Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Ο Ron Cobb είχε σημαντική συνεισφορά στα κοστούμια και τα σκηνικά πολλών διάσημων ταινιών επιστημονικής φαντασίας.
0

Πρωτοείδα σκίτσα του σε underground έντυπα κι αφίσες της δεκαετίας του '80 και με εντυπωσίασε εξαρχής το δυνατό και περίτεχνο σχέδιο, οι λακωνικοί αλλά μεστοί νοήματος διάλογοι, η ρετρό και ταυτόχρονα φουτουριστική προοπτική, οι ριζοσπαστικές πολιτικές αναφορές, το άλλοτε αγωνιστικό, άλλοτε ζοφερό, άλλοτε πάλι παιγνιώδες κλίμα που ήξερε να δημιουργεί. Το 1989 κυκλοφόρησε ένα (εξαντλημένο σήμερα) άλμπουμ του στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Απόπειρα, με τίτλο «Τι λέγαμε για την Οικολογία; » – ακόμα το έχω φυλαγμένο.

Η οικολογική καταστροφή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση ήταν εξάλλου στην κορφή των ενδιαφερόντων του ήδη από τη δεκαετία του '60 –υπήρξε μάλιστα ο σχεδιαστής της σημαίας του «πράσινου» κινήματος– όπως επίσης ο πόλεμος του Βιετνάμ στον οποίο βρέθηκε κιόλας ένα διάστημα ως κληρωτός αλλά όχι σε μάχιμη θέση, η πυρηνική απειλή, ο ρατσισμός, ο μιλιταρισμός, η αστυνομοκρατία, τα πολιτικά δικαιώματα και συνολικά το κίνημα αμφισβήτησης που βρισκόταν τότε στο απόγειό του και του οποίου σύντομα θα γινόταν «μέντορας».

Tα «ακτιβιστικά» του σκίτσα μοιάζουν να σχεδιάστηκαν μόλις χτες και το ίδιο επίκαιρα θα είναι, θαρρώ, και στον επόμενο αιώνα, εκτός και η ιστορία φανεί εντέλει υπερβολικά γενναιόδωρη με το είδος μας. 

Καθώς ο ίδιος αναφέρει στην προσωπική του ιστοσελίδα roncobb.net, η σχεδιαστική καριέρα του ξεκίνησε όταν επισκέφθηκε με έναν φίλο του τα γραφεία της πρωτοποριακής εναλλακτικής έκδοσης Los Angeles Free Press το 1965. Εκεί δέχθηκαν ενθουσιωδώς να δημοσιεύσουν μια σειρά πολιτικά σκίτσα του, τα οποία είχε λογοκρίνει το Playboy, όπου είχε αρχικά αποταθεί – λίγα χρόνια αργότερα, το διάσημο περιοδικό του Χιου Χέφνερ θα του έκανε υμνητικό πορτρέτο.

Πολύ γρήγορα ο Cobb έγινε περιζήτητος και δεκάδες έντυπα της αντικουλτούρας στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ασία, την Αυστραλία ακόμη συναγωνίζονταν ποιο θα φιλοξενούσε πρώτο δουλειές του.

Παρά όμως τη μεγάλη φήμη που απέκτησε από νωρίς ως κορυφαίος σχεδιαστής πολιτικού κόμικ, με έργα του να κοσμούν αφίσες, πόστερ και μπροσούρες σε πολλά μέρη του κόσμου, ελάχιστα χρήματα κέρδιζε από αυτό, ίσα να συντηρείται – περισσότερο τον ενδιέφερε η δουλειά του καθαυτή παρά το οικονομικό, κι όχι επειδή το είχε λυμένο αλλά επειδή είχε υιοθετήσει πλήρως το αντισυμβατικό, δοτικό, μη κερδοσκοπικό πνεύμα του χιπισμού. Σχεδίασε μάλιστα, μεταξύ άλλων, το εξώφυλλο του θρυλικού άλμπουμ των Jefferson Airplane «After Bathing at Baxter's» (1967).

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Tο μητρικό διαστημόπλοιο Nostromo από την ταινία «Alien».


Ακόμα λαμπρότερη και οικονομικά σίγουρα προσφορότερη υπήρξε η δουλειά του στο σινεμά, παρότι ούτε εκεί κυνήγησε τα τρελά λεφτά, αν και είχε τις ευκαιρίες. Λιτός και ολιγαρκής από πεποίθηση, δεν είχε υψιπετείς φιλοδοξίες, του αρκούσε να κάνει το κέφι του και να εξασφαλίζει μια στοιχειωδώς άνετη ζωή για τον ίδιο και βασικά για την οικογένειά του.

