Καταρχάς, ας ορίσουμε τι είναι μικρό βιβλιοπωλείο. «Δεν έχει να κάνει μόνο με τα τετραγωνικά αλλά με τους ίδιους τους εμπνευστές και δημιουργούς του, οι οποίοι δίνουν το προσωπικό τους στίγμα, ταυτίζονται με το βιβλιοπωλείο και με τη σειρά του αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη φυσική τους παρουσία», θα μου πουν σε ένα από αυτά.
Ένα τέτοιο βιβλιοπωλείο δεν μπορεί να διαθέτει το πλήθος των επιλογών των μεγάλων βιβλιοπωλείων, αλλά «η έλλειψη αυτή αντισταθμίζεται από την πολυτέλεια του χρόνου, τον οποίο ο ιδιοκτήτης του μπορεί να αφιερώσει στον κάθε επισκέπτη». Ο ρόλος του βιβλιοφάγου-μικρού βιβλιοπώλη είναι αναγκαίος σε μια πόλη. Κι αυτό γιατί «οι διαπροσωπικές σχέσεις που χτίζονται σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο είναι ανεκτίμητες. Πίσω από κάθε πρόταση βιβλίου υπάρχει ένα βίωμα. Μια πόλη χωρίς ένα μικρό βιβλιοπωλείο είναι ένα σώμα χωρίς ψυχή». Αυτά τα μέρη «υστερούν σε χώρο, υπερτερούν σε ουσία».
Ρώτησα σχεδόν όλους τους μικρούς βιβλιοπώλες που επέλεξαν να ακολουθήσουν έναν όχι τόσο επικερδή επιχειρηματικά δρόμο γιατί πιστεύουν, νιώθουν και βλέπουν ότι πρέπει να υπάρχουν αυτοί οι ανεξάρτητοι χώροι στην Αθήνα. «Είναι ξέφωτα γνώσης και πολιτισμού / αποτελούν ζωντανούς οργανισμούς και αναπόσπαστα κομμάτια μια ευρύτερης κοινότητας που άλλοτε καθορίζεται από την εντοπιότητα και άλλοτε από την αισθητική, τη φιλοσοφία και τις ιδέες της / δεν είναι μόνο χώροι πώλησης, είναι χώροι δημοκρατίας που καλλιεργούν τον διάλογο και την κριτική σκέψη / ξεπερνούν τους μεγάλους πολιτιστικούς θεσμούς και καλλιεργούν ποιότητες στη μικροκλίμακα της καθημερινότητας / χρειάζονται όπως τα μικρά καφέ σε μια πόλη, για την αμεσότητα και τη ζεστασιά τους».
«Είναι χώροι όπου γίνονται όλων των ειδών οι συναντήσεις: συγγραφείς με αναγνώστες, αναγνώστες με αναγνώστες, συγγραφείς με συγγραφείς, και βέβαια ζωντανεύουν οι αποθανόντες συγγραφείς. Τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι χώροι ανάσας, τροφοδοσίας του μυαλού και της ψυχής».
Έπειτα μου απαρίθμησαν κι άλλους, πιο ποιητικούς λόγους. «Τα μικρά βιβλιοπωλεία τα έχει ανάγκη η πόλη, όπως έχει ανάγκη τα χαϊκού η ποίηση. Οι απαιτητικοί αναγνώστες έχουν ανάγκη την ύπαρξη του βιβλιοπωλείου και ακριβώς αυτοί, που το επισκέπτονται ξανά και ξανά, είναι που κάνουν ένα βιβλιοπωλείο να ξεχωρίζει / είναι ανάσες ποιότητας και εστίες μετάδοσης γνώσης και κουλτούρας. Πρέπει να επιβιώσουν».
Μία από τις κλασικές φιγούρες του βιβλίου στο κέντρο, η Μαρία Παπαγεωργίου, αναρωτήθηκε αν έχω δει τις «φλογίτσες», τα αναμμένα κεράκια στο έργο του Χρήστου Μποκόρου. «Αυτό είναι τα μικρά βιβλιοπωλεία στην πόλη. Είναι χώροι όπου γίνονται όλων των ειδών οι συναντήσεις: συγγραφείς με αναγνώστες, αναγνώστες με αναγνώστες, συγγραφείς με συγγραφείς, και βέβαια "ζωντανεύουν" οι αποθανόντες συγγραφείς. Τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι χώροι ανάσας, τροφοδοσίας του μυαλού και της ψυχής».
Αργία
Ήταν 1992 όταν ο Γιώργης Ξηρογιάννης άνοιξε το δικό του ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο στην Καλλιθέα. Από το 2013 βρίσκεται στο βιβλιοπωλείο η κόρη του η Αντιγόνη και ακολουθεί και η δεύτερη, η Ελένη.
«Το βιβλιοπωλείο δεν είναι ένας απλός εργασιακός χώρος, είναι γεμάτο μυστήριο και απροσδόκητη ζωή. Απλώνεις το χέρι δεξιά και αγγίζεις τον Όμηρο, ηλεκτρίζεσαι. Το σηκώνεις αριστερά, αγγίζεις τον Ρεμπό, η αδρεναλίνη σε ύψη που μόνο η Μανσούρ μπορεί να την τιθασεύσει. Μετατοπίζεις λίγο το βλέμμα και πέφτεις πάνω στον Βιζυηνό, σαλεύεις. Δίπλα του ο Παπαδιαμάντης σε γαληνεύει. Κάνεις δυο βήματα πίσω και βυθίζεσαι στα μαγικά σκοτάδια του Ρούλφο», περιγράφει γλαφυρά ο έμπειρος βιβλιοπώλης.
Το τελευταίο βιβλίο που τον καθήλωσε ήταν Ο σταθμάρχης Φαλλμεράυερ του Γιόζεφ Ροτ σε μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου, από τις εκδόσεις Άγρα. «Σε σαράντα πέντε σελίδες χώρεσε έναν παγκόσμιο πόλεμο κι έναν παγκόσμιο έρωτα, με ένα απ’ τα πιο σπαρακτικά φινάλε που έχω διαβάσει ποτέ».
Δαβάκη 42, Καλλιθέα, 210 9577014
Booktalks
Από το 2013 η Κατερίνα Μαλακατέ, εκτός από φαρμακοποιός, είναι και βιβλιοπώλης. Τέσσερα χρόνια πριν είχε ανοίξει το ιστολόγιο diavazontas.blogspot.com. Το βιβλιοπωλείο της λειτουργεί και ως καφέ, είναι προσανατολισμένο στην ποιοτική μυθοπλασία, δεν ξεχνάει όμως την ποίηση ή το δοκίμιο. «Αγαπάμε τη λογοτεχνία, ενημερωνόμαστε διαρκώς, μας αρέσει να προτείνουμε βιβλία, να στήνουμε εκδηλώσεις, παρουσιάσεις, λέσχες ανάγνωσης, εργαστήρια δημιουργικής ανάγνωσης και γραφής».
