Σώτη Τριανταφύλλου
Σικελικό Ειδύλλιο
Εκδόσεις Πατάκη
Σελ.: 304
H Σώτη Τριανταφύλλου, ως συγγραφέας, έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό, ταυτόχρονα και βασικό προτέρημα: ξέρει να δημιουργεί ατμόσφαιρα, με άνεση να διασχίζει τον χρόνο, τον τόπο και τις εποχές για να τοποθετήσει τους ήρωές της και να αφηγηθεί τις ιστορίες της, είτε στο παρόν είτε στο παρελθόν. Στο καινούργιο της μυθιστόρημα, το «Σικελικό Ειδύλλιο», παρακολουθούμε τις εναλλασσόμενες αφηγήσεις των δύο ηρώων, του Λούκα ντε Ματέις και της αρκετά μικρότερης Κοντσέτα, που συναντιούνται και μεταξύ τους αναπτύσσεται όχι ένα ειδύλλιο, αλλά περισσότερο η σχέση που ενώνει δύο ανθρώπους που αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, έχοντας όχι μόνο κοινή καταγωγή αλλά και κοινό το αίσθημα ότι είναι ξένοι στον τόπο τους, μια μικρή πόλη της Σικελίας. Κανείς από τους δύο δεν βρίσκει τη θέση του στην επαρχία του ιταλικού Νότου, όπου η μαφία, τα εγκλήματα τιμής, οι βιασμοί και οι επανορθωτικοί γάμοι είναι στην ημερησία διάταξη. Η αισιόδοξη προτροπή που τους κινητοποιεί, το «Ζήσε», μάλλον δεν είναι αρκετή.
Σωτήρης Δημητρίου
Ουρανός απ’ άλλους τόπους
Εκδόσεις Πατάκη
Σελ.: 584
Μια γυναίκα εκατό χρονών πια αφηγείται μέσα από ενενήντα έξι ιστορίες, καθεμία με τον δικό της τίτλο, τη ζωή της, τη ζωή της οικογένειάς της και μαζί μια ολόκληρη εποχή, συγκροτώντας έτσι το νέο και ιδιότυπο μυθιστόρημα του Σωτήρη Δημητρίου, που επανέρχεται στον γενέθλιο τόπο του, την Ήπειρο. Και μας μιλάει με τη γλώσσα αυτής της γυναίκας, δίνοντας χώρο στην ντοπιολαλιά της και στον ρυθμό που ορίζει η προφορικότητα του λόγου της, η συνειρμική της αφήγηση. Κι έχει πολλά να πει, γιατί, κατά την ίδια, δεν της φτάνει ο ουρανός για χαρτί, θέλει «ουρανούς κι απ’ άλλους τόπους». Ο συγγραφέας ακολουθεί την προσωπική του μοναχική διαδρομή, διασώζοντας στην πορεία, μέσα από τις λέξεις, όσα θεωρεί πηγαία, γνήσια και πρωτόγονα, για να πλησιάσει όσο το δυνατό περισσότερο στην έννοια της καταγωγής. Η απουσία γλωσσαριού είναι μάλλον ευπρόσδεκτη, ο κόπος που θα καταβάλει ο αναγνώστης που δεν είναι εξοικειωμένος με το ιδίωμα αποδεικνύεται γόνιμος.
Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες
Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων
Μτφρ.: Μαρία Παλαιολόγου
Εκδόσεις Ψυχογιός
Σελ.: 232
Από τις εκδόσεις Ψυχογιός επανακυκλοφορεί το «Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων», το σχεδόν κλασικό πια μυθιστόρημα του βραβευμένου με Νόμπελ Κολομβιανού συγραφέα. Η ιστορία της Σιέρβας και του Καγετάνο, δυο ανθρώπων που αγαπήθηκαν βαθιά, και γύρω από αυτούς μια εποχή ελευθεριότητας και διονυσιασμού του έρωτα, όπου το δουλεμπόριο, τα φέουδα, η εκκλησιαστική παντοδυναμία, οι κυνηγημένοι Εβραίοι διανοούμενοι, η ιατρική της εποχής, οι δεισιδαιμονίες και οι εξορκισμοί πρωταγωνιστούν. Εκ των βασικότερων εκπροσώπων της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας, ο Μάρκες συγκεντρώνει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που του έφεραν πολύ σημαντικές βραβεύσεις, καλλιεργώντας το ύφος του μαγικού ρεαλισμού, μια ατμόσφαιρα που εκκινεί από την πραγματικότητα, αλλά σύντομα μετουσιώνεται μέσα από το στοιχείο του μεταφυσικού που αγγίζει τους ήρωές του, δίνοντάς τους την παραμυθική υπόσταση που έχουμε γνωρίσει και σε άλλα έργα του, όπως το «Εκατό χρόνια μοναξιά», το «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου» και ο «Έρωτας στα χρόνια της χολέρας».