Είχε ήδη παντρευτεί την Αυστραλέζα Robin Love και είχαν αποκτήσει έναν γιο. Με δική της μάλιστα παρότρυνση ήδη πριν από τον γάμο τους μετανάστευσε μόνιμα στη «χώρα των καγκουρό» το 1972. Χάρη στην αλλαγή περιβάλλοντος και τη συνδρομή της Love κατάφερε να ξεπεράσει μια δημιουργική κρίση που τον βασάνιζε για καιρό, σε συνδυασμό με τον εθισμό που είχε αποκτήσει στις αμφεταμίνες – εντέλει ξαναβρήκε την όρεξη και την έμπνευσή του, ενώ αποφάσισε ότι το καλό κρασί του ταίριαζε καλύτερα από το «σπιντ» και ήταν σίγουρα πιο υγιεινό.


Αν και η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ως σχεδιαστής συνέβη στην «Ωραία Κοιμωμένη» της Disney το 1959, σε ηλικία μόλις 18 ετών, το επίσημο «βάπτισμά» του στην 7η τέχνη γίνεται το 1973 με την cult ταινία επιστημονικής φαντασίας «Σκοτεινό Αστέρι» του Νταν Ο' Μπάνον – δική του έμπνευση ήταν το διαστημόπλοιο των γυρισμάτων.

Η επόμενη ταινία επιστημονικής φαντασίας για τα σκηνικά της οποίας συνεργάζεται με τον H.R. Giger, το «Dune» του Χοντορόφσκι, μένει ανολοκλήρωτη, θα πιάσει όμως την «καλή» με τη συμμετοχή του στον «Πόλεμο των Άστρων» του Τζορτζ Λούκας (1977), μια από τις εμπορικότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου – εκείνος εμπνεύστηκε πολλά από τα εξωγήινα πλάσματα που «παρελαύνουν» σε αυτή.

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
O Ron Cobb εμπνεύστηκε πολλά από τα εξωγήινα πλάσματα που «παρελαύνουν» στον «Πόλεμο των Άστρων» του Τζορτζ Λούκας (1977).
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
O Ron Cobb κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού για την ταινία «Κόναν ο Βάρβαρος».


Σημαντική συνεισφορά είχε όμως στα κοστούμια και τα σκηνικά και άλλων διάσημων ταινιών επιστημονικής φαντασίας όπως τα «Alien» (από κοινού τον H. R. Giger, ο Cobb σχεδίασε το μητρικό διαστημόπλοιο Nostromo και τους εσωτερικούς του χώρους, το κλουβί της γάτας επίσης, όντας και μέγας γατόφιλος, ενώ δική του ιδέα ήταν το τοξικό αίμα του εξωγήινου τέρατος), «Λεβιάθαν», «Γυρίστε τον Γαλαξία με Οτοστόπ», «Η Άβυσσος» (υποβρύχια πλατφόρμα και σκάφανδρα), «Ολική Επαναφορά» (η αρειανή αποικία, τα ορυχεία, τα οχήματα κ.λπ.), «Επιστροφή στο Μέλλον» (δικό του το αμάξι-μηχανή του χρόνου) κ.ά.

Συμμετείχε επίσης σχεδιαστικά στο ψευδοϊστορικό έπος των Τζον Μίλιους-Όλιβερ Στόουν «Κόναν ο Βάρβαρος» (1982). Στα γυρίσματα της ταινίας αυτής που γίνονταν στο ίδιο στούντιο όπου ο Στίβεν Σπίλμπεργκ γύριζε τον «Ιντιάνα Τζόουνς», ο Cobb γνωρίζεται με τον Σπίλμπεργκ, για τον οποίο θα σχεδιάσει το αεροσκάφος των ναζί στους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού».

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Το αεροσκάφος των ναζί στους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού».


Γοητευμένος με τον Cobb, ο Σπίλμπεργκ του προτείνει να σκηνοθετήσει ο ίδιος αντ' αυτού μια ταινία που είχε κατά νου, το «Night Skies», όμως η παραγωγή αντιμετώπισε στην πορεία διάφορα προβλήματα και η ιδέα εγκαταλείφθηκε. Βάσει εκείνης της ιδέας ο Σπίλμπεργκ θα δημιουργήσει τον «E.T.», όπου ο Cobb αρκέστηκε σε ένα «πέρασμα» ως κομπάρσος –ένας από τους γιατρούς στην «υποδοχή»– και σε ένα γερό «μπόνους» 400.000 δολαρίων, πολύ περισσότερα από όσα είχε ζητήσει.

Ποτέ δεν παραπονέθηκε που έχασε την ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα και πιο υποσχόμενη καριέρα, ενώ βρήκε τον «E.T.», όταν τον είδε, «μάλλον χλιαρό» για τα γούστα του – προτιμούσε πιο σκοτεινές ιστορίες. Θα κάνει εντέλει μια και μόνη σκηνοθετική απόπειρα και μάλιστα σε κωμωδία, το «Garbo» (1992), πάντα στην Αυστραλία, όπου εξέδωσε σε βιβλία και τις περισσότερες κόμικ δουλειές του τη δεκαετία του '70.

