10 ταινίες για τον ύπνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου

10 ταινίες για τον ύπνο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου Facebook Twitter
H Νικόλ Κίντμαν στο «Μάτια ερμητικά κλειστά» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.
0

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του ύπνου για την ανθρώπινη υγεία, ο ΠΟΥ όρισε την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου. Κάποιος κακεντρεχής θα έλεγε ότι πρόκειται για ένα σαδιστικό αστείο του διεθνούς οργανισμού σε βάρος της ανθρωπότητας να ορίζει μια τέτοια επέτειο σε εργάσιμη μέρα, για να μη σχολιάσουμε τον εμπαιγμό απέναντι σε όσους πάσχουν από σχετικές διαταραχές – φαντάζεσαι κάποιον φουκαρά να αναφωνεί πικραμένος «δεν μπόρεσα να κοιμηθώ ούτε την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου» και σε πιάνει το στομάχι σου.

Με δεδομένο πως περνάμε το 1/3 της ζωής μας κοιμώμενοι, ήταν επόμενο οι κινηματογραφιστές, που τίποτα από όσα απαρτίζουν την ανθρώπινη κατάσταση δεν άφησαν ανέγγιχτο, να ασχοληθούν και με τον ύπνο, την απουσία του, αλλά και όσα συμβαίνουν ή θα μπορούσαν να συμβούν κατά τη διάρκειά του.

Η λίστα που ακολουθεί, περιλαμβάνει μερικές από τις χαρακτηριστικότερες ταινίες που αφορούν άμεσα ή σχετίζονται με κάποιο τρόπο με τον ύπνο. Λήθαργος και αϋπνία, όνειρα και εφιάλτες, ροχαλητά και χασμουρητά συνθέτουν μια binge-watching πρόταση με αφορμή τη σημερινή επέτειο.

Καλές προβολές και όνειρα γλυκά.

Με δεδομένο πως περνάμε το 1/3 της ζωής μας κοιμώμενοι, ήταν επόμενο οι κινηματογραφιστές, που τίποτα από όσα απαρτίζουν την ανθρώπινη κατάσταση δεν άφησαν ανέγγιχτο, να ασχοληθούν και με τον ύπνο, την απουσία του, αλλά και όσα συμβαίνουν ή θα μπορούσαν να συμβούν κατά τη διάρκειά του.

Peter Ibbetson

1935

του Χένρι Χάθαγουεϊ

Peter Ibbetson Facebook Twitter

Σκηνοθετημένο από τον Χένρι Χάθαγουεϊ, έναν εργάτη του κλασικού Χόλιγουντ με 4-5 τίτλους που θα έκαναν ένα ισχυρό case για να ασχοληθεί (ακόμα πιο) σοβαρά η κριτική μαζί του σήμερα, το Peter Ibbetson συνιστά μια γοητευτική, άγνωστη κατάθεση στο κίνημα του (κινηματογραφικού) μαγικού ρεαλισμού που, όπως θα έλεγε κι ο Όρσον Ουέλς, θα έκανε και μια πέτρα να κλάψει. Δυο ψυχές πλασμένες για να είναι μαζί, χωρίζονται ως παιδιά, ξαναβρίσκονται ως ενήλικες για να χωριστούν ξανά βίαια, μα συνεχίζουν να συναντιούνται στον ύπνο τους, όπου πλάθουν έναν παραδεισένιο ονειρότοπο.

Sleeping Beauty

1959

των Κλάιντ Τζερόνιμι, Χάμιλτον Λασκ και Λες Κλαρκ

Sleeping Beauty Facebook Twitter

Η πριγκίπισσα Αουρόρα τρυπά το δάχτυλο της σε αδράχτι και πέφτει σε πολυετή λήθαργο, από τον οποίο μπορεί να ξυπνήσει μόνο με ένα φιλί αληθινής αγάπης. Βασισμένη στο σχετικό παραμύθι, με κουκλίστικο background και δανεική τη μουσική του ομώνυμου μπαλέτου του Πιοτρ Τσαϊκόφσκι, η «Ωραία Κοιμωμένη» παραμένει μέχρι σήμερα από τις δημοφιλέστερες ντισνεϊκές πριγκίπισσες, αν και υστερεί σε ευρήματα σε σχέση με άλλα φιλμ που κατασκευάστηκαν υπό την επίβλεψη του ίδιου του Ντίσνεϊ.

