Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
0

Ξένη Δημοσίευση

«Πριν από 14 χρόνια, θαύμαζα την τέχνη, την αγαπούσα, πειραματιζόμουν ο ίδιος με το χρώμα, αλλά δεν φανταζόμουν ότι θα έφτανα στο σημείο να μην μπορώ να ζήσω χωρίς αυτήν.


Ο Παύλος Σάμιος, χωρίς να το ξέρει ακόμα τότε, το 2008, μου άλλαξε την σχέση μου με την τέχνη και τον χρόνο. Λάτρεψα την ζωγραφική, έμαθα να ταξιδεύω για την τέχνη, να ταξιδεύω μέσα από την τέχνη και να γεύομαι και να μαγεύομαι από το έργο των καλλιτεχνών ανά τον κόσμο. Μου άλλαξε επίσης την αίσθηση του χρόνου, γιατί η τέχνη έχει μία βαθιά όψη, είναι μία γέφυρα και ένα παράθυρο για τον πολιτισμό, την ιστορία, τα συναισθήματα, τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα ισχυρό μέσο έκφρασης, ένας καθρέφτης, μία πόρτα στο χωροχρόνο, ενώ, ορισμένα «δυνατά» έργα και δημιουργίες καλλιτεχνών, έχουν την δύναμη να σταματάνε το χρόνο.


Αυτά τα συναισθήματα τα ένιωσα πρώτη φορά με ένα έργο του Παύλου το 2008, στην έκθεσή του "Κάθε Στιγμή... Μία Ματιά". Το ίδιο απόγευμα γνώρισα τον Παύλο. Γλυκός, προσιτός, και με κάτι το "θείο", κάτι υπερβατικό, ένα γλυκό φως και έναν ζεστό αέρα που σε κέρδιζε. Αυτά τα χαρακτηριστικά, συνειδητοποίησα αργότερα, πάντα συνοδεύουν και την τέχνη του, άσχετα με το θέμα, άσχετα με τις νότες χαράς ή πίκρας, την ισχυρή σεξουαλικότητα, τις έξυπνες παραβολές, την τεχνοτροπία, το μέσο και τα υλικά – είναι πάντα εκεί, ο χαρακτήρας του, η "υπογραφή" του.


Το έργο που με κέρδισε και η γνωριμία μου με τον Παύλο έβαλε μία νέα διάσταση στην σχέση μου με την τέχνη. Ξεκίνησα, παράλληλα με τις σπουδές μου να μελετώ την ιστορία της τέχνης, να διαβάζω για την σύγχρονη Ελληνική τέχνη, και να περιμένω πως και πως να επιστρέψω Ελλάδα ανά τρίμηνο/εξάμηνο και να παρακαλέσω τον Παύλο να με δεχτεί στο ατελιέ προκειμένου να του θέσω τη λίστα των ερωτημάτων που είχα συγκεντρώσει. Είτε με το σπάνιο χαμόγελο, πάντα ζεστό, άλλοτε ελαφρώς πονηρό, άλλοτε ελαφρώς κατανοητικό-συγκαταβατικό, είτε με το βλέμμα του καθηγητή-δασκάλου, και πάντα με υπομονή, ο Παύλος έβρισκε τον τρόπο να μου απαντήσει τα ερωτήματα χωρίς να μου ικανοποιήσει την περιέργεια. Έτσι το ταξίδι μου με την τέχνη συνεχιζόταν, η έρευνα προχωρούσε, νέα ερωτήματα γεννιόντουσαν, και νέοι καφέδες και συζητήσεις ακολουθούσαν στην Αθήνα, την Κεφαλονιά και όπου αλλού συμπίπταμε.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter
 

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2008/

Τον Παύλο πάντα τον θαύμαζα και τον σεβόμουν βαθύτατα, γιατί είχε μία φυσική αρχοντιά, τιμούσε τους φίλους του, ήταν πάντα γενναιόδωρος, υπερβατικός, δεν είχε μικρότητες, δεν έπεφτε στην παγίδα ανταγωνισμών και κριτικής, με βοήθησε να αγαπήσω και να γνωρίσω το έργο μίας σειράς Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ου αιώνα και με βοήθησε να καταλάβω πως η τέχνη και η αγορά της τέχνης, όσο μεταφυσικό ή ισχυρό και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, παραμένουν ένας απολύτως ανθρώπινος χώρος με όλες τις δυσκολίες που έχει η ζωή όπως την ξέρουμε και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Είμαι ευγνώμων και αισθάνομαι τυχερός για κάθε λεπτό που είχα τη χαρά να περάσω κοντά του. Για όλα όσα μου χάρισε, τη δύναμη του παραδείγματός του και όλες τις πολύτιμες συμβουλές που με συνοδεύουν σήμερα και για πάντα.


Παρότι μεγάλος, σοφός, καταξιωμένος, πολυάσχολος, διαρκώς σε κίνηση και απίστευτα εργατικός, ο Παύλος πάντα έβρισκε χρόνο για να γνωρίσει ένα νέο ζωγράφο, έναν φίλο ή μία φίλη που σκέπτεται να αφιερωθεί επαγγελματικά στην τέχνη. Δάσκαλος, μέντορας, διορατικός, ταλαντούχος, αλλά πάντα ανοιχτός σε νέα γνώση, σε φρέσκιες ιδέες, μία άλλη οπτική, ιδέες -ακόμα και στην κριτική. Δεν πρόλαβα να του το πω, αλλά το εισαγωγικό κείμενο που έχει αναρτήσει στην προσωπική του ιστοσελίδα, είναι σε έντονο και άμεσο διάλογο, σε ένα από τα πιο δυνατά κείμενα για την τέχνη, την εισαγωγή του Oscar Wilde στο "Πορτραίτο του Dorian Gray".

