Τo Primavera Sound είναι τεράστιο. Αυτή είναι η πρώτη εντύπωση που σχηματίζεις όταν διασχίζεις το Parc del Forum όπου διεξάγεται κάθε χρόνο, στη Βαρκελώνη. Βρίσκεται σε ειδυλλιακό τοπίο, δίπλα ακριβώς στη θάλασσα, και είναι ιδανική τοποθεσία για το μεγαλύτερο ίσως φεστιβάλ της Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο που το ονομάζουν έτσι. Για κάποιον που δεν έχει ξαναπάει σε παρόμοιες διοργανώσεις, το μέγεθός του είναι ασύλληπτο. Σου παίρνει δύο περίπου ώρες για να βγάλεις άκρη πού βρίσκεται τι και για να συνέλθεις από το περπάτημα και το σοκ της κοσμοσυρροής. Η πόλη ζωντανεύει από νεαρόκοσμο που φοράει το εισιτήριό του σαν βραχιολάκι στο χέρι, κυκλοφορεί στους δρόμους και βλέπει τα αξιοθέατα το πρωί. Κάθε χρόνο το επισκέπτονται πάνω από 200.000 ενθουσιώδεις μουσικόφιλοι από 125 διαφορετικές χώρες του πλανήτη. Οι περισσότεροι είναι Βρετανοί.
Φέτος, πάντως, οι Καταλανοί ξεπέρασαν τον εαυτό τους με 13 σκηνές –8 βασικές−, χώρια τα σημεία όπου γινόντουσαν ξεχωριστά και πρωινά events, καθώς και συζητήσεις, και οι chill-out χώροι για φαγητό και άραγμα. Επίσης, πρόσθεσαν 15 εξτρά ονόματα στο line-up, εκτός από τις ήδη προγραμματισμένες 346 εμφανίσεις. Χάος δηλαδή. Ευτυχώς, οι αποστάσεις είναι σχετικά μικρές. Σου παίρνει 10-15 λεπτά να πεταχτείς από τη μία σκηνή στην άλλη, ενώ υπάρχουν και μικρά βαν που σε μεταφέρουν, αν δεν βαριέσαι να περιμένεις στην ουρά. Τα πάντα λειτουργούν στην εντέλεια όσον αφορά τα live. Έχουν την πιο σωστή ηχοληψία που υπάρχει, ελάχιστες καθυστερήσεις και τεχνικά προβλήματα. Ακόμη όμως κι αν προκύψουν, βρίσκουν γρήγορες λύσεις, ειδικά όταν πρόκειται για την τηλεοπτική και οnline μετάδοση, όπου τα πάντα είναι προσχεδιασμένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όπως μας εξηγεί ο υπεύθυνος παραγωγής του Red Bull TV σε μια γρήγορη ξενάγηση στα παρασκήνια της ζωντανής αναμετάδοσης του φεστιβάλ. Εκεί βλέπουμε και τον ζωντανό σχολιασμό από τους Johann Wald και Will Best. Είναι αδιαμφισβήτητα μια διοργάνωση επικών διαστάσεων.
Δεν ξέρω αν όλα αυτά τα ονόματα που συμμετείχαν μπορούν να γεμίσουν στάδια αύριο, όπως έκαναν παλιότερα συγκροτήματα. Ένα όμως είναι σίγουρο, το Primavera είναι ένα τολμηρό φεστιβάλ που στρέφει το βλέμμα του προς το μέλλον της μουσικής και παίζει βασικό ρόλο στη διαμόρφωσή της.