Τελευταία την ενθουσίασε η Εποχή των τυφώνων της Φερνάντα Μελτσόρ (μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου, εκδόσεις Δώμα). «Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που ασχολείται με όλα τα θέματα της εποχής μας, τη βία, τη σκληρότητα, τους διαχωρισμούς, τη φτώχεια, και το κάνει χωρίς φτιασίδια. Η νεαρή Μεξικανή συγγραφέας κατορθώνει να δημιουργήσει ένα λαμπρό λογοτεχνικό σύμπαν, εκφράζοντας παράλληλα το πιο τραυματικό βίωμα».
Αρτέμιδος 47, Παλαιό Φάληρο, 210 9802520
Bibliothèque
Ως βιβλιοπωλείο άνοιξε πριν από έξι χρόνια, ενώ πιο πριν είχαν εμφανιστεί οι εκδόσεις από μια παρέα φίλων που την απασχολούσε η μουσική και ο κινηματογράφος. Ταυτόχρονα λειτουργούσε και ως ομάδα σύνταξης του ομότιτλου ιντερνετικού περιοδικού.
Μότο του το «Είμαστε ό,τι διαβάζουμε - διαβάζουμε για να γίνουμε ό,τι ονειρευόμαστε». «Είμαστε εξαρτημένοι. Από τις λέξεις, τους ήχους, τις εικόνες. Νομίζουμε και ευχόμαστε πως όλα αυτά δεν αφορούν μόνο εμάς αλλά και πολλούς άλλους για τους οποίους φροντίσαμε να δημιουργήσουμε μια κοινή στέγη. Πιστεύουμε ότι τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι μια ανάσα πολιτισμού σε καιρούς ασφυξίας».
Διαχρονικά αγαπημένο βιβλίο για τον χώρο της πλατείας Εξαρχείων είναι το Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, «για εμάς θέτει το θεμελιώδες ερώτημα: Οι ονειροπόλοι είναι επικίνδυνοι; Κι αν ναι, για ποιον;».
Θεμιστοκλέους 76, Εξάρχεια, 210 8223067
Booktique
Η Φανή Χαριτάκη άνοιξε το δικό της μοντέρνο βιβλιοπωλείο το 2013. «Επειδή μόνη μου θα κατάφερνα λιγότερα, έχω μια ομάδα που αποτελείται από δύο υπέροχες γυναίκες, την Αγγελική και την Ηλιάννα. Αγαπώ το βιβλίο, πιστεύω στη δύναμή του να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους».
Πρόκειται για ένα γενικό βιβλιοπωλείο που έχει ένα ιδιαίτερα προσεγμένο παιδικό τμήμα, «νιώθω πως αν μάθουμε τα παιδιά να διαβάζουν, θα ζήσουν και πιο ευτυχισμένα. Έτσι, αν μπορώ να ξεχωρίσω σε αυτό, θα είναι μεγάλη επιτυχία για μένα». Δεν θα ήθελε να έχει ένα μεγάλο σε τετραγωνικά κατάστημα. Ο βασικότερος λόγος είναι πως μπορεί να διαλέξει πιο προσεκτικά τι θα τοποθετήσει σε έναν μικρό χώρο.
Το τελευταίο βιβλίο που την ενθουσίασε ήταν το The body keeps the score του Bessel van der Kolk από τις εκδόσεις Penguin. Το επόμενο που θα πιάσει είναι του προπάππου της, o Γύρος της Ελλάδας του Κωνσταντίνου Ελευθερουδάκη.
Πατριάρχου Ιωακείμ 21, Κολωνάκι, 210 723 5425
The Bookloft
Το βιβλιοπωλείο του Μιχάλη Καρακώστα βρίσκεται σε ένα από τα πιο ωραία σημεία της Πατριάρχου Ιωακείμ και άνοιξε εκεί το 2012 προκειμένου να καλύψει ένα κενό που υπήρχε μέχρι τότε στην περιοχή του Κολωνακίου. Ο δημιουργός του εργάζεται στον χώρο από το 1990 και μπορεί να σας προτείνει ιστορικά και δοκιμιακά βιβλία, μελέτες και ποίηση, ενώ διαθέτει και πολλά επιλεγμένα παιδικά αναγνώσματα.
«Βασική επιδίωξή μας είναι να βρίσκει κανείς στον χώρο μας βιβλία από μικρούς εκδοτικούς οίκους. Φυσικό επόμενο της “μικρής κλίμακας” είναι η προσωπική γνωριμία με τους περισσότερους από τους πελάτες μας. Πέρα από τα ψυχικά οφέλη που τόσο εμείς όσο και οι πελάτες απολαμβάνουμε από αυτή την προσωπική επαφή, μας δίνεται και η δυνατότητα να προτείνουμε βιβλία σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους, αφού τις γνωρίζουμε από πρώτο χέρι. Η αμοιβαία αυτή εμπιστοσύνη χτίζεται καθημερινά και είναι από τα πιο ικανοποιητικά στοιχεία της δουλειάς μας», κατά τον ίδιο.
Το βιβλίο που έχει ξεχωρίσει από τις τελευταίες κυκλοφορίες είναι το Ο δράκος δεν χορεύει του Earl Lovelace σε μετάφραση της Ισιδώρας Στανιμεράκη από τις εκδόσεις Oposito.
Πατριάρχου Ιωακείμ 44, Κολωνάκι, 2107210447
Επί λέξει - Ακαδημίας
Ξεκίνησε να λειτουργεί το 2013, προέκυψε μετά το κλείσιμο του βιβλιοπωλείου της Εστίας, καθώς οι άνθρωποί του προέρχονται από αυτό. Είναι ένα γενικό βιβλιοπωλείο. Το ιστορικό και πολιτικό βιβλίο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα εκεί, επίσης έχουν αδυναμία στην ποίηση. «Αυτό που μας ξεχωρίζει, όμως, ή θα θέλαμε να μας ξεχωρίζει δεν έχει να κάνει με τη θεματολογία αλλά με την υπευθυνότητα και την αγάπη με την οποία αντιμετωπίζουμε το πολιτισμικό εργαλείο που λέγεται βιβλίο, τους αναγνώστες και τους συγγραφείς».
Η ιδιοκτήτριά του Μαρία Παπαγεωργίου διάβασε τελευταία το Ο μικρός Γκοντάρ της Μαρίας Γαβαλά από τις εκδόσεις Πόλις. Ηρωίδα του είναι μια σπουδάστρια κινηματογράφου που ζει τα γεγονότα του Μάη του ’68. «Πραγματεύεται τον ρόλο της τέχνης, κυρίως του κινηματογράφου, στην αποτύπωση των ιστορικών και κοινωνικών γεγονότων, το πώς μπορεί να διασωθεί η ιστορική μνήμη μέσα από αυτήν».
