TO REPO MAN ήταν και παραμένει τόσα πολλά ελκυστικά πράγματα συγχρόνως: μαύρη κωμωδία, σάτιρα ηθών, ταινία δρόμου (ή δρόμων, πιο σωστά), κριτική του ριγκανικού καπιταλισμού, υποβλητική απεικόνιση ενός διαφορετικού αλλά πάντα αλάνθαστα κινηματογραφικού Λος Άντζελες, νέο(ν)-νουάρ, όραμα επικείμενης Αποκάλυψης, υπαρξιακή φάρσα, σουρεαλιστική (επιστημονική) φαντασία, ωδή στην άσκοπη αυτοκίνηση (και στις «σπινταριστές» ουσίες)…
Πάνω απ’ όλα, όμως, όταν εμφανίστηκε στις εφηβικές ζωές μας, εκεί λίγο πριν συμπληρωθεί το μισό της δεκαετίας του ’80 (της δεκαετίας που κανείς δεν θα μπορέσει ποτέ να εξηγήσει, όπως χαρακτηριστικά είχε πει κάποτε ο ηγέτης του συγκροτήματος των Pavement, Στίβεν Μάλκμους) ήταν, μαζί με το Liquid Sky (πιο νεοϋρκέζικο πεθαίνεις…), που είχε προηγηθεί καναδυό χρόνια πριν, η απόλυτη ταινία πανκ μυθοπλασίας.
Το κυρίαρχο στοιχείο του Repo Man δεν είναι τελικά ένα αποκαλυπτικό δέος απέναντι στο τέλος του πολιτισμού όπως αποτυπώνεται στον σκουπιδότοπο ψυχών που είναι οι προαστιακές ερημιές, οι απειλητικοί ουρανοξύστες και οι μάντρες αυτοκινήτων στα περίχωρα του Λος Άντζελες αλλά ένα σαρδόνιο και λυτρωτικό χιούμορ.
Εκ πρώτης όψεως, η υπόθεση δεν μοιάζει να δικαιολογεί επαρκώς αυτόν τον τίτλο. Ο πρωταγωνιστής Ότο (ιδανικός ο Εμίλιο Εστέβεζ στο ρόλο) μπορεί να είναι ένας τυπικός μηδενιστής δεκαοχτάχρονος πανκ των μικροαστικών προαστείων, γρήγορα όμως αποποιείται τη στολή και τις ιδέες της περιβόητης και ακμάζουσας τότε πανκ σκηνής του Λ.Α. για το γρήγορο χρήμα και την αδρεναλίνη που του προσφέρει ο λούμπεν υπόγειος κόσμος των «κατασχετών αυτοκινήτων» (repo men).
Στην πορεία θα βρεθεί μπλεγμένος σε μια παρανοϊκή καταδίωξη στους «πίσω δρόμους» του Λος Άντζελες με ιερό δισκοπότηρο μια ραδιενεργή Chevy Malibu του ’64 την οποία οδηγεί χωρίς προορισμό ένας τρελαμένος επιστήμονας και που το πορτ μπαγκάζ της ενδέχεται να μεταφέρει τα πτώματα τεσσάρων εξωγήινων.
Κι αυτό είναι μόνο η αρχή. Πλάι στον Ότο δεσπόζουν μια σειρά από ατομάρες και ηθοποιάρες, από τον αείμνηστο Χάρι Ντιν Στάντον ως τον «original Σάμιουελ Λ. Τζάκσον», Σάι Ρίτσαρντσον.
Όμως ο τραχύς σαρκασμός, η αντιεξουσιαστική δυναμική του πανκ (και ειδικά του «σκληροπυρηνικού» πανκ της σκηνής του Λ.Α. στο οποίο, αντίθετα με τη Νέα Υόρκη όπου οι Αρχές απλά απείχαν από την γεωγραφία του underground, η αστυνομία κυνηγούσε αλύπητα τα πανκιά) και η πλήρης απαξίωση ενός συστήματος που πάει κατά διαόλου και μας παίρνει όλους μαζί του, διαπερνάνε με τον πιο τοξικό και απόλυτο τρόπο τη σύνθεση της ταινίας, σε ένα σωρό ιδεολογικά και αισθητικά επίπεδα.