Μια βασική διαφορά του Primavera σε σχέση με ανάλογα ευρωπαϊκά φεστιβάλ ήταν η επιμονή του να δίνει στα μικρά ονόματα, που ακόμα δεν έχουν δώσει το στίγμα τους στην παγκόσμια μουσική, την ευκαιρία να παίξουν με ίσους όρους δίπλα σε ιστορικές μπάντες και μεγάλα ονόματα. Διατηρούσε έτσι μια ισορροπία για να ικανοποιεί όλα τα μουσικά γούστα. Για πρώτη φορά φέτος επιχείρησαν να δώσουν τη σκυτάλη σε μια νέα γενιά μουσικών, για να αποδείξουν τη δύναμή τους ως headliners. Αρκετά από τα ονόματα που εμφανίζονται έχουν χτίσει την καριέρα τους εκεί. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αυτή η κίνηση του φεστιβάλ αντικατοπτρίζει την αλλαγή μουσικής κατεύθυνσης που συντελείται σε γενικότερο επίπεδο τα τελευταία χρόνια. Ο κόσμος ήρθε να δει Solange, Frank Ocean, Aphex Twin και Arcade Fire, ενώ τις προηγούμενες χρονιές υπήρχαν σχήματα όπως οι Radiohead ή οι Strokes. Και μπορεί ο Frank Ocean να ακύρωσε το set του επειδή, όπως λένε οι φήμες, φοβήθηκε μια επίθεση ανάλογη με αυτήν στο Μάντσεστερ, δεν έκλαψε όμως και κανένας. Ίσα-ίσα, ήταν λίγο σαν το αστείο του φεστιβάλ, με διάφορα μπλουζάκια με τη φωτογραφία του να κυκλοφορούν και να γράφουν «Missing» ή κάποια άλλα σχόλια, όχι και τόσο κολακευτικά.
Ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα πράγματα ήταν η συμμετοχή του κόσμου σε εξαιρετικές εμφανίσεις, όπως αυτή του Sampha, ενός σχετικά νέου Βρετανού που φέτος κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, που ήξερε τους στίχους κάθε τραγουδιού απέξω. Το ίδιο και στη Solange, που βγήκε στη σκηνή κάτω από έναν πορφυρό ήλιο, με όλους τους μουσικούς και τους χορευτές ντυμένους στα κόκκινα. Πολύ διαφορετική από τη μεγάλη της αδερφή, την Beyoncé, με ένα set που στηριζόταν περισσότερο στη μελωδία. Γενικά, όμως, η neo-soul και το χιπ χοπ μεσουρανούσαν. Οι Run The Jewels, παρά τα ηχητικά προβλήματα, έδωσαν μια συγκινητική old-school εμφάνιση, με τον Killer Mike να εκθειάζει τον El-P, που, αν και λευκός, είναι ο καλύτερός του φίλος, και να αποκαλεί τον Τραμπ «πορτοκαλί σαχλαμάρα». Ούτε ο Milo Auckerman των Descendents της καλιφορνέζικης πανκ μπάντας από τα '70s παρέλειψε να πει τα χειρότερα για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Ο πολιτικός σχολιασμός ήταν έντονος από την πλευρά των Αμερικανών μουσικών, που δεν έχαναν ευκαιρία να σχολιάσουν την κατάσταση στη χώρα τους.
Σε ένα μικρό διάλειμμα στον χώρο των δημοσιογράφων μπορείς να συναντήσεις διάφορες γνωστές φιγούρες, όπως ο Jarvis Cocker, και άλλους που δίνουν συνεντεύξεις. Βέβαια, είναι δύσκολο να πάρεις συνέντευξη από κάποιον μουσικό που παίζει στο φεστιβάλ αν δεν τον γνωρίζεις προσωπικά. Αργά το βράδυ της πρώτης μέρας ένα κορίτσι τρέχει σαν τρελό και φωνάζει: «Θεέ μου, βγήκε». Εννοεί τον Aphex Twin και σε λίγα λεπτά γίνεται το αδιαχώρητο σε μία από τις δύο κεντρικές σκηνές που είναι αντικριστά η μία στην άλλη. Χαμός γίνεται και στην εμφάνιση των Arcade Fire και των ΧΧ. Και οι δυο τους δικαιώνουν τη μεγάλη τους απήχηση και τον χαρακτηρισμό τους ως μεγάλων συγκροτημάτων. Αντίθετα, ο απόλυτος φαρσέρ Aphex Twin διχάζει αρκετό κόσμο με τα προκλητικά του visuals. Δεν ξέρω αν τα πειράζει ο ίδιος, αλλά είναι πολύ «άρρωστα», με την καλή έννοια. Παίρνουν τις πιο κατσουφιασμένες εκφράσεις θεατών που παρακολουθούν τη συναυλία και τις τοποθετούν πάνω σε πρόσωπα διασημοτήτων. To set του είναι διαβολικά πολιτικό.