Ακαδημίας 32, Αθήνα, 210 3388054
Zatopek
Ο Δημήτρης Ανανιάδης έχει εργαστεί για περισσότερα από είκοσι πέντε χρόνια στον χώρο του βιβλίου, ενώ η Εύη Γεροκώστα προέρχεται από τον κλάδο των πωλήσεων και του marketing μιας μεγάλης πολυεθνικής. Μέσα στο 2021 άνοιξαν το δικό τους μικρό βιβλιοπωλείο με τίτλους-προτάσεις κυρίως από την πρόσφατη αλλά και μερικώς από την παλαιότερη εκδοτική παραγωγή. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Zatopek είναι ότι πρόκειται για βιβλιοκαφέ, «συνδυάζει το βιβλίο με την κοινωνική επαφή, την πρωινή ή βραδινή έξοδο, αλλά και εκδηλώσεις βιβλιοφιλικού, μουσικού και γενικότερα πολιτιστικού περιεχομένου».
Ένα από τα δύο βιβλία που τους ενθουσίασαν τελευταία είναι η Εκμηδένιση του Μισέλ Ουελμπέκ από τις εκδόσεις της Εστίας σε μετάφραση του Γιώργου Καράμπελα, «αυτό το μεγαλειώδες κοινωνικό, πολιτικό και υπαρξιακό δράμα, όπου η σκοτεινή ανθρώπινη συνθήκη της ματαιότητας και της καταστροφής βρίσκει διέξοδο μέσα από τη συντροφικότητα και την αγάπη», όπως το περιγράφει ο Δημήτρης Ανανιάδης. Το άλλο είναι οι Ασκήσεις Ύφους του Ρεμόν Κενό, που πρόσφατα επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις Ύψιλον σε απόδοση του Αχιλλέα Κυριακίδη, «όπου περιγράφεται το ίδιο ασήμαντο περιστατικό με ενενήντα εννιά διαφορετικούς λογοτεχνικούς τρόπους, ένα καταιγιστικό και αληθινά αστείο βιβλίο, που παίζει με τον αναγνώστη και σαρκάζει τις λογοτεχνικές τάσεις και τις όποιες βεβαιότητές μας».
Π. Τσαλδάρη 209, Καλλιθέα, 211 7351013
Λεμόνι
Η μικροσκοπική βιβλιοφιλική γωνιά του Θησείου ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1998 από τον Σπύρο Ξένο. Λίγο καιρό αργότερα ήρθε και ο δεύτερος βιβλιοπώλης, ο Αυγουστίνος Γαρουφαλής. «Η απόφασή μου να ανοίξω το βιβλιοπωλείο έγινε όταν, σε μια κρίσιμη καμπή της ζωής μου, έπρεπε να πάρω την απόφαση να κάνω επάγγελμα αυτό που αγαπούσα περισσότερο, τα βιβλία και το διάβασμα. Αρκετά χρόνια πριν εργαζόμουν σε πολυεθνικές και αισθανόμουν ότι αυτό ήταν κάτι που δεν μου έδινε πια καμιά χαρά, δεν είχε ενδιαφέρον για μένα», εξηγεί ο Σπύρος Ξένος.
«Είναι πολύ όμορφο να βλέπουμε μια άνθηση των μικρών βιβλιοπωλείων τα τελευταία χρόνια. Η ύπαρξή τους μοιάζει να ξεπερνά τα όρια και τους κανόνες της επιχειρηματικότητας, αφού ο χώρος του βιβλίου προϋποθέτει αγάπη και αφοσίωση από τους ίδιους τους βιβλιοπώλες. Οι αναγνώστες έχουν επίσης στραφεί στα μικρά βιβλιοπωλεία και δείχνουν να τα προτιμούν».
Ένα βιβλίο που πάντα θα θυμάται και είναι στα αγαπημένα του είναι η Σκακιστική Νουβέλα του Στέφαν Τσβάιχ. «Θέματα όπως ο πόλεμος, ο εγκλεισμός, η ψυχική και πνευματική κατάρρευση δίνονται με ευφυή και μεγαλειώδη τρόπο σε αυτό το διήγημα που πάντα προτείνω σε αναγνώστες που δεν το έχουν διαβάσει».
Ηρακλειδών 22, Θησείο, 210 3451390
Λεξικοπωλείο
Εμφανίστηκε στα τέλη του 2011 και πίσω από την ιδέα βρίσκεται η ιδιοκτήτριά του Odile Bréhier. Γεννήθηκε μέσα από την Texto, την εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο των υπηρεσιών μετάφρασης εδώ και περίπου τριάντα χρόνια. Από τότε η ομάδα του Λεξικοπωλείου έχει ενισχυθεί με νέα μέλη, και όλα μαζί έχουν συνδιαμορφώσει με τη συνεισφορά τους την πορεία και εξέλιξη του βιβλιοπωλείου.
Αν και ξεκίνησε τη λειτουργία του ως ένας χώρος με βαθιά αγάπη για τα λεξικά πάσης φύσεως, μέσα στα χρόνια εξελίχθηκε σε ένα διεθνές βιβλιοπωλείο με βιβλία κάθε είδους (λογοτεχνία, δοκίμιο, παιδικά και εφηβικά, κόμικς, λεξικά, μέθοδοι εκμάθησης γλωσσών, λευκώματα, βιβλία τέχνης κ.ά.), τίτλους σε πολλές γλώσσες (ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά, αλλά και ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά και γερμανικά), βιβλία καινούργια και από δεύτερο χέρι. «Επιλέγουμε συνειδητά ο χώρος μας να αποτελεί σταυροδρόμι συνάντησης και ελεύθερης ανταλλαγής απόψεων, ιδεών και γνώσεων, με γνώμονα το βιβλίο και το διάβασμα». Στο βιβλιοπωλείο της πλατείας Προσκόπων έχει πραγματοποιηθεί πλήθος εκδηλώσεων, βιβλιοπαρουσιάσεων και θεματικών βραδιών, εργαστήρια μετάφρασης και δημιουργικής γραφής σε περισσότερες διάφορες γλώσσες, ενώ έχει φιλοξενήσει ενεργές λέσχες ανάγνωσης.
Μας προτείνουν το Η ελιά και η φλαμουριά του Δημοσθένη Κούρτοβικ, των εκδόσεων Πατάκη. «Πρόκειται για ένα βιβλίο-ορόσημο που ξεδιπλώνει πολλές και διαφορετικές πτυχές της πολύ πρόσφατης ελληνικής ιστορίας και των αλλαγών που επήλθαν στην ελληνική κοινωνία μετά τη Μεταπολίτευση, συνδέοντάς τες με τα πεζογραφικά ρεύματα που επικράτησαν και διαμόρφωσαν το εκδοτικό και λογοτεχνικό τοπίο των τελευταίων περίπου πενήντα ετών. Σημαντικό έργο, απαραίτητο για τη βαθιά και πραγματική κατανόηση της ιστορίας της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας».
Στασίνου 13, πλατεία Προσκόπων, Παγκράτι, 210 7231201
Librofilo & Co
Λίγο πριν φύγει το 2021, ο Άγης Αθανασιάδης και η Ζωζέτα Ανδρουλάκη άνοιξαν τον δικό τους φωτεινό και καλαίσθητο χώρο στο Κουκάκι, που δίνει έμφαση στην ποιοτική λογοτεχνία με επιλεγμένες προτάσεις απ’ όλους τους εκδοτικούς οίκους.
«Μας ξεχωρίζει η ταχύτητα ανταπόκρισης στις παραγγελίες, αρκετές εκτελούνται και αυθημερόν». Τους ενθουσίασε το εμβληματικό λατινοαμερικάνικο μυθιστόρημα Η ρουφήχτρα του Κολομβιανού συγγραφέα Jose Eustasio Rivera, που εκδόθηκε πριν από λίγους μήνες για πρώτη φορά στα ελληνικά από τις εκδόσεις Στιγμός/Ευρασία σε απόδοση της Δήμητρας Παπαβασιλείου. «Γραμμένο το 1924, έχοντας ως άξονα μια ιστορία εκδίκησης και καταδίωξης στη ζούγκλα του Αμαζονίου, το βιβλίο καταγγέλλει τις συνθήκες εργασίας των εργατών καουτσούκ, με την ατμόσφαιρα να περνάει από τον ρεαλισμό στον σουρεαλισμό, με στοιχεία περιπέτειας γουέστερν».
Βεΐκου 101, Κουκάκι, 210 9224899
Literature House
«Ονειρευόμουν να έχω ένα δικό μου βιβλιοπωλείο από την πρώτη μου δουλειά στο ιστορικό Ατλαντίς, στην Κοραή, αρχές της δεκαετίας του ’90. Έκτοτε με απορρόφησε ο εκδοτικός χώρος, κυρίως ως μεταφράστρια και επιμελήτρια, αλλά και ως υπεύθυνη εκδόσεων κατά καιρούς. Η τύχη το έφερε έτσι ώστε να καταφέρω να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα στη δυσκολότερη δυνατή συγκυρία».
Το Literature House της Ανδρονίκης Μαστοράκη άνοιξε μέσα στο 2020. Πρόκειται για ένα βιβλιοκαφέ που προσπαθεί να ενημερώνεται για όλες τις νέες εκδόσεις, δίνοντας έμφαση στη λογοτεχνία και στο καλό παιδικό βιβλίο. Διοργανώνει συχνά βιβλιοπαρουσιάσεις και εργαστήρια και λειτουργεί μια λέσχη ανάγνωσης θεατρικών έργων. Το καλοκαίρι, που ο καιρός το επιτρέπει, οι εκδηλώσεις γίνονται στην ταράτσα του χώρου ή στην κατάφυτη πίσω αυλή.
Το τελευταίο βιβλίο που διάβασε και την ενθουσίασε ήταν το Neverhome του Λερντ Χαντ σε μετάφραση του Χρήστου Οικονόμου από τις εκδόσεις Πόλις. «Πρωτότυπο θέμα, συγκλονιστική ιστορία, πραγματικό κέντημα η πλοκή και μια δωρική έκφραση που σε μαγεύει».
Ι. Δροσοπούλου 67, Κυψέλη, 210 8230247 - 6981 975361
Little Tree Books
Το 2016 μια ομάδα γονιών που γνωρίστηκαν στο σχολείο των παιδιών τους αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα βιβλιοπωλείο-καφέ στο Κουκάκι. Εκτός από λίγα μέλη που είχαν σχέση με το βιβλίο ως επιμελητές, οι περισσότεροι προέρχονται από διαφορετικούς επαγγελματικούς χώρους, είναι αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες και σεφ. Δίνουν περισσότερο βάρος στην ελληνική και ξένη πεζογραφία και ποίηση, έχουν επιλεγμένα δοκίμια και ενημερωμένο παιδικό τμήμα. Σημαντικό κομμάτι τους αποτελούν τα ξενόγλωσσα βιβλία, κυρίως ελληνικής μεταφρασμένης λογοτεχνίας.
Επέλεξαν για εμάς το Η Κίτρινη ταπετσαρία της Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν (μτφρ.: Δήμητρα Σταυρίδου, εκδόσεις Έρμα), «ένα μοντερνιστικό διαμάντι, πέρα από μια κραυγή διαμαρτυρίας ενάντια στην πατριαρχία με πολλούς συμβολισμούς, ένα μικρό μανιφέστο των εγκλωβισμένων». Μας πρότειναν και το Η γυναίκα της άμμου από τον Κόμπο Άμπε, τον Γιαπωνέζο Κάφκα (μτφρ.: Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος, εκδόσεις Άγρα).
Καβαλλότι 2, Κουκάκι, 210 9243762
Μετεωρίτης
Πριν από μια δεκαετία ένας Παριζιάνος με σπουδές και εμπειρία στον τομέα του design αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αθήνα. Τότε ήταν που ξεκίνησε να διαβάζει από μετάφραση ελληνική λογοτεχνία στη βιβλιοθήκη του Γαλλικού Ινστιτούτου. Το 2019 ο Μπενουά Ντουραντέν έδωσε χρώμα στον πεζόδρομο της Φωκίωνος Νέγρη. Ήξερε από μικρός ότι μια μέρα θέλει να αποκτήσει έναν χώρο όπου τα βιβλία και οι άνθρωποι θα δίνουν ραντεβού. Και του έδωσε αυτό το όνομα γιατί ήθελε να να πει με κάποιον τρόπο πως τα βιβλία είναι σαν να έρχονται από κάποιον άλλον πλανήτη, πως έχουν κάτι το μυστηριώδες.
Εκτός από νέες κυκλοφορίες, στον Μετεωρίτη βρίσκει κανείς μεταχειρισμένα βιβλία στα αγγλικά και στα γαλλικά, κυκλοφορίες μικρών εκδοτικών οίκων από την Ελλάδα και την Ευρώπη, πολλά παιδικά βιβλία και μερικά επιλεγμένα παιχνίδια.
Φωκίωνος Νέγρη 68, Κυψέλη, 6932 234316
Μονόκλ
Άνοιξε την κίτρινη πόρτα του στο κέντρο της Αθήνας τον Νοέμβριο του 2021. Πίσω από το εγχείρημα βρίσκεται ο ποιητής Αντώνης Τσόκος, δημιουργός του ομώνυμου ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού.
Παρά τα μόλις είκοσι τετραγωνικά του, διαθέτει ποικιλία τίτλων πεζογραφίας, ποίησης, δοκιμίου, φιλοσοφίας, θεάτρου, παιδικών βιβλίων και λογοτεχνικών περιοδικών. «Επιθυμία μας είναι το Μονόκλ να γίνει χώρος συνάντησης και στέκι όλων όσοι διψούν να ανταλλάσσουν τις αναγνωστικές τους εμπειρίες, να συζητούν με συγγραφείς και εκδότες ή απλώς θέλουν να απολαμβάνουν το μεθυστικό άρωμα των βιβλίων». Στον χώρο του διαθέτει και μια μικρή βαλίτσα με μεταχειρισμένα βιβλία.
Πρόσφατα τον ενθουσίασε η συλλογή ποιημάτων Χαίρομαι που είμαι εδώ του Άλντεν Νόουλαν, σε μετάφραση του Γιάννη Παλαβού από τις εκδόσεις Loggia. «Είναι από εκείνα που προτείνω ανεπιφύλακτα, ιδίως στους λάτρεις της ποίησης».
Φειδίου 11, Εξάρχεια, 212 1061611
Μωβ Σκίουρος
Το καλοκαίρι του 2013 η Χριστίνα Χαραλαμποπούλου και ο Σπύρος Παπαϊωάννου περπατούσαν στην Αθήνα, ήταν άνεργοι. Στάθηκαν στην πλατεία Καρύτση και τότε αποφάσισαν να πάρουν το ρίσκο να ανοίξουν ένα μικρό βιβλιοπωλείο. «Δεν είχαμε καμία απολύτως σχέση με τον χώρο του βιβλίου, πέραν του ότι μεγαλώσαμε σε σπίτια με βιβλιοθήκες και πάντα αγαπούσαμε το διάβασμα. Αν υπάρχει κάτι για το οποίο νιώθουμε σήμερα ικανοποιημένοι, είναι ότι ξεκινήσαμε μόνοι μας και από το πουθενά, με μοναδικό σκοπό να επεκτείνουμε την προσωπική μας βιβλιοθήκη, αρχικά πουλώντας βιβλία και τώρα εκδίδοντας τους δικούς μας τίτλους».
«Κάθε βιβλιοπώλης και κάθε εκδότης διαφέρει, κάνει τις δικές του επιλογές, έχει το δικό του στίγμα και τη δική του αισθητική, λειτουργώντας συμπληρωματικά, γιατί αλλιώς δεν έχει λόγο ύπαρξης». Οι δυο τους εστιάζουν στη νέα ελληνική πεζογραφία, στην αρχαιολογία, στην τέχνη, στην Ιστορία, πιο μετρημένα στην ποίηση και το θέατρο.
Τους έχει διαμορφώσει ο Μέντης Μποσταντζόγλου, ο γνωστός σε όλους Μποστ. Σύντομα θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις τους ένας τόμος με τα ανέκδοτα ως τώρα θεατρικά του έργα ‒ μας τον προτείνουν.
Πλ. Αγίου Γεωργίου Καρύτση 3, Αθήνα, 210 3251872
Ναυτίλος
Τρεις φίλοι, παλιοί στον χώρο του βιβλίου, ο Δημήτρης Πιπίνης, ο Γιώργος Τσάκαλος και ο Κώστας Χριστόπουλος, αποφάσισαν να στήσουν ράφια για τη δική τους προσπάθεια το 2000 στο κέντρο της πόλης. Τώρα το συνεχίζουν οι δύο τελευταίοι και ειδικεύονται στο ιστορικό και φιλοσοφικό δοκίμιο και στη θεολογία, ενώ διαθέτουν και λογοτεχνία, νέες εκδόσεις, αλλά και σπάνιους τίτλους. «Τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι στέκια, δεν είναι απρόσωπα, κι εμείς με αυτήν τη λογική ανοίξαμε, θέλαμε το δικό μας στέκι».
Τι μας πρότειναν από τις νέες κυκλοφορίες: την Ελληνική Επανάσταση του Μαρκ Μαζάουερ σε μετάφραση του Κώστα Κουρεμένου από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, «ένα από τα καλύτερα του είδους του», την Εκμηδένιση του Μισέλ Ουελμπέκ (μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας, Εστία), «πρόκειται για σοβαρή λογοτεχνία».
Χαρ. Τρικούπη 28, Εξάρχεια, 210 3616204
Πλειάδες - Παγκράτι
Σε έναν χώρο που διαθέτει έναν μικρό κήπο με δέντρα, το βιβλιοπωλείο Πλειάδες άνοιξε τον Ιούνιο του 2013 από την Αλεξάνδρα Μπίζη και τον Άλκη Τεμπονέρα. Σήμερα η ομάδα του αποτελείται από επτά άτομα, εκεί κατοικεί η γάτα Βενέτσια, ενίοτε και ο γάτος Ζούκερμαν.
Το κύριο βάρος δίνεται στη λογοτεχνία, το δοκίμιο, την Ιστορία, τη φιλοσοφία, την πολιτική, την ψυχανάλυση, το θέατρο, την επιστήμη, καθώς επίσης και στο παιδικό και εφηβικό βιβλίο, που καταλαμβάνει μεγάλο τμήμα του βιβλιοπωλείου. Μέχρι και το ξεκίνημα της πανδημίας, τον Φεβρουάριο του 2020, το βιβλιοπωλείο του Παγκρατίου είχε φιλοξενήσει πάνω από εκατόν πενήντα εκδηλώσεις-παρουσιάσεις βιβλίων. «Τα μικρά βιβλιοπωλεία υπάρχουν και θα υπάρχουν όσο τα έχουμε ανάγκη οι άνθρωποι που αγαπάμε το βιβλίο».
Οι τίτλοι που μας πρότειναν: Τα ποιήματα της βραβευμένης με Νόμπελ Πολωνής ποιήτριας Βισουάβα Σιμπόρσκα με τίτλο Η ζωή εδώ και τώρα (μτφρ.: Μπεάτα Ζουλκιέβιτς, εκδόσεις Καστανιώτη), το μυθιστόρημα του Χάινριχ Μπελ Απόψεις ενός κλόουν (μτφρ.: Δημήτρης Δημοκίδης, εκδόσεις Πόλις) και το Ταξίδι στην Εσπερία του Νίκανδρου Νούκιου του Κερκυραίου, ουμανιστή λογίου του δέκατου έκτου αιώνα, που μεταφράζεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά ολόκληρο με την επιμέλεια ενός από τους σημαντικότερους βυζαντινολόγους στην Ευρώπη, του Πάολο Οντορίκο (μτφρ.: Σμαράγδα Τσοχανταρίδου, εκδόσεις Άγρα).
Σπύρου Μερκούρη 62, Παγκράτι, 210 7249604
Pick a book
Μέχρι το 2017 ο Σταμάτη Λαδικός δεν είχε καμία προηγούμενη εμπειρία στον χώρο του βιβλίου, απασχολούνταν στη ναυτιλία. Τότε ήταν που αποφάσισε να κάνει το χόμπι της ανάγνωσης επάγγελμα και μαζί με τη Μαρία Αναστασίου να τρέξουν το δικό τους μικρό βιβλιοπωλείο.
Επικεντρώνονται τόσο στη λογοτεχνία όσο και στο παιδικό βιβλίο, στο οποίο έχουν μεγάλη ποικιλία επιλεγμένων τίτλων. «Αυτό που θέλουμε είναι η επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο μας να είναι ένα φωτεινό διάλειμμα από τη καθημερινότητα, όπου κάποιος θα μπορεί να συζητήσει και να ανταλλάξει απόψεις, προτάσεις, αναγνωστικές εμπειρίες».
