μικροσκοπικού θηλαστικού από τον 4ο αιώνα π.Χ. που έχει το μέγεθος ενός μεγάλου κουτιού παπουτσιών βρίσκεται στο κέντρο της έκθεσης. Το μικρό φέρετρο βρισκόταν αθέατο σε μια σειρά άλλων τάφων στην αιγυπτιακή πτέρυγα. Ο Σαρπ υπολογίζει ότι μόνο ένας στους 5.000 επισκέπτες θα πρόσεχε αυτό το έκθεμα, πριν οι δύο καλλιτέχνες το φέρουν στο φως.

Τα πάντα λοιπόν ακολουθούν αυτό το μοτίβο. Υπάρχει μια σειρά από τρία μεγάλα πορτρέτα του Petrus Gonsalvus και της οικογένειάς του από τον 16ο αιώνα, όπου όλοι τους είχαν προσβληθεί από υπερτρίχωση και είναι εντελώς καλυμμένοι με τρίχες από την κορυφή ως τα νύχια. Σε μια άλλη αίθουσα βρίσκεται μόνο η βαλίτσα για τη ρόμπα ενός Κορεάτη πρίγκιπα. Κοντά της, ένα ποτήρι που ανήκε στον Ναπολέοντα μέσα στη θήκη του. Παράλληλα, μια σειρά από 22 προτομές τοποθετημένες όχι κατά χρονολογική ή άλλη αξιολογική σειρά αλλά κατά μέγεθος. Θραύσματα από άγνωστα αγάλματα βρίσκονται μέσα σε δικές τους βιτρίνες, μαζί με ένα δάχτυλο από ένα άγνωστο άγαλμα της πρώιμης ρωμαϊκής περιόδου.

Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband

Δύο outsiders επιμελήθηκαν έργα άλλων outsiders

Ίσως η αναζήτηση των δύο επιμελητών για τα παράδοξα του μουσείου να εκπορεύεται από τη γνώση τους ότι βρέθηκαν ως outsiders ανάμεσα σε μια επιφανή ομάδα έμπειρων ιστορικών της τέχνης, επιμελητών και συντηρητών.

Ένας εξ αυτών δήλωσε ότι κάποια από τα μέλη του προσωπικού του μουσείου αντιμετώπισαν αρχικά με σκεπτικισμό το πρότζεκτ. «Λαμβάναμε μέιλ από τον Γουές όπου μας ρωτούσε "έχετε λίστα με πράσινα αντικείμενα;", "μπορείτε να μας στείλετε μια λίστα με οτιδήποτε κίτρινο έχετε στη συλλογή;". Η βάση δεδομένων μας δεν έχει τέτοιες κατηγορίες».

Γι' αυτό οι επιμελητές και οι συντηρητές έπρεπε να ψάξουν «χειροκίνητα» τη συλλογή, μια δύσκολη διαδικασία λόγω των συνθηκών συντήρησης που έπρεπε να τηρηθούν, και που φυσικά οι δύο καλλιτέχνες δεν γνώριζαν.

Η παρουσίαση της έκθεσης είναι επίσης άμεση, χωρίς τίτλους και επεξηγηματικά πάνελ. Υπάρχει μόνο ένα φυλλάδιο, παρόλο που είναι κάπως ασυγχρόνιστο αφού ακόμα και την παραμονή των εγκαινίων οι δύο επιμελητές μετακινούσαν πράγματα.

Ένα δωμάτιο αφιερωμένο στην πανίδα φέρνει στον νου την ταινία του 2009 Ο Φανταστικός Κύριος Φοξ και το φετινό Νησί των Σκύλων. Εκεί βρίσκεται η «Γάτα», ένας γερμανικός πίνακας άγνωστου καλλιτέχνη του 18ου αιώνα που θα μπορούσε να είχε φιλοτεχνηθεί φέτος. Κάπου κοντά και το «Δύσμορφο Ελάφι», ένας πίνακας του 1663 που θα μπορούσε να βρίσκεται σε ένα από τα δωμάτια του Ξενοδοχείου Grand Budapest.

Σε άλλη αίθουσα υπάρχουν περίεργοι πίνακες με καλοαναθρεμμένα παιδιά αριστοκρατών (ένας επιμελητής επεσήμανε πως ο τρόπος που τοποθετήθηκαν τα χαλιά έκανε την αίθουσα να φαίνεται πιο ήσυχη, σαν νοσοκομειακή), ενώ αλλού έχουν τοποθετηθεί πράσινοι πολύτιμοι λίθοι, μινιατούρες και ένα πράσινο μεταξωτό φόρεμα που ανήκε σε διάσημη Βιεννέζα ηθοποιό από τα '70s.