Όσον αφορά τους πολυσυζητημένους Afghan Whigs, ο Greg Dulli, εκεί που θύμιζε δανδή, μοιάζει πλέον με οπαδό Γ' Εθνικής του αγγλικού πρωταθλήματος. Οι Slayer τα έσπασαν με ένα επικό live και οι Front 242 ήταν παραδόξως μια έκπληξη, παρά τον ξεπερασμένο, EBM ήχο τους.
Ο Flying Lotus έκλεψε την παράσταση της δεύτερης μέρας με ένα φαντασμαγορικό set με visuals από το Διάστημα, που προσωπικά παραλίγο να μου στοιχίσει τη μισή ακοή, αλλά άξιζε μέχρι το τελευταίο λεπτό. Έπαιξε μέχρι τις 4 το πρωί και μάζεψε όσο κόσμο είχε απομείνει, που ήταν υπεραρκετός για να γεμίσει μία από τις αμφιθεατρικές σκηνές του φεστιβάλ.
Είναι περίεργο, πάντως, πώς τα μουσικά είδη που σου άρεσαν και ήταν της μόδας παλιά φαντάζουν πλέον γερασμένα και πολλοί μουσικοί θρύλοι τελικά καταρρίπτονται, όταν τους βλέπεις live. Παρ' όλα αυτά, οι This is not this heat έπαιξαν αξιοπρεπώς. Στην περίπτωση των Royal Trux τα πράγματα ήταν τραγικά, αφού η τραγουδίστρια ανέβηκε λιώμα πάνω στη σκηνή. Παλιότερα αυτό ίσως περνούσε σαν κάτι χαριτωμένο, εν έτει 2017 όμως ήταν απλώς γραφικό και κακό. Ο σπουδαίος Van Morrison φαινόταν σαν κουρδισμένο ρομπότ που μάσαγε τoυς στίχους, αντί να τους τραγουδάει. Δεν το βάζει κάτω όμως, παρά την ηλικία του, και κατάφερε να ζεστάνει το κοινό. Οι Metronomy, που ακολούθησαν, έμοιαζαν σαν να ήθελαν, μάταια, να πάρουν τη θέση των Arcade Fire. Εκεί όμως που τα λόγια περίττευαν και καταργούνταν τα όρια του χρόνου ή της ηλικίας ήταν όταν ανέβηκε η Grace Jones στη σκηνή. Γυμνόστηθη, με όλο της το σώμα βαμμένο με body painting, είναι ακόμη μια αγριόγατα, παρά τα 70 της. Η τελευταία μεγάλη ντίβα με όλη τη σημασία της λέξης, σαν να έβλεπες τι σημαίνει σεξ μετουσιωμένο σε έναν άνθρωπο σε ένα καθηλωτικό σόου. Δυστυχώς, λόγω της απίστευτης περφόρμανς της Jones, δεν είχα την ευκαιρία να δω τον καταπληκτικό Seu Jorge και το αφιέρωμά του στον David Bowie. Έπαιξε όλο το σάουντρακ του Life Aquatic με τις διασκευές στα πορτογαλικά διάσημων κομματιών του θρυλικού Βρετανού σούπερσταρ. Τελικά, όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων, ακόμη και σε φεστιβάλ. Η τελευταία επίσημη μέρα του φεστιβάλ έκλεισε με τα νέα από την Αγγλία και οι φρικαρισμένες παρέες των Βρετανών προσπαθούσαν να ξεδώσουν λίγο με τον ξεσηκωτικό Skepta.
Δεν ξέρω αν όλα αυτά τα ονόματα που συμμετείχαν μπορούν να γεμίσουν στάδια αύριο, όπως έκαναν παλιότερα συγκροτήματα. Ένα όμως είναι σίγουρο, το Primavera είναι ένα τολμηρό φεστιβάλ που στρέφει το βλέμμα του προς το μέλλον της μουσικής και παίζει βασικό ρόλο στη διαμόρφωσή της.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO