ΗΡΕΜΗ, ΑΛΛΑ ΑΡΚΕΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΕΝΗ με την τρέχουσα κατάσταση στις ΗΠΑ ακούγεται η Laurie Anderson στην άλλη άκρη του ακουστικού. Είναι πρωί στη Νέα Υόρκη και μόλις έχει διαβάσει τις ειδήσεις για όσα συμβαίνουν στη χώρα της. Τη στιγμή που συζητάμε έχει επανέλθει το ζήτημα του πραξικοπήματος που επιχείρησε ο Ντόναλντ Τραμπ πέρσι τον Ιανουάριο με την αποτυχημένη εισβολή των οπαδών του στο Καπιτώλιο.
«Είμαι μια δημιουργός που την ενδιαφέρουν οι ιστορίες, και τώρα ολόκληρη η χώρα ζει μια παράνοια. Η μία πλευρά υποστηρίζει πως δεν έγινε τίποτα και ότι ο Τραμπ είναι αθώος, η άλλη ότι αποπειράθηκε μέχρι και να κρεμάσει την αντιπρόεδρο», αναφέρει.
«Υπάρχουν δύο στρατόπεδα και κάπως έτσι διαπιστώνεις πόσο εύκολο είναι να δημιουργηθεί μια εκδοχή της πραγματικότητας, ένας τρόπος να βλέπουμε τον κόσμο. Η Αμερική είναι ασταθής τώρα, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά. Σταδιακά μετατρέπεται σε ένα πολύ επικίνδυνο μέρος».
Η 75χρονη Anderson είναι πολύ ομιλητική και με διάθεση να κουβεντιάσει παρά να απαντήσει σε ερωτήσεις. Έχει μια ζεστή, νεανική φωνή που σε κάνει να νιώθεις άνετα. Θα ήθελα να μάθω την άποψή της για όσα συνέβησαν τελευταία και για την απόφαση του Ανώτατου Δικαστήριου να καταργήσει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση. Δυστυχώς, η συνέντευξη έγινε πριν από τις τελευταίες εξελίξεις.
Έμαθα να εκτιμώ τη μοναξιά, κατάλαβα ότι δεν μου αρέσουν και δεν χρειάζομαι τα μεγάλα πάρτι. Βέβαια, προχθές πήγα σε ένα μεγάλο πάρτι και πέρασα καλά, οπότε...
«Είσαι δημοσιογράφος, οπότε πρέπει να σου φαίνεται συναρπαστική αυτή η εποχή. Μπορείς να κάνεις τον κόσμο ό,τι θέλεις, αν του διηγηθείς μια καλή ιστορία. Οι ιστορίες έχουν τόση δύναμη», συνεχίζει.
Μου αναφέρει την επικείμενη εμφάνισή της στο Ηρώδειο στις 7 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Είναι γνωστή για τo αβανγκάρντ έργο της και την αστείρευτη διάθεσή της για πειραματισμό, οι φαν της γνωρίζουν ότι θα ακούσουν διάσημα κομμάτια της όπως το «O Superman» σε εντελώς διαφορετικές και απροσδόκητες βερσιόν.
Laurie Anderson - «O Superman»
«H εμφάνισή μου αφορά το πώς επινοούμε ιστορίες και βρίσκουμε τρόπους να τις υιοθετούμε. Είναι σαν να ερωτεύεσαι διαφορετικές ιδέες. Θα επιχειρήσουμε ένα είδος ύπνωσης. Θα παίξω μαζί με έναν υπέροχο τσελίστα, τον Rubin Kodheli. Φτιάχνουμε αυτούς τους τρελούς ήχους μαζί επειδή αυτός παίζει ακουστικά όργανα κι εγώ έχω το ηλεκτρονικό βιολί μου. Έτσι βγαίνει ένας μοναδικός ήχος που ακούγεται σαν να προέρχεται από ένα υπερ-όργανο. Δεν έχω ξανακούσει ποτέ κάτι παρόμοιο, γι’ αυτό μου αρέσει να παίζω μαζί του.
Η ατμόσφαιρα είναι μοναδική σε αυτό το μέρος. Θυμάμαι από μια παλιότερη συναυλία μου πόσο υπέροχα αισθανόμουν που βρισκόμουν εκεί και ανυπομονώ γι' αυτή την εμφάνιση. Έχω επισκεφτεί την Αθήνα αρκετές φορές επειδή συμμετείχα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Γνώρισα αρκετό κόσμο, γίναμε φίλοι στην πορεία, και τώρα, όσο είμαι στην Αθήνα, θα τους ξανασυναντήσω.