Δήλωνε πάντως ευτυχής για τους δημιουργικούς ορίζοντες που του άνοιξε το σινεμά, για τις διαρκώς νέες προκλήσεις που του έθετε και κυρίως για τη διασκέδαση που του πρόσφερε όλο αυτό.


Στο Σίδνεϊ, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη γενέτειρά του, το Λος Άντζελες, θα τον βρει στις 21 Σεπτεμβρίου το μοιραίο, την ίδια συμπτωματικά ημερομηνία στην οποία γεννήθηκε 83 χρόνια πριν.

«Ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις το μέλλον βασισμένος στα δεδομένα του παρόντος... φτάνει μόνο να δεις πόσο έξω είχαν πέσει πολλοί μελλοντολόγοι του προηγούμενου αιώνα! Εντάξει, υπάρχουν ορισμένες σταθερές, οι άνθρωποι λ.χ. πάντα θα ερωτεύονται και θα τεκνοποιούν, πάντοτε επίσης, πιθανότατα, θα εγκληματούν, όμως το σε τι κοινωνικό, οικονομικό και τεχνοεπιστημονικό περιβάλλον θα συμβαίνει αυτό, τι ιδεολογήματα, και τι ήθη θα επικρατούν σε 100, 200 ή 500 χρόνια, είναι νομίζω μια πολύ παρακινδυνευμένη πρόβλεψη» είχε πει ο ίδιος, όταν ρωτήθηκε για τις επιδόσεις του στην επιστημονική φαντασία.

Δεν ξέρω πόσο μοντέρνες θα φαντάζουν μελλοντικά οι φουτουριστικές του σχεδιαστικές εμπνεύσεις, αν πάντως υπάρχει ένα διαχρονικό στοιχείο στο έργο του, αυτό είναι σίγουρα το πολιτικό του κόμικ – τα «ακτιβιστικά» του σκίτσα μοιάζουν να σχεδιάστηκαν μόλις χτες και το ίδιο επίκαιρα θα είναι, θαρρώ, και στον επόμενο αιώνα, εκτός και η ιστορία φανεί εντέλει υπερβολικά γενναιόδωρη με το είδος μας.

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
«Ωραία Κοιμωμένη» της Disney το 1959.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
«Ολική Επαναφορά»
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
alien
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Προπομπός του Alien.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
To Delorian από την «Επιστροφή στο Μέλλον».
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Σκίτσο του που απορρίφθηκε από το Playboy το 1965.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Το πρώτο του σκίτσο για το Free Press.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος» Ή MARTIN GAYFORD: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε λάθος»

Εικαστικά / Martin Gayford: «Καμιά φορά οι κριτικοί κάνουμε εντελώς λάθος»

Ένας από τους πιο επιδραστικούς κριτικούς τέχνης της Βρετανίας μιλά στη LiFO για τις τάσεις που διαμορφώνουν τη σύγχρονη τέχνη, τις φιλικές του σχέσεις με θρυλικούς καλλιτέχνες όπως ο Freud και ο Hockney, αλλά και για το αν η κριτική μπορεί όντως να επηρεάσει τα πράγματα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η πρώτη μεγάλη έκθεση της οραματίστριας καλλιτέχνιδας Ithell Colquhoun

Εικαστικά / Τα σουρεαλιστικά αριστουργήματα της Ithell Colquhoun σε μια μεγάλη έκθεση

Το πολύχρωμο και αποκρυφιστικό σύμπαν της ξετυλίγεται στην πρώτη μεγάλη έκθεση για την οραματίστρια καλλιτέχνιδα, που εξερευνά τη θέση των γυναικών και τη σημασία του φύλου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Εικαστικά / Ο Βαγγέλης Μπαλής δημιουργεί κεραμικούς σάτυρους που του μοιάζουν

Ένας νέος καλλιτέχνης δημιουργεί μοναδικά αντικείμενα ανάλογα με τη διάθεσή του, ονειρεύεται έναν χώρο όπου θα δημιουργεί απερίσπαστος και δεν τον νοιάζει καθόλου να βιοποριστεί από την τέχνη.
ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μια νέα έκθεση με χαρακτικά της ώριμης περιόδου της Βάσως Κατράκη

Εικαστικά / Βάσω Κατράκη: Η τέχνη της συγκινεί ακόμα

Έργα της σημαντικής Ελληνίδας χαράκτριας που παραπέμπουν στη βία της δικτατορίας, αλλά και άφυλες μορφές της όψιμης περιόδου της με αναφορά στην ελληνική αρχαιότητα, που υπερβαίνουν το ατομικό και γίνονται μέρος της συλλογικής μνήμης.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Εικαστικά / Τι απέγινε η πρωτοπορία στην τέχνη;