Έχουν περάσει κάποιοι μήνες απ’ όταν το διάβασε, όμως ο Σταμάτη Λαδικός ακόμα δεν μπορεί να ξεχάσει τον αναγνωστικό ενθουσιασμό που του προκάλεσε το Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ! του Ουίλιαμ Φόκνερ, σε μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου από τις εκδόσεις Gutenberg. «Ένα βιβλίο πολυεπίπεδο, μεγαλειώδες και ανεπανάληπτο ως σύλληψη και εκτέλεση. Μια μεγαλοφυής γοτθική σάγκα, μια μαύρη ελεγεία για τη φύση του ανθρώπου, για το μίσος, τη φιλοδοξία, την ύβρη και τη νέμεση, για την πτώση του Νότου, την αλήθεια, για τα πάντα ίσως».
Αγίας Λαύρας 70, Πετρούπολη, 211 1111064
Red n’ Noir
Εμφανίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019 ως βιβλιοκαφέ-βιβλιομπάρ στην Κυψέλη, ωστόσο ήδη δύο χρόνια πριν είχε ξεκινήσει τη δραστηριότητα του ως εκδοτικό εγχείρημα. Αγαπά ιδιαίτερα το πολιτικό βιβλίο, την αστυνομική λογοτεχνία και τα κόμικς. Μέχρι το απόγευμα λειτουργεί ως reading café, ενώ τα περισσότερα βράδια της εβδομάδας φιλοξενεί παρουσιάσεις βιβλίων και εκδηλώσεις σχετικές με το βιβλίο.
Όσο για το βιβλίο που μας προτείνει να διαβάσουμε η ομάδα του, η οποία αποτελείται από συγγραφείς και γραφίστριες μέχρι εκδότες και βιβλιοπώλες, αυτό είναι το εικονογραφημένο μυθιστόρημα του Άνχελ δε λα Κάγιε με τίτλο Χρώματα Πολέμου το οποίο θα κυκλοφορήσει στις αρχές Απριλίου από τους ίδιους.
Ι. Δροσοπούλου 52, Κυψέλη, 211 1827447
Σπόρος
Από το 2015, με πολυετή εμπειρία στον χώρο του βιβλίου και καλλιτεχνικές καταβολές, η Κορίνα Αλιβιζάτου και η Μαρώ Ξενάκη τρέχουν ένα βιβλιοπωλείο-προορισμό για τους βιβλιόφιλους των βορείων προαστίων.
Δίνουν έμφαση στη λογοτεχνία, στην ποίηση και στη φιλοσοφία, έχουν ένα πολύ ενημερωμένο παιδικό τμήμα, τονίζουν ότι κριτήριο επιλογής δεν είναι μόνο ο συγγραφέας αλλά και ο μεταφραστής, ο επιμελητής, ο εικονογράφος. «Μας αρέσει να ανακαλύπτουμε εκδόσεις παλαιότερων ετών, κλασικά κείμενα-διαμάντια της λογοτεχνίας, εξαντλημένες εκδόσεις αλλά και νέους συγγραφείς που δεν έχουν γνωρίσει ακόμη την ευρεία αποδοχή του αναγνωστικού κοινού».
Το βιβλίο που μας πρότειναν είναι το Η κοινωνία της παρηγοριάς του Χαν Μπιουνγκ-Τσουλ σε μετάφραση του Βασίλη Τσαλή από τις εκδόσεις Opera. «Ο Κορεάτης φιλόσοφος όχι μόνο απενοχοποιεί τον πόνο αλλά επισημαίνει και τις ολέθριες συνέπειες της αλγοφοβίας, πώς ο σύγχρονος άνθρωπος, αποφεύγοντας τον πόνο, δεν οδηγείται στη λύτρωση. Εγκλωβίζεται σε αυτό που αρέσει, σε ένα γενικό πλαίσιο ευτυχιοκρατίας, κυνηγά το like και εγκλωβίζεται στο “ίδιο”. Το διαφορετικό, το “άλλο”, ξενίζει, προκαλεί συχνά δυσφορία, πόνο. Παγιδευμένοι σε μια λούπα δεν αποκτάμε εμπειρίες και γερνάμε δίχως να γινόμαστε γέροι».
Δροσίνη 7, Κηφισιά, 210 8086404
Fata libelli
To 2021 o Πειραιάς απέκτησε το πρώτο του μικρό εκλεκτικό βιβλιοπωλείο. Στο κέντρο της περιοχής ο Σπύρος Βαλτετσιώτης, ο οποίος δραστηριοποιείται στον χώρο του βιβλίου από το 1996, είναι ένας βιβλιοπώλης που απολαμβάνει την αισθητική των παλιών ευρωπαϊκών βιβλιοπωλείων. Γι’ αυτό ήθελε η πρόσοψή του να παραπέμπει σε αυτά, σε κάτι παραδοσιακό που να δένει με σύγχρονα στοιχεία. Το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει ο χώρος του έχει την υπογραφή της Άννας Γιωτάκου.
Στα δεξιά βρίσκουμε τη λογοτεχνία και αριστερά ό,τι δεν είναι, τα δοκίμια, τα παιδικά και λίγα κόμικς. Ο Σπύρος Βαλτετσιώτης θα παρατηρήσει πώς θα κινηθείτε στον χώρο, τι θα πιάσετε από τα ράφια, προκειμένου να σας καταλάβει καλύτερα.
Επιλέγει και μας προτείνει το Η Ευρώπη μετά τη βροχή του Άλαν Μπερνς, σε μετάφραση Ρένας Χατχούτ, από τις εκδόσεις Gutenberg. «Είναι ένα βιβλίο που σου μεταφέρει τον εφιάλτη που κουβαλάει ένας πόλεμος μέσω του ύφους του. Με έναν τρόπο γραφής κινηματογραφικό, σου δημιουργεί συναισθήματα ασφυξίας και κλειστοφοβίας. Είναι ένα συγκλονιστικό βιβλίο που δυστυχώς έγινε επίκαιρο στις μέρες μας».
Πραξιτέλους 161-163, Πειραιάς, 210 4296681
Ο Χάρτης
Λειτούργησε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1993. Οι φωτογραφίες, οι αφιερώσεις και τα σημειώματα που κοσμούν τους τοίχους του μαρτυρούν πως η μακρά του πορεία οφείλεται σε μια μεγάλη οικογένεια. «Η απόφαση για την έναρξη της επιχείρησης πάρθηκε από τη Χάρι και τον Τάσο, δύο “μπαρουτοκαπνισμένους” βιβλιοπώλες, δύο αχώριστα αδέλφια. Τα τελευταία χρόνια την ομάδα συμπληρώνω εγώ, η κόρη και ανιψιά τους», θα μας πει η Δήμητρα Ευσταθίου. Συνοδοιπόροι τους στα χρόνια τα παιδιά, τα ανίψια, οι φίλοι και οι φίλες τους, συνδημιουργούν την πρότασή τους.