A Nightmare on Elm Street

1984

του Γουές Κρέιβεν

A Nightmare on Elm Street Facebook Twitter

Ο τρόμος του «Εφιάλτη» του Γουές Κρέιβεν στηρίζεται σε μια απλή, αλλά άκρως αποτελεσματική ιδέα: αν κοιμηθείς, πέθανες. Το σασπένς γεννάται από το δεδομένο ότι είναι ανθρωπίνως αδύνατο να μη σε πάρει ο ύπνος μακροπρόθεσμα, με τις ονειρικές σεκάνς να δίνουν στον Κρέιβεν τη δυνατότητα να πλάσει μερικές αξέχαστες εικόνες τρόμου, κι ας μην υπήρξε ποτέ του εικονοκλάστης. Το είδος απέκτησε ακόμα ένα franchise με μερικές αξιόλογες προσθήκες και οι εφιάλτες μας απέκτησαν το όνομα Φρέντι Κρούγκερ – ο μπαμπούλας που πάντοτε φοβόσουν ότι κρύβεται μέσα στην ντουλάπα ή κάτω από το κρεβάτι σου.

Sleepless in Seatle

1993

της Νόρα Έφρον

sleepless in seattle Facebook Twitter

Μία από τις αγαπημένες συνήθειες όσων δυσκολεύονται να κοιμηθούν είναι (ή τουλάχιστον ήταν) οι εκπομπές λόγου στο ραδιόφωνο, εκείνες που δίνεται το μικρόφωνο στους ακροατές για να μιλήσουν περί ανέμων και υδάτων. Σε μια τέτοια καλεί ο Τομ Χανκς με το ψευδώνυμο του τίτλου, αναζητώντας κατά βάθος μια αδερφή ψυχή, με τη Μεγκ Ράιαν να ανταποκρίνεται στο κάλεσμα. Aπό τις ωραιότερες κομεντί των ‘90s, η οποία ενσωματώνει θαυμάσια στην πλοκή της το An Affair to Remember (1957) του Λίο ΜακΚάρεϊ.

Insomnia (1997) / Insomnia (2002)

του Έρικ Σκιόλντμπεργκ / του Κρίστοφερ Νόλαν

Insomnia 1997 Facebook Twitter
Το νορβηγικό πρωτότυπο με τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ είναι ένα μαυρόψυχο διαμάντι ομιχλώδους ατμόσφαιρας και ηθικής.
Insomnia 2002 Facebook Twitter
Tο αμερικανικό ριμέικ του Κρίστοφερ Νόλαν έχει μια σπουδαία ερμηνεία από τον Αλ Πατσίνο.

Θρίλερ με ήρωα έναν αστυνομικό με σοβαρά προβλήματα αϋπνίας, προερχόμενα από το φυσικό περιβάλλον αλλά και από μια ένοχη συνείδηση. Το νορβηγικό πρωτότυπο με τον Στέλαν Σκάρσγκαρντ είναι ένα μαυρόψυχο διαμάντι ομιχλώδους ατμόσφαιρας και ηθικής, το αμερικανικό ριμέικ του Κρίστοφερ Νόλαν έχει μια σπουδαία ερμηνεία από τον Αλ Πατσίνο και τη γνώριμη ιδεαλιστική πινελιά του σκηνοθέτη στο φινάλε. Καθένα από τα δύο έχει τις αρετές του, όποιο και να επιλέξετε, you’re in for a treat, που λέμε και στο χωριό μου.

Εyes Wide Shut

1999

του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

eyes wide shut Facebook Twitter

Traumnovelle είναι ο τίτλος του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε το κύκνειο άσμα του Κιούμπρικ, μια ιστορία ονείρου δηλαδή. Η εξομολόγηση μιας φαντασίωσης της γυναίκας του κινητοποιεί σε έναν άνδρα φόβους φωλιασμένους βαθιά στην αρσενική ψυχοσύνθεση και τον οδηγεί σε μια ονειρική οδύσσεια όπου έρχεται αντιμέτωπος με αυτούς, κυνηγώντας μια ανείπωτη σεξουαλική εμπειρία που διαρκώς ματαιώνεται, ματαιώνοντας στα μάτια του και την αρσενική του υπόσταση. Όταν ξυπνήσει, είναι έτοιμος πια να αποδεχτεί τη φαντασίωση ως αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και να προχωρήσει και στην ενδεδειγμένη αντιμετώπισή της, πάντα με την προτροπή της συζύγου του, γιατί μέχρι εκεί του (και μας) κόβει. 