Ο κόσμος της σύγχρονης τέχνης έχει καταντήσει να μοιάζει με τσίρκο. Αλλά ο πραγματικός κακός της ιστορίας δεν είναι οι καλλιτέχνες, αλλά η σύγχρονη αγορά της τέχνης, η αξία της οποίας ξεπερνά πλέον τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως
THE LIFO TEAM
Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Εικαστικά / Ο Άνσελμ Κίφερ αποτίνει φόρο τιμής στον Βαν Γκογκ

Μια νέα έκθεση στο Άμστερνταμ με πρόσφατα έργα του Κίφερ αναδεικνύει τη σύνδεσή του με τον Βαν Γκογκ και προκαλεί ήδη πολλές συζητήσεις. Ο σπουδαίος Γερμανός καλλιτέχνης εμπνέεται σταθερά, εδώ και 60 χρόνια, από τον Ολλανδό ζωγράφο. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Helmut Lang: What remains behind

Εικαστικά / Helmut Lang: Από το θρυλικό rubber dress στα πρωτόγονα γλυπτά του

Ο καλλιτέχνης και πρώην σχεδιαστής μόδας διατηρεί την προσήλωσή του στα υλικά και παρουσιάζει γλυπτά που θίγουν τη διαρκή εμμονή του με το θέμα της μνήμης, σε ένα σπίτι-σύμβολο του μοντερνισμού στο Λος Άντζελες.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
62 λεπτά με τον Ανέστη Ιωάννου

Εικαστικά / Από τη Νεφελοκοκκυγία στο skate και το τζιν: Το Εικαστικό Σύμπαν του Ανέστη Ιωάννου

Ο νεαρός εικαστικός αναζητά μια νέα μορφή ελευθερίας και απογείωσης, συνδέοντας τη δυναμική της street culture με την ουτοπία των Ορνίθων και των τσαρουχικών ονείρων, αναζητώντας μια έξοδο από το αστικό τραύμα σε έναν κόσμο γεμάτο δυνατότητες και φαντασία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο καινοτόμος κεραμίστας–γλύπτης Brian Rochefort παρουσιάζει στην Αθήνα νέα του έργα

Εικαστικά / Brian Rochefort: Ο ριζοσπάστης της κεραμικής παρουσιάζει τα νέα του έργα στην Αθήνα

Είναι διάσημος για τη δημιουργία μεγάλων, ζωηρών κεραμικών γλυπτών με μοναδικές υφές και αφηρημένα μοτίβα, ενώ οι συνθέσεις του ισορροπούν μεταξύ αταξίας και αρμονίας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Εικαστικά / Τα ιστορικά έργα του Κώστα Πανιάρα από βινύλ σε μια νέα έκθεση

Το βινύλιο υποκαθιστά το χρώμα σε μια σειρά έργων που παρουσιάστηκαν με μεγάλη επιτυχία τη δεκαετία του ’80 στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη από τον Αλέξανδρο Ιόλα. Σαράντα χρόνια μετά, η γκαλερί The Breeder τα επανασυστήνει στο κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατσαδιώτης

Εικαστικά / «Tα έργα μου είναι σκοτεινά, αλλά δεν τα έχω σκεφτεί ποτέ ως προκλητικά»

Μία μέρα μετά τον βανδαλισμό των έργων του από τον βουλευτή της Νίκης, ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης μιλά στη LiFO για τη δουλειά του που προκάλεσε τέτοιες αντιδράσεις σε συγκεκριμένες ομάδες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Μια πολύ καλή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Εικαστικά / «Μια πολύ κακή ιδέα, τέλεια εκτελεσμένη»: Η προφορική ιστορία των Λέλουδων 

Πώς η ανάγκη μιας κολεκτίβας καλλιτεχνών για χώρο εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο φιλόξενα κουίρ σποτ στο κέντρο της πόλης: Μέσα από τις αφηγήσεις των παιδιών που το έφτιαξαν και το έζησαν.  
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Καμία σύμβαση δεν μπορούσε να περιορίσει τον Leigh Bowery

Εικαστικά / Καμία σύμβαση δεν μπορούσε να περιορίσει τον Leigh Bowery

Η Tate Modern φέρνει στις αίθουσές της μια έκθεση για έναν «larger than life» περφόρμερ. Η πορεία του νεαρού αγοριού από το ήσυχο προάστιο Sunshine της Μελβούρνης που έγινε παγκοσμίως διάσημη προσωπικότητα στον χώρο του πολιτισμού, χάρη στον εξωφρενικό, πολύπλοκο και δημιουργικό χαρακτήρα του και άφησε ανεξίτηλο και αδιαμφισβήτητο αποτύπωμα στη σύγχρονη τέχνη και πέρα από αυτήν. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