Έχω ξεκινήσει τα ταξίδια, αν και πλέον δεν σκοπεύω να ταξιδεύω όσο παλιότερα. Είναι η μόνη συναυλία που έχω προγραμματίσει γι’ αυτό το καλοκαίρι. Απέρριψα όλες τις υπόλοιπες προτάσεις, αλλά δεν μπορούσα να αντισταθώ στη συγκεκριμένη. Το Ηρώδειο είναι ένα μέρος για προφήτες. Είναι τόσο δυνατό σημείο, οι λέξεις που ακούγονται εκεί έχουν μια ένταση που δεν συναντάς αλλού. Συμβαίνει σε ορισμένα θέατρα, αλλά αυτό το σημείο είναι υπερφορτισμένο».
«Πώς ήταν η πανδημία για εσάς; Τι σας άφησε;»
«Προσπαθώ να εκτιμήσω όσα έμαθα στην πανδημία. Έμαθα να εκτιμώ τη μοναξιά, κατάλαβα ότι δεν μου αρέσουν και δεν χρειάζομαι τα μεγάλα πάρτι. Βέβαια, προχθές πήγα σε ένα μεγάλο πάρτι και πέρασα καλά, οπότε...
Έμαθα, όμως, να εκτιμώ την πιο απλή ζωή. Το πρόβλημα είναι ότι ο κόσμος αλλάζει γρήγορα και καμιά φορά είναι δύσκολο να εφαρμόσεις όσα σου δίδαξε η πανδημία. Νομίζεις ότι θέλεις να ζεις πιο απλά, αλλά πρέπει να το προσπαθείς κιόλας, όχι μόνο να το λες, κι αυτό είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα».
«Είστε αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον;»
«Δεν νομίζω ότι θα πει κανείς πως τα πράγματα πάνε προς το καλύτερο ή το χειρότερο, επειδή πολύ απλά δεν γνωρίζει τι θα γίνει. Για παράδειγμα, τους επόμενους μήνες μπορεί να ξεσπάσει μια πανδημία που θα σκοτώσει το 90% των ανθρώπων και το 10% να αποκτήσει τα μέσα για να ξεκινήσει από την αρχή, με καλύτερους όρους. Μετά είναι και το σενάριο της μη αναστρέψιμης κλιματικής αλλαγής, αλλά, και πάλι, τίποτα δεν είναι μη αναστρέψιμο.
Από την άλλη, τα πράγματα φαίνονται πολύ άσχημα με την άνοδο του φασισμού. Βέβαια, δεν μπορώ να αποδείξω ούτε ότι πάνε προς το χειρότερο ούτε προς το καλύτερο, οπότε, για τους δικούς μου εγωιστικούς λόγους προτιμώ να είμαι αισιόδοξη. Η ζωή μου είναι καλύτερη αν είμαι αισιόδοξη, πιο χαρούμενη. Αισθάνομαι πιο ελεύθερη, ότι έχω χώρο να αναπνεύσω. Δεν θέλω να αισθάνομαι κατάθλιψη.
Το μότο μου είναι τα λόγια του βουδιστή δασκάλου μου: "Προσπάθησε να είσαι λυπημένη χωρίς να νιώθεις λύπη στην ουσία". Είναι ένας καταπληκτικός διαχωρισμός που μπορεί κανείς να κάνει επειδή υπάρχουν πολλά λυπηρά πράγματα στον κόσμο και είσαι ηλίθιος αν τα αγνοείς και προσποιείσαι ότι δεν υπάρχουν. Πρέπει να κρατάς τα μάτια σου ανοιχτά, χωρίς να αφήνεις τη λύπη να σε καταβάλει. Έτσι προσπαθώ να ζω».
Laurie Anderson - «Big Science» (Arca Remix)
«Μετά από τόσα χρόνια καριέρας, ποιο πιστεύετε ότι είναι το μεγαλύτερό σας επίτευγμα;»
Η ισορροπία. Το να έχω ισορροπία είναι κάτι που δεν μπορώ να κάνω καλά και μελετώ εδώ και πολύ καιρό. Τώρα, όμως, αισθάνομαι ότι γνωρίζω περισσότερα για το πώς να έχω μια σταθερότητα και αυτό το βρίσκω συναρπαστικό όχι μόνο για τη ζωή μου αλλά και για τη μουσική και τις εικόνες που δημιουργώ.
Είμαι ένα σκοτεινό άτομο. Έχω καταθλιπτικές τάσεις, γι' αυτό είναι σημαντικό για μένα να είμαι αισιόδοξη. Το μεγαλύτερό μου επίτευγμα επομένως θα είναι να βρω ισορροπία και σταθερότητα στη ζωή μου, να μπορώ να αισθάνομαι όσο το δυνατό περισσότερα.
Ο κόσμος καταρρέει γύρω μας κι εγώ προσπαθώ να φτιάχνω όμορφα πράγματα για να μη στενοχωριέμαι, θέλω να δουλεύω με άτομα που έχουν την ίδια φιλοσοφία. Είναι πολύ δύσκολη εποχή για όλους μας. Το να κάνεις τέχνη σήμερα σού δίνει μια μοναδική ευκαιρία, γι' αυτό ανυπομονώ να βρεθώ στην Αθήνα».
Laurie Anderson, Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 10/7, 21:00