Le conseguenze dell'amore

2004

του Πάολο Σορεντίνο

consequences of love Facebook Twitter

«Υπάρχει μια σέκτα με μέλη άνδρες και γυναίκες κάθε κοινωνικής τάξης, ηλικίας, ράτσας και θρησκείας, η σέκτα εκείνων που πάσχουν από αϋπνία. Άνθρωποι που δεν είναι μέλη της λένε συχνά σε εκείνους που είναι ότι, αν δεν μπορούν να κοιμηθούν, μπορούν να διαβάσουν, να δουν τηλεόραση ή να κάνουν κάτι άλλο. Αυτά τα λόγια είναι πολύ εκνευριστικά για έναν πολύ απλό λόγο: Όσοι πάσχουν από αϋπνία μόνο μία εμμονή έχουν. Να κοιμηθούν». Με αυτά τα λόγια ο ήρωας στο φιλμ του Σορεντίνο συνοψίζει την τραγωδία όσων λαχταρούν κάτι αυτονόητο για πολύ κόσμο, έναν γρήγορο και ήσυχο ύπνο. Οι λόγοι της αϋπνίας του εντοπίζονται σε μια (αναγκαστική) καθημερινή ρουτίνα δίχως τέλος, μέχρι που έρχεται ο έρωτας για να του δείξει ότι μπορεί και καλύτερα. 

Paranormal Activity

2007

του Όρεν Πέλι

Με ήρωες ένα ζευγάρι που βιντεοσκοπεί τον ύπνο του για να εντοπίσει μια φαντασματική παρουσία στο σπίτι, το Paranormal Activity έδωσε το έναυσμα για ένα καταιγισμό από found footage ταινίες τρόμου. Στην επιτυχία του συνέβαλε το καλό marketing, μα ακόμα περισσότερο συνέβαλε η αποτελεσματικότητά του στην παραγωγή ουρλιαχτών, η οποία επιτυγχάνεται με μια λιτή, οικονομική προσέγγιση του φιλμικού τρόμου, όπου η παραμικρή κίνηση εντός του κάδρου σε ένα (ως επί το πλείστον) σταθερό πλάνο συνιστά γεγονός. Αν αναρωτιέστε τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στο σπίτι την ώρα που κοιμάστε, το φιλμ έχει μερικές απαντήσεις.

Ιnception

2010

του Κρίστοφερ Νόλαν

O Κρίστοφερ Νόλαν στήνει μια πολυεπίπεδη και ρηξικέλευθη φιλμική κατασκευή για να εξηγήσει τη λειτουργία των ονείρων, στην καρδιά της ταινίας του, όμως, βρίσκεται μια ψυχή σε λήθαργο, καταρρακωμένη από τις ενοχές της, που χρειάζεται απεγνωσμένα τη βοήθεια μερικών φίλων προκειμένου να αφυπνιστεί – το ωραιότερο μυστικό μιας ταινίας που διαθέτει περίσσευμα από τέτοια. Αναμφίβολα από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας που πέρασε, μας έκανε δικαιολογημένα να περιμένουμε πολλά περισσότερα από μια κινηματογραφική υπερπαραγωγή. 

Τhe Nightmare

2015

του Ρόντνεϊ Άσερ

the nightmare Facebook Twitter

Ο δημιουργός του απίθανου ντοκιμαντέρ Room 237, που σταχυολογεί ερμηνείες και θεωρίες συνωμοσίας σχετικές με τη Λάμψη (1980) του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, επιχειρεί μια μελέτη πάνω στο ανατριχιαστικό φαινόμενο της υπνικής παράλυσης. Καταγράφοντας μαρτυρίες ανθρώπων που περιγράφουν όμοιες, κοινές εμπειρίες και αναπαριστώντας τις τελευταίες στήνει μια ταινία τεκμηρίωσης με στοιχεία τρόμου –ηθικά συζητήσιμο κατά πόσο θεμιτό είναι να επιχειρείς να τρομάξεις τον θεατή σου με όχημα τον πόνο και το βάσανο αληθινών ανθρώπων– η οποία ενδέχεται να εξασφαλίσει αρκετές άγρυπνες νύχτες στους θεατές της.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι ταινίες που περιμένουμε το 2021