Georges Simenon
Γράμμα στον δικαστή μου
Μτφρ.: Αργυρώ Μακάρωφ
Εκδόσεις Άγρα
Σελ.: 296
Ο Simenon είναι γνωστός για την ικανότητά του να ζωντανεύει μέσα από τις αστυνομικές του κυρίως περιπέτειες την εποχή του και την κοινωνία και να ψάχνει τα ανθρώπινα ίχνη πίσω από κάθε έγκλημα, αντίληψη που περνάει ατόφια στον διάσημο επιθεωρητή των περισσότερων αστυνομικών του, τον Μαιγκρέ, ο οποίος προσεγγίζει τις υποθέσεις μέσω της ψυχολογικής του διαίσθησης, μπαίνοντας στη διαδικασία να κατανοήσει με ενσυναίσθηση τα κίνητρα και την ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε θύτη. Σε αυτό το βιβλίο, βέβαια, δεν συναντάμε τον Μαιγκρέ, παρά έναν επαρχιακό γιατρό που, μετά την καταδίκη του, προβαίνει σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση στον δικαστή του, χωρίς να αναζητά οίκτο, εξηγώντας τι ήταν αυτό που τον οδήγησε από τη συμβατική ζωή του στον φόνο: ένα εκτός ορίων και ελέγχου ερωτικό πάθος. Αυτό, βέβαια, δεν μειώνει την αξία του, αντίθετα είναι ένα τα γνωστότερα μυθιστορήματα του πολυγραφότατου Βέλγου συγγραφέα, στο οποίο μας παραδίδεται με συγκλονιστικό τρόπο η ανατομία ενός φόνου.
Ουίλλιαμ Φώκνερ
Κόκκινα Φύλλα
Μτφρ.: Γιάννης Παλαβός
Εκδόσεις Κίχλη
Σελ.: 152
Μετά το «Ο αχυρώνας φλέγεται», ένα από τα αρτιότερα και τα περισσότερο ανθολογημένα διηγήματα του Ουίλλιαμ Φώκνερ, οι εκδόσεις Κίχλη επανέρχονται με ένα ακόμα κορυφαίο έργο του μικρής φόρμας, τα «Κόκκινα Φύλλα», δείγμα της μοντερνιστικής γραφής του τη δεκαετία του ’30, κείμενο ποιητικό και πυκνού συμβολισμού. Πρόκειται για μια αγωνιώδη ιστορία καταδίωξης ενός σκλάβου που αποδρά για να γλιτώσει τη μοίρα που του επιφυλάσσουν τα έθιμα μιας φυλής αυτοχθόνων της Γιοκναπατάουφα: ως σκλάβος του αρχηγού της φυλής που πέθανε, πρέπει να ταφεί μαζί του. Η ρεαλιστική περιγραφή του ανθρωποκυνηγητού που εξαπολύεται εναντίον του αποκτά τελετουργικό χαρακτήρα, μετατρέποντας τη θυσία του φυγά σε αλληγορία για την ανθρώπινη μοίρα. Το ζήτημα της δουλοκτησίας στον αμερικανικό Νότο, η ηθική παρακμή των ιθαγενών, που μιμούνται τους λευκούς, έχοντας μαύρους σκλάβους, ο τρόμος του ανθρώπου ενώπιον του θανάτου και η άσβεστη δίψα του για ζωή είναι θέματα που επίσης θίγονται στο διήγημα.
