1. Ράκη ρόλων: Αρχιτεκτονικά αποδομημένη σάγκα, υπαρξιακό πολιτικό θρίλερ, τεθλασμένο κοινωνιολογικό ερωτογράφημα, ταρακουνημένη όπως της αρμόζει ιστορία της Μεταπολίτευσης, με κρυφούς άσους σε πολλαπλά μανίκια, με ανατροπές που ανατρέπονται στη συνέχεια, με αληθινά πρόσωπα για όλους εμάς που ζήσαμε στο κέντρο της Αθήνας από το 1974 έως το 2014, ένας καταιγισμός γεγονότων που αρθρώνονται με σπινταρισμένη μαεστρία: οι Χαμαιλέοντες του Αλέξη Σταμάτη (εκδ. Καστανιώτη). Χωρίς να κατονομάζονται, αλλά μέσα από υπαινικτικές, σαφείς όμως για όσους έχουν ζήσει έντονα και ήσαν παντού παρόντες, ανάμεσα στο 1974 και σήμερα, παρελαύνουν από τις σελίδες του Σταμάτη δεκάδες φυσιογνωμίες, που άλλες αποτέλεσαν τους οδοδείκτες μιας ιδιαίτερα απαιτητικής παρέας, άλλοι υπήρξαν τα σύμβολα της Μεταπολίτευσης (για το καλύτερο και το χειρότερο), ενώ κάποιοι τρίτοι εξακολουθούν να γράφουν την τεθλασμένη και κουλουβάχατη αλλά και τίγκα στις γόνιμες, ας πούμε, περιπέτειες, ιστορία της σύγχρονης Αθήνας.
Επισημαίνω ότι είναι μάλλον η πρώτη εμφάνιση σε μυθιστόρημα του περιλάλητου Ιάννη Ξενάκη, του μουσουργού των άστρων. Ακόμα εμφανίζονται η Φτερού, οι ηθοποιοί του Ελεύθερου Θεάτρου (Νίκος Σκυλοδήμος, Σταμάτης Φασουλής, Άννα Παναγιωτοπούλου, Γιώργος Κοτανίδης), ο Βασίλης Τσιτσάνης και η Σωτηρία Μπέλλου, ο Νίκος Καρούζος και ο Χρήστος Βακαλόπουλος κι ένα σωρό άλλοι, χωρίς να επαναλαμβάνω τα ονόματά τους. Παίζει το Θεώρημα του Πιερ Πάολο Παζολίνι, παίζει και ο Ρόρι Γκάλαχερ και η θρυλική συναυλία/μάχη στη Νέα Φιλαδέλφεια. Κάνει ένα πέρασμα και ο Ηλίας Ηλιού. Ωραία, πλούσια, γεμάτα, δυνατά πράγματα. Ώσπου να περάσουμε, σιγά-σιγά, στην αρχή και μετά απότομα, ως έλεγε ο Χέμινγουεϊ στον Φιτζέραλντ, στην πώρωση με το χρήμα και την εμφάνεια του χρήματος, στη λογική της παράνοιας, που μας προειδοποιεί διαγιγνώσκοντας ο Στέλιος Ράμφος, και στην παράνοια της λογικής, που λέω κι εγώ ο ταπεινός σας ανταποκριτής, στην κοινωνία των ομοιωμάτων, στον παροξυσμό της παρεξήγησης. Γράφει ο Σταμάτης: «Η Ψύχωση πια έσκαζε μύτη. Οι ρόλοι δεν ήταν παρά ράκη ρόλων».
Μυθιστόρημα προς τέρψη, προς γνώση, σκέψη, και συμμόρφωση. Που λέει ο λόγος. Μυθιστόρημα με μέθοδο σκακιστική: αλλεπάλληλες χρονικές αναταράξεις, cut-up και fold-in αλά Μπάροουζ, ποιητικές εκλάμψεις. Και με ένα σάουντρακ που απογειώνει αρχικά και μετά μας γειώνει με τη σκέψη του ποιοι είμαστε και από τι μακελειό καταγόμαστε. Stamatisrules!
2. Μπαράζ Μπόρχες (καθότι επιτέλους κυκλοφορούν τα Άπαντα): Μνήμες από τα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα: με εντυπωσιάζει το όνομα Μπόρχες και όσα γράφονται σε σκόρπιες παρουσιάσεις της Συντεχνίας του Βαγενά. Στο «Δέντρο» δημοσιεύεται ένα απαστράπτον κείμενο του Αρανίτση, συσχετίζει τον Μπόρχες με τον Καβάφη. Ο Ερμής εκδίδει ανθολογία κειμένων του Μπόρχες, διαβάζω το Άλεφ, ο κόσμος εντός μου πολλαπλασιάζεται, γίνεται πολλά παλλόμενα πολλαπλασιαζόμενα παλίμψηστα. Ο Πιερ Μενάρ, ο Ειρηναίος Φούνες, η Σύντομη Ιστορία της Αλητείας, εκδόσεις Ερατώ, ένα από τα κείμενα το μεταφράζει κατεπειγόντως η Μόνικα, ο Ευγένιος την τσιγκλάει, Ο Άντρας της Ρόδινης Γωνιάς, Αναγνωστοπούλου, Φωκυλίδου, συναζόμαστε στο σπίτι μιας φίλης της, απέναντι βγαίνει και καπνίζει άφιλτρα ο Κάρολος Κουν, rienn' estvrai / toutestpermis, αγοράζω ένα βαρύ σιδερένιο ποδήλατο με δερμάτινη σέλα, το λέω Μπόρχες, αγκομαχάω ανηφορίζοντας με τον Μπόρχες ίσαμε την Κοσμά Μελωδού, μετά Ειρήνης Αθηναίας, κατόπιν Τσαμαδού, πάω κι αγοράζω ό,τι βρίσκω του Μπόρχες, σε Penguin, από τον μακαρίτη τον Θωμά στη Φωλιά, μεταφράσεις NormanThomasdiGiovanni, μέρες και νύχτες πίνω οίνο, κόκκινο οίνο, και παλεύω με τον Μπόρχες, ανακαλύπτω αργότερα ότι έχει μεταφράσει Μπόρχες κι ο Καρούζος, βγαίνει ο Δημιουργός, Καλοκύρης/Καρούζος, μετά Κυριακίδης, κάμποσα κάππα κερδισμένα, όλα για τον Μπόρχες, γράφει ο άλλος για τον Μπολάνιο ότι είναι Κέρουακ και Μπόρχες κοκτέιλ, στο μεταξύ έχω πιει δύο τάνκερ ουίσκι και μια μαούνα βότκες, συναντιόμαστε Καλοκύρης-Κυριακίδης-Μαυρουδής-Γουδέλης, μιλάμε για τον Μπόρχες, με πιάνει η συγκίνηση, λέω «Ο Καλοκύρης μ' έμαθε τόσα γράμματα!», γυρίζει ο Μαυρουδής, μειδιά, λέει, «Και τι κατάλαβες; Από τόσα γράμματα μόνο τα J&Β σου έμειναν», βάζουμε τα γέλια, κυλάνε τα χρόνια, ο Μπόρχες έμεινε, μένει, θα μείνει, παρέα μ' άλλους, αλλά ξεχωριστός ανάμεσα στους ξεχωριστούς, ο Χόρχε Λούις Μπόρχες, ο Σαίξπηρ Συγγραφέας Σύμπαν.