«Καθώς το μαγαζί διαγράφει μια πορεία σχεδόν τριάντα χρόνων, έχουμε προσωπικούς δεσμούς με τους ανθρώπους που το επισκέπτονται. Γνωρίζουμε τι διαβάζουν, τι να προτείνουμε, ενημερώνονται από εμάς και αυτό μας τιμά. Πάντα επιδιώκουμε μια συζήτηση, δομούμε μια σχέση, μια συνολική εμπειρία. Ακόμα, αγαπάμε τους μικρούς εκδοτικούς και τους προτείνουμε. Έχουν πολλές φορές εκδόσεις σπάνιες, ανανεωτικές για τη σκέψη. Νομίζουμε ότι αυτά συνθέτουν την ταυτότητά μας».
Αγαπημένο τους είδος είναι το νουάρ μυθιστόρημα. Ενδεικτικά αναφέρουν δύο τελευταία τους αναγνώσματα: τα Μασσαλία 73 της Ντομινίκ Μανοτί (μτφρ.: Γιάννης Καυκιάς, εκδόσεις του εικοστού πρώτου) και Άγγελοι και ερημίτες του Ραμόν Δίας Ετερόβιτς (μτφρ.: Κρίτων Ηλιόπουλος, εκδόσεις Angelus Novus). «Είμαστε πολλοί/-ές με διαφορετικά γούστα. Προσπαθώντας ωστόσο για μια κοινή επιλογή, καταλήξαμε σε ένα φαινομενικά παιδικό ανάγνωσμα, ένα παραμύθι για μικρά και μεγάλα παιδιά. Το βιβλίο Ο Λουδοβίκος ο πρώτος, βασιλέας των προβάτων του Ολιβιέ Ταλέκ σε απόδοση της Μαρίας Αγγελίδου από τις εκδόσεις Angelus Νovus μιλά για ένα πρόβατο που τυχαία ένα πρωί βρίσκεται με μια κορόνα στο κεφάλι του και χρίζει τον εαυτό του βασιλιά. Ξεκινά, λοιπόν, να έχει εξουσιαστική συμπεριφορά απέναντι στα υπόλοιπα ζώα του βασιλείου του. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα βιβλίο που σκιαγραφεί με απλό, εφευρετικό τρόπο σχέσεις εξουσίας».
Γράμμου 40, Βριλήσσια, 210 6137942
Free thinking zone
Ανάμεσα στο Κολωνάκι και τα Εξάρχεια, αυτό το concept βιβλιοπωλείο εμφανίστηκε το 2011, δημιουργός του είναι η Αρετή Γεωργιλή. «Το Free thinking zone απευθύνεται σε εκείνους και εκείνες που ενδιαφέρονται να ανταλλάξουν ελεύθερα απόψεις για κοινωνικά, πολιτικά ή πολιτιστικά ζητήματα στο πλαίσιο ενός πολιτισμένου δημόσιου διαλόγου. Απευθύνεται σε εκείνους και εκείνες που θέλουν να παρεμβαίνουν και να παίρνουν μέρος ενεργά σε δράσεις που σχετίζονται με την ισότητα, το προσφυγικό, τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, την άμβλυνση της βίας στη δημόσια σφαίρα, γι’ αυτό και δουλεύουμε με ένα ευρύ δίκτυο εθελοντών». Εκτός του το ότι ενημερώνεται για τις νέες κυκλοφορίες λειτουργεί ως χώρος εκδηλώσεων και συναντήσεων ομάδων, ως καφέ και γκαλερί.
Σκουφά 64, Αθήνα, 210 3617461
Φωταγωγός
Το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Ροδακιό είναι καλά κρυμμένο μέσα σε μια στοά του 1928, στη στοά Κουρτάκη επί της οδού Κολοκοτρώνη, η οποία πήρε το όνομά της από τη γνωστή οικογένεια οινοποιών που είχαν την έδρα της εταιρείας τους εκεί. Εκτός, λοιπόν, από τη γοητεία του παλιού βιομηχανικού κτιρίου στο οποίο θα μπείτε για να το βρείτε, στα ράφια του θα συναντήσετε όλους τους τίτλους των τριάντα χρόνων λειτουργίας του σπουδαίου αυτού εκδοτικού, δημιουργήματος του Βασίλη Διοσκουρίδη και της Τζούλιας Τσιακίρη, την οποία θα συναντήσετε εκεί. Εκτός από τα δικά τους βιβλία, προσφέρονται επιλογές και από άλλους μικρούς εκδοτικούς, περιοδικές εκδόσεις, φανζίν. Θα συναντήσετε επίσης εκθέσεις φωτογραφίας, εικαστικών και εκθέσεις χειροτεχνίας.
Μια βόλτα στον Φωταγωγό είναι η ιδανική ευκαιρία για να γνωρίσει κανείς το έργο του ρεαλιστή πεζογράφου Δημήτρη Χατζή.
Κολοκοτρώνη 59B, Αθήνα, 210 3839355
+4 βιβλιοπωλεία «ειδικού σκοπού»
Hyper Hypo
Ένας στυλίστας κι ένας γραφίστας, ο Αντρέας Κόκκινος και ο Στάθης Μητρόπουλος, συνειδητοποίησαν πως ενώ η Αθήνα έχει πολλά σπουδαία βιβλιοπωλεία, δεν είχε ούτε ένα που να επικεντρώνεται αποκλειστικά στις τέχνες, το design και τη φωτογραφία, την αρχιτεκτονική, τη μόδα και την ποπ κουλτούρα. Τελικά το άνοιξαν οι ίδιοι λίγο πριν τελειώσει το 2021.
Το 90% των βιβλίων που έχουν συγκεντρώσει δεν μπορούμε να το βρούμε αλλού και εύκολα στην Αθήνα, τα εισάγουν απευθείας οι ίδιοι από το εξωτερικό. Πρόκειται για εκδόσεις αλλά και εκδοτικούς που δεν υπάρχουν εδώ, δουλειές από την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ελβετία, την Αμερική. Εκεί βρίσκουμε περιοδικά που κάνουν θραύση στο εξωτερικό, αλλά εδώ δεν πέφτουν εύκολα στα χέρια μας. Παράλληλα, διαθέτουν ελληνικές εκδόσεις, «βιβλία και περιοδικά που μπορείς να βρεις στο MoMA της Νέας Υόρκης, αλλά όχι σε κάποιο μουσείο εδώ».
Μας προτείνουν το Casa Iolas: Citofonare Vezzoli από τις εκδόσεις Electa. Πρόκειται για μια ξεχωριστή έκδοση-κατάλογo της ομώνυμης έκθεσης που πραγματοποιήθηκε το 2020-21 στην γκαλερί Tommaso Calabro στο Μιλάνο υπό την επιμέλεια του καλλιτέχνη Francesco Vezzoli. «Ο καλλιτέχνης πραγματοποίησε μεγάλη έρευνα πάνω στη ζωή, στην καριέρα και στη θρυλική έπαυλη του σπουδαίου γκαλερίστα Αλέξανδρου Ιόλα και αναβίωσε τη μυθική διακόσμηση και αύρα του πλέον εγκαταλειμμένου και ερειπωμένου σπιτιού. Παρουσιάζοντας αρχειακές φωτογραφίες και έργα των καλλιτεχνών της οικίας του μας μεταφέρει νοητά σε μια πολύτιμη, χαμένη εποχή».