Emmanuel Carrère
Γιόγκα
Μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας
Εκδόσεις Εικοστού Πρώτου
Σελ.: 301
Ο Emmanuel Carrère είναι το είδος του συγγραφέα που αρέσκεται να γράφει εμπνεόμενος από ακραίες εμπειρίες, δικές του ή άλλων, βλέποντας πάντα την επικίνδυνη πλευρά των πραγμάτων. Προέρχεται από μια μεγαλοαστική γαλλική οικογένεια, ο ίδιος όμως, γράφοντας, βρίσκει τρόπους να απομακρύνεται από την καταγωγή του, έστω θεωρητικά. Στο βιβλίο του για τον Λιμόνοφ μάλλον ανακάλυψε μια φυσιογνωμία που συγκεντρώνει όσα αυτός ψάχνει και τον ενδιαφέρουν ‒ και τα «εξέθεσε» με τη δέουσα σοβαρότητα. Σε αυτό το βιβλίο, περιγράφοντας τι σημαίνει γι’ αυτόν η γιόγκα αλλά και γεγονότα λιγότερο ή περισσότερο σημαντικά για εκείνον, καταγράφει την εσωτερική διαδρομή που μέσω του διαλογισμού τού επιτρέπει να ισορροπεί ανάμεσα σε δυνάμεις που συγκροτούν τη ζωή και απειλούν να διαμελίσουν τον εαυτό, νοηματοδοτώντας το πέρασμά μας από τον κόσμο.
Νικολό Μακιαβέλλι
Φλωρεντινές Ιστορίες
Μτφρ.: Θεοδόσης Νικολαΐδης
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Σελ.: 576
Μπορεί ο «Ηγεμόνας» να είναι το πιο γνωστό έργο του Νικολό Μακιαβέλλι, δεν είναι όμως το μόνο. Την πολιτική του σκέψη μπορεί να τη διαβάσει κανείς, μεταξύ άλλων, και στις «Φλωρεντινές Ιστορίες», ανακαλύπτοντας πτυχές της σκέψης του που δεν υπάρχουν στον «Ηγεμόνα» και δείχνουν την εξέλιξή της. Γράφτηκαν κατά παραγγελία του Ιουλίου των Μεδίκων που εξελέγη πάπας με το όνομα Κλήμης Ζ’. Αποτελείται από οκτώ βιβλία τα οποία αναφέρονται στην ιστορία της Φλωρεντίας ως πόλης από το 1250 ως το 1494, με μια αναφορά και στη γενική ιστορία της Ιταλίας, από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως το τέλος του 15ου αιώνα. Ακολουθώντας την ουμανιστική παράδοση, δηλαδή γράφοντας ιστορία για να διδάξει, βασιζόμενος στην αλήθεια των γεγονότων, ο Μακιαβέλι προσφέρει στον ηγεμόνα της πόλης παραδείγματα ανθρώπων που μπόρεσαν να αρθούν πάνω από τις επιδιώξεις και τις αντιλήψεις της ομάδας τους, αφιερώθηκαν στο «κοινό καλό» κι αναμόρφωσαν το πολίτευμα. Διαχρονικά επίκαιρο.
Juan Gabriel Vasquez
Γυρίζοντας το βλέμμα πίσω
Μτφρ.: Αχιλλέας Κυριακίδης
Εκδόσεις Ίκαρος
Σελ.: 592
Με αφορμή τον θάνατο του πατέρα του, την κρίση που περνάει ο γάμος του και την απορριπτική στάση των Κολομβιανών απέναντι σε ειρηνευτικές συμφωνίες που θα έληγαν έναν πενηντάχρονο αιματηρό εμφύλιο, ο Σέρχιο Καμπρέρα κάνει μια αναδρομή στην ιστορία της οικογένειάς του τρεις γενιές πίσω, καλύπτοντας μισό αιώνα, από τον Ισπανικό Εμφύλιο μέχρι τα ένοπλα αντάρτικα κινήματα της δεκαετίας του 1970. Η μνήμη και η λήθη, η προσωπική εμπειρία και τα ντοκουμέντα, το υποκειμενικό και το αντικειμενικό κοίταγμα της Ιστορίας, όλα στοιχεία της μυθοπλασίας του Juan Gabriel Vasquez, είναι και εδώ παρόντα, μαζί με τη χαρακτηριστική του άνεση να πηγαινοέρχεται στον χρόνο, όπως το κάνει π.χ. στον «Ήχο των πραγμάτων όταν πέφτουν». Όπως και να το δει κανείς, είτε ως ένα συναρπαστικό αφήγημα είτε ως μια ενδελεχή πολιτικοκοινωνική μελέτη, το σίγουρο είναι πως επιβεβαιώνει την κριτική του Τζόναθαν Φράνζεν για τον Vasquez, ότι «επαφηύρε τη λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία στον εικοστό πρώτο αιώνα».
Hans Fallada
Ο Εφιάλτης
Μτφρ.: Άγγελος Αγγελίδης, Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις Gutenberg
Ένας συγγραφέας που ξέρει όσο λίγοι να μιλά για τα μεγάλα πράγματα μέσα από τα μικρά, τις λεπτομέρειες να τις ανάγει σε στοιχεία σημαντικά, που τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο μπορούν να πουν πολλές μικρές προσωπικές ιστορίες που θα δώσουν φωνή, χρώμα και ζωή σε μια εποχή. Ο Fallada απέδωσε με καίριο και ακριβή τρόπο τα χρόνια του Μεσοπολέμου, της ανόδου του Χίτλερ, τον τρόπο που η πολιτική κατάσταση επηρέαζε τους ανθρώπους κι αυτοί με τη σειρά τους αντιδρούσαν σε όσα προσπαθούσαν να ορίσουν τη ζωή τους. Στον «Εφιάλτη», ίσως το πιο αυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα, πιάνει το νήμα της αφήγησης από την εισβολή του Κόκκινου Στρατού στο Βερολίνο και την επακόλουθη πτώση του Γ’ Ράιχ. Με αξιοθαύμαστο τρόπο καταπιάνεται με μια περίοδο με την οποία λίγοι έχουν ασχοληθεί, για να μιλήσει για την ήττα και την ταπείνωση στα συντρίμμια του Βερολίνου, μετατρέποντας τα προσωπικά του δεινά και των γύρω του σε λογοτεχνία.
Φερνάντα Μελτσόρ
Η εποχή των τυφώνων
Μτφρ.: Αγγελική Βασιλάκου
Εκδόσεις Δώμα
Σελ.: 244
Νέα σε ηλικία αλλά όχι στη λογοτεχνική της διαδρομή, η Μεξικανή Φερνάντα Μελτσόρ κατάφερε με το τρίτο της βιβλίο, την «Εποχή των τυφώνων», να μπει στη short list για το βραβείο Μπούκερ, ενώ και τα υπόλοιπα βιβλία της έχουν διακριθεί στη χώρα της αλλά και διεθνώς. Παίρνοντας αφορμή από ένα άρθρο που διάβασε σχετικά με τον φόνο μιας γυναίκας-«μάγισσας» από συγχωριανό της που με την πράξη του προσπάθησε να προστατευτεί, όπως είπε, από τη μαγεία της, αλλά μη μπορώντας να ακολουθήσει δημοσιογραφικά την έρευνα όπως ο Τρούμαν Καπότε στο «Εν ψυχρώ», αποφάσισε να γράψει μια αντίστοιχη ιστορία και να την ερευνήσει στον δικό της, λογοτεχνικό χρόνο. Ο φόνος της Μάγισσας στη Λα Ματόσα ξετυλίγεται μέσα από τις χειμαρρώδεις αφηγήσεις όσων εμπλέκονται στην υπόθεση και αποκαλύπτουν ο καθένας φρικιαστικές λεπτομέρειες. Η συγγραφέας βλέπει το συμβάν από διαφορετικές οπτικές που αφήνουν να διαφανούν όλες οι σκοτεινές πλευρές ενός κόσμου που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. Αλλά, όπως δήλωσε και η ίδια σε συνέντευξή της: «Ακόμα και όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες, πάντα βρίσκεται χώρος να αναπτυχθούν άλλου τρόποι ζωής».