Ο Άντερσον αναγνωρίζει τον σκεπτικισμό του μουσείου για τη δουλειά του: «Ένας από τους βασικούς επιμελητές στην αρχή δεν μπορούσε να εντοπίσει κάποιες από αυτές που εμείς θεωρούσαμε ότι είναι οι πιο κραυγαλέες συνδέσεις. Ακόμα και αφού τις επισημάναμε, η επιμελητική τους εγκυρότητα αμφισβητείται».

Σε ένα «ξύλινο» δωμάτιο, ένα αριστουργηματικά φιλοτεχνημένο άγαλμα του Ιησού στέκεται δίπλα σε ένα ξύλινο αγαλματίδιο ιθαγενή από το γειτονικό World Museum. Δεν έχουν καμία σχέση αλλά στέκονται στην ίδια στάση. «Και τα δύο τους τους είναι μαγικά» αναφέρει ο Σαρπ. «Μαζί η μαγεία είναι μεγαλύτερη. Οι δύο καλλιτέχνες μας βοήθησαν να τη δούμε».

Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Γουές Άντερσον & Τζουμάν Μαλούφ © KHM-Museumsverband. Photo: Rafaela Proell.
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Άποψη της έκθεσης © KHM-Museumsverband
Ο Γουές Άντερσον αναστατώνει τη Βιέννη με την απίστευτα πρωτότυπη έκθεση που επιμελήθηκε Facebook Twitter
Εξωτερική άποψη του Μουσείου Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη © KHM-Museumsverband

Info

Spitzmaus Mummy in a Coffin and other Treasures

6/11/2018-28/4/2019

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης

Βιέννη, Αυστρία

 

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Helmut Lang: What remains behind

Εικαστικά / Helmut Lang: Από το θρυλικό rubber dress στα πρωτόγονα γλυπτά του

Ο καλλιτέχνης και πρώην σχεδιαστής μόδας διατηρεί την προσήλωσή του στα υλικά και παρουσιάζει γλυπτά που θίγουν τη διαρκή εμμονή του με το θέμα της μνήμης, σε ένα σπίτι-σύμβολο του μοντερνισμού στο Λος Άντζελες.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
62 λεπτά με τον Ανέστη Ιωάννου

Εικαστικά / Από τη Νεφελοκοκκυγία στο skate και το τζιν: Το Εικαστικό Σύμπαν του Ανέστη Ιωάννου

Ο νεαρός εικαστικός αναζητά μια νέα μορφή ελευθερίας και απογείωσης, συνδέοντας τη δυναμική της street culture με την ουτοπία των Ορνίθων και των τσαρουχικών ονείρων, αναζητώντας μια έξοδο από το αστικό τραύμα σε έναν κόσμο γεμάτο δυνατότητες και φαντασία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο καινοτόμος κεραμίστας–γλύπτης Brian Rochefort παρουσιάζει στην Αθήνα νέα του έργα

Εικαστικά / Brian Rochefort: Ο ριζοσπάστης της κεραμικής παρουσιάζει τα νέα του έργα στην Αθήνα

Είναι διάσημος για τη δημιουργία μεγάλων, ζωηρών κεραμικών γλυπτών με μοναδικές υφές και αφηρημένα μοτίβα, ενώ οι συνθέσεις του ισορροπούν μεταξύ αταξίας και αρμονίας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Εικαστικά / Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Το βινύλιο υποκαθιστά το χρώμα σε μια σειρά έργων που παρουσιάστηκαν με μεγάλη επιτυχία τη δεκαετία του ’80 στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη από τον Αλέξανδρο Ιόλα. Σαράντα χρόνια μετά, η γκαλερί The Breeder τα επανασυστήνει στο κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατσαδιώτης

Εικαστικά / «Tα έργα μου είναι σκοτεινά, αλλά δεν τα έχω σκεφτεί ποτέ ως προκλητικά»

Μία μέρα μετά τον βανδαλισμό των έργων του από τον βουλευτή της Νίκης, ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης μιλά στη LiFO για τη δουλειά του που προκάλεσε τέτοιες αντιδράσεις σε συγκεκριμένες ομάδες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Μια πολύ καλή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Εικαστικά / «Μια πολύ κακή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Πώς η ανάγκη μιας κολεκτίβας καλλιτεχνών για χώρο εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο φιλόξενα κουίρ σποτ στο κέντρο της πόλης: Μέσα από τις αφηγήσεις των παιδιών που το έφτιαξαν και το έζησαν.  
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