Βορέου 10, Μοναστηράκι
Ανάβαση
To ταξιδιωτικό βιβλιοπωλείο της Αθήνας μεταφέρθηκε από τη Στοά Αρσακείου στην οδό Βουλής το 2013. Πίσω από αυτό είναι μια εκδοτική χαρτογραφική εταιρεία που ασχολείται με την πεζοπορία σε όλες τις εκφάνσεις της: από χάρτες και οδηγούς μέχρι εφαρμογή, πινακίδες με χάρτες και αεροφωτογραφικά λευκώματα. Αυτό είναι το πάθος που μοιράζονται οι ιδιοκτήτριες της Ανάβασης, η Πηνελόπη Ματσούκα και η Ήβη Αδαμακοπούλου, μητέρα και κόρη.
«Πρέπει κανείς να ταξιδεύει και να ανακαλύπτει, να ανοίγει τους ορίζοντές του και να παίρνει το ρίσκο του άγνωστου και της εξερεύνησης. Απευθυνόμαστε στους πεζοπόρους, στους ταξιδιώτες και στα ανήσυχα πνεύματα, σε αυτούς που θέλουν να δουν και να ζήσουν τον κόσμο. Έχουμε και πολλούς μικρούς φίλους που αγαπούν τη γεωγραφία και τις υδρόγειες σφαίρες, είναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς τον ενθουσιασμό των παιδιών όταν τις κρατούν στα χέρια τους», μας λέει η Ήβη Αδαμακοπούλου.
Μας προτείνουν να ρίξουμε μια ματιά στον χάρτη τους Ελλάδα Adventure map που μόλις ολοκλήρωσαν. «Είναι ένα μικρό θαύμα η χαρτογραφία, καθώς μέσα σε μια περιορισμένη επιφάνεια μπορείς να δείξεις πολλά, από τα δίκτυα μονοπατιών ως τα μνημεία του πολιτισμού, και να ξυπνήσεις την περιέργεια και την επιθυμία για εξερεύνηση σε όλα αυτά τα μέρη. Ενώ έχουμε μια πετυχημένη πεζοπορική χαρτογραφική εφαρμογή, στηρίζουμε τα έντυπα προϊόντα, επειδή πρέπει να μπορεί κανείς να αντιληφθεί τον κόσμο γύρω του στο σύνολό του, όχι μόνο να εστιάζει στη λεπτομέρεια, γιατί έτσι ξεχνάει ότι όλα είναι αλληλένδετα».
Βουλής 32, Σύνταγμα, 210 3218104
Fagotto
Η ιστορία των εκδόσεων Fagottobooks ξεκινάει το 1987 από τον Νίκο Θερμό. Στο βιβλιοπωλείο που άνοιξε το 2003 θα βρείτε τον Δημήτρη, την Έφη, τον Φώντα και τη Ρούλα που θα σας ξεναγήσουν όχι μόνο στον κόσμο των μουσικών βιβλίων αλλά και των ιδιαίτερων κρουστών.
«Όλοι μπορούν να γνωρίσουν τον μαγικό κόσμο της μουσικής και όλοι είναι προικισμένοι με μουσικές δυνατότητες που μπορεί να μην έχουν ενεργοποιήσει ακόμα. Η ενασχόληση με τη μουσική, άλλωστε, είναι έκφραση, θεραπεία και δημιουργία. Όλοι, ανεξαρτήτως ηλικίας, μπορούν να μάθουν να παίζουν ένα μουσικό όργανο, είτε αυτό είναι κρουστό είτε ένα μελωδικό όργανο», όπως θα σας πουν.
Εκεί βρίσκουμε βιβλία εκμάθησης μουσικών οργάνων (πιάνο, κιθάρα, κλαρίνο, κρουστά και άλλα πολλά), ιστορίας της μουσικής, για το ρεμπέτικο, την παραδοσιακή μουσική, την τζαζ, τη ροκ, βιβλία μουσικοθεραπείας, μαζί με μουσικοπαιδαγωγικά κρουστά και παραδοσιακά κρουστά από όλο τον κόσμο.
Μας πρότειναν το Ένα ταξίδι στο ρεμπέτικο για μικρούς και μεγάλους των Xολστ-Γουάρχαφτ Γκαίηλ και Ζωής Διονυσίου, το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει σύντομα από τους ίδιους.
Βαλτετσίου 15, Εξάρχεια, 2103645147
Void
Από το 2016 η Μυρτώ Στείρου και ο João Linneu τρέχουν αυτόν τον ανεξάρτητο εκδοτικό οίκο που είναι αφιερωμένος στα βιβλία φωτογραφίας και στην εκπαίδευση. Συνεργάζονται με καταξιωμένους αλλά και ανερχόμενους καλλιτέχνες, με πολλά διεθνή ιδρύματα τέχνης. Προωθούν τις πρώτες εκδόσεις φωτογράφων, φέτος έγιναν μέλη της Futures Photography. «Θέλουμε τα βιβλία μας να έχουν πρωτοποριακό σχεδιασμό, να αφηγούνται δυνατές ιστορίες, να βασίζονται σε εκλεκτό και πειραματικό υλικό, να αποτελούν μια σημερινή πρόταση», εξηγούν.
Στον νέο χώρο τους που άνοιξε τις πόρτες του το 2021 διοργανώνονται εργαστήρια δημιουργίας βιβλίων φωτογραφίας, ενώ φιλοξενούνται και οι εκδόσεις Carnivora που ειδικεύονται στην ισπανόφωνη νουάρ λογοτεχνία και η Μυρτώ Στείρου τρέχει μαζί με τη μητέρα της Ασπασία Καμπύλη, η οποία μεταφράζει και επιμελείται τα βιβλία.
Από τις εκδόσεις Void μας προτείνουν το 5 dollars for 3 minutes της Cammie Toloui, η οποία στα early ’90s, ενώ σπούδαζε φωτογραφία και δούλευε παράλληλα σε strip-club, αποφάσισε να προσφέρει κάποια δωρεάν σόου στους πελάτες, ζητώντας για αντάλλαγμα να τους φωτογραφίσει. «Πρόκειται για μια ιστορία που περίμενε τριάντα χρόνια μέχρι να μπορέσει να γίνει βιβλίο, παρ’ όλα αυτά παραμένει συναρπαστικά επίκαιρη». Από τις εκδόσεις Carnívora η Μυρτώ Στείρου επιλέγει το Η Ελένα ξέρει της Κλαούδια Πινιέιρο, «όχι μόνο γιατί είναι ένα βιβλίο σπαρακτικά ανθρώπινο, που απ’ την αρχή αγαπήσαμε τόσο εμείς όσο και οι αναγνώστες, αλλά και γιατί μας έδωσε τη χαρά να το δούμε ανάμεσα στα δεκατρία βιβλία της μακράς λίστας του Booker International Prize 2022».
Ζαΐμη 31-33, Εξάρχεια, 6973 521430
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.