«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
«...Κρατούσαν κάτι μικροσκοπικά ιαπωνικά κύμβαλα και έψελναν ινδουιστικές προσευχές...»: Ο Άλεν Γκίνσμπεργκ με πλακάτ "Pot is fun" σε διαδήλωση υπέρ της νομιμοποίησης της μαριχουάνας στη Νέα Υόρκη το 1965.
0

Διαβάζοντας το περιεχόμενο των φακέλων 16 Αμερικανών συγγραφέων που περιλαμβάνονται στην έκδοση Writers Under Surveillance: The FBI Files (Συγγραφείς υπό παρακολούθηση: Οι φάκελοι του FBI), αυτό που σου χτυπά αμέσως είναι ο τρομακτικός παραλογισμός του μένους του Τζ, Έντγκαρ Χούβερ – που κράτησε τη θέση του διευθυντή του FBI για πάνω από 36 ατέλειωτα χρόνια – απέναντι σε οποιονδήποτε δεν ακολουθούσε την δική του «πατριωτική γραμμή» και τολμούσε να εκφράσει κριτικά και καλογραμμένα την ανησυχία του για τη μοίρα της αμερικανικής ψυχής.

Όπως το είχε θέσει ο ποιητής Θίοντορ Ρόθκε, ο Χούβερ ήταν «ο επικεφαλής της αστυνομίας της σκέψης – ένας τυραννίσκος, μια εξωφρενική φιγούρα». Ήταν επίσης ένας λυσσαλέος αντικομμουνιστής που πάνω απ' όλα απολάμβανε να εκθέτει τις σεξουαλικές προδιαθέσεις όσων επέλεγε ως στόχους των ερευνών του.

Ο Έντγκαρ Χούβερ ζούσε με τη μητέρα του ως τον θάνατό της και σύμφωνα με τις επίμονες φήμες, του άρεσε ο παρενδυτισμός και κυκλοφορούσε διαρκώς με άντρα συνοδό που κατά πάσα πιθανότητα ήταν και εραστής του.

Η μεγάλη του αδυναμία ήταν οι γκέι άντρες που εξέφραζαν «ανατρεπτικές» θέσεις (οι συγγραφείς δηλαδή κυρίως), παρότι – ή ίσως επειδή – και ο ίδιος έκρυβε ουκ ολίγες ιδιωτικές αντιφάσεις. Ο «κύριος Οιδιπόδειο Σύμπλεγμα» ζούσε με τη μητέρα του ως τον θάνατό της και σύμφωνα με τις επίμονες φήμες, του άρεσε ο παρενδυτισμός και κυκλοφορούσε διαρκώς με άντρα συνοδό που κατά πάσα πιθανότητα ήταν και εραστής του.

Αυτό δεν τον εμπόδιζε καθόλου να ανακαλύπτει ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα στον κομμουνισμό και την ομοφυλοφιλία και συγχρόνως να μην ανησυχεί για τυχόν αποκαλύψεις σχετικά με τη δική του μυστική ζωή αφού θεωρούσε (δικαίως) ότι όλοι τον έτρεμαν και κανείς δεν θα τολμούσε να τον ψέξει για οτιδήποτε.

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
Ύποπτοι αντρεπτικής δράσης: Απο αρσιτερά, Ρέι Μπράντμπερι, Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Τζέιμς Μπόλντγουιν, Σούζαν Σόνταγκ.

Το βέβαιο είναι ότι απολάμβανε να διαβάζει τις αναφορές των πρακτόρων του για συγγραφείς όπως ο Τζέιμς Μπόλντγουιν: «Σχετικά με το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας [του], ο Μπόλντγουιν έχει δηλώσει ότι οι 'Αμερικανοί άντρες είναι οι μοναδικοί που έχω συναντήσει στον κόσμο οι οποίοι προτιμούν να εκτελεστούν από το να πλαγιάσουν μεταξύ τους. Εξαιτίας αυτής της αντίληψης, δεν ξέρουν πώς να πλαγιάζουν ούτε με τις γυναίκες΄».

Πλούσιος και ο φάκελος ενός άλλου ανοιχτά ομοφυλοφίλου συγγραφέα, του Άλεν Γκίνσμπεργκ, όχι μόνο εξαιτίας της σεξουαλικότητάς ή της επίσκεψής του στην Κούβα το 1965, αλλά κυρίως για τις «επικίνδυνες» θέσεις του υπέρ της φούντας.