Pulp Fiction / Οι ταινίες που περιμένουμε το 2021

Οι κριτικοί κινηματογράφου Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος και Γιάννης Ζουμπουλάκης συζητούν για τις πιο σημαντικές ταινίες που θα δούμε μέσα στο 2021, ξεκινώντας με κριτική αποτίμηση αυτών που προβάλλονται τον Ιανουάριο σε streaming πλατφόρμες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Cocaine Bear : Η ταινία για τη ζωή της αρκούδας που πέθανε από υπερβολική δόση κοκαΐνης κάνει πάταγο πριν ακόμα γυριστεί

Πολιτισμός / Cocaine Bear: Η ταινία για τη ζωή της αρκούδας που πέθανε από υπερβολική δόση κοκαΐνης κάνει πάταγο πριν ακόμα γυριστεί

Ένας έμπορος ναρκωτικών με 75 κιλά κοκαΐνης σκοτώνεται και μια αρκούδα καταναλώνει το παράνομο φορτίο, μια αληθινή ιστορία που μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Στα εννιά μου προσπαθούσα να καταλάβω τι σχέση είχε το λεωφορείο με την Μπλανς Ντιμπουά» / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Μυθολογίες / «Το Λεωφορείο ο πόθος ήταν η πρώτη μου ακατάλληλη ταινία»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Ξανθούλη

Η κινηματογραφική λίστα του Έλληνα συγγραφέα είναι συγκινησιακά φορτισμένη και γεμάτη παιδικές αναμνήσεις όπως και τα βιβλία του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
«I love Lucy»: Οργή, αλκοόλ, χρήμα, ξύλο και απιστίες πίσω από το πιο διάσημο οικογενειακό σόου του κόσμου

Σαν σήμερα / Λουσίλ Μπολ: Η πιο αξιολάτρευτη νοικοκυρά της Αμερικής ήταν μια απάτη

Σαν σήμερα το 1989 πεθαίνει η Αμερικανίδα ηθοποιός Λουσίλ Μπολ, πρωταγωνίστρια της διάσημης τηλεοπτικής σειράς «I love Lucy». Αν και λατρεύτηκε από εκατομμύρια τηλεθεατές, η πραγματικότητα πίσω από το «Καλύτερο τηλεοπτικό σόου όλων των εποχών» ήταν γεμάτη βία, αλκοόλ και απιστίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Οθόνες / Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Το κλείσιμο μιας τριλογίας «Star Wars» που λοιδορήθηκε, για να επανεκτιμηθεί μερικώς όταν η νεότερη έπεσε θύμα των γενικευμένων culture wars και των ελάχιστων φιλοδοξιών της, επανεμφανίζεται στα σινεμά με αφορμή την επέτειο 20 χρόνων από την κυκλοφορία της.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Μυθολογίες / «Μου αρέσουν οι ιστορίες εκδίκησης στο σινεμά»: Οι 10+1 αγαπημένες ταινίες του Σπύρου Στάβερη

Από το φιλιππινέζικο σινεμά και τον Ζακ Τατί, μέχρι μια ταινία με μαχητές kung-fu που εξεγείρονται ενάντια στη γραφειοκρατία -και μία που τον ώθησε να ζητήσει από τη Marthe Keller να τον κάνει φίλο στο Facebook- η λίστα του φωτογράφου είναι γεμάτη εκπλήξεις.
ΣΠΥΡΟΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ
Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Μυθολογίες / «Ο Βέγγος είναι το αγχολυτικό μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Από τον Κουροσάβα και τον Μπέργκμαν, από τις ταινίες της Pixar μέχρι τα Batman του Nόλαν, ο ηθοποιός φτιάχνει μια ετερόκλητη και ειλικρινή λίστα και πιστεύει ότι «σινεμά είναι να βλέπεις άλλες πλευρές του κόσμου».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

Oι Αθηναίοι / Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

«Μην παίξεις ποτέ κωμωδία», της είχαν πει, αλλά τελικά το ευρύ κοινό τη λάτρεψε ως Μαρίνα Κουντουράτου. Όταν αποφάσισε να ερμηνεύσει τον ρόλο μιας τρανς γυναίκας, της είπαν «θα καταστραφείς». Ήταν πάντα τολμηρή και άφοβη. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