Σε μία κουβέντα μας, ο Παύλος επιφύλασσε μία έκπληξη, ένα από τα αγαπημένα του ημίγλυκα κρασιά και μία υπέροχη σούπα που είχε ετοιμάσει ο ίδιος. Ήταν ένα από τα πιο απλά και ταυτόχρονα ανεκτίμητα και υπέροχα γεύματα της ζωής μου. Και είχα βρει την ευκαιρία να αναφερθώ στην στιγμή που ο Λόρδος Χένρι λέει στον ζωγράφο Μπάζιλ και τον Ντόριαν που ποζάρει: "αγαπώ τις απλές απολαύσεις, είναι το τελευταίο καταφύγιο στην ζωή των πολυσύνθετων ανθρώπων", θυμάμαι πως το είχε χαρεί, και εγώ σίγουρα κέρδισα τόσο από το ανάγνωσμα, όσο και από το παράδειγμα του Παύλου που το εφάρμοζε.


To 2015 ολοκληρώνει την μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο "Ζωγραφική Απολογία", διαφώνησα μαζί του, με τον πιο γλυκό και ζεστό τρόπο, για δύο λόγους, ο ένας ήταν εσωτερικός, δικός μου προβληματισμός -γιατί ο τίτλος, γιατί "απολογία"- ο Παύλος δεν έχει να απολογηθεί για τίποτε, και ο δεύτερος ήταν πως είχε πάρα πολλά έργα -και ο βασικός φόβος που μου δημιουργήθηκε είναι, μήπως η ποσότητα των έργων μείωνε την περιέργεια εκείνων που πρωτογνωρίζουν την τέχνη του. Το βέβαιο είναι πως χάρη στην έκθεση αυτή και ειδικότερα το μεγάλο λεύκωμα με χαρακτήρα "catalogue raisonné" που την συνοδεύει, καλλιτέχνες, συλλέκτες και φιλότεχνοι θα έχουν πάντα ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο του Παύλου και να μπουν σε έναν εις βάθος διάλογο μαζί του. Και στα Ελληνικά και στα Αγγλικά.

Παύλος Σάμιος (1948-2021): Ένας προσωπικός αποχαιρετισμός στον σημαντικό Έλληνα ζωγράφο Facebook Twitter

Πηγή: https://www.samiospavlos.gr/portfolio/2010/

Πριν μερικούς μήνες, τον Οκτώβριο, έχω οργανώσει μία παρέα φίλων, να πάρουμε τις μάσκες μας, και να συναντηθούμε στην τελευταία του έκθεση, "Καφέ ο Παράδεισος". Ο Παύλος μέχρι τελευταία στιγμή ήθελε να είναι εκεί, μου είχε πει πως τον ταλαιπωρεί κάτι, αλλά πως δεν είναι τίποτε και θα κερδίσει. Βρίσκει τη δύναμη και μας κάνει το "τουρ" μέσα από βίντεο-σύνδεση, χαμογελαστός, γλυκός και προσιτός όπως πάντα. Μου έδωσε τις τέλειες πάσες για να κάνω την υπόλοιπη ξενάγηση στους φίλους, τους οποίους είχε ήδη κερδίσει με την αμεσότητα και τον αέρα του.


Ο Παύλος έφυγε πρόωρα αλλά το πλούσιο έργο του και η σπάνια προσφορά του του εξασφάλισαν μία θέση στο πάνθεο της Ελληνικής ζωγραφικής και μέσα από όλους εμάς που τον αγαπάμε και τον τιμάμε, είτε τον γνωρίσαμε προσωπικά, είτε μας αρέσει να ταξιδεύουμε μέσα από την τέχνη του και τα μηνύματά της, ο Παύλος κέρδισε το στοίχημα της αθανασίας.


Έχει αφήσει πλούσιο έργο, μία σπάνια παρακαταθήκη και ένα ισχυρό αποτύπωμα. Η τέχνη του Παύλου θα συνεχίσει τη διαδρομή της, χάρη στο Μαράκι του, που είναι πάντα δίπλα του, η καλύτερη πρεσβευτής της τέχνης του, η καλύτερη προστάτισσα της προσφοράς του. Και θα είμαστε όλοι στο πλευρό της».

(Πηγή αρχικής εικόνας: https://issuu.com/skoufagallery/docs/)


*Ο Παύλος Ευθυμίου είναι ο Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών και Εκτελεστικός Σύμβουλος Διοίκησης στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Εικαστικά
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Helmut Lang: What remains behind

Εικαστικά / Helmut Lang: Από το θρυλικό rubber dress στα πρωτόγονα γλυπτά του

Ο καλλιτέχνης και πρώην σχεδιαστής μόδας διατηρεί την προσήλωσή του στα υλικά και παρουσιάζει γλυπτά που θίγουν τη διαρκή εμμονή του με το θέμα της μνήμης, σε ένα σπίτι-σύμβολο του μοντερνισμού στο Λος Άντζελες.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