Όπως γλαφυρά αναφέρεται στην αναφορά για την παρουσία του Γκίνσμπεργκ και του εραστή του Πίτερ Ορλόφσκι σε διαδήλωση υπέρ της νομιμοποίησης της μαριχουάνας στη Νέα Υόρκη: «...κρατούσαν κάτι μικροσκοπικά ιαπωνικά κύμβαλα και έψελναν ινδουιστικές προσευχές προς τη θεότητα του Σίβα... ο Γκίνσμπεργκ περιέγραψε τον Σίβα ως θεό του διαλογισμού και της γιόγκα και προέβλεψε πως σε πέντε χρόνια η μαριχουάνα θα είναι νόμιμη στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Κι ο «μάτσο» Έρνεστ Χέμινγουεϊ όμως είχε γίνει στόχος των Ομοσπονδιακών Πρακτόρων κυρίως επειδή είχε αναφερθεί στο νομικό ακόλουθο της πρεσβείας των ΗΠΑ στην προεπαναστατική Κούβα ως «μέλος της Αμερικανικής Γκεστάπο».

«Ομοφυλόφιλοι, κομμουνιστές, ναρκομανείς, άθεοι»: Οι φάκελοι του FBI για τους Αμερικανούς συγγραφείς του ’60 Facebook Twitter
Το εξώφυλλο της "ανθολογίας" με τις αναφορές του FBI για την ιδιωτική ζωή 16 επιφανών αμερικανών συγγραφέων.

Ο φάκελος της Σούζαν Σόνταγκ άνοιξε όταν η Αμερικανίδα συγγραφέας επισκέφτηκε το Ανόι κατά την κορύφωση του πολέμου στο Βιετνάμ κάνοντας λόγο για την απαράδεκτη «αμερικανική παρέμβαση» στη χώρα, ενώ ακόμα και μια γνήσια δεξιά συγγραφέας όπως η Άιν Ραντ δεν μπόρεσε να αποφύγει τις αδιάκριτες έρευνες του FBI στην ιδιωτική της ζωή εξαιτίας των συχνών δηλώσεων της ότι είναι φανατική αθεΐστρια.

Ο Χούβερ πέθανε το 1972. Όπως όμως κάνει γνωστό αυτή η εντυπωσιακή έκδοση, η συστηματική παρακολούθηση των Αμερικανών συγγραφέων δεν πέθανε μαζί με τον άνθρωπο που ο Νίξον είχε αποκαλέσει «εκείνος ο γερο – ψωλογλείφτης». Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς μάλιστα ότι είναι σκοτεινά ανακουφιστικό το γεγονός ότι στους μετα-φιλολογικούς καιρούς μας, η αστυνομία της σκέψης θεωρεί ακόμα επικίνδυνη την επίδραση των συγγραφέων. Μόνο που τώρα πλέον, η παρακολούθηση γίνεται από αυτό το smartphone που έχουμε διαρκώς στην τσέπη μας.

Με στοιχεία από το New Statesman

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Τζέιμς Μπόλντουιν δεν είναι ο νέγρος σου

Βιβλίο / Ο Τζέιμς Μπόλντουιν δεν είναι ο νέγρος σου

Σαν ένας άλλος άγριος Ζενέ της μαύρης Αμερικής, ο Μπόλντουιν άφησε το δικό του στίγμα τον περασμένο αιώνα μέσα από μυθιστορήματα άγριας ομορφιάς και μανιφέστα σκληρής αλήθειας. Παρότι δεν χώρεσε ποτέ σε ταμπέλες, έγινε το κατεξοχήν σύμβολο της μαύρης κουλτούρας της Αμερικής, και όχι μόνο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
andra day

Πρώτη προβολή / «The United States vs Billie Holiday»: Μια «φτιαγμένη» ταινία για μια μπερδεμένη ζωή

Ο Λι Ντάνιελς πελαγοδρομεί στη βασανισμένη σχέση της Μπίλι Χόλιντεϊ με τους άνδρες, τις ουσίες και τις Αρχές, αλλά στον ρόλο της ανεπανάληπτης ερμηνεύτριας η Άντρα Ντέι είναι η αποκάλυψη της χρονιάς.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Βιβλίο / Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Στην πιο de profundis στιγμή της ζωής του ο συνθέτης γράφει το αυτοβιογραφικό «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα», αποκαλύπτοντας σαν σε προσευχή τις πιο προσωπικές, τρωτές στιγμές του, ζητώντας συγγνώμη από τους οικείους του και ομολογώντας ότι η έμπνευση συμπορεύεται με τη θνητότητα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