Το κλασικό νουάρ Kiss Me Deadly (Φίλησε με, μέχρι θανάτου) του 1955 συναντά την πανκ ελεγεία ενηλικίωσης Suburbia που είχε γυρίσει η Πενέλοπε Σφίρις στους ίδιους περίπου δρόμους με το Repo Man, έναν χρόνο πριν.
Και βέβαια είναι και το φοβερό soundtrack της ταινίας με μερικά από τα πιο εμβληματικά σχήματα της πανκ σκηνής του Λ.Α., που είχε φτάσει στα χέρια πολλών δυνάμει θεατών πριν ακόμα δουν την ταινία, η οποία μετά τη βραχύβια σχετικά περιφορά της στις αίθουσες του πλανήτη έμελλε να αποκτήσει δεύτερη και τρίτη και τέταρτη ζωή στα βίντεο κλαμπ του πλανήτη. Black Flag, Suicidal Tendencies, Circle Jerks (οι οποίοι εμφανίζονται στην ταινία ως lounge μπάντα), Fear. Και πορνοβοσκός όλων αυτών ο Iggy Pop που ερμηνεύει το ομώνυμο του τίτλου κομμάτι.
Iggy Pop - Repo Man
Η βαριά cult κληρονομιά του Repo Man μπορεί να οδηγήσει κάποιους που δεν έχουν δει την ταινία στο συμπέρασμα ότι πρόκειται ίσως για κάποιο αγαπημένο κι εξωφρενικό trash δημιούργημα ή για κάτι που ανήκει στο είδος εκείνο ταινίας που μας αρέσει να λέμε ότι είναι «τόσο κακή που είναι καλή». Καμία σχέση. Κάθε άλλο. Το ντεμπούτο του Άλεξ Κοξ, του 29χρονου τότε Βρετανού απόφοιτου της Σχολής Κινηματογράφου του UCLA (εξού και η οικειότητά του με τα πέριξ της Πόλης των Αγγέλων) είχε πάρει εγκωμιαστικές κριτικές από τα πιο έγκυρα μέσα και μάλιστα είχε φιγουράρει σε αρκετές λίστες με τις καλύτερες ταινίες εκείνης της χρονιάς.
«Νιώθεις ποτέ σα να έχει αρχίσει το μυαλό σου να αποσαθρώνεται;». Ιδού ένα από τα καίρια ερωτήματα που ακούγονται στην ταινία, μαζί με την ιδέα ότι τα πάντα είναι ένα πλέγμα από συμπτώσεις, διόλου τυχαίες.
Το κυρίαρχο όμως στοιχείο του Repo Man δεν είναι τελικά ένα αποκαλυπτικό δέος απέναντι στο τέλος του πολιτισμού όπως αποτυπώνεται στον σκουπιδότοπο ψυχών που είναι οι προαστιακές ερημιές, οι απειλητικοί ουρανοξύστες και οι μάντρες αυτοκινήτων στα περίχωρα του Λος Άντζελες αλλά ένα σαρδόνιο και λυτρωτικό χιούμορ.
Το Repo Man είναι γεμάτο κολλητικές ατάκες, εσωτερικά αστεία (οι κατασχετές έχουν όλοι ονόματα μπίρας στην ταινία, Miller, Bud κλπ., ενώ τα προϊόντα στα ράφια του σουπερμάρκετ δεν αναγράφουν μάρκα αλλά μόνο «φαγητό» ή «ποτό»), και περίεργα αλλόκοσμα γκαγκς που αποκτούν διαφορετική υπόσταση κάθε φορά που ξαναβλέπει κανείς αυτή την αξέχαστη ταινία.
Repo Man - trailer
Το Repo Man θα προβληθεί στον κινηματογράφο Ριβιέρα (Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια) το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, στο πλαίσιο των προβολών του Midnight Express